Xiao'erjing (ثِیَوْعَرݣٍْ; Çince (basitleştirilmiş): 小儿经; Çince (geleneksel): 小兒經; pinyin: Xiǎo'érjīng) ya da kısa ismiyle Xiaojing (Çince (basitleştirilmiş): 小经; Çince (geleneksel): 小經; pinyin: Xiǎojīng), kelime anlamıyla "çocuk yazısı"; Mandarin (özellikle , ve lehçeleri) ya da Dunganca gibi Sinitik dilleri Arap harfleriyle yazma uygulaması. "Özgün yazı" (Çince (basitleştirilmiş): 本经; Çince (geleneksel): 本經; pinyin: Běnjīng; Xiao'erjing: بٌکٍْ; Dunganca: Бынҗин, Вьnⱬin) ya da "gözden geçirilmiş yazı" (Çince (basitleştirilmiş): 消经; Çince (geleneksel): 消經; pinyin: Xiāojīng) olarak da bilinir. Başta Huiler, Donşianlar ve Salarlar olmak üzere Çin'de çoğunluğu İslâm dinine mensup etnik azınlıklara ait bireyler tarafından bazen kullanılır; eskiden Orta Asya'daki bu halkların torunları olan Dungan halkı tarafından da kullanılırdı. Sovyet yazı reformları nedeniyle Dunganlar, Xiao'erjing'in yerine Latin alfabesini, sonra da Kiril alfabesini kullanmaya zorunda kaldılar ve günümüzde Kiril alfabesini kullanmaya devam etmektedirler.

Tıpkı Fars-Arap yazı sistemini kullanan diğer dillerde olduğu gibi Xiao'erjing de sağdan sola yazılır. Xiao'erjing yazı sistemi, Arap yazısına dayalı yazı sistemlerinden farklı ve kendine özgün özelliklere sahip: kısa ünlü sesleri tam harflerle gösteren Uygur Arap Yazısı'ndan farklı olarak Xiao'erjing'de tüm ünlü sesler (hem uzun hem de kısa) her durumda harekelerle gösterilir. Xiao'erjing böylece has bir abugida sistemidir. Bu her iki uygulama; tıpkı Arapça, Farsça ya da Urduca gibi Arap yazı sisteminin kullanıldığı çoğu dilde kısa harflerin ihmal edilmesinden farklıdır. Bu muhtemelen Çince seslemlerinde ünlü seslerin önemli rol oynamasından dolayıdır.
Örnek metin
İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi'nin birinci maddesinin Xiao'erjing ile yazılışı; basitleştirilmiş ve geleneksel Çince karaketler, Hanyu Pinyin ve Türkçeyle beraber.
- Xiao'erjing
- «ژٍّ شٍْ عَر زِیُوْ، زَیْ ظٌیًا حَ کِیُوًالِ شَانْ ءِلِیُوِ پِیٍٔدٍْ. تَامٌ فُیُوْ لِثٍْ حَ لِیَانْثٍ، بِیٍٔ یٍ ءِ ثِیٌدِ قُوًاثِ دْ ݣٍْشٍ خُثِیَانْ دُوِدَیْ.»
- Basitleştirilmiş Çince
- “人人生而自由,在尊严和权利上一律平等。他们赋有理性和良心,并应以兄弟关系的精神互相对待。”
- Geleneksel Çince
- 「人人生而自由,在尊嚴和權利上一律平等。他們賦有理性和良心,並應以兄弟關係的精神互相對待。」
- Bopomofo
- 「ㄖㄣˊㄖㄣˊㄕㄥ¯ㄦˊㄗˋㄧㄡˊ,ㄗㄞˋㄗㄨㄣ¯ㄧㄢˊㄏㄜˊㄑㄩㄢˊㄌㄧˋㄕㄤˋㄧ¯ㄌㄩˋㄆㄧㄥˊㄉㄥˇ。ㄊㄚ ˙ㄇㄣㄈㄨˋㄧㄡˇㄌㄧˇㄒㄧㄥˋㄏㄜˊㄌㄧㄤˊㄒㄧㄣ ,ㄅㄧㄥˋㄧㄥㄧˇㄒㄩㄥ ㄉㄧˋㄍㄨㄢ ㄒㄧˋ˙ㄉㄜㄐㄧㄥ ㄕㄣˊㄏㄨˋㄒㄧㄤ ㄉㄨㄟˋㄉㄞˋ。」
- Pinyin
- Türkçe
- "Bütün insanlar özgür, onur ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler, birbirlerine karşı kardeşlik anlayışıyla davranmalıdırlar."
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Xiaojing alphabet ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Kaynakça
- ^ Michael Dillon (1999). China's Muslim Hui community: migration, settlement and sects. Richmond: Curzon Press. s. 155. ISBN . 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Haziran 2010.
- ^ Howard Yuen Fung Choy (2008). Remapping the past: fictions of history in Deng's China, 1979–1997. BRILL. s. 92. ISBN . 27 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2010.
- ^ Daftar-i Muṭālaʻāt-i Siyāsī va Bayn al-Milalī (Iran) (2000). The Iranian journal of international affairs, Volume 12. Institute for Political and International Studies. s. 52. 9 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2010.
