Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Üstsüzlük ya da yarı çıplaklık, erkek ya da kadının gövdesinin kolları baş hizasına kadar çıplak halidir. Sadece gövdesi çıplak olmak üzere üstsüz yüzme veya spor ya da festival gibi geniş katılımlı etkinlikler yaygın yapılan bir uygulamadır. Sosyal ve siyasal eylem amacıyla da yarı çıplak ya da tam üstsüz yasa dışı eylemler de gerçekleşebilmektedir. FEMEN eylemleri buna örnek gösterilebilir. Yarı çıplaklığın kadın ve erkeklerde meme kısmının da görünürlüğünden cinsel dürtüleri artırdığı ileri sürülmektedir. Tarih boyunca, özellikle erkek çiftçi, madenci ve diğer emekçiler arasında bu şekilde üstsüz çalışma yaygındır.
 |  | |
Üstsüz bir kadın | Yarı çıplak bir erkek |
Kadınların üstsüzlüğü bazı yerli topluluklarında normalken bazı topluluklardaysa sert karşılanabilir. Bu toplumun geleneklerine, göreneklerine, örf ve adetlerine göre değişkenlik gösterebilir. Bazı feminist gruplar, üstsüz gezinmenin kadının en doğal hakkı olduğunu savunmaktadır. Avrupa ve Kuzey Amerika'daki bazı ülkelerde çıplak göğüslü dolaşmak erkeklerde suç olarak algılanmakta, birçok mağaza yarı çıplak görülen bu bireylere karşı politika sürdürerek, hizmet etmemekte: Gömlek yoksa, Ayakkabı yoksa, Hizmet de yok algısı yaratmaktadır. Güney Hindistan'da da yarı çıplaklık toplumsal kabule yatkın olmayıp kadınlar gelenekçi, erkekler ise Batılı giyinmekte, kadınlar , , gibi klasik tüm bedeni örten kıyafetler giyinmektedir.
Tarih boyunca üstsüzlük, sanatta bulunmuştur. Antik Çağ'dan itibaren birçok heykel ve resimde bulunurken günümüzde karşımıza daha çok film ve fotoğraflarda çıkar. Ancak softcore pornografi, genellikle toplumda olumsuz karşılanabilir ve sık sık hükûmet düzenlemeleri veya yasaklar alabilir. Toplum içindeyse cinsel uyarma sebebiyle daha katı bir yaklaşım sergilenir. Daha çok striptiz kulüpleri gibi yetişkin eğlence mekanlarında üstsüz kadınlar bulunur.
Üstsüzlük kamuda bazen konumu ve bağlamına göre kabul edilebilir. Buna örnek olarak kadın haklarını koruma amaçlı toplum içinde emzirme gösterilebilir. Ayrıca Avrupa ülkelerinin çoğunda sahilde üstsüz güneşlenme de normal kabul edilir.
Ayrıca medyada dikkat çektiği için dünyanın pek çok yerinde PETA gibi gruplar protesto yaparken göğüslerini gözler önüne sererler.
Kullanım ve çağrışımlar
Üstsüz model veya üstsüz dansçı gibi meslekler de bulunmaktadır. DJ Nikita, bir üstsüz DJ'dir. Ayrıca üstsüz plajlarda üstsüz bir şekilde güneşlenip, üstsüz barlarda da üstsüz gezinebilirsiniz. Hatta bunun için Rudi Gernreich tarafından üstsüz mayo (diğer adları: üstsüz bikini, tek parça bikini, monokini) tasarlanmıştır.
Üstsüz, yarı çıplaklığı anlattığından cinsel çağrışımlara sebep olabilir. Zaten bu sebeple toplum tarafından hoş karşılanmamıştır. Ancak bu yönü üstsüzlüğü ticarileştirmiş ve striptiz kulüplerinin açılmasını sağlamıştır.
Üçüncü dünya ülkelerinde
Üstsüzlüğe yönelik tutumlar zaman ve kültürler içinde farklılıklar göstermiştir.
Hristiyan misyonerler uğramadan önce Okyanusya, Amerika, Orta ve Güney Afrika kabilelerinin çoğunda üstsüzlük normaldi ve bazılarında hala normal olmaya devam ediyor. 13. ve 14. YY'daki İslamiyet'in yayılmasından önce Asya'nın büyük kesimindeki kadınlar da üstsüz giyinebilirlerdi.
Endonezya, Tayland gibi ülkelerde de sömürgecilikten önce üstsüzlük normal karşılanıyordu ama zamanla çağdaşlaşma hareketleriyle birlikte gelen Avrupa giysileriyle zaman içinde sert karşılanmaya başlanmıştır.
