Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yatak, üzerinde uyumak, dinlenmek veya rahatlamak için kullanılan mobilya.
Yataklar genelde bir ve oluşur. Yatağın baş tarafında bir yatak başı bulunabilir. Yatağın üzerinde başı desteklemesi için bir yastık, üzerine yatılan bir çarşaf ve yatan kişinin üzerine örtmesi için bir yorgan ya da battaniye bulunabilir. Bu örtülere, temizliğini kolaylaştırmak ve estetik açılardan nevresim geçirilebilir.
Tarihi
Ağustos 2020'de bilim adamları, en az 200.000 yıl öncesine ait en eski çim yataklarının keşfedildiğini açıkladılar. Bu bilg, yatakların bilinen tarihini çok daha eskiye götürmüştür. Buldukları yatakların altında bazı katmanlar bulmuşlardır. Yatakları kullanmanın amacının, böcekleri ve kiri uyku esnasında kendilerinden uzak tutmak gibi sebepler olduğu düşünülmektedir. Tarih öncesi yataklarda böceklerin yaklaşmasını önleyen özelliklere sahip bitkiler, kül tabakaları, yanmış çim gibi katmanlar kullanılmıştır.
İlk yataklar saman yığınlarından veya başka doğal malzemelerden (örneğin bir yığın palmiye yaprağı, hayvan derileri veya kurutulmuş eğreltiotu) gibi malzemelerden yapılmıştı. Yapısal olarak en önemli gelişmelerden bazıları, cereyan, kir ve zararlılardan kaçınmak için onları yerden kaldırmak amaçlı portatiflik katılmış olmasıydı. Yirmi üç ila beş milyon yıl öncesine kadar süren Miyosen döneminde, insanların ortaya çıkmasından önce, şempanzeler yatmak amaçlı tahtadan yastıklar kullandıkları yataklar yapmışlardır.
Güney Afrika'daki Sibudu Mağarası'nda M.Ö. 3600 yıllarına tarihlenen yatak örtüleri bulunmuştur. Yatak takımı, yapraklarıyla kaplı saz ve diğer monokotiledonlardan oluşur.
Avrupa'da
Korunmuş bir Kuzey İskoç köyünde bulunan, taştan yapılmış ve muhtemelen üstleri rahat dolgularla doldurulmuş yükseltilmiş kutulardan oluşan yataklar, MÖ 3200 ile MÖ 2200 arasına tarihlenmiştir.
Antik Yunan destanı olan Odysseia'da, baş kahramanı Odysseus'un yatağı anlatılmaktadır. Şiirde kendisi ve eşi Penelope için yatağı, orada yetişen devasa bir zeytin ağacı gövdesinden hazırladığı anlatılır. Şiirin yazarı Homer, yatağın ahşap işçiliğinin altın, gümüş ve fildişi ile kaplandığından da bahsedilmektedir.
Antik Roma şilteleri ise sazlık, saman veya yünle doldurulmuştu. Cumhuriyetin sonlarına doğru geleneklerin lüks gerektirdiği dönemde tüyler kullanılmaya başlanmıştır. Başa ve bazen de arkaya küçük yastıklar yerleştirilmiştir. Karyolalar ise ancak basamakla çıkılabilecek kadar yüksektir. Genellikle iki kişilik ve arkalarında bir tahta veya korkuluk ile baş kısmında yükseltilmiş kısım bulunmaktaydı. Yatak örtüleri bazen çok pahalı şekilde, genellikle mor işlemeli, altın figürlü ve zengin örtüler ön tarafı tamamen kapatarak yere kadar uzanırdı. Karyolalar genellikle gümüş kakmalı bronzdandı. Elagabalus'un karyolası som gümüştendir. Pompeii'deki bazı evlerin duvarlarında muhtemelen perdelerle veya sürgülü bölmelerle kapatılmış yatak nişleri bulunmuştur. Eski Romalıların dinlenmek için çeşitli yatakları vardı. Bunlar;
- Lectus cubularis, normal uyku için kullanılan oda yatağı.
- Lectus genialis, evlilik yatağı, çok süslüydü ve kapının karşısındaki atriyuma yerleştirilmişti.
- Lectus discubitorius veya üzerinde yemek yedikleri masa yatağı (sol taraflarına yatarak yemek yerlerdi) genellikle bir yatakta üç kişi bulunurdu ve ortadaki yer en değerli konumdu.
- Lectus lucubratorius, çalışmak için ve ölülerin odun yığınına taşındığı lectus funebris veya emmortualis.
Yunanlılar ve Romalılar da yemeklerini yatakta yemekteydiler. Bir tarafa yaslanarak yakındaki bir masadan yiyecek almak için uzanmaktaydılar.
Yakın Doğu'da
Mısırlıların, basamaklarla çıkılan, minderli veya yastıklı, etrafına asılacak perdeleri olan yüksek karyolaları vardı. Firavunlar ve kraliçeler gibi Mısır toplumunun seçkinlerinin ahşaptan, bazen de yaldızlı olan yataklara sahipti. Çoğunlukla taştan, ahşaptan veya metalden yapılmış, yarı silindir şeklinde bir kafalık da bulunurdu.Eski Asurlular, Medler ve Persler de benzer türde yataklara sahipti ve mobilyalarını sıklıkla metal, sedef ve fildişi kakma veya apliklerle süslemekteydiler.
