Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yabancılaştırma efekti Bertolt Brecht’in doğrudan Marksizm-Leninizm etkilenimiyle oluşturduğu ve seslendiği seyirci kitlesini de emekçi sınıf olarak belirlemiş olan tiyatro kuramının (Epik tiyatro) en önemli araçlarından biridir.
Tanım
Aristoteles'çi olmayan, yani özdeşleşme temeline dayanmayan sahne yapıtlarında seyircilerin oyun kişileriyle salt bir yaşantı birliği içerisinde kalmasını önlemeyi amaçlayan sergileme yönteminin adıdır.
Kavramın Kökeni
Brecht, burjuva için işlediğine inandığı dramatik tiyatroya karşı çıkmış ve tiyatrosunda seyirciyi körü körüne eğlendirmekten çok, seyircide bilinç hali yaratmayı hedeflemiştir. Bu amaçla kuramsallaştırdığı epik tiyatro anlayışının gösterim yöntemini ise gücünü hadeflediği yabancılaştırma etkisinden alır. Brecht'in yabancılaştırma efekti kavramını tiyatrosuna aktarırken esas olarak Çin Tiyatrosu'nun oyunculuk anlayışından ve Rus biçimci yazarlarından etkilendiği kabul edilmektedir.
Brecht'in Çin Tiyatrosu'nda Gözlemlediği Yabancılıştırma Teknikleri
- Dördüncü Duvarı Kaldırmak: Epik tiyatro'da oyuncular kendilerini saran üç duvar dışında dördüncü bir duvar daha bulunuyormuş gibi davranmazlar. Yani oyuncular karşısındaki seyirci topluluğunun varlığından haberi olduğunu açıkça belli ederler. Oyuncular tarafından icra edilen bu farkındalık ve haberi olma hali tiyatronun illüzyonik etkisini ortadan kaldırır. Kısaca seyircilerin katarsis yaşamasına mani olur.
- Kendi Kendini Seyrin Oyunlaştırılması: Mimiğin oyunlaştırılmasıdır. Seyircide yabancılaşma etkisini sağlayacak bir diğer yöntem oyuncunun kendi kendisini seyretmesidir. Büründüğü tiplemeyi canladırdığı sırada sanki: "Tıpkı böyle değil mi?" dercesine seyirciden yana bir göz atar.
- Taklit Edilenin Oyunlaştırılması: Jestin oyunlaştırılmasıdır.
Kaynakça
Konuyla ilgili yayınlar
- Brecht, Bertolt. "On Chinese Acting", translated by Eric Bentley. The Tulane Drama Review 6.1 (1961): 130–136.
- Jameson, Fredric. Brecht and Method. London and New York: Verso, 1998. (10). (13).
- Min Tian, The Poetics of Difference and Displacement: Twentieth-Century Chinese-Western . Hong Kong: Hong Kong University Press, 2008.
- . Estrangement and the Somatics of Literature: Tolstoy, Shklovsky, Brecht. Baltimore and London: Johns Hopkins University Press, 2008.
- . An Introduction to the Social and Political Philosophy of Bertolt Brecht: Revolution and Aesthetics. Amsterdam: Rodopi. 2014. .
- , ed. and trans. Brecht on Theatre: The Development of an Aesthetic. London: Methuen, 1964. . New York: Hill and Wang, 1964. .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yabancilastirma efekti Bertolt Brecht in dogrudan Marksizm Leninizm etkilenimiyle olusturdugu ve seslendigi seyirci kitlesini de emekci sinif olarak belirlemis olan tiyatro kuraminin Epik tiyatro en onemli araclarindan biridir TanimAristoteles ci olmayan yani ozdeslesme temeline dayanmayan sahne yapitlarinda seyircilerin oyun kisileriyle salt bir yasanti birligi icerisinde kalmasini onlemeyi amaclayan sergileme yonteminin adidir Kavramin KokeniBrecht burjuva icin isledigine inandigi dramatik tiyatroya karsi cikmis ve tiyatrosunda seyirciyi koru korune eglendirmekten cok seyircide bilinc hali yaratmayi hedeflemistir Bu amacla kuramsallastirdigi epik tiyatro anlayisinin gosterim yontemini ise gucunu hadefledigi yabancilastirma etkisinden alir Brecht in yabancilastirma efekti kavramini tiyatrosuna aktarirken esas olarak Cin Tiyatrosu nun oyunculuk anlayisindan ve Rus bicimci yazarlarindan etkilendigi kabul edilmektedir Brecht in Cin Tiyatrosu nda Gozlemledigi Yabancilistirma TeknikleriDorduncu Duvari Kaldirmak Epik tiyatro da oyuncular kendilerini saran uc duvar disinda dorduncu bir duvar daha bulunuyormus gibi davranmazlar Yani oyuncular karsisindaki seyirci toplulugunun varligindan haberi oldugunu acikca belli ederler Oyuncular tarafindan icra edilen bu farkindalik ve haberi olma hali tiyatronun illuzyonik etkisini ortadan kaldirir Kisaca seyircilerin katarsis yasamasina mani olur Kendi Kendini Seyrin Oyunlastirilmasi Mimigin oyunlastirilmasidir Seyircide yabancilasma etkisini saglayacak bir diger yontem oyuncunun kendi kendisini seyretmesidir Burundugu tiplemeyi canladirdigi sirada sanki Tipki boyle degil mi dercesine seyirciden yana bir goz atar Taklit Edilenin Oyunlastirilmasi Jestin oyunlastirilmasidir Kaynakca a b Brecht Bertolt Cin Tiyatrosunda Yabancilastirma Efektler Epik Tiyatro icinde Cev Kamuran Sipal Say Yay 1981 Arsivlenmis kopya 3 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2019 Arsivlenmis kopya 3 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2019 Konuyla ilgili yayinlarBrecht Bertolt On Chinese Acting translated by Eric Bentley The Tulane Drama Review 6 1 1961 130 136 Jameson Fredric Brecht and Method London and New York Verso 1998 1 85984 809 5 10 978 1 85984 809 8 13 Min Tian The Poetics of Difference and Displacement Twentieth Century Chinese Western Hong Kong Hong Kong University Press 2008 Estrangement and the Somatics of Literature Tolstoy Shklovsky Brecht Baltimore and London Johns Hopkins University Press 2008 An Introduction to the Social and Political Philosophy of Bertolt Brecht Revolution and Aesthetics Amsterdam Rodopi 2014 9789042038998 ed and trans Brecht on Theatre The Development of an Aesthetic London Methuen 1964 0 413 38800 X New York Hill and Wang 1964 0 8090 3100 0