Sürgün Fermanı (ing. Edict of Expulsion), İngiltere Kralı I. Edward tarafından 18 Temmuz 1290'da yayınlanan ve tüm Yahudileri İngiltere Krallığı'ndan sınır dışı eden bir kraliyet kararnamesidir. Edward, ülkedeki tüm ilçe amirlerine Yahudilerin hepsinin Azizler Günü'ne (1 Kasım) kadar sınır dışı edilmesini istedi. Sınır dışı etme fermanı, Orta Çağ'ın geri kalanında yürürlükte kaldı. Söz konusu ferman münferit bir olay değildi, İngiltere'de 200 yıldan fazla bir süredir artan antisemitizmin sadece doruk noktasıydı. Ferman, 350 yıldan fazla bir süre sonra, Protektora Dönemi'nin mimarlarından Oliver Cromwell'in Yahudilerin 1657'de İngiltere'ye yerleşmelerine izin vermesiyle yürürlükten kalktı.
Sürgün fermanından önceki durum
İngiltere'ye Yahudi yerleşimi ilk defa Fatih William döneminde yaşandı. William, 1066'da Rouenli Yahudileri İngiltere'ye davet etti. William bu daveti yüksek ihtimalle feodal vergi ödemelerinin mal üzerinden değil de kraliyet hazinesindeki paralarla ödenmesini istediği için yürürlüğe koydu ve bu amacına ulaşmak için de tüm ülke boyunca kraliyet sikkesinin kullanımını arz edecek bir insan topluluğuna ihtiyaç vardı. Norman İşgali ile beraber William ülkede feodal sistemi kurdu, bu sayede ülkedeki tüm varlıklar resmi olarak kraliyete ait kılındı; sonrasında kral bu geniş arazilerin başına lordlar koydu, ki bu lordlar kral'a karşı sorumluluklara ve yükümlülüklere (askeri ve ekonomik) tabiydi. Lordların altında, lordlarına ve lordlarının yükümlülüklerine bağlı ve yükümlü olan serfler gibi başka tebaalar da vardı. Tüccarlar, Yahudiler gibi sistemde özel bir statüye sahipti. Yahudiler, nüfusun geri kalanının aksine, doğrudan kralın tebaası olarak ilan edildi. Bu, Yahudi nüfusu için ikircikli bir yasal konumdu, çünkü onlar belirli bir lorda bağlı değillerdi, ancak kralın kaprislerine tabiydiler ve bu ya avantajlı ya da dezavantajlı olabilirdi. Ardından gelen her kral, Yahudilere İngiltere'de kalma hakkı veren bir resmen gözden geçirdi. Yahudiler, 1215 tarihli Magna Carta'nın güvencelerinin hiçbirinden yararlanmadılar.
Ekonomik olarak Yahudiler ülkede kilit bir rol oynuyordu. O sıralar Kilise, borç para vererek kar sağlama uygulamasını kesin bir şekilde yasaklamıştı, Avrupa ekonomisindeki bu boşluğu da başka ekonomik sahalardan, söz gelimi hristiyan loncalarının tekelinde olan her türlü sanat ve zanaat işlerinden men edildikleri için yahudiler dolduruyordu. Çünkü Kilise hukuku Yahudilere uygulanamazdı ve yahudi dininin de yahudi ve yahudi olmayanlar arasındaki borç para verme meselesine dair bir yasağı yoktu. Doğrudan tebaası olarak onların benzersiz statüsünden yararlanan Kral ise Yahudi varlıklarını vergilendirme biçiminde ele geçirebilirdi. Parlamentoyu çağırmak zorunda kalmadan, istediği zaman Yahudilere ağır vergiler koyma hakkını da elinde bulunduruyordu.
Yahudilerin şantajcı tefeciler olarak ün kazanması, onları hem Kilise hem de genel halk arasında son derece sevilmeyen insanlar haline getirdi. Avrupa'da Yahudi karşıtı bir tutum yaygınken, Orta Çağ İngiltere'si özellikle Yahudi karşıtıydı. Yahudinin İsa'dan nefret eden şeytani bir figür olarak imajı yaygınlaşmaya başladı ve Gezgin Yahudi hikâyesi ve ritüel cinayet iddiaları gibi mitler İngiltere'nin yanı sıra İskoçya ve Galler'de de ortaya çıktı ve yayıldı.