Bitişikteki resimde bir koltuk başlığı görülmektedir. Bunun gibi koltuk başlıkları uyku esnasında kafayı desteklemek için kullanılıyordu. Ayrıca mumyanın kafasını desteklemek amacıyla tabutlarda da kullanılmışlardır. Bu baş desteği muhtemelen mezar için özel olarak yapılmıştır, çünkü destek sütununda kurban duası yazılıdır, ancak dua sahibinin ölümünden sonra eklenmiş olabilir.
Orta Çağ'da
Orta Çağ Avrupalıları, derilerle kaplı yapraklardan oluşan yatakların üzerinde ya da yaprak ve yosunla dolu bir tür sığ sandık içinde yerde yatıyorlardı. Duvara dayalı bankın üzerine tüy, yün veya kılla doldurulmuş şilteler ve örtü olarak kullanılmış deriler yerleştirilmişti. Perdeler tavana veya duvardan çıkan demir bir kola asılmaktaydı. Genellikle yatakta çıplak uzanmış, minderlerin üzerine gerilmiş büyük keten çarşaflara sarılmış olarak resmedilmişlerdir.
14. yüzyılda ahşap işçiliği eski yüyıllara göre daha az öneme sahipti ve değeri düşmüştü. Bunun yerine genellikle tamamen zengin malzemelerden yapılmış perdelerle kaplandı. İpek, kadife ve hatta altın kumaşlar sıklıkla kullanılmıştır. 14. yüzyılın başlarına ait envanterler, kürkle kaplı ve zengin işlemeli bu perdelerin ayrıntılarını vermektedir. Dört direkli karyola (aynı zamanda test yatağı olarak da bilinir) ilk bu dönemde orataya çıkmıştır. Yatak tavandan asılı veya duvarlara sabitlenmiş şekildedir. Bu form daha sonra bir oda içinde bir odaya dönüştü ve çift perdeyle kapatıldı. Yatak ile duvar arasındaki boşluğa ruelle deniyordu ve burada çok yakın arkadaşlar kabul ediliyordu. 14. yüzyıl aynı zamanda kuş tüyü yatakların oldukça değerli eşyalar haline geldiği dönemdi. Aristokratik konutlardaki yataklar kapalı perdelerle ayırt edilebiliyordu. Bu yataklarda içi tüylerle dolu şilteler ve yastıklar olurdu. Çarşaflar ketenden, battaniyeler ise yünden yapılmıştır. Yataklara takılan raylar elbise asmak veya mum tutmak için kullanılacaktı. Daha az varlıklı evlerde yatak üç kalas ve kurutulmuş funda veya eğrelti otundan döşek yapılır, tek çarşaf ve eski bir battaniyeyle uyurlardı.
Modern Tarih'te
"Muhteşem yatakların yüzyılı" olarak anılan 17. yüzyılda, Fransa'da daha kapalı yatakların yerini, İngiltere'de çok daha uzun süre dayanmasına rağmen, yalnızca başında tester ve perdelerin bulunduğu à la düşes tarzı aldı. XIV. Louis'in muazzam sayıda görkemli yatağı vardı ve saraylarının envanterlerinde bu sayının 413 kadar olduğu belirtilmekteydi. Bazılarının gümüş veya altın zemin üzerine incilerle zenginleştirilmiş işlemeleri ve figürleri vardı. Versay'daki büyük yatağın üzerinde "Venüs'ün Zaferi" işlenmiş kırmızı kadife perdeler vardı. O kadar çok altın kullanıldı ki kadife neredeyse hiç görünmüyordu.
18. yüzyılda kuş tüyü dolgulu ürünler ilk kez Almanya'da örtü olarak kullanıldı. Almanya, yatak modası ve yatak odasına ilişkin ilginç görgü kuralları açısından çoğunlukla Fransa'yı takip etti. Yataklar düşes tarzıydı ama Fransa'da hem isim hem de şekil olarak büyük çeşitlilik vardı. Fransa kralının parlamentoda bulunduğu sırada üzerine yaslandığı, prenslerin oturduğu, büyük memurların ayakta ve daha alt rütbeli memurların diz çöktüğü "adalet yatağı" geleneğinin, kraliyetin gücünü, kralların tahtından daha fazla ifade ettiği kabul ediliyordu.
Demir yataklar 18. yüzyılda ortaya çıkmıştır. Reklamlarda, metal karyolaların ahşap karyolaları istila eden böceklerden arınmış olduğu irdelenmiştir. Başka yerlerde de sürgülü veya katlanır panjurlu kapalı yatak vardı ve yatakların genellikle oldukça basit olduğu İngiltere'de, dört direkli yatak 19. yüzyılın ortalarına kadar sıradan vatandaşlar tarafından kullanılmıştır.
Yatak Türleri
Yataklar birçok amaç ve ihtiyaca karşılık olarak çeşitli şekillerde olabilirler.
- Ayarlanabilir yatak, çeşitli pozisyonlara ayarlanabilen bir yataktır. Hastane yataklarının çoğu ayarlanabilir olduğundan, hastanın vücudunun farklı kısımlarını tıbbi nedenlerden dolayı yükseltebilmesi sağlanır. Bazı kişilerin özel evlerinde ayarlanabilir yatakları vardır. Bazı ayarlanabilir yataklar çiftler için tasarlanmıştır; iki ayrı şilte ve ayar mekanizması kullanıyorlar. Bu, bir partnerin uyumak için düz bir şekilde uzanmasına, diğerinin ise televizyon izlemek veya kitap okumak için başını ve omuzlarını kaldırmasına izin verir. Çift ayarlanabilir yataklar aynı zamanda farklı tıbbi koşullara sahip ortakların kendilerine en uygun yatak konumunu seçmelerine de olanak tanır.
- Hava yatağı, bazen elektrikli bir hava pompasına bağlanan ve değişken sertlik kontrollerine sahip, havayla şişirilmiş bir yatak kullanır. Hava yatağının portatif versiyonu da sarılıp paketlenebilir özellikte olmaktadır. Böylece seyahat veya geçici misafir kullanımı için uygun olmaktadır.
- Beşik, özellikle yeni doğan bebekler için tasarlanmış bir yataktır.
- Baza, iki sürgülü panel veya panjurla ön tarafa açılan, çatısı, yanları ve uçları ahşap olan büyük bir kutu şeklinde bir yataktır; İskoçya'daki kır evlerinde sıklıkla kullanılır: bazen bir kutuya katlanacak şekilde düzenlenmiş bir yatağa da uygulanır.
- Pirinç yatak, pirinçten yapılmış bir çerçevesi vardır. Pirinç kaplı yatak, zamanla soyulan ve demir açığa çıkan, ince pirinç kaplamalı daha ucuz bir demir yataktır.
- Ranza, üst üste iki veya daha fazla yataktan oluşur. Ranzalar askeri kışlalarda ve bazı kayak localarında yetişkinler için kullanılmaktadır. Yaz kamplarında çocuklar ve gençler için ranzalar kullanılmaktadır. Bazı ucuz hosteller misafirler için ranzalar sağlamaktadır. Özel evlerde çocuklar için ranzalar kullanılmaktadır.
- Çatı katı yatağı, alt ranzanın olmaması dışında ranzaya benzer. Bu, altta depolama, diğer mobilyalar, masa vb. için yer bırakır.
- Kaptan yatağı, ("kaptan yatağı", "sandık yatağı" veya "kabin yatağı" olarak da bilinir), altında çekmeceler ve saklama bölmeleri bulunan bir platform yatağıdır.
- Kamp yatağı, (ayrıca "portatif yatak" olarak da bilinir) ordular ve kampçılar tarafından kullanılan basit, geçici, taşınabilir bir yataktır. Ayrıca afetler, sel ya da diğer krizler sırasında mültecilere ve diğer evsizlere uyku yüzeyi sağlamak için de kullanılmaktadır.
- Gölgelikli yatak, ("cibinlikli yatak" olarak bilinir) dört direkli yatağa benzer, ancak direkler genellikle daha yükseğe uzanır ve bezle süslenmiş veya örtülmüştür, bazen yatağı tamamen kaplar. Örnekler arasında lit à la polonez ve lit a la turque yer alır.
- Perdeli yatak, perdeli lüks bir yataktır.
- Divan, gündüzleri koltuk, geceleri ise yatak olarak kullanılan bir kanepedir. Genellikle geceleri yatak olarak kullanılan açılır bir tekerlekli sandalye bulunur. Çekyat'ın daha eski bir versiyonudur.
- Futon, ahşap bir çerçeve üzerinde şilte kullanan geleneksel bir Japon yatağı tarzıdır. Futonlar ayrıca oturmak için yarıya kadar katlanabilen daha büyük Batı tarzında da mevcuttur. Futonlar geleneksel olarak pamuktan yapılıyordu, ancak 2000'li yıllarda birçok futon sentetik köpük içeriyor.
- Dört direkli yatak, her köşesinde bir test cihazını destekleyen dört direk bulunan bir yataktır.
- Hamak, gemilerde ve bazı evlerde kullanılan, asılı bir kumaş veya ağ parçasıdır.
- Gizlenebilir yatak, Apartman sakinlerinin ihtiyaçlarına yanıt olarak Sarah E. Goode tarafından icat edilen gizlenebilir yatak, kullanılmadığı zamanlarda katlanarak raf veya çalışma masası gibi başka bir mobilya parçasına dönüşür.
- Hastane yatağı, geleneksel olarak bir hastanede veya bakımevinde, ancak giderek özel konut gibi diğer ortamlarda iyileşmeyi kolaylaştırmak için özel olarak tasarlanmıştır. Hastane yatakları tipik olarak ayarlanabilir, böylece baş veya ayaklar kaldırılabilir veya alçaltılabilir. Modern hastane yatakları genellikle orta düzeyde yer değiştirmeye yardımcı olacak tekerleklere sahiptir, ancak bunlar daha büyüktür ve genellikle bir arabadan (ABD: sedye) daha kalıcı olarak yerleştirilir. "Hastane yatağı" aynı zamanda her türlü yatan hasta tıbbi tesisinin kapasitesi için ortak bir ölçü birimi olarak da kullanılır. Bu kullanımda terim genellikle "yatak" olarak kısaltmak da aynı derecede yaygındır (örneğin, 550 yataklı hastane ...).
- Bebek yatağı, (aynı zamanda "beşik" veya "karyola") özellikle bebekler ve küçük çocuklar için küçük bir yataktır.
- Demir yatak, 1850'lerde geliştirilen, demir ve çelikten yapılmış bir yatak türüdür.
- Kang sobası, yatağın platformu olarak kullanılan bir Çin seramik oda ısıtıcısıdır.
- Charpai, ahşap bir çerçeveyle çevrelenmiş bağlı halatlardan yapılmış geleneksel bir Pencap yatağıdır.
- Yas yatağı, (" sağdaki resim"), ölen kişinin, bir balmumu büstünün veya rütbe sembollerinin bulunduğu resmi bir sayvanlı yataktır.
- Murphy yatağı veya duvar yatağı, yerden tasarruf etmek için bir duvara veya dolaba katlanabilen bir yataktır.
- Osmanlı yatağı (İngiltere'de), depolama alanının yatak tabanının altına yerleştirildiği ve menteşeli yatak çerçevesinin yay veya hidrolik mekanizma yardımıyla kaldırılmasıyla erişilen bir baza türüdür.
- Palet, ince ve hafif bir yataktır.
- Platform yatağı, bağımsız olarak veya odanın yapısının bir parçası olan, sağlam, düz, yükseltilmiş bir yüzey üzerinde duran bir şiltedir.
- Katlanır yatak, daha kolay saklanması ve taşınması için çerçevesi ikiye katlanan ve yuvarlanan bir yataktır. Bu, beklenenden daha fazla kişinin aynı odada uyumasının gerekebileceği, ücretsiz veya gecelik nominal ücret karşılığında oteller de dahil olmak üzere farklı ortamlarda kullanılır. Otellerde ek yatak olarak da kullanılan bir yatak türüdür.
- Halatlı yatak, ("Charpai" çeşidi denilebilir), saman veya kuş tüyü dolgulu tek kişilik yatağı destekleyebilen, içinde çapraz halatların bulunduğu ahşap bir çerçeveye sahiptir.
- Çıtalı yatak, baza için ahşap çıtalara sahip düz paket bir yataktır.
- Çekyat, ("açılır" veya "çekilir yatak"), kanepenin içinde saklanan katlanabilir bir yataktır. Çekyatlara ayrıca "üstü açılır" ve "gizli" yatak da denilmektedir.
- Yürümeye başlayan çocuk yatağı, küçük çocuklar için küçük bir yataktır.
- Yavrulu yatak, genellikle gün boyunca başka bir yatağın altında saklanan bir yataktır. Yüzyıllardır kullanılan bir çeşittir. Modern çağda bunlara bazen "yatak yatağı" veya "tekerlekli yatak" da denilmektedir.
- Titreşimli yatak, (Magic Fingers yatağı olarak da bilinir), tipik olarak eski bir motelde (yaklaşık 1960'lar-1980'lerin başı) bulunan, jetonla çalışan bir yeniliktir. Cüzi bir ücret karşılığında yatak bir süre titreşir. Alternatif olarak merkezden kaçık bir motor kullanılarak titreşen modern bir yatak da kullanılabilir. Değişen zaman ve genlik ayarları için elektronik tarafından kontrol edilir ve sırt ağrılarını hafifletmek için masaj yatağı olarak veya erotik bir yardım olarak kullanılır.
- Su yatağı, suyla dolu esnek bir plastik yataktır. Plastik kabın çevresinde güçlü bir çerçeveye ihtiyacı vardır.
- Arabalı Yatak, genellikle çocuk odasında bulunan, araba şeklinde plastik, ahşap gibi karyolalardan oluşan yataktır.
Ayrıca Bakınız
Kaynakça
- ^ "Bed". The Free Dictionary By Farlex. 27 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2012.
- ^ "Bed". Merriam-Webster. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2012.
- ^ "The oldest known grass beds included insect repellants | Science News" (İngilizce). 13 Ağustos 2020. 18 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2023.
- ^ Wadley, Lyn; Esteban, Irene; de la Peña, Paloma; Wojcieszak, Marine; Stratford, Dominic; Lennox, Sandra; d’Errico, Francesco; Rosso, Daniela Eugenia; Orange, François; Backwell, Lucinda; Sievers, Christine (14 Ağustos 2020). "Fire and grass-bedding construction 200 thousand years ago at Border Cave, South Africa". Science (İngilizce). 369 (6505): 863-866. doi:10.1126/science.abc7239. ISSN 0036-8075.
- ^ University, Wits. "200,000 years ago, humans preferred to sleep in beds". phys.org (İngilizce). 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2023.
- ^ Miller, Scott (14 Haziran 2011). The President and the Assassin: McKinley, Terror, and Empire at the Dawn of the American Century (İngilizce). Random House Publishing Group. ISBN .
- ^ . National Geographic News. 18 Nisan 2014. 22 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2018.
- ^ Wadley, Lyn; Sievers, Christine; Bamford, Marion; Goldberg, Paul; Berna, Francesco; Miller, Christopher (9 Aralık 2011). "Middle Stone Age Bedding Construction and Settlement Patterns at Sibudu, South Africa". Science (İngilizce). 334 (6061): 1388-1391. doi:10.1126/science.1213317. ISSN 0036-8075. 13 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2023.
- ^ "Skara Brae - The Furniture". www.orkneyjar.com. 19 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2023.
- ^ Grethlein, Jonas (Aralık 2019). "ODYSSEUS AND HIS BED. FROM SIGNIFICANT OBJECTS TO THING THEORY IN HOMER". The Classical Quarterly (İngilizce). 69 (2): 467-482. doi:10.1017/S0009838820000063. ISSN 0009-8388. 5 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2023.
- ^ , (Ed.) (1728). "Bed". Cyclopædia, or an Universal Dictionary of Arts and Sciences (İngilizce) (Birinci bas.). James and John Knapton, et al. s. 94.
- ^ . History of Science and Technology. 24 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2014.
- ^ "BBC Radio 4 - Radio 4 in Four - 13 facts about the history of the bed". BBC (İngilizce). 13 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2023.
- ^ Chisholm, Hugh (1910). The Encyclopaedia Britannica: A Dictionary of Arts, Sciences, Literature and General Information (İngilizce). At the University Press.
- ^ Smardzewski, Jerzy (18 Haziran 2015). Furniture Design (İngilizce). Springer. ISBN . 3 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2022.
- ^ . 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2014.
- ^ . web.archive.org. 27 Kasım 2010. 27 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2023.
- ^ "Medieval Furniture, Home Decor Styles in Medieval Times". www.furniturestyles.net. 27 Kasım 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2023.
- ^ Mortimer, Ian (2009). The time traveller's guide to medieval England : a handbook for visitors to the fourteenth century. Internet Archive. London : Vintage. ISBN .
- ^ "A Stylish Bed (Education at the Getty)". www.getty.edu. 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2023.
- ^ "Royal Beds and the Bed that helped change British history?". Royal Central (İngilizce). 4 Temmuz 2017. 6 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2023.
- ^ "History of Victorian beds – The Cornish Bed Company UK". Cornish Beds (İngilizce). 5 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2023.
- ^ "Captain's bed". Dictionary.com. 7 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012.
| Vikisözlük'te yatak ile ilgili tanım bulabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yatak uzerinde uyumak dinlenmek veya rahatlamak icin kullanilan mobilya Henri de Toulouse Lautrec 1893 Yataklar genelde bir ve olusur Yatagin bas tarafinda bir yatak basi bulunabilir Yatagin uzerinde basi desteklemesi icin bir yastik uzerine yatilan bir carsaf ve yatan kisinin uzerine ortmesi icin bir yorgan ya da battaniye bulunabilir Bu ortulere temizligini kolaylastirmak ve estetik acilardan nevresim gecirilebilir TarihiTarih oncesi donemde Agustos 2020 de bilim adamlari en az 200 000 yil oncesine ait en eski cim yataklarinin kesfedildigini acikladilar Bu bilg yataklarin bilinen tarihini cok daha eskiye goturmustur Bulduklari yataklarin altinda bazi katmanlar bulmuslardir Yataklari kullanmanin amacinin bocekleri ve kiri uyku esnasinda kendilerinden uzak tutmak gibi sebepler oldugu dusunulmektedir Tarih oncesi yataklarda boceklerin yaklasmasini onleyen ozelliklere sahip bitkiler kul tabakalari yanmis cim gibi katmanlar kullanilmistir Antik Cag da Ilk yataklar saman yiginlarindan veya baska dogal malzemelerden ornegin bir yigin palmiye yapragi hayvan derileri veya kurutulmus egreltiotu gibi malzemelerden yapilmisti Yapisal olarak en onemli gelismelerden bazilari cereyan kir ve zararlilardan kacinmak icin onlari yerden kaldirmak amacli portatiflik katilmis olmasiydi Yirmi uc ila bes milyon yil oncesine kadar suren Miyosen doneminde insanlarin ortaya cikmasindan once sempanzeler yatmak amacli tahtadan yastiklar kullandiklari yataklar yapmislardir Sahra Alti Afrika da Guney Afrika daki Sibudu Magarasi nda M O 3600 yillarina tarihlenen yatak ortuleri bulunmustur Yatak takimi yapraklariyla kapli saz ve diger monokotiledonlardan olusur Avrupa da Korunmus bir Kuzey Iskoc koyunde bulunan tastan yapilmis ve muhtemelen ustleri rahat dolgularla doldurulmus yukseltilmis kutulardan olusan yataklar MO 3200 ile MO 2200 arasina tarihlenmistir Antik Yunan destani olan Odysseia da bas kahramani Odysseus un yatagi anlatilmaktadir Siirde kendisi ve esi Penelope icin yatagi orada yetisen devasa bir zeytin agaci govdesinden hazirladigi anlatilir Siirin yazari Homer yatagin ahsap isciliginin altin gumus ve fildisi ile kaplandigindan da bahsedilmektedir Antik Roma silteleri ise sazlik saman veya yunle doldurulmustu Cumhuriyetin sonlarina dogru geleneklerin luks gerektirdigi donemde tuyler kullanilmaya baslanmistir Basa ve bazen de arkaya kucuk yastiklar yerlestirilmistir Karyolalar ise ancak basamakla cikilabilecek kadar yuksektir Genellikle iki kisilik ve arkalarinda bir tahta veya korkuluk ile bas kisminda yukseltilmis kisim bulunmaktaydi Yatak ortuleri bazen cok pahali sekilde genellikle mor islemeli altin figurlu ve zengin ortuler on tarafi tamamen kapatarak yere kadar uzanirdi Karyolalar genellikle gumus kakmali bronzdandi Elagabalus un karyolasi som gumustendir Pompeii deki bazi evlerin duvarlarinda muhtemelen perdelerle veya surgulu bolmelerle kapatilmis yatak nisleri bulunmustur Eski Romalilarin dinlenmek icin cesitli yataklari vardi Bunlar Lectus cubularis normal uyku icin kullanilan oda yatagi Lectus genialis evlilik yatagi cok susluydu ve kapinin karsisindaki atriyuma yerlestirilmisti Lectus discubitorius veya uzerinde yemek yedikleri masa yatagi sol taraflarina yatarak yemek yerlerdi genellikle bir yatakta uc kisi bulunurdu ve ortadaki yer en degerli konumdu Lectus lucubratorius calismak icin ve olulerin odun yiginina tasindigi lectus funebris veya emmortualis Yunanlilar ve Romalilar da yemeklerini yatakta yemekteydiler Bir tarafa yaslanarak yakindaki bir masadan yiyecek almak icin uzanmaktaydilar Yakin Dogu da Misirlilarin basamaklarla cikilan minderli veya yastikli etrafina asilacak perdeleri olan yuksek karyolalari vardi Firavunlar ve kraliceler gibi Misir toplumunun seckinlerinin ahsaptan bazen de yaldizli olan yataklara sahipti Cogunlukla tastan ahsaptan veya metalden yapilmis yari silindir seklinde bir kafalik da bulunurdu Eski Asurlular Medler ve Persler de benzer turde yataklara sahipti ve mobilyalarini siklikla metal sedef ve fildisi kakma veya apliklerle suslemekteydiler Bes in iki resminin bulundugu koltuk basligi MO y 1539 1190 Brooklyn Muzesi Bitisikteki resimde bir koltuk basligi gorulmektedir Bunun gibi koltuk basliklari uyku esnasinda kafayi desteklemek icin kullaniliyordu Ayrica mumyanin kafasini desteklemek amaciyla tabutlarda da kullanilmislardir Bu bas destegi muhtemelen mezar icin ozel olarak yapilmistir cunku destek sutununda kurban duasi yazilidir ancak dua sahibinin olumunden sonra eklenmis olabilir Orta Cag da Orta Cag Avrupalilari derilerle kapli yapraklardan olusan yataklarin uzerinde ya da yaprak ve yosunla dolu bir tur sig sandik icinde yerde yatiyorlardi Duvara dayali bankin uzerine tuy yun veya killa doldurulmus silteler ve ortu olarak kullanilmis deriler yerlestirilmisti Perdeler tavana veya duvardan cikan demir bir kola asilmaktaydi Genellikle yatakta ciplak uzanmis minderlerin uzerine gerilmis buyuk keten carsaflara sarilmis olarak resmedilmislerdir 14 yuzyilda ahsap isciligi eski yuyillara gore daha az oneme sahipti ve degeri dusmustu Bunun yerine genellikle tamamen zengin malzemelerden yapilmis perdelerle kaplandi Ipek kadife ve hatta altin kumaslar siklikla kullanilmistir 14 yuzyilin baslarina ait envanterler kurkle kapli ve zengin islemeli bu perdelerin ayrintilarini vermektedir Dort direkli karyola ayni zamanda test yatagi olarak da bilinir ilk bu donemde orataya cikmistir Yatak tavandan asili veya duvarlara sabitlenmis sekildedir Bu form daha sonra bir oda icinde bir odaya donustu ve cift perdeyle kapatildi Yatak ile duvar arasindaki bosluga ruelle deniyordu ve burada cok yakin arkadaslar kabul ediliyordu 14 yuzyil ayni zamanda kus tuyu yataklarin oldukca degerli esyalar haline geldigi donemdi Aristokratik konutlardaki yataklar kapali perdelerle ayirt edilebiliyordu Bu yataklarda ici tuylerle dolu silteler ve yastiklar olurdu Carsaflar ketenden battaniyeler ise yunden yapilmistir Yataklara takilan raylar elbise asmak veya mum tutmak icin kullanilacakti Daha az varlikli evlerde yatak uc kalas ve kurutulmus funda veya egrelti otundan dosek yapilir tek carsaf ve eski bir battaniyeyle uyurlardi Modern Tarih te Muhtesem yataklarin yuzyili olarak anilan 17 yuzyilda Fransa da daha kapali yataklarin yerini Ingiltere de cok daha uzun sure dayanmasina ragmen yalnizca basinda tester ve perdelerin bulundugu a la duses tarzi aldi XIV Louis in muazzam sayida gorkemli yatagi vardi ve saraylarinin envanterlerinde bu sayinin 413 kadar oldugu belirtilmekteydi Bazilarinin gumus veya altin zemin uzerine incilerle zenginlestirilmis islemeleri ve figurleri vardi Versay daki buyuk yatagin uzerinde Venus un Zaferi islenmis kirmizi kadife perdeler vardi O kadar cok altin kullanildi ki kadife neredeyse hic gorunmuyordu Modern yataklar 18 yuzyilda kus tuyu dolgulu urunler ilk kez Almanya da ortu olarak kullanildi Almanya yatak modasi ve yatak odasina iliskin ilginc gorgu kurallari acisindan cogunlukla Fransa yi takip etti Yataklar duses tarziydi ama Fransa da hem isim hem de sekil olarak buyuk cesitlilik vardi Fransa kralinin parlamentoda bulundugu sirada uzerine yaslandigi prenslerin oturdugu buyuk memurlarin ayakta ve daha alt rutbeli memurlarin diz coktugu adalet yatagi geleneginin kraliyetin gucunu krallarin tahtindan daha fazla ifade ettigi kabul ediliyordu Demir yataklar 18 yuzyilda ortaya cikmistir Reklamlarda metal karyolalarin ahsap karyolalari istila eden boceklerden arinmis oldugu irdelenmistir Baska yerlerde de surgulu veya katlanir panjurlu kapali yatak vardi ve yataklarin genellikle oldukca basit oldugu Ingiltere de dort direkli yatak 19 yuzyilin ortalarina kadar siradan vatandaslar tarafindan kullanilmistir Yatak TurleriYataklar bircok amac ve ihtiyaca karsilik olarak cesitli sekillerde olabilirler Ayarlanabilir yatak cesitli pozisyonlara ayarlanabilen bir yataktir Hastane yataklarinin cogu ayarlanabilir oldugundan hastanin vucudunun farkli kisimlarini tibbi nedenlerden dolayi yukseltebilmesi saglanir Bazi kisilerin ozel evlerinde ayarlanabilir yataklari vardir Bazi ayarlanabilir yataklar ciftler icin tasarlanmistir iki ayri silte ve ayar mekanizmasi kullaniyorlar Bu bir partnerin uyumak icin duz bir sekilde uzanmasina digerinin ise televizyon izlemek veya kitap okumak icin basini ve omuzlarini kaldirmasina izin verir Cift ayarlanabilir yataklar ayni zamanda farkli tibbi kosullara sahip ortaklarin kendilerine en uygun yatak konumunu secmelerine de olanak tanir Hava yatagi bazen elektrikli bir hava pompasina baglanan ve degisken sertlik kontrollerine sahip havayla sisirilmis bir yatak kullanir Hava yataginin portatif versiyonu da sarilip paketlenebilir ozellikte olmaktadir Boylece seyahat veya gecici misafir kullanimi icin uygun olmaktadir Besik ozellikle yeni dogan bebekler icin tasarlanmis bir yataktir Baza iki surgulu panel veya panjurla on tarafa acilan catisi yanlari ve uclari ahsap olan buyuk bir kutu seklinde bir yataktir Iskocya daki kir evlerinde siklikla kullanilir bazen bir kutuya katlanacak sekilde duzenlenmis bir yataga da uygulanir Pirinc yatak pirincten yapilmis bir cercevesi vardir Pirinc kapli yatak zamanla soyulan ve demir aciga cikan ince pirinc kaplamali daha ucuz bir demir yataktir Ranza ust uste iki veya daha fazla yataktan olusur Ranzalar askeri kislalarda ve bazi kayak localarinda yetiskinler icin kullanilmaktadir Yaz kamplarinda cocuklar ve gencler icin ranzalar kullanilmaktadir Bazi ucuz hosteller misafirler icin ranzalar saglamaktadir Ozel evlerde cocuklar icin ranzalar kullanilmaktadir Cati kati yatagi alt ranzanin olmamasi disinda ranzaya benzer Bu altta depolama diger mobilyalar masa vb icin yer birakir Kaptan yatagi kaptan yatagi sandik yatagi veya kabin yatagi olarak da bilinir altinda cekmeceler ve saklama bolmeleri bulunan bir platform yatagidir Kamp yatagi ayrica portatif yatak olarak da bilinir ordular ve kampcilar tarafindan kullanilan basit gecici tasinabilir bir yataktir Ayrica afetler sel ya da diger krizler sirasinda multecilere ve diger evsizlere uyku yuzeyi saglamak icin de kullanilmaktadir Golgelikli yatak cibinlikli yatak olarak bilinir dort direkli yataga benzer ancak direkler genellikle daha yuksege uzanir ve bezle suslenmis veya ortulmustur bazen yatagi tamamen kaplar Ornekler arasinda lit a la polonez ve lit a la turque yer alir Perdeli yatak perdeli luks bir yataktir Divan gunduzleri koltuk geceleri ise yatak olarak kullanilan bir kanepedir Genellikle geceleri yatak olarak kullanilan acilir bir tekerlekli sandalye bulunur Cekyat in daha eski bir versiyonudur Futon ahsap bir cerceve uzerinde silte kullanan geleneksel bir Japon yatagi tarzidir Futonlar ayrica oturmak icin yariya kadar katlanabilen daha buyuk Bati tarzinda da mevcuttur Futonlar geleneksel olarak pamuktan yapiliyordu ancak 2000 li yillarda bircok futon sentetik kopuk iceriyor Dort direkli yatak her kosesinde bir test cihazini destekleyen dort direk bulunan bir yataktir Hamak gemilerde ve bazi evlerde kullanilan asili bir kumas veya ag parcasidir Gizlenebilir yatak Apartman sakinlerinin ihtiyaclarina yanit olarak Sarah E Goode tarafindan icat edilen gizlenebilir yatak kullanilmadigi zamanlarda katlanarak raf veya calisma masasi gibi baska bir mobilya parcasina donusur Hastane yatagi geleneksel olarak bir hastanede veya bakimevinde ancak giderek ozel konut gibi diger ortamlarda iyilesmeyi kolaylastirmak icin ozel olarak tasarlanmistir Hastane yataklari tipik olarak ayarlanabilir boylece bas veya ayaklar kaldirilabilir veya alcaltilabilir Modern hastane yataklari genellikle orta duzeyde yer degistirmeye yardimci olacak tekerleklere sahiptir ancak bunlar daha buyuktur ve genellikle bir arabadan ABD sedye daha kalici olarak yerlestirilir Hastane yatagi ayni zamanda her turlu yatan hasta tibbi tesisinin kapasitesi icin ortak bir olcu birimi olarak da kullanilir Bu kullanimda terim genellikle yatak olarak kisaltmak da ayni derecede yaygindir ornegin 550 yatakli hastane Bebek yatagi ayni zamanda besik veya karyola ozellikle bebekler ve kucuk cocuklar icin kucuk bir yataktir Demir yatak 1850 lerde gelistirilen demir ve celikten yapilmis bir yatak turudur Kang sobasi yatagin platformu olarak kullanilan bir Cin seramik oda isiticisidir Charpai ahsap bir cerceveyle cevrelenmis bagli halatlardan yapilmis geleneksel bir Pencap yatagidir Basrahibe icin mum isiginda bir yas yataginin Trauergerust cizimi 1776Yas yatagi sagdaki resim olen kisinin bir balmumu bustunun veya rutbe sembollerinin bulundugu resmi bir sayvanli yataktir Murphy yatagi veya duvar yatagi yerden tasarruf etmek icin bir duvara veya dolaba katlanabilen bir yataktir Osmanli yatagi Ingiltere de depolama alaninin yatak tabaninin altina yerlestirildigi ve menteseli yatak cercevesinin yay veya hidrolik mekanizma yardimiyla kaldirilmasiyla erisilen bir baza turudur Palet ince ve hafif bir yataktir Platform yatagi bagimsiz olarak veya odanin yapisinin bir parcasi olan saglam duz yukseltilmis bir yuzey uzerinde duran bir siltedir Katlanir yatak daha kolay saklanmasi ve tasinmasi icin cercevesi ikiye katlanan ve yuvarlanan bir yataktir Bu beklenenden daha fazla kisinin ayni odada uyumasinin gerekebilecegi ucretsiz veya gecelik nominal ucret karsiliginda oteller de dahil olmak uzere farkli ortamlarda kullanilir Otellerde ek yatak olarak da kullanilan bir yatak turudur Halatli yatak Charpai cesidi denilebilir saman veya kus tuyu dolgulu tek kisilik yatagi destekleyebilen icinde capraz halatlarin bulundugu ahsap bir cerceveye sahiptir Citali yatak baza icin ahsap citalara sahip duz paket bir yataktir Cekyat acilir veya cekilir yatak kanepenin icinde saklanan katlanabilir bir yataktir Cekyatlara ayrica ustu acilir ve gizli yatak da denilmektedir Yurumeye baslayan cocuk yatagi kucuk cocuklar icin kucuk bir yataktir Yavrulu yatak genellikle gun boyunca baska bir yatagin altinda saklanan bir yataktir Yuzyillardir kullanilan bir cesittir Modern cagda bunlara bazen yatak yatagi veya tekerlekli yatak da denilmektedir Titresimli yatak Magic Fingers yatagi olarak da bilinir tipik olarak eski bir motelde yaklasik 1960 lar 1980 lerin basi bulunan jetonla calisan bir yeniliktir Cuzi bir ucret karsiliginda yatak bir sure titresir Alternatif olarak merkezden kacik bir motor kullanilarak titresen modern bir yatak da kullanilabilir Degisen zaman ve genlik ayarlari icin elektronik tarafindan kontrol edilir ve sirt agrilarini hafifletmek icin masaj yatagi olarak veya erotik bir yardim olarak kullanilir Su yatagi suyla dolu esnek bir plastik yataktir Plastik kabin cevresinde guclu bir cerceveye ihtiyaci vardir Arabali Yatak genellikle cocuk odasinda bulunan araba seklinde plastik ahsap gibi karyolalardan olusan yataktir Ayrica BakinizTurkiye deki yatak ureticileri listesi At kili yatakKaynakca Bed The Free Dictionary By Farlex 27 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2012 Bed Merriam Webster 27 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2012 The oldest known grass beds included insect repellants Science News Ingilizce 13 Agustos 2020 18 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2023 Wadley Lyn Esteban Irene de la Pena Paloma Wojcieszak Marine Stratford Dominic Lennox Sandra d Errico Francesco Rosso Daniela Eugenia Orange Francois Backwell Lucinda Sievers Christine 14 Agustos 2020 Fire and grass bedding construction 200 thousand years ago at Border Cave South Africa Science Ingilizce 369 6505 863 866 doi 10 1126 science abc7239 ISSN 0036 8075 University Wits 200 000 years ago humans preferred to sleep in beds phys org Ingilizce 19 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2023 Miller Scott 14 Haziran 2011 The President and the Assassin McKinley Terror and Empire at the Dawn of the American Century Ingilizce Random House Publishing Group ISBN 978 0 679 60498 3 National Geographic News 18 Nisan 2014 22 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2018 Wadley Lyn Sievers Christine Bamford Marion Goldberg Paul Berna Francesco Miller Christopher 9 Aralik 2011 Middle Stone Age Bedding Construction and Settlement Patterns at Sibudu South Africa Science Ingilizce 334 6061 1388 1391 doi 10 1126 science 1213317 ISSN 0036 8075 13 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2023 Skara Brae The Furniture www orkneyjar com 19 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2023 Grethlein Jonas Aralik 2019 ODYSSEUS AND HIS BED FROM SIGNIFICANT OBJECTS TO THING THEORY IN HOMER The Classical Quarterly Ingilizce 69 2 467 482 doi 10 1017 S0009838820000063 ISSN 0009 8388 5 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2023 Ed 1728 Bed Cyclopaedia or an Universal Dictionary of Arts and Sciences Ingilizce Birinci bas James and John Knapton et al s 94 History of Science and Technology 24 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2014 BBC Radio 4 Radio 4 in Four 13 facts about the history of the bed BBC Ingilizce 13 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2023 Chisholm Hugh 1910 The Encyclopaedia Britannica A Dictionary of Arts Sciences Literature and General Information Ingilizce At the University Press Smardzewski Jerzy 18 Haziran 2015 Furniture Design Ingilizce Springer ISBN 978 3 319 19533 9 3 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2022 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Temmuz 2014 web archive org 27 Kasim 2010 27 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Aralik 2023 Medieval Furniture Home Decor Styles in Medieval Times www furniturestyles net 27 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2023 Mortimer Ian 2009 The time traveller s guide to medieval England a handbook for visitors to the fourteenth century Internet Archive London Vintage ISBN 978 1 84595 099 6 A Stylish Bed Education at the Getty www getty edu 11 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2023 Royal Beds and the Bed that helped change British history Royal Central Ingilizce 4 Temmuz 2017 6 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2023 History of Victorian beds The Cornish Bed Company UK Cornish Beds Ingilizce 5 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2023 Captain s bed Dictionary com 7 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mayis 2012 Vikisozluk te yatak ile ilgili tanim bulabilirsiniz