Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yanal düşünme, problemleri endirekt ve yaratıcı yaklaşımla, hemen belirmeyen ve geleneksel adım adım mantıkla elde edilemeyen gerekçe kullanarak çözümü. Yanal düşünme, doğal, mantıksal ve matematiksel düşünme biçimine karşı geliştirilmiş alternatif düşünce biçimidir. Terim tarafından 1967'de türetilmiştir.
Yanal düşünme, de Bono'ya göre, ister "dikey" mantık (problem çözümünde klasik metod: verilen bilgiden hareketle adım-adım çözüme çalışmak) ister "yatay" hayal gücü (detaylı olarak uygulanması ile ilgilenmeden birçok fikir üretimi) olsun kendini bilerek yaratıcılığın standart kabullerinden uzak tutarlar.
Metodlar
Eleştirel düşünme beyanların gerçek değerini yargılamayla ve hataları aramayla öncelikli olarak ilgilenir. Yanal düşünce ise beyanın ve fikirlerin "hareket değeri" ile daha fazla ilgilidir. Kişi yanal düşünceyi kullanarak bilinen bir fikirden yeni fikirler üretmeye hareketlenir. Edward de Bono düşünme araçlarını dört tip ile tanımlar:
- Mevcut düşünce kalıplarını (rutine dönmüş işlemleri, statükoyu kırmaya yönelik düşünce) üreten araçlar
- Yeni fikirler aramak için aranacak yerleri genişletmek amacıyla odak araçları
- Fikir üretiminden daha fazla değer elde edileceğini sağlamak amacıyla hasat araçları
- Gerçek dünya kısıtları, kaynakları ve desteği dikkate almaya teşvik eden işleme araçları
Rastgele Giriş Fikir Üretme Aracı: Düşünür rastgele bir nesne seçer ya da bir sözlükten bir isim seçer ve seçimi düşünme alanı ile ilişkilendirir.
Provokasyon Fikir Üretme Aracı: Herhangi bir provokasyon tekniği'nin hüsnükuruntu yapılması, abartılı düşünce, aksine zorlama, kaçış üretme, çarpıtma ya da ortaya çıkarma- kullanımı. Düşünür provokasyonların bir listesini oluşturur ve ardından listenin en tuhaf olanlarını yeni fikirler oluşturmada ileri düşünme taşımada kullanır.
Hareket Teknikleri: Düşünür çeşitli provokasyon işlemlerini geliştirmede şu metodları kullanır: bir ilke üretmek, farklılıklara odaklanmak, olumlu açılar, özel durumlar.
Mücadeleci Fikir Üretme Aracı: "Neden?" sorusunu tehdit olmayacak şekilde sormak için tasarlanmış bir araç: Neden bir şey var, neden bir şey şu an yapıldığı şekilde yapılmakta. Sonucunun anlaşılması çok net bir soru "Neden?" ki yanıt doğal, taze, yeni fikirlere yol açar. Amaç, sadece probleme neden olanlarla uğraşmak değil, herhangi bir meydan okumaya muktedir olmaktır. Örneğin, bir kahve fincan sapı meydan okuyucu sebep olabilir. Sapın varolma nedeni fincanın genellikle doğrudan tutmak için çok sıcak olduğu görünür. Belki kahve fincanları yalıtımlı, parmak girebilecek uygun boşluklarla yapılabilir ya da bira taşıyıcılara benzer ayrı kahve bardağı tutucular çözüm olabilir.
Kavram Fanı Fikir Yaratma Aracı: Fikirler kavramları taşır. Bu araç sistemli olarak geniş yelpazede değerlendirilecek fikirler oluşturabilmek için kavramların çapını ve miktarını arttırır.
Çürütme: Çoğunluğun her zaman hatalı olduğu kabulü ile (Henrik İbsen ve John Kenneth Galbraith 'in önerileri gibi), kesin olduğu açık ve "söylemeye bile gerek olmayan" genel kabul görmüşü sorgulayıp karşıt görüş yürütmek ve çürütmeye çalışmak. Bu araç Edward de Bono'nun Altı Şapkalı Düşünme Tekniği'nde anlatılan bir şeyin yürümeyeceği durumların irdelendiği "siyah şapka" tekniğine benzer.
Yanal düşünme ve problem çözümü
Problem Çözme: Bir şey bir sorun oluşturduğunda, durumun performansı ya da statükosu düşer. Problem çözme, sorun ne olursa olsun nedenini bulma ve ardından çözmek için yollar bulmaktan geçer. Amaç durumu olması gereken yere getirebilmektir. Örneğin, bir üretim hattı saatte 1000 adet ürün üretim kapasitesi ile kurulmuş olsun. Aniden, üretim hızının saatte 800'e düşmesi durumunda; bu düşüşün neden ve üretim hattının tamiri fikirlerinin düşümülmesi ile birlikte bu hatta çalışan işçilere ücret artışı fikri de düşünülmüş olmalı.