Sık görülen kan iftirası vakalarında, Yahudilerin çocukları avlayarak kanlarını aldığını ve çocukların kanlarını Fısıh Bayramı'ndan önce mayasız matsa yapmak için kullandıkları söylenirdi. Yahudi karşıtlığı birçok isyana kıvılcım oldu, söz gelimi 1190'da York'ta 100 yahudinin katledilmesi bu isyanlara bir örnektir.
Sürgün
13. yüzyıl ilerledikçe durum Yahudiler için daha da kötüleşti. 1218'de İngiltere Kralı III. Henry, Yahudilerin bir işaret rozeti takmalarını gerektiren Rozet Fermanı'nı ilan etti. Vergilendirme giderek yoğunlaştı. 1219 ile 1272 yılları arasında Yahudilere toplam 200.000 mark, yani çok büyük bir para karşılığında 49 vergi uygulandı. 1222'de Canterbury Başpiskoposu Stephen Langton, Yahudilerin yeni sinagoglar inşa etmelerini, köle sahibi olmalarını veya İngiltere'deki Hristiyanlarla karışmalarını yasaklayan bir dizi yasayı kabul eden Oxford Sinodu'nu (sinod: rahipler meclisi) topladı. III. Henry, 1253'te yahudilerin statülerine dair bir yasayla daha fazla ayrımcılık uyguladı ve rozet takma uygulamasını daha da perçinleştirdi. Yahudilerin çocukları kaçırdığına dair olan hikâyeleri ise doğru olarak kabul etti. Bu arada, kraliyet ailesi ve baronlarıyla, daha düşük soyluların topraklarını temerrüt yoluyla güvence altına almak amacıyla Yahudi borçlarını satın aldı. 1260'lardaki İkinci Baronlar Savaşı'ndaLondra (500 Yahudi öldürüldü), Worcester, Canterbury ve diğer birçok kasaba da dahil olmak üzere büyük şehirlerdeki bu borçların ve Yahudi topluluklarının izlerini yok etmeyi amaçlayan bir dizi pogrom uygulandı.
Sürgüne yönelik ilk büyük adım 1275'te Yahudi statüsüne dair bir mevzuat değişikliğiyle atıldı. Kanun, faizli borç vermeyi yasakladı ve Yahudilere bu yasaya uyum sağlamaları için on beş yıl süre verdi. 1282'de Canterbury Başpiskoposu John Peckham, piskoposluk bölgesindeki tüm sinagogları kapattı.
1287'de Gaskonya Dükalığı'nda Kral Edward, yerel Yahudilerin sınır dışı edilmesini emretti. Tüm mülklerine kraliyet tarafından el konuldu ve Yahudilere ödenecek tüm borçlar Kralın adına devredildi. 1286'nın sonlarında, Papa Honorius IV, York ve Canterbury Başpiskoposlarına, Yahudilerin Hristiyanlarla serbest etkileşim yoluyla İngiltere'deki dini yaşam üzerinde kötü bir etkisi olduğunu iddia eden ve bunu önlemek için harekete geçilmesi gerektiğini emreden özel bir ferman gönderdi. Kilise buna 1287'de Exeter Sinodu ile yanıt verdi, Kilise yasalarını Yahudiler ve Hristiyanlar arasındaki ortaklığa karşı yeniden düzenledi ve Yahudilerin kamu görevlerinde bulunmalarını, Hristiyan hizmetçileri olmasını veya Paskalya sırasında halk içinde görünmelerini yasakladı. Yahudi doktorların da çalışmaları yasaklandı ve 1222 Oxford Sinodu'nun yeni sinagogların inşasını ve Yahudilerin Kiliselere girmesini yasaklayan düzenlemeler yeniden düzenlendi.
1289'da İngiltere'ye döndüğünde, Kral Edward çok ağır borç içindeydi. Ertesi yaz, şövalyelerini yüksek bir vergi koymaları için çağırdı. Vergiyi daha kabul edilebilir kılmak için Edward karşılığında tüm Yahudileri kovmayı teklif etti. Ağır vergiler kabul edildi ve üç gün sonra 18 Temmuz'da Sürgün Fermanı çıkarıldı.
Sınır dışı kararının resmi nedeni, Yahudilerin Yahudilere dair olan ülke kanunlarına uymayı reddetmeleri ve tefeciliğe devam etmeleriydi. Yahudilerin reddinin arkasında yatan bu neden oldukça olasıdır: Çünkü yahudilerin tüzükte talep edilen saygıdeğer mesleklerde yer edinmesi son derece zordu. Sınır dışı etme fermanı geniş çapta popülerleşti ve çok az direnişle karşılandı, bundan dolayı sınır dışı etme işlemleri hızla gerçekleştirildi.[]
Her ilçenin şeriflerine, tüm Yahudilerin Azizler Günü'ne kadar İngiltere'yi terk etmeleri gerektiğine dair fermanlar verildi. Yahudilerin taşınabilir eşyalarını yanlarına almalarına izin verildi, ancak büyük çoğunluğun evleri krala devredildi. Birkaç ayrıcalıklı kişinin ayrılmadan önce evlerini satmalarına izin verildi.
Tahminler farklılık gösterse de, o sırada İngiltere'deki Yahudi nüfusu nispeten küçüktü, muhtemelen 2.000 kişiydi. Holinshed's Chronicles'te Fransa'ya giderken Queenborough yakınlarındaki Thames ağzına doğru zengin Yahudiler tarafından kiralanan bir geminin hikâyesini anlatır: Gelgit düşükken, kaptan Yahudileri kendisiyle birlikte bir kumsalda yürümeye ikna etti. Daha sonra gelgit geri gelmeden önce gemiye döndü, Yahudileri boğulmaya terk etti ve mallarıyla birlikte Londra'ya döndü. Denizcilerin birçoğu bu olaya katılımları nedeniyle asılarak infaz edilmiş olsalar da, Holinshed ayrıca kaptanın kral tarafından teşekkür edildiğini ve ödüllendirildiğini de anlatır.
Birçok Yahudi, yasal haklarını garanti altına alan İskoçya, Fransa, Hollanda ve Polonya'ya kadar göç etti.
Ayrıca Bakınız
Kaynakça
- ^ "Readmission of Jews to Britain in 1656, BBC". 21 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022.
- ^ , A History of the Jews, p. 208
- ^ a b c d e Jacobs 1903
- ^ a b c Glassman 1975.
- ^ a b c d e f Rubinstein 1996.
- ^ The Economy in Jewish History: New Perspectives on the Interrelationship Between Ethnicity and Economic Life. Berghahn Books. 2010. s. 8. ISBN . 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022.
- ^ Parkes 1976.
- ^ . www.jewishhistory.org.il. 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d Prestwich 1997
- ^ a b c Prestwich 1997.
- ^ On the , this date was 9 Av () 5050.
- ^ Mundill, Robin R. (2002). England's Jewish Solution: Experiment and Expulsion, 1262–1290. Cambridge University Press. p. 27. .
- ^ Craik, George Lillie, (1847), "Sketches of Popular Tulmuts", c. Cox, p.21.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Surgun Fermani ing Edict of Expulsion Ingiltere Krali I Edward tarafindan 18 Temmuz 1290 da yayinlanan ve tum Yahudileri Ingiltere Kralligi ndan sinir disi eden bir kraliyet kararnamesidir Edward ulkedeki tum ilce amirlerine Yahudilerin hepsinin Azizler Gunu ne 1 Kasim kadar sinir disi edilmesini istedi Sinir disi etme fermani Orta Cag in geri kalaninda yururlukte kaldi Soz konusu ferman munferit bir olay degildi Ingiltere de 200 yildan fazla bir suredir artan antisemitizmin sadece doruk noktasiydi Ferman 350 yildan fazla bir sure sonra Protektora Donemi nin mimarlarindan Oliver Cromwell in Yahudilerin 1657 de Ingiltere ye yerlesmelerine izin vermesiyle yururlukten kalkti Surgun fermanindan onceki durumIngiltere ye Yahudi yerlesimi ilk defa Fatih William doneminde yasandi William 1066 da Rouenli Yahudileri Ingiltere ye davet etti William bu daveti yuksek ihtimalle feodal vergi odemelerinin mal uzerinden degil de kraliyet hazinesindeki paralarla odenmesini istedigi icin yururluge koydu ve bu amacina ulasmak icin de tum ulke boyunca kraliyet sikkesinin kullanimini arz edecek bir insan topluluguna ihtiyac vardi Norman Isgali ile beraber William ulkede feodal sistemi kurdu bu sayede ulkedeki tum varliklar resmi olarak kraliyete ait kilindi sonrasinda kral bu genis arazilerin