Arap dünyasında da hoş karşılanmayan üstsüzlük için bir istisna vardır: Tunus ve Mısır'daki bazı özel plajlarda yabancı turistlerin üstsüz gezmeleri serbesttir.
Protesto biçimi
Çıplaklık ve üstsüzlük medyanın ilgisini çeker. Bu sebeple bu protesto ve eylemlerde de kullanılır. Özellikle hayvan koruma örgütü PETA pek çok kez üstsüz veya çıplak gönüllülerle protesto yapmıştır. Benzer bir olay da Ocak 2012 Dünya Ekonomik Forumu Davos'ta Ukraynalı FEMEN grubunun gerçekleştirdiği protestodur.
Güneşlenme
Üstsüzlük, karşımıza en çok güneşlenmede çıkar. Güneşlenme, 1900'lerde güneşte fazla bekleyince oluşan bronzlaşmanın popüler hale gelmesiyle yaygınlaşmıştır. 1940'lı yıllarda dergilerde verilen reklamlar güneşlenmenin teşvikine yol açtı. Bu sebeple mayolar git gide kısaldı. Zamanla kadınlar memelerinin de bronzlaşması için üstsüz güneşlenmeye başladılar. Hatta bunun için Rudi Gernreich üstsüz mayolar tasarlamıştır. 1964'te ABD'de satışa sunulan bu bikiniler tutulmadı ve raflardan kaldırıldı.
Eğlence ve medya
1910'lar boyunca Fransa'da geleneksel eğlence çıplak bir şekilde yapılan tiyatro, müzikal ve danslardı. Bugün pek çok batı kültüründe çıplak fotoğraflar dergi ve takvimlerde yayımlanmaktadır.
Kadınlar ticari alanlarda da üstsüz pozlar vermektedir. Buna örnek olarak striptiz kulüpleri örnek gösterilebilir. Genellikle buralarda ıslak tişört yarışmaları yapılır. Yarışma sonunda kadın tişörtünü çıkarıp üstsüz şekilde poz verir. Maalesef ticari alana tüm ülkelerde yasaklanan çocuk pornografisi de girmektedir.
Ayrıca üstsüz kadınlar karnavalların bir özelliği haline de gelmiştir. Rio Karnavalı'nda üstsüz dansçıların bulunduğu bilinmektedir.
Sinema
1920'lerde Hollywood filmlerinde hatırı sayılır derecede üstsüz oyuncu bulunmaktaydı. Ancak 1930'larda çıkan Hays Kanunu, sinemadaki üstsüzlüğün sonunu getirmiştir. Ancak 1950'li '60'lı yıllarda yasalar hafifleyince yine hafif üstsüz kadınlar filmlerde görünmeye başlamıştı. Ancak 1990'lardan itibaren yine filmlerde çıplak sahneler görülmeye başlandı ve tüm dünyada yaygınlaştı. Hatta artık bu dalda Oscar ödülü bile verilmektedir. Bazı aktrisler ise göğüslerini ön plana atmayı tercih etmektedir.
Sanat
Rönesans'ta resim, Klasik Yunan sanatından etkilenmiş ve nü eserler artmıştır. Sonuç olarak da yarı-çıplak ve çıplak resim ve heykeller artmıştır.
Mitoloji
Avrupa'da tarih öncesi toplumlarda çok abartılı göğüsleri olan kadın figürleri yaygındı. Özellikle Roma Mitolojisi'ndeki aşk tanrıçası Venüs'ü simgeleyen Venüs heykelciklerinde geniş kalça ve kase gibi büyük göğüsler kullanılmıştır. Bazen tanrıçalar üstsüz olarak simgelenmiştir. Sadece Venüs değil Gaia gibi diğer tanrıçaların da üstsüz olarak simgelendiği bilinmektedir. Ayrıca bir Yunan efsanesi olan Amazonlar'ın da üstsüz olarak gezindikleri, savaşlarda güç olarak memelerini kaldırdıkları ve erkeği sadece nesli devam ettirmek için bulundurdukları bilinmektedir.
Kaynakça
- ^ http://www.man2manalliance.org/crw/warriorspeak/shirtless.html 31 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- ^ . 16 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2012.
- ^ . BBC. 29 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2012.
- ^ . 15 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ A. L. Bhasham. "Hindistan Harikası" 14 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ . 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2012.
- ^ . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2012.
- ^ "Feminist grup Davos'ta protesto yaptı". 28 Ocak 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ocak 2012.
- ^ David Smith Allyn, Make love, not war, 23–29. sayfalar, Taylor & Francis, 2001,
- ^ . 19 Ekim 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2008.
- ^ . 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2010.
- ^ ""Avrupa'nın Kadın Savaşçıları"". 18 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2012.
| Wikimedia Commons'ta Üstsüzlük ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ustsuzluk ya da yari ciplaklik erkek ya da kadinin govdesinin kollari bas hizasina kadar ciplak halidir Sadece govdesi ciplak olmak uzere ustsuz yuzme veya spor ya da festival gibi genis katilimli etkinlikler yaygin yapilan bir uygulamadir Sosyal ve siyasal eylem amaciyla da yari ciplak ya da tam ustsuz yasa disi eylemler de gerceklesebilmektedir FEMEN eylemleri buna ornek gosterilebilir Yari ciplakligin kadin ve erkeklerde meme kisminin da gorunurlugunden cinsel durtuleri artirdigi ileri surulmektedir Tarih boyunca ozellikle erkek ciftci madenci ve diger emekciler arasinda bu sekilde ustsuz calisma yaygindir Ustsuz bir kadin Yari ciplak bir erkek Kadinlarin ustsuzlugu bazi yerli topluluklarinda normalken bazi topluluklardaysa sert karsilanabilir Bu toplumun geleneklerine goreneklerine orf ve adetlerine gore degiskenlik gosterebilir Bazi feminist gruplar ustsuz gezinmenin kadinin en dogal hakki oldugunu savunmaktadir Avrupa ve Kuzey Amerika daki bazi ulkelerde ciplak goguslu dolasmak erkeklerde suc olarak algilanmakta bircok magaza yari ciplak gorulen bu bireylere karsi politika surdurerek hizmet etmemekte Gomlek yoksa Ayakkabi yoksa Hizmet de yok algisi yaratmaktadir Guney Hindistan da da yari ciplaklik toplumsal kabule yatkin olmayip kadinlar gelenekci erkekler ise Batili giyinmekte kadinlar gibi klasik tum bedeni orten kiyafetler giyinmektedir Tarih boyunca ustsuzluk sanatta bulunmustur Antik Cag dan itibaren bircok heykel ve resimde bulunurken gunumuzde karsimiza daha cok film ve fotograflarda cikar Ancak softcore pornografi genellikle toplumda olumsuz karsilanabilir ve sik sik hukumet duzenlemeleri veya yasaklar alabilir Toplum icindeyse cinsel uyarma sebebiyle daha kati bir yaklasim sergilenir Daha cok striptiz kulupleri gibi yetiskin eglence mekanlarinda ustsuz kadinlar bulunur Ustsuzluk kamuda bazen konumu ve baglamina gore kabul edilebilir Buna ornek olarak kadin haklarini koruma amacli toplum icinde emzirme gosterilebilir Ayrica Avrupa ulkelerinin cogunda sahilde ustsuz guneslenme de normal kabul edilir Ayrica medyada dikkat cektigi icin dunyanin pek cok yerinde PETA gibi gruplar protesto yaparken goguslerini gozler onune sererler Kullanim ve cagrisimlar2010 yilinda New York ta bir partide ustsuz elbise giyen kadin Ustsuz model veya ustsuz dansci gibi meslekler de bulunmaktadir DJ Nikita bir ustsuz DJ dir Ayrica ustsuz plajlarda ustsuz bir sekilde guneslenip ustsuz barlarda da ustsuz gezinebilirsiniz Hatta bunun icin Rudi Gernreich tarafindan ustsuz mayo diger adlari ustsuz bikini tek parca bikini monokini tasarlanmistir Ustsuz yari ciplakligi anlattigindan cinsel cagrisimlara sebep olabilir Zaten bu sebeple toplum tarafindan hos karsilanmamistir Ancak bu yonu ustsuzlugu ticarilestirmis ve striptiz kuluplerinin acilmasini saglamistir Ucuncu dunya ulkelerindeResim Iki Tahitili Kadin 1899 Paul Gauguin Ustsuzluge yonelik tutumlar zaman ve kulturler icinde farkliliklar gostermistir Hristiyan misyonerler ugramadan once Okyanusya Amerika Orta ve Guney Afrika kabilelerinin cogunda ustsuzluk normaldi ve bazilarinda hala normal olmaya devam ediyor 13 ve 14 YY daki Islamiyet in yayilmasindan once Asya nin buyuk kesimindeki kadinlar da ustsuz giyinebilirlerdi Endonezya Tayland gibi ulkelerde de somurgecilikten once ustsuzluk normal karsilaniyordu ama zamanla cagdaslasma hareketleriyle birlikte gelen Avrupa giysileriyle zaman icinde sert karsilanmaya baslanmistir Arap dunyasinda da hos karsilanmayan ustsuzluk icin bir istisna vardir Tunus ve Misir daki bazi ozel plajlarda yabanci turistlerin ustsuz gezmeleri serbesttir Protesto bicimiOzgun tasarim Rudi Gernreich 1964 Ciplaklik ve ustsuzluk medyanin ilgisini ceker Bu sebeple bu protesto ve eylemlerde de kullanilir Ozellikle hayvan koruma orgutu PETA pek cok kez ustsuz veya ciplak gonullulerle protesto yapmistir Benzer bir olay da Ocak 2012 Dunya Ekonomik Forumu Davos ta Ukraynali FEMEN grubunun gerceklestirdigi protestodur GuneslenmeDogu Devon da plajda bir yuzucu 2009 Ustsuzluk karsimiza en cok guneslenmede cikar Guneslenme 1900 lerde guneste fazla bekleyince olusan bronzlasmanin populer hale gelmesiyle yayginlasmistir 1940 li yillarda dergilerde verilen reklamlar guneslenmenin tesvikine yol acti Bu sebeple mayolar git gide kisaldi Zamanla kadinlar memelerinin de bronzlasmasi icin ustsuz guneslenmeye basladilar Hatta bunun icin Rudi Gernreich ustsuz mayolar tasarlamistir 1964 te ABD de satisa sunulan bu bikiniler tutulmadi ve raflardan kaldirildi Eglence ve medyaJosephine Baker ustsuz 1927 1910 lar boyunca Fransa da geleneksel eglence ciplak bir sekilde yapilan tiyatro muzikal ve danslardi Bugun pek cok bati kulturunde ciplak fotograflar dergi ve takvimlerde yayimlanmaktadir Kadinlar ticari alanlarda da ustsuz pozlar vermektedir Buna ornek olarak striptiz kulupleri ornek gosterilebilir Genellikle buralarda islak tisort yarismalari yapilir Yarisma sonunda kadin tisortunu cikarip ustsuz sekilde poz verir Maalesef ticari alana tum ulkelerde yasaklanan cocuk pornografisi de girmektedir Ayrica ustsuz kadinlar karnavallarin bir ozelligi haline de gelmistir Rio Karnavali nda ustsuz danscilarin bulundugu bilinmektedir Sinema 1920 lerde Hollywood filmlerinde hatiri sayilir derecede ustsuz oyuncu bulunmaktaydi Ancak 1930 larda cikan Hays Kanunu sinemadaki ustsuzlugun sonunu getirmistir Ancak 1950 li 60 li yillarda yasalar hafifleyince yine hafif ustsuz kadinlar filmlerde gorunmeye baslamisti Ancak 1990 lardan itibaren yine filmlerde ciplak sahneler gorulmeye baslandi ve tum dunyada yayginlasti Hatta artik bu dalda Oscar odulu bile verilmektedir Bazi aktrisler ise goguslerini on plana atmayi tercih etmektedir SanatRonesans ta resim Klasik Yunan sanatindan etkilenmis ve nu eserler artmistir Sonuc olarak da yari ciplak ve ciplak resim ve heykeller artmistir MitolojiAvrupa da tarih oncesi toplumlarda cok abartili gogusleri olan kadin figurleri yaygindi Ozellikle Roma Mitolojisi ndeki ask tanricasi Venus u simgeleyen Venus heykelciklerinde genis kalca ve kase gibi buyuk gogusler kullanilmistir Bazen tanricalar ustsuz olarak simgelenmistir Sadece Venus degil Gaia gibi diger tanricalarin da ustsuz olarak simgelendigi bilinmektedir Ayrica bir Yunan efsanesi olan Amazonlar in da ustsuz olarak gezindikleri savaslarda guc olarak memelerini kaldirdiklari ve erkegi sadece nesli devam ettirmek icin bulundurduklari bilinmektedir Kaynakca http www man2manalliance org crw warriorspeak shirtless html 31 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 16 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2012 BBC 29 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2012 15 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi A L Bhasham Hindistan Harikasi 14 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2012 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2012 Feminist grup Davos ta protesto yapti 28 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ocak 2012 David Smith Allyn Make love not war 23 29 sayfalar Taylor amp Francis 2001 ISBN 0 415 92942 3 19 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2008 7 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2010 Avrupa nin Kadin Savascilari 18 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2012 Wikimedia Commons ta Ustsuzluk ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir