Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde veya bölüm Győr adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{}} şablonunu ekleyiniz. |
Yanıkkale, Macaristan'ın Györ şehrinde kurulu müstahkem mevkiye Osmanlılar tarafından verilen ad.
Osmanlı Ordusu'nun 1526'da Mohaç Muharebesi sonucunda Macar ordusunu imha etmesiyle Macaristan Krallığı tarih sahnesinden silinmiş, oluşan boşluğu doldurmaya Osmanlı Devleti ve Avusturya aday olmuştu. 1529 yılındaki I. Viyana Kuşatması ve 1532 yılındaki Alman Seferi ile Avusturya topraklarını tahrip eden, ancak bu ülkenin direncini kıramayan Osmanlı Devleti 1533 yılında İstanbul Antlaşması ile Macaristan'ın bölüşülmesini kabul etti. Bu antlaşma sonunda Györ ve çevresi Habsburg İmparatorluğunda kaldı.
Osmanlı Ordusu 1541 yılında Budin'i kesin olarak fethetti ve 1543'te Szekesfehervar (İstolni-Belgrad) ve Estergon'un alınmasıyla da Avusturyalılar, Viyana yolundaki kaleleri berkitme faaliyetlerini hızlandırdı. Tahkim edilen kalelerden en mühimi Macarların "Györ", Avusturyalıların "Raab", Osmanlıların ise "Yanık" diye adlandırdığı kaleydi. Osmanlıların şehre ilk gelişinde Györ komutanı Kristóf Lamberg tarafından Osmanlılara karşı konulmak istenilmişse de başarılamayacağı anlaşılmış ve Györ şehri bu komutanın emriyle tamamen yakılmıştır. Şehre ulaşan Osmanlılar bir ganimet elde edememiş ve şehrin durumundan dolayı "Yanık" ismi vermişlerdir. Şehre yapılan kale de şehrin ismiyle anılarak "Yanıkkale" adını almıştır.
1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nın ilk yıllarında hücum inisiyatifini elinde bulunduran Osmanlı Ordusu 1594 yılında kaleyi civardaki Csorna, Kapuvár ve Devecser gibi kentlerle birlikte fethederek Osmanlı topraklarına kattıysa da, 1596 yılında kazanılan Haçova Savaşı sonrasındaki elverişli ortamı değerlendiremeyen ve 1595 yılından beri de Rumen prensliklerinin (Eflak, Boğdan ve Erdel) isyanıyla uğraşan Osmanlı yönetimi cephedeki taarruz kabiliyetini yitirdi ve Yanıkkale de Avusturya ordusunun saldırılarına dayanamayarak 1598'de düştü. 1606 yılında imzalanan Zitvatorok Antlaşması ile fiili turum tasdik edildi ve Yanıkkale Avusturya'ya bırakıldı.
Osmanlı Ordusu'nun Yanıkkale çevresindeki son savaşları İkinci Viyana Kuşatması sırasında 1683 yılında oldu. O döneme dek toplanmış olan en geniş Osmanlı Ordusu ilk olarak Viyana yolundaki Yanıkkale'yi kuşatmayı hedefliyordu. Osmanlı Ordusu'nun elindeki Uyvar'ı almak için taarruz eden ancak yenilgiye uğrayarak Komarom'a çekilen Alman Komutan Karls Von Lothringen ise bulunduğu yerden Osmanlı Ordusu'nun Yanıkkale'ye yöneldiğini gözetleyebiliyordu. Alman komutan harekete geçerek emrindeki 12.500 piyade ve 9.500 süvari ile 22 Haziran'da Yanıkkale'ye vardı ve Osmanlı Ordusu'nu karşılamaya hazırlandı. Avusturya ordusu kaleyi müstahkem hale getirdiği gibi, kale çevresinde de Osmanlı Ordusu'nun işine yarayabilecek her şeyi yakıp yıktı.
Osmanlı Ordusu şehrin önüne 1 Temmuz'da ulaştı. Mühendisler önce de Raab Irmağının derinliğini ve debisini hesapladılar, öğleden sonra da kuşatma toplarının yerleştirileceği mevkileri saptadılar. 2 Temmuz günü ise topçu birlikleri savaşı başlattı. Topçu ateşi ile büyük kayıp veren ve kaleyi savunamayacağını anlayan Karls Von Lothringen geri çekildi ve kaleyi kaderine terk etti. Yanıkkale'yi alan Osmanlı Ordusu 9 Temmuz'da Raab Irmağını aşarak Viyana üzerine yürüyüşünü sürdürdü.
Ancak II. Viyana Kuşatması'nın bozgunla sonuçlanması ordunun geri çekilmesine neden oldu. 12 Eylül 1683 tarihindeki Almandağı Muharebesi'nden sonra Kahlenberg'den çekilen Osmanlı Ordusu 14 Eylül'de Yanıkkale'de toplandı, ancak burada da kendini emniyette görmeyerek 22 Eylül'de Budin'e çekildi. Garnizonsuz kalan Yanıkkale Avusturya ordusunca zahmetsizce ele geçirildi.
