Yaymeşe, Erzurum ilinin Şenkaya ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Yaymeşe | |
---|---|
Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
Yaymeşe Yaymeşe'nin Erzurum 'daki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Erzurum |
İlçe | Şenkaya |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 2044 m |
Nüfus (2022) | 89 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0442 |
İl plaka kodu | 25 |
Posta kodu | 25360 |
Tarihçe
Mahallenin eski adı Tacereki ya da Tecirek'tir. Bu yer adı Gürcüceden 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine Dacerek (داجرك) biçiminde aktarılmıştır.
Tacereki köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Tao'da yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün bugünkü sınırları içinde kalıntıları tespit edilmiş olan kilise o dönemden kalmış olabilir.
Tacereki köyü, Osmanlıların eline geçmesinden yaklaşık 45 yıl sonra, 1595 tarihli ve Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan adlı Osmanlı tahrir defterine göre 29 Hristiyan haneden oluşan bir köydü. Hane reislerinden birinin Giorgi adı taşıması ve rahibin oğlu olarak kaydedilmiş olması, köydeki kilisenin rahibinin Gürcü olduğunu göstermektedir. Bu tarihte köy, Gürcistan Vilayeti içinde, Penek livasının Penek nahiyesine bağlıydı. Köyde buğday, arpa ve yonca tarımı ile arıcılık yapılıyor ve koyun besleniyordu.
Tacerek, Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla 1835 yılında yaptığı nüfus tespitinde Çıldır Eyaleti'nin Penek sancağına bağlıydı ve Müslim nüfus defterine göre bu tarihte köyü oluşturan 17 hanede 39 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Ağnaki köyünün Müslüman nüfusunun yaklaşık 78 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Tacerek köyü, 93 Harbi'nin ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması’yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin Tecerek (Теджерекъ) olarak kaydettiği köy, Oltu sancağının Oltu kazasına bağlıydı. 1886 yılındaki nüfus tespitinde köydeki 16 hanede, 81'i erkek ve 84'ü kadın olmak üzere 165 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun tamamı Türklerden oluşuyordu. Tecerek köyü, aynı adı taşıyan nahiyenin de idari merkeziydi. Tecerek nahiyesi (Теджерекский маркяз) dokuz köyden oluşuyordu ve nahiyede toplam 1.601 kişi yaşıyordu. Bu tarihte Oltu kazasında Tecerek adını taşıyan bir başka köy daha bulunuyordu. Bundan dolayı Tecerek nahiyesinin herkesi olan Tecerek köyü "Penek Tecerek", diğer köy de "Narman Tecerek" adıyla kaydedilmiştir. Tecerek köyünün nüfusu 1896 yılında 193 kişi, 1906 yılında ise 215 kişi olarak tespit edilmiştir.
Tacereki köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Tecerek" (تجرك) adıyla Erzurum vilayetinin Oltu kazasının Kosor nahiyesine bağlıydı. 1940 genel nüfus sayımında aynı kazanın Kömürlü nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 360 kişiden oluşuyordu. 1946 yılında Şenkaya kazası kurulunca, Kömürlü nahiyesi ve Tecerek köyü bu ilçeye bağlandı. Tacerek veya Tecerek Türkçe olmadığı için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Yaymeşe olarak değiştirilmiştir. Yaymeşe köyünde 1965 yılında 586 kişi yaşıyor ve bu nüfus içinde 164 kişi okuma yazma biliyordu.
Yaymeşe köyünün 2 kilometre güneyinde eski bir kilise ile eski bir yerleşimin kalıntı ve izleri tespit edilmiştir. Burası eski Tacireki köyünün yerleşim alanı olabileceği gibi adı günümüze ulaşmamış başka bir köy de olabilir.
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Şenkaya Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.
Coğrafya
Mahalle, Erzurum il merkezine 142 km, Şenkaya ilçe merkezine 45 km uzaklıktadır. Mahalle, Şenkaya'nın kuzeyinde olup, numaralı Erzurum-Ardahan (Oltu-Göle) devlet yoluna, Uğurlu, Susuz ve Deliktaş mahalleleri üzerinden Paşalı Mahallesi'nde 16,6 km.lik bir köy yoluyla ulaşmaktadır.
Nüfus
Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
---|---|
2022 | 89 |
2021 | 97 |
2020 | 114 |
2019 | 116 |
2018 | 110 |
2017 | 116 |
2016 | 123 |
2015 | 127 |
2014 | 120 |
2013 | 127 |
2012 | 119 |
2011 | 133 |
2010 | 136 |
2009 | 146 |
2008 | 153 |
2007 | 169 |
2000 | 313 |
1990 | 528 |
1985 | 585 |
1965 | 586 |
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Şenkaya Yaymeşe Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ a b c d e f g h . Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Yaymese, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 24 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 576". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
- ^ a b 2017 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2018, s. 52. 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; II. cilt (1941, s. 363; III. cilt (1958), s. 576". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 90. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 669, 739-747". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 120, .
- ^ "Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 226". 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Şubat 2023.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 248.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, 1968, Ankara, s. 764". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Şubat 2023.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 262.
- ^ . Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Yaymeşe Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2023.