Yaratıcı Problem Çözme: Yaratıcılık kullanarak, kişi bir dolaylı ve sıra dışı bir şekilde bir sorunu çözmesi gerekir. Örneğin, bir üretim hattı saatte 1000 kitap basabiliyorsa, yaratıcı problem çözümü saat başına daha fazla kitap üretmenin yolunu bulmak veya üretim hattı çalıştırma maliyetini azaltmak için yollar üretmektir.
Yaratıcı Problem Teşhisi: Teknolojik olmayan birçok büyük buluşun fark edilmesi, ya şans eseri kazayla ya da gerçek hayat tecrubesini araştırıp kayıt altına alınması sırasında günlük eşyaların veya işlerin geliştirirek yapımında veya tasarımınında ortaya çıkar.
Yanal Problem "Çözümleme": Yanal düşünce genellikle çözümü sonrasında "açıkça ortada" gözüken problemlere çözüm üretir. Yanal düşünme genellikle sahip olduğunuzu bilmediğiniz problemler ortaya koyar veya büyük potansiyellere yol açabilecek basit problemlere çözüm üretir. Örneğin saatte 1000 adet kitap basabilen bir üretim hattında, yanal düşünce üründe 800'e düşüşün kalitede artışa, daha motive işçilere yol açacağı sonucuna ulaştırabilir.
Yanal düşünme bulmacaları: Yanal düşünmenin ne hakkında olduğunu ortaya koyması gereken bulmacalardır. Her halükarda tek çözümü olan bulmacalar yanal değildir. Yanal düşünme kişiye tek çözümlü bulmaca üretmede yardımcı olurken yanal düşünme araçları nadiren bulmaca çözümünde yardımcı olurlar.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ Sungur, Nuray (1997). Yaratıcı Düşünce. İstanbul: Evrim Yayınevi. ISBN .
- ^ Lateral Thinking: The Power of Provocation manual: de Bono Thinking Systems tarafından 2006 basım
- ^ Bir Halk Düşmanı adlı eseri, 1882.
- Genel
- (1970). Lateral thinking: creativity step by step. Harper & Row. s. 300. ISBN . 15 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Temmuz 2015.
- (1972). Po: Beyond Yes and No. Penguin Books. ISBN .
- (1992). Serious creativity: using the power of lateral thinking to create new ideas. HarperBusiness. s. 338. ISBN . 1 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Temmuz 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yanal dusunme problemleri endirekt ve yaratici yaklasimla hemen belirmeyen ve geleneksel adim adim mantikla elde edilemeyen gerekce kullanarak cozumu Yanal dusunme dogal mantiksal ve matematiksel dusunme bicimine karsi gelistirilmis alternatif dusunce bicimidir Terim tarafindan 1967 de turetilmistir Yanal dusunme de Bono ya gore ister dikey mantik problem cozumunde klasik metod verilen bilgiden hareketle adim adim cozume calismak ister yatay hayal gucu detayli olarak uygulanmasi ile ilgilenmeden bircok fikir uretimi olsun kendini bilerek yaraticiligin standart kabullerinden uzak tutarlar MetodlarElestirel dusunme beyanlarin gercek degerini yargilamayla ve hatalari aramayla oncelikli olarak ilgilenir Yanal dusunce ise beyanin ve fikirlerin hareket degeri ile daha fazla ilgilidir Kisi yanal dusunceyi kullanarak bilinen bir fikirden yeni fikirler uretmeye hareketlenir Edward de Bono dusunme araclarini dort tip ile tanimlar Mevcut dusunce kaliplarini rutine donmus islemleri statukoyu kirmaya yonelik dusunce ureten araclar Yeni fikirler aramak icin aranacak yerleri genisletmek amaciyla odak araclari Fikir uretiminden daha fazla deger elde edilecegini saglamak amaciyla hasat araclari Gercek dunya kisitlari kaynaklari ve destegi dikkate almaya tesvik eden isleme araclari Rastgele Giris Fikir Uretme Araci Dusunur rastgele bir nesne secer ya da bir sozlukten bir isim secer ve secimi dusunme alani ile iliskilendirir Provokasyon Fikir Uretme Araci Herhangi bir provokasyon teknigi nin husnukuruntu yapilmasi abartili dusunce aksine zorlama kacis uretme carpitma ya da ortaya cikarma kullanimi Dusunur provokasyonlarin bir listesini olusturur ve ardindan listenin en tuhaf olanlarini yeni fikirler olusturmada ileri dusunme tasimada kullanir Hareket Teknikleri Dusunur cesitli provokasyon islemlerini gelistirmede su metodlari kullanir bir ilke uretmek farkliliklara odaklanmak olumlu acilar ozel durumlar Mucadeleci Fikir Uretme Araci Neden sorusunu tehdit olmayacak sekilde sormak icin tasarlanmis bir arac Neden bir sey var neden bir sey su an yapildigi sekilde yapilmakta Sonucunun anlasilmasi cok net bir soru Neden ki yanit dogal taze yeni fikirlere yol acar Amac sadece probleme neden olanlarla ugrasmak degil herhangi bir meydan okumaya muktedir olmaktir Ornegin bir kahve fincan sapi meydan okuyucu sebep olabilir Sapin varolma nedeni fincanin genellikle dogrudan tutmak icin cok sicak oldugu gorunur Belki kahve fincanlari yalitimli parmak girebilecek uygun bosluklarla yapilabilir ya da bira tasiyicilara benzer ayri kahve bardagi tutucular cozum olabilir Kavram Fani Fikir Yaratma Araci Fikirler kavramlari tasir Bu arac sistemli olarak genis yelpazede degerlendirilecek fikirler olusturabilmek icin kavramlarin capini ve miktarini arttirir Curutme Cogunlugun her zaman hatali oldugu kabulu ile Henrik Ibsen ve John Kenneth Galbraith in onerileri gibi kesin oldugu acik ve soylemeye bile gerek olmayan genel kabul gormusu sorgulayip karsit gorus yurutmek ve curutmeye calismak Bu arac Edward de Bono nun Alti Sapkali Dusunme Teknigi nde anlatilan bir seyin yurumeyecegi durumlarin irdelendigi siyah sapka teknigine benzer Yanal dusunme ve problem cozumuProblem Cozme Bir sey bir sorun olusturdugunda durumun performansi ya da statukosu duser Problem cozme sorun ne olursa olsun nedenini bulma ve ardindan cozmek icin yollar bulmaktan gecer Amac durumu olmasi gereken yere getirebilmektir Ornegin bir uretim hatti saatte 1000 adet urun uretim kapasitesi ile kurulmus olsun Aniden uretim hizinin saatte 800 e dusmesi durumunda bu dususun neden ve uretim hattinin tamiri fikirlerinin dusumulmesi ile birlikte bu hatta calisan iscilere ucret artisi fikri de dusunulmus olmali Yaratici Problem Cozme Yaraticilik kullanarak kisi bir dolayli ve sira disi bir sekilde bir sorunu cozmesi gerekir Ornegin bir uretim hatti saatte 1000 kitap basabiliyorsa yaratici problem cozumu saat basina daha fazla kitap uretmenin yolunu bulmak veya uretim hatti calistirma maliyetini azaltmak icin yollar uretmektir Yaratici Problem Teshisi Teknolojik olmayan bircok buyuk bulusun fark edilmesi ya sans eseri kazayla ya da gercek hayat tecrubesini arastirip kayit altina alinmasi sirasinda gunluk esyalarin veya islerin gelistirirek yapiminda veya tasarimininda ortaya cikar Yanal Problem Cozumleme Yanal dusunce genellikle cozumu sonrasinda acikca ortada gozuken problemlere cozum uretir Yanal dusunme genellikle sahip oldugunuzu bilmediginiz problemler ortaya koyar veya buyuk potansiyellere yol acabilecek basit problemlere cozum uretir Ornegin saatte 1000 adet kitap basabilen bir uretim hattinda yanal dusunce urunde 800 e dususun kalitede artisa daha motive iscilere yol acacagi sonucuna ulastirabilir Yanal dusunme bulmacalari Yanal dusunmenin ne hakkinda oldugunu ortaya koymasi gereken bulmacalardir Her halukarda tek cozumu olan bulmacalar yanal degildir Yanal dusunme kisiye tek cozumlu bulmaca uretmede yardimci olurken yanal dusunme araclari nadiren bulmaca cozumunde yardimci olurlar Ayrica bakinizAlti sapkali dusunme teknigi Tumevarim Yaraticilik TumdengelimKaynakcaOzel Sungur Nuray 1997 Yaratici Dusunce Istanbul Evrim Yayinevi ISBN 9789755030609 Lateral Thinking The Power of Provocation manual de Bono Thinking Systems tarafindan 2006 basim Bir Halk Dusmani adli eseri 1882 Genel 1970 Lateral thinking creativity step by step Harper amp Row s 300 ISBN 0 14 021978 1 15 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Temmuz 2015 1972 Po Beyond Yes and No Penguin Books ISBN 0 14 021715 0 1992 Serious creativity using the power of lateral thinking to create new ideas HarperBusiness s 338 ISBN 0 88730 635 7 1 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Temmuz 2015