basina lordlar koydu ki bu lordlar kral a karsi sorumluluklara ve yukumluluklere askeri ve ekonomik tabiydi Lordlarin altinda lordlarina ve lordlarinin yukumluluklerine bagli ve yukumlu olan serfler gibi baska tebaalar da vardi Tuccarlar Yahudiler gibi sistemde ozel bir statuye sahipti Yahudiler nufusun geri kalaninin aksine dogrudan kralin tebaasi olarak ilan edildi Bu Yahudi nufusu icin ikircikli bir yasal konumdu cunku onlar belirli bir lorda bagli degillerdi ancak kralin kaprislerine tabiydiler ve bu ya avantajli ya da dezavantajli olabilirdi Ardindan gelen her kral Yahudilere Ingiltere de kalma hakki veren bir resmen gozden gecirdi Yahudiler 1215 tarihli Magna Carta nin guvencelerinin hicbirinden yararlanmadilar Ekonomik olarak Yahudiler ulkede kilit bir rol oynuyordu O siralar Kilise borc para vererek kar saglama uygulamasini kesin bir sekilde yasaklamisti Avrupa ekonomisindeki bu boslugu da baska ekonomik sahalardan soz gelimi hristiyan loncalarinin tekelinde olan her turlu sanat ve zanaat islerinden men edildikleri icin yahudiler dolduruyordu Cunku Kilise hukuku Yahudilere uygulanamazdi ve yahudi dininin de yahudi ve yahudi olmayanlar arasindaki borc para verme meselesine dair bir yasagi yoktu Dogrudan tebaasi olarak onlarin benzersiz statusunden yararlanan Kral ise Yahudi varliklarini vergilendirme biciminde ele gecirebilirdi Parlamentoyu cagirmak zorunda kalmadan istedigi zaman Yahudilere agir vergiler koyma hakkini da elinde bulunduruyordu Yahudilerin santajci tefeciler olarak un kazanmasi onlari hem Kilise hem de genel halk arasinda son derece sevilmeyen insanlar haline getirdi Avrupa da Yahudi karsiti bir tutum yayginken Orta Cag Ingiltere si ozellikle Yahudi karsitiydi Yahudinin Isa dan nefret eden seytani bir figur olarak imaji yayginlasmaya basladi ve Gezgin Yahudi hikayesi ve rituel cinayet iddialari gibi mitler Ingiltere nin yani sira Iskocya ve Galler de de ortaya cikti ve yayildi Sik gorulen kan iftirasi vakalarinda Yahudilerin cocuklari avlayarak kanlarini aldigini ve cocuklarin kanlarini Fisih Bayrami ndan once mayasiz matsa yapmak icin kullandiklari soylenirdi Yahudi karsitligi bircok isyana kivilcim oldu soz gelimi 1190 da York ta 100 yahudinin katledilmesi bu isyanlara bir ornektir Surgun1100 den 1600 e kadar Avrupa daki Yahudilerin sinir disi faaliyetlerini gosteren harita 13 yuzyil ilerledikce durum Yahudiler icin daha da kotulesti 1218 de Ingiltere Krali III Henry Yahudilerin bir isaret rozeti takmalarini gerektiren Rozet Fermani ni ilan etti Vergilendirme giderek yogunlasti 1219 ile 1272 yillari arasinda Yahudilere toplam 200 000 mark yani cok buyuk bir para karsiliginda 49 vergi uygulandi 1222 de Canterbury Baspiskoposu Stephen Langton Yahudilerin yeni sinagoglar insa etmelerini kole sahibi olmalarini veya Ingiltere deki Hristiyanlarla karismalarini yasaklayan bir dizi yasayi kabul eden Oxford Sinodu nu sinod rahipler meclisi topladi III Henry 1253 te yahudilerin statulerine dair bir yasayla daha fazla ayrimcilik uyguladi ve rozet takma uygulamasini daha da percinlestirdi Yahudilerin cocuklari kacirdigina dair olan hikayeleri ise dogru olarak kabul etti Bu arada kraliyet ailesi ve baronlariyla daha dusuk soylularin topraklarini temerrut yoluyla guvence altina almak amaciyla Yahudi borclarini satin aldi 1260 lardaki Ikinci Baronlar Savasi ndaLondra 500 Yahudi olduruldu Worcester Canterbury ve diger bircok kasaba da dahil olmak uzere buyuk sehirlerdeki bu borclarin ve Yahudi topluluklarinin izlerini yok etmeyi amaclayan bir dizi pogrom uygulandi Surgune yonelik ilk buyuk adim 1275 te Yahudi statusune dair bir mevzuat degisikligiyle atildi Kanun faizli borc vermeyi yasakladi ve Yahudilere bu yasaya uyum saglamalari icin on bes yil sure verdi 1282 de Canterbury Baspiskoposu John Peckham piskoposluk bolgesindeki tum sinagoglari kapatti 1287 de Gaskonya Dukaligi nda Kral Edward yerel Yahudilerin sinir disi edilmesini emretti Tum mulklerine kraliyet tarafindan el konuldu ve Yahudilere odenecek tum borclar Kralin adina devredildi 1286 nin sonlarinda Papa Honorius IV York ve Canterbury Baspiskoposlarina Yahudilerin Hristiyanlarla serbest etkilesim yoluyla Ingiltere deki dini yasam uzerinde kotu bir etkisi oldugunu iddia eden ve bunu onlemek icin harekete gecilmesi gerektigini emreden ozel bir ferman gonderdi Kilise buna 1287 de Exeter Sinodu ile yanit verdi Kilise yasalarini Yahudiler ve Hristiyanlar arasindaki ortakliga karsi yeniden duzenledi ve Yahudilerin kamu gorevlerinde bulunmalarini Hristiyan hizmetcileri olmasini veya Paskalya sirasinda halk icinde gorunmelerini yasakladi Yahudi doktorlarin da calismalari yasaklandi ve 1222 Oxford Sinodu nun yeni sinagoglarin insasini ve Yahudilerin Kiliselere girmesini yasaklayan duzenlemeler yeniden duzenlendi 1289 da Ingiltere ye dondugunde Kral Edward cok agir borc icindeydi Ertesi yaz sovalyelerini yuksek bir vergi koymalari icin cagirdi Vergiyi daha kabul edilebilir kilmak icin Edward karsiliginda tum Yahudileri kovmayi teklif etti Agir vergiler kabul edildi ve uc gun sonra 18 Temmuz da Surgun Fermani cikarildi Sinir disi kararinin resmi nedeni Yahudilerin Yahudilere dair olan ulke kanunlarina uymayi reddetmeleri ve tefecilige devam etmeleriydi Yahudilerin reddinin arkasinda yatan bu neden oldukca olasidir Cunku yahudilerin tuzukte talep edilen saygideger mesleklerde yer edinmesi son derece zordu Sinir disi etme fermani genis capta populerlesti ve cok az direnisle karsilandi bundan dolayi sinir disi etme islemleri hizla gerceklestirildi kaynak belirtilmeli Her ilcenin seriflerine tum Yahudilerin Azizler Gunu ne kadar Ingiltere yi terk etmeleri gerektigine dair fermanlar verildi Yahudilerin tasinabilir esyalarini yanlarina almalarina izin verildi ancak buyuk cogunlugun evleri krala devredildi Birkac ayricalikli kisinin ayrilmadan once evlerini satmalarina izin verildi Tahminler farklilik gosterse de o sirada Ingiltere deki Yahudi nufusu nispeten kucuktu muhtemelen 2 000 kisiydi Holinshed s Chronicles te Fransa ya giderken Queenborough yakinlarindaki Thames agzina dogru zengin Yahudiler tarafindan kiralanan bir geminin hikayesini anlatir Gelgit dusukken kaptan Yahudileri kendisiyle birlikte bir kumsalda yurumeye ikna etti Daha sonra gelgit geri gelmeden once gemiye dondu Yahudileri bogulmaya terk etti ve mallariyla birlikte Londra ya dondu Denizcilerin bircogu bu olaya katilimlari nedeniyle asilarak infaz edilmis olsalar da Holinshed ayrica kaptanin kral tarafindan tesekkur edildigini ve odullendirildigini de anlatir Bircok Yahudi yasal haklarini garanti altina alan Iskocya Fransa Hollanda ve Polonya ya kadar goc etti Ayrica BakinizYahudilerin Ingiltere ye yeniden davet Edilmesi I Edward Kan iftirasi AntisemitizmKaynakca Readmission of Jews to Britain in 1656 BBC 21 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2022 A History of the Jews p 208 a b c d e Jacobs 1903 a b c Glassman 1975 a b c d e f Rubinstein 1996 The Economy in Jewish History New Perspectives on the Interrelationship Between Ethnicity and Economic Life Berghahn Books 2010 s 8 ISBN 9781845459864 26 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2022 Parkes 1976 www jewishhistory org il 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d Prestwich 1997 a b c Prestwich 1997 On the this date was 9 Av 5050 Mundill Robin R 2002 England s Jewish Solution Experiment and Expulsion 1262 1290 Cambridge University Press p 27 0 521 52026 6 Craik George Lillie 1847 Sketches of Popular Tulmuts c Cox p 21