- ^ Centre for the Study of Religion and Communism (2003). Religion in communist lands, Volume 31. Centre for the Study of Religion and Communism. s. 13. 9 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Kasım 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Xiao erjing ث ی و ع رݣ Cince basitlestirilmis 小儿经 Cince geleneksel 小兒經 pinyin Xiǎo erjing ya da kisa ismiyle Xiaojing Cince basitlestirilmis 小经 Cince geleneksel 小經 pinyin Xiǎojing kelime anlamiyla cocuk yazisi Mandarin ozellikle ve lehceleri ya da Dunganca gibi Sinitik dilleri Arap harfleriyle yazma uygulamasi Ozgun yazi Cince basitlestirilmis 本经 Cince geleneksel 本經 pinyin Benjing Xiao erjing ب ک Dunganca Bynҗin Vnⱬin ya da gozden gecirilmis yazi Cince basitlestirilmis 消经 Cince geleneksel 消經 pinyin Xiaojing olarak da bilinir Basta Huiler Donsianlar ve Salarlar olmak uzere Cin de cogunlugu Islam dinine mensup etnik azinliklara ait bireyler tarafindan bazen kullanilir eskiden Orta Asya daki bu halklarin torunlari olan Dungan halki tarafindan da kullanilirdi Sovyet yazi reformlari nedeniyle Dunganlar Xiao erjing in yerine Latin alfabesini sonra da Kiril alfabesini kullanmaya zorunda kaldilar ve gunumuzde Kiril alfabesini kullanmaya devam etmektedirler Cin Halk Cumhuriyeti nin ilk gunlerine dayanan Cince Arapca Xiao erjing sozlugu Yunnan deki Malishu Koyu nun girisinde ustu Xiao erjing Cince karakterler ve Pinyin yazili bir plakart Tipki Fars Arap yazi sistemini kullanan diger dillerde oldugu gibi Xiao erjing de sagdan sola yazilir Xiao erjing yazi sistemi Arap yazisina dayali yazi sistemlerinden farkli ve kendine ozgun ozelliklere sahip kisa unlu sesleri tam harflerle gosteren Uygur Arap Yazisi ndan farkli olarak Xiao erjing de tum unlu sesler hem uzun hem de kisa her durumda harekelerle gosterilir Xiao erjing boylece has bir abugida sistemidir Bu her iki uygulama tipki Arapca Farsca ya da Urduca gibi Arap yazi sisteminin kullanildigi cogu dilde kisa harflerin ihmal edilmesinden farklidir Bu muhtemelen Cince seslemlerinde unlu seslerin onemli rol oynamasindan dolayidir Ornek metinInsan Haklari Evrensel Beyannamesi nin birinci maddesinin Xiao erjing ile yazilisi basitlestirilmis ve geleneksel Cince karaketler Hanyu Pinyin ve Turkceyle beraber Xiao erjing ژ ش ع ر ز ی و ز ی ظ ی ا ح ک ی و ال ش ان ء ل ی و پ ی د ت ام ف ی و ل ث ح ل ی ان ث ب ی ی ء ث ی د ق و اث د ݣ ش خ ث ی ان د و د ی Basitlestirilmis Cince 人人生而自由 在尊严和权利上一律平等 他们赋有理性和良心 并应以兄弟关系的精神互相对待 Geleneksel Cince 人人生而自由 在尊嚴和權利上一律平等 他們賦有理性和良心 並應以兄弟關係的精神互相對待 Bopomofo ㄖㄣˊㄖㄣˊㄕㄥ ㄦˊㄗˋㄧㄡˊ ㄗㄞˋㄗㄨㄣ ㄧㄢˊㄏㄜˊㄑㄩㄢˊㄌㄧˋㄕㄤˋㄧ ㄌㄩˋㄆㄧㄥˊㄉㄥˇ ㄊㄚ ㄇㄣㄈㄨˋㄧㄡˇㄌㄧˇㄒㄧㄥˋㄏㄜˊㄌㄧㄤˊㄒㄧㄣ ㄅㄧㄥˋㄧㄥㄧˇㄒㄩㄥ ㄉㄧˋㄍㄨㄢ ㄒㄧˋ ㄉㄜㄐㄧㄥ ㄕㄣˊㄏㄨˋㄒㄧㄤ ㄉㄨㄟˋㄉㄞˋ Pinyin Renren sheng er ziyou zai zunyan he quanli shang yilǜ pingdeng Tamen fuyǒu lǐxing he liangxin bing ying yǐ xiōngdi guanxi de jingshen huxiang duidai Turkce Butun insanlar ozgur onur ve haklar bakimindan esit dogarlar Akil ve vicdana sahiptirler birbirlerine karsi kardeslik anlayisiyla davranmalidirlar Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Xiaojing alphabet ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Cin de Islam Uygur Arap YazisiKaynakca Michael Dillon 1999 China s Muslim Hui community migration settlement and sects Richmond Curzon Press s 155 ISBN 0 7007 1026 4 27 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Haziran 2010 Howard Yuen Fung Choy 2008 Remapping the past fictions of history in Deng s China 1979 1997 BRILL s 92 ISBN 90 04 16704 8 27 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2010 Daftar i Muṭalaʻat i Siyasi va Bayn al Milali Iran 2000 The Iranian journal of international affairs Volume 12 Institute for Political and International Studies s 52 9 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2010 Centre for the Study of Religion and Communism 2003 Religion in communist lands Volume 31 Centre for the Study of Religion and Communism s 13 9 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Kasim 2010