Yaş Muharebesi, Osmanlı-Eflak mücadelesinde evre.
Tâbi olduğu Osmanlı İmparatorluğu'na ayaklanmış olan Eflak Voyvodası Bey (III. Mihnea) komutasındaki Eflak ordusu, 12 Kasım 1659'da Yaş civarında Silistre Beylerbeyi ve Elbasan Sancakbeyi Mehmed Bey komutasındaki Osmanlı ordusu ile Kırım Hanlığı'ndan gelen birliğe karşı büyük bir yenilgiye uğradı.
Muharebe öncesi
Eflak ordusu Osmanlı kaleleri İbrail ve Yergöğü'nü yağmaladı ve Yaş civarında Osmanlı destekli rakibi 'yı mağlup ederek önce Osmanlı kalesi Bender'e, ardından ise Edirne'ye sığınmaya mecbur bıraktı. Osmanlı padişahı IV. Mehmed bunun üzerine Elbasan Sancakbeyi Mehmed Bey'in birliklerini de Silistre Beylerbeyi 'nın emrine vererek 'ın üzerine gönderirken, Kırım Hanı IV. Mehmed Giray'dan da kuzeyden taarruz etmesini istedi.
Muharebe
Silistre'den Eflak ve Boğdan üzerine yürüyen Osmanlı eyalet ordusu önce 'yı Eflak voyvodalığına, ardından ise (o zamana kadar Yedikule'de hapis tutulan) Boğdan voyvodalığına getirerek tahta oturttu. Ardından Osmanlı eyalet ordusu ve Kırım atlıları Yaş civarında yakaladıkları Bey komutasındaki Eflak-Erdel ordusunu muharebeye mecbur etti. 10 Kasım 1659'da başlayan muharebe 12 Kasım'da kesin olarak Osmanlı-Kırım ordusu lehine sonuçlandı. İlk iki gün sürdüren Eflak-Erdel ordusu muharebenin üçüncü gününde Kırım atlılarının sahte çekilme manevrasına kanarak tabur pozisyonundan çıktıysa da, Osmanlı-Kırım ordusunun karşı taarruzu karşısında tabur pozisyonuna tekrar dönemedi. Donmuş göl üzerinden kaçmaya çalışan Eflak-Erdel ordusu buzun kırılmasıyla göle döküldü ve birçok asker boğularak öldü. Bu şekilde, Eflak-Erdel ordusu muharebe meydanında 12.700 ölü bırakırken, yaklaşık 10.000 de esir verdi. Bey de beraberindeki az sayıdaki askerle Erdel'e sığındı.
Muharebe sonrası
Sözkonusu muharebede Eflak ordusunun Osmanlılar adeta imha edilmesiyle Bey'in başlattığı ayaklanma kesin olarak bastırılırken adıgeçenin bağımsızlık planları da başarısızlığa uğradı.
Eflak voyvodalarının daimî ikametgâhı olan Targovişte kalesi yıkılarak Voyvodanın sarayı Bükreş'e nakledildi.
Kaynakça
- ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.11, s.60
- ^ "Evliya Çelebi’nin İzinde", Prof. Dr. Hayati Develi, Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu, İstanbul, (2022), s.212
- ^ "Istoria Românilor" (Romence), Constantin Giurescu, Bükreş (1946), c.1, s.74
- ^ Moses Gaster, "Ghica" maddesi, Encyclopædia Britannica, Cambridge University Press (1911), c.11, s.921
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yas Muharebesi Osmanli Eflak mucadelesinde evre Tabi oldugu Osmanli Imparatorlugu na ayaklanmis olan Eflak Voyvodasi Bey III Mihnea komutasindaki Eflak ordusu 12 Kasim 1659 da Yas civarinda Silistre Beylerbeyi ve Elbasan Sancakbeyi Mehmed Bey komutasindaki Osmanli ordusu ile Kirim Hanligi ndan gelen birlige karsi buyuk bir yenilgiye ugradi Muharebe oncesiBey III Mihnea Eflak ordusu Osmanli kaleleri Ibrail ve Yergogu nu yagmaladi ve Yas civarinda Osmanli destekli rakibi yi maglup ederek once Osmanli kalesi Bender e ardindan ise Edirne ye siginmaya mecbur birakti Osmanli padisahi IV Mehmed bunun uzerine Elbasan Sancakbeyi Mehmed Bey in birliklerini de Silistre Beylerbeyi nin emrine vererek in uzerine gonderirken Kirim Hani IV Mehmed Giray dan da kuzeyden taarruz etmesini istedi MuharebeOsmanli destekli Eflak voyvodasi Silistre den Eflak ve Bogdan uzerine yuruyen Osmanli eyalet ordusu once yi Eflak voyvodaligina ardindan ise o zamana kadar Yedikule de hapis tutulan Bogdan voyvodaligina getirerek tahta oturttu Ardindan Osmanli eyalet ordusu ve Kirim atlilari Yas civarinda yakaladiklari Bey komutasindaki Eflak Erdel ordusunu muharebeye mecbur etti 10 Kasim 1659 da baslayan muharebe 12 Kasim da kesin olarak Osmanli Kirim ordusu lehine sonuclandi Ilk iki gun surduren Eflak Erdel ordusu muharebenin ucuncu gununde Kirim atlilarinin sahte cekilme manevrasina kanarak tabur pozisyonundan ciktiysa da Osmanli Kirim ordusunun karsi taarruzu karsisinda tabur pozisyonuna tekrar donemedi Donmus gol uzerinden kacmaya calisan Eflak Erdel ordusu buzun kirilmasiyla gole dokuldu ve bircok asker bogularak oldu Bu sekilde Eflak Erdel ordusu muharebe meydaninda 12 700 olu birakirken yaklasik 10 000 de esir verdi Bey de beraberindeki az sayidaki askerle Erdel e sigindi Muharebe sonrasiOsmanlilarin Eflak harekati sonrasinda baskent olma ozelligini Bukres e kaybeden Targoviste Sozkonusu muharebede Eflak ordusunun Osmanlilar adeta imha edilmesiyle Bey in baslattigi ayaklanma kesin olarak bastirilirken adigecenin bagimsizlik planlari da basarisizliga ugradi Eflak voyvodalarinin daimi ikametgahi olan Targoviste kalesi yikilarak Voyvodanin sarayi Bukres e nakledildi Kaynakca Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 11 s 60 Evliya Celebi nin Izinde Prof Dr Hayati Develi Turkiye Turing ve Otomobil Kurumu Istanbul 2022 s 212 Istoria Romanilor Romence Constantin Giurescu Bukres 1946 c 1 s 74 Moses Gaster Ghica maddesi Encyclopaedia Britannica Cambridge University Press 1911 c 11 s 921