Not
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde veya bolum Gyor adli maddeye cok benzemektedir ve bu iki maddenin tek baslik altinda birlestirilmesi onerilmektedir Birlestirme islemi yapildiktan sonra sayfaya Gecmis birlestir sablonunu ekleyiniz Yanikkale Macaristan in Gyor sehrinde kurulu mustahkem mevkiye Osmanlilar tarafindan verilen ad Osmanli Ordusu nun 1526 da Mohac Muharebesi sonucunda Macar ordusunu imha etmesiyle Macaristan Kralligi tarih sahnesinden silinmis olusan boslugu doldurmaya Osmanli Devleti ve Avusturya aday olmustu 1529 yilindaki I Viyana Kusatmasi ve 1532 yilindaki Alman Seferi ile Avusturya topraklarini tahrip eden ancak bu ulkenin direncini kiramayan Osmanli Devleti 1533 yilinda Istanbul Antlasmasi ile Macaristan in bolusulmesini kabul etti Bu antlasma sonunda Gyor ve cevresi Habsburg Imparatorlugunda kaldi Osmanli Ordusu 1541 yilinda Budin i kesin olarak fethetti ve 1543 te Szekesfehervar Istolni Belgrad ve Estergon un alinmasiyla da Avusturyalilar Viyana yolundaki kaleleri berkitme faaliyetlerini hizlandirdi Tahkim edilen kalelerden en muhimi Macarlarin Gyor Avusturyalilarin Raab Osmanlilarin ise Yanik diye adlandirdigi kaleydi Osmanlilarin sehre ilk gelisinde Gyor komutani Kristof Lamberg tarafindan Osmanlilara karsi konulmak istenilmisse de basarilamayacagi anlasilmis ve Gyor sehri bu komutanin emriyle tamamen yakilmistir Sehre ulasan Osmanlilar bir ganimet elde edememis ve sehrin durumundan dolayi Yanik ismi vermislerdir Sehre yapilan kale de sehrin ismiyle anilarak Yanikkale adini almistir 1593 1606 Osmanli Avusturya Savasi nin ilk yillarinda hucum inisiyatifini elinde bulunduran Osmanli Ordusu 1594 yilinda kaleyi civardaki Csorna Kapuvar ve Devecser gibi kentlerle birlikte fethederek Osmanli topraklarina kattiysa da 1596 yilinda kazanilan Hacova Savasi sonrasindaki elverisli ortami degerlendiremeyen ve 1595 yilindan beri de Rumen prensliklerinin Eflak Bogdan ve Erdel isyaniyla ugrasan Osmanli yonetimi cephedeki taarruz kabiliyetini yitirdi ve Yanikkale de Avusturya ordusunun saldirilarina dayanamayarak 1598 de dustu 1606 yilinda imzalanan Zitvatorok Antlasmasi ile fiili turum tasdik edildi ve Yanikkale Avusturya ya birakildi Osmanli Ordusu nun Yanikkale cevresindeki son savaslari Ikinci Viyana Kusatmasi sirasinda 1683 yilinda oldu O doneme dek toplanmis olan en genis Osmanli Ordusu ilk olarak Viyana yolundaki Yanikkale yi kusatmayi hedefliyordu Osmanli Ordusu nun elindeki Uyvar i almak icin taarruz eden ancak yenilgiye ugrayarak Komarom a cekilen Alman Komutan Karls Von Lothringen ise bulundugu yerden Osmanli Ordusu nun Yanikkale ye yoneldigini gozetleyebiliyordu Alman komutan harekete gecerek emrindeki 12 500 piyade ve 9 500 suvari ile 22 Haziran da Yanikkale ye vardi ve Osmanli Ordusu nu karsilamaya hazirlandi Avusturya ordusu kaleyi mustahkem hale getirdigi gibi kale cevresinde de Osmanli Ordusu nun isine yarayabilecek her seyi yakip yikti Osmanli Ordusu sehrin onune 1 Temmuz da ulasti Muhendisler once de Raab Irmaginin derinligini ve debisini hesapladilar ogleden sonra da kusatma toplarinin yerlestirilecegi mevkileri saptadilar 2 Temmuz gunu ise topcu birlikleri savasi baslatti Topcu atesi ile buyuk kayip veren ve kaleyi savunamayacagini anlayan Karls Von Lothringen geri cekildi ve kaleyi kaderine terk etti Yanikkale yi alan Osmanli Ordusu 9 Temmuz da Raab Irmagini asarak Viyana uzerine yuruyusunu surdurdu Ancak II Viyana Kusatmasi nin bozgunla sonuclanmasi ordunun geri cekilmesine neden oldu 12 Eylul 1683 tarihindeki Almandagi Muharebesi nden sonra Kahlenberg den cekilen Osmanli Ordusu 14 Eylul de Yanikkale de toplandi ancak burada da kendini emniyette gormeyerek 22 Eylul de Budin e cekildi Garnizonsuz kalan Yanikkale Avusturya ordusunca zahmetsizce ele gecirildi Not Ingilizce vikipedi Gyor maddesi 22 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Mayis 2009 Millar Simon Vienna 1683 Osprey Londra Subat 2008 s 37 40