- ^ "Google Maps". Google Maps. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Yaymeşe, Şenkaya için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yaymese Erzurum ilinin Senkaya ilcesine bagli bir kirsal mahalledir YaymeseMahalleMahallenin haritadaki yeriErzurum un Turkiye deki konumuYaymeseYaymese nin Erzurum daki konumuUlke TurkiyeIlErzurumIlceSenkayaCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim2044 mNufus 2022 89Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0442Il plaka kodu25Posta kodu25360TarihceMahallenin eski adi Tacereki ya da Tecirek tir Bu yer adi Gurcuceden 1595 tarihli Osmanli mufassal defterine Dacerek داجرك biciminde aktarilmistir Tacereki koyu Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Tao da yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Koyun bugunku sinirlari icinde kalintilari tespit edilmis olan kilise o donemden kalmis olabilir Tacereki koyu Osmanlilarin eline gecmesinden yaklasik 45 yil sonra 1595 tarihli ve Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan adli Osmanli tahrir defterine gore 29 Hristiyan haneden olusan bir koydu Hane reislerinden birinin Giorgi adi tasimasi ve rahibin oglu olarak kaydedilmis olmasi koydeki kilisenin rahibinin Gurcu oldugunu gostermektedir Bu tarihte koy Gurcistan Vilayeti icinde Penek livasinin Penek nahiyesine bagliydi Koyde bugday arpa ve yonca tarimi ile aricilik yapiliyor ve koyun besleniyordu Tacerek Osmanli idaresinin askere alma ve vergi belirleme amaciyla 1835 yilinda yaptigi nufus tespitinde Cildir Eyaleti nin Penek sancagina bagliydi ve Muslim nufus defterine gore bu tarihte koyu olusturan 17 hanede 39 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Agnaki koyunun Musluman nufusunun yaklasik 78 kisiden olustugu ortaya cikar Tacerek koyu 93 Harbi nin ardindan 1878 yilinda imzalanan Berlin Antlasmasi yla Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin Tecerek Tedzherek olarak kaydettigi koy Oltu sancaginin Oltu kazasina bagliydi 1886 yilindaki nufus tespitinde koydeki 16 hanede 81 i erkek ve 84 u kadin olmak uzere 165 kisi yasiyordu Bu nufusun tamami Turklerden olusuyordu Tecerek koyu ayni adi tasiyan nahiyenin de idari merkeziydi Tecerek nahiyesi Tedzherekskij markyaz dokuz koyden olusuyordu ve nahiyede toplam 1 601 kisi yasiyordu Bu tarihte Oltu kazasinda Tecerek adini tasiyan bir baska koy daha bulunuyordu Bundan dolayi Tecerek nahiyesinin herkesi olan Tecerek koyu Penek Tecerek diger koy de Narman Tecerek adiyla kaydedilmistir Tecerek koyunun nufusu 1896 yilinda 193 kisi 1906 yilinda ise 215 kisi olarak tespit edilmistir Tacereki koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Tecerek تجرك adiyla Erzurum vilayetinin Oltu kazasinin Kosor nahiyesine bagliydi 1940 genel nufus sayiminda ayni kazanin Komurlu nahiyesine bagliydi ve nufusu 360 kisiden olusuyordu 1946 yilinda Senkaya kazasi kurulunca Komurlu nahiyesi ve Tecerek koyu bu ilceye baglandi Tacerek veya Tecerek Turkce olmadigi icin koyun adi 1959 yilinda 7267 sayili kanunla Yaymese olarak degistirilmistir Yaymese koyunde 1965 yilinda 586 kisi yasiyor ve bu nufus icinde 164 kisi okuma yazma biliyordu Yaymese koyunun 2 kilometre guneyinde eski bir kilise ile eski bir yerlesimin kalinti ve izleri tespit edilmistir Burasi eski Tacireki koyunun yerlesim alani olabilecegi gibi adi gunumuze ulasmamis baska bir koy de olabilir 1993 yilinda Buyuksehir olan Erzurum da 2012 yilinda 6360 Sayili Yasa ile tum koylerin tuzel kisiligi kaldirilmistir Bu koy de Senkaya Belediyesi nin bir mahallesi olmustur CografyaMahalle Erzurum il merkezine 142 km Senkaya ilce merkezine 45 km uzakliktadir Mahalle Senkaya nin kuzeyinde olup numarali Erzurum Ardahan Oltu Gole devlet yoluna Ugurlu Susuz ve Deliktas mahalleleri uzerinden Pasali Mahallesi nde 16 6 km lik bir koy yoluyla ulasmaktadir NufusYillara gore mahalle nufus verileri2022 892021 972020 1142019 1162018 1102017 1162016 1232015 1272014 1202013 1272012 1192011 1332010 1362009 1462008 1532007 1692000 3131990 5281985 5851965 586Kaynakca a b c d e f g h i j k Erzurum Senkaya Yaymese Mahalle Nufusu Nufusune com 19 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2023 a b c d e f g h Turkiye Istatistik Kurumu 17 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Yaymese Turkey Page Ingilizce Fallingrain com 24 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2023 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt III cilt 1958 s 576 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2023 a b 2017 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2018 s 52 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9470 9 4 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt II cilt 1941 s 363 III cilt 1958 s 576 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2023 Tao Gurcuce Mamaia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Merab Halvasi Cimser Chvimiani Cemal Karalidze Batum 2020 s 90 2 Aralik 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 25 828 2 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 669 739 747 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2023 Candan Badem Carlik Yonetiminde Kars Ardahan Artvin Istanbul 2018 s 120 ISBN 9786052100271 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 226 5 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Subat 2023 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 248 Koylerimiz Yayimlayan Icisleri Bakanligi 1968 Ankara s 764 23 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Subat 2023 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 262 Resmi Gazete 10 Aralik 2012 19 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2022 Yaymese Mahallesi YerelNet org tr 4 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2023 Google Maps Google Maps Erisim tarihi 19 Ocak 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1968 PDF kutuphane tuik gov tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Dis baglantilarYaymese Senkaya icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft