Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yaşam kalitesi, bireylerin veya toplumların genel refah ve erişim düzeyini ifade eden terimdir.
Yaşam kalitesi verileri; uluslararası kalkınma, sağlık, siyaset ve istihdam alanları da dahil olmak üzere geniş bir yelpazede kullanılır. Yaşam kalitesi, yaşam standardı kavramı ile karıştırılmamalıdır.
Yaşam kalitesinin standart göstergeleri, sadece zenginlik ve istihdam değil, aynı zamanda yapılı çevrenin durumu, fiziksel ve ruhsal sağlık, eğitim, rekreasyon, boş zaman ve toplumsal aidiyet dahil olmak üzere birçok göstergedir.
Yaşam kalitesi aşağıdaki alt etki alanlarını içerebilir:
- Kimlik ve yükümlülük
- Yaratıcılık ve rekreasyon
- Akıl ve planlama
- İnanç ve fikirler
- Cinsiyet ve nesiller
- Soru ve öğrenme
- Refah ve sağlık
Ayrıca özgürlük, insan hakları ve mutluluk gibi kavramlar yaşam kalitesi ile ilgilidir. Mutluluğun subjektif ve ölçülmesi zor olması sebebiyle genellikle diğer verilere daha çok önem verilir.
Sayısal ölçüm
Gayrisafi yurt içi hasıla ve yaşam standardının her ikisi de iktisadi terimlerdir. Uluslar veya gruplar için yaşam kalitesinin objektif olarak ölçümü zordur. "Duygusal esenlik" son yıllarda artan kullanım görmüş bir terimdir. Sevinç, stres, üzüntü, öfke ve eğilimlerin bulunması ile yaşam değerlendirmesinde bulunulur. Birden fazla değişik sistemler ve ölçüm ölçekleri bir süredir kullanımda olmuştur. Araştırma yaşam kalitesi ve verimlilik arasındaki ilişkiyi incelemek için çalışmaktadır.
İnsani Gelişme Endeksi
Yaşam beklentisi, eğitim ve yaşam standardı kullanılarak tespit edilen bir listelemedir. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından İnsani Gelişim Raporu'na esas alınır.
Dünya Mutluluk Raporu
Birleşmiş Milletler tarafından İnsani Gelişme Endeksi ile birlikte yayınlanır. Bu rapor objektif ve subjektif ölçümlerle ülkelerin mutluluk derecesine göre sıralama yapar. Birleşmiş Milletler, Gallup sonuçlarını, Gayrisafi yurt içi hasıla verilerini, sağlıklı yaşam beklentisi, yaşam tercihleri yapmakta özgürlük, yolsuzluk durumu, cömertlik gibi ölçütlerle nihai raporu oluşturur.
Diğer ölçütler
- Fiziksel Yaşam Kalitesi Endeksi (PQLI)
- Mutlu Gezegen Endeksi (HPI)
- Sosyal Gelişim Endeksi (SPI)
Yaşanabilirlik
Yaşam kalitesi terimi politikacılar ve ekonomistler tarafından bir şehirde veya bir ülkede yaşanabilirlik seviyesini göstermek için de kullanılır. Yaşanabilirlik ölçütleri, Yaşam Kalitesi İndeksi ve Dünyanın en yaşanabilir şehirleri listesinin oluşturulmasında kullanılır. Boşanma verileri, güvenlik, altyapı, suç sayısının nüfusa oranı, kilometrekareye düşen yeşil alan gibi birçok veriyle şehrin veya ülkenin yaşanabilirliği ölçülebilmektedir.
Suçlar
Mülke ve mala karşı işlenen suçlar (düzensiz çöp dökme, graffiti ve vandalizm gibi) ve belli bir mağduru olmayan suçlar "yaşam kalitesi suçları" olarak nitelendirilir. James Q. Wilson tarafından açıklanan Kırık camlar teorisine göre şehirlerde suç işleme potansiyeli vardır. Bu potansiyelin ortaya çeşitli nedenlerle, değişik derecelerde ortaya çıkışı şehir veya ülke sakinlerinin yaşam kalitesini doğrudan etkiler. Suç sayısı oranının nüfusa göre yüksek olması durumunda yaşam kalitesi düşük olmasına yol açacak bir kriter mevcut demektir. Örneğin cinayet, soygun ve hırsızlık suçlarının düşük olması, o şehrin veya ülkenin yaşam kalitesini yükseltebilecek bir kriterdir.
Buzşekeri Endeksi
Catherine Austin Fitts tarafından bulunan Buzşekeri Endeksi ölçütüne göre, bir çocuğun buzşekeri almak üzere evinden çıkıp en yakın buzşekeri alabileceği yere ulaşması ve alışverişi tamamlayıp güvenle evine geri dönmesine dair o şehir veya ülke insanlarının inanış yüzdesini gösterir. Yani bu aktivitenin sorunsuz tamamlanacağını düşünenlerin yüzde olarak fazlalığı o toplumun yaşam kalitesinin o derece yüksek olduğuna dair bir ölçüttür.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ ; Johnston, Ron; Pratt, Geraldine; ; Whatmore, Sarah, (Ed.) (Haziran 2009). "Quality of Life". Dictionary of Human Geography (5. bas.). Oxford: Wiley-Blackwell. ISBN .
- ^ Martha Nussbaum and Amartya Sen, ed. (1993). The Quality of Life, Oxford: Clarendon Press. Description and chapter-preview links. 11 Şubat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ (PDF). 19 Ekim 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2014.
- ^ Morris, Morris David (Ocak 1980). "The Physical Quality of Life Index (PQLI)". Development Digest. Cilt 1. ss. 95-109.
- ^ . New Economics Foundation. 2012. 24 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2012.
- ^ . 17 Temmuz 2013. 13 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2013.
- ^ Fitts, Catherine Austin. . SolariF. 26 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2009.
- ^ . The Virginian-Pilot. 9 Temmuz 2005. 6 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2009.
- ^ Darling, John (Ocak 2006). . Sentient Times. 26 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2009.
Dış bağlantılar
- İlk Avrupa Yaşam Kalitesi Anketi 2003 7 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Değişen Avrupa'da Yaşam Kalitesi3 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Avrupalı vatandaşlar hakkında iş ve yaşam kalitesi üzerine bir araştırma projesi. (İngilizce)
- Avrupa şehir ve kasabalarında yaşam kalitesinin sağlanması 4 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Avrupa Çevre Ajansı (İngilizce)
- AQoL Instruments 10 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Yaşam Kalitesi Değerlendirme Araçları - Sağlık Ekonomisi Merkezi, Monash Üniversitesi, Avustralya (İngilizce)
- Yaşam Kalitesi Uygulamalı Araştırması, Uluslararası Yaşam Kalitesi Çalışmaları Topluluğu'nun resmi yayın organı. (İngilizce)
- Çocuk Göstergeleri Araştırmaları, Uluslararası Çocuk Göstergeleri Topluluğu'nun resmi yayın organı. (İngilizce)
- Yaşam Kalitesi Araştırmaları, Uluslararası Yaşam Kalitesi Çalışmaları Topluluğu'nun resmi yayın organı. (İngilizce)
- , Kalkınma Çalışmaları Enstitüsü, Birleşik Krallık (İngilizce)
- Mercer yaşam kalitesi anketi4 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Basic Guide to the World: Quality of Life Throughout the World2 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- aile bilgi merkezi, OECD12 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yasam kalitesi bireylerin veya toplumlarin genel refah ve erisim duzeyini ifade eden terimdir Yasam kalitesi verileri uluslararasi kalkinma saglik siyaset ve istihdam alanlari da dahil olmak uzere genis bir yelpazede kullanilir Yasam kalitesi yasam standardi kavrami ile karistirilmamalidir Yasam kalitesinin standart gostergeleri sadece zenginlik ve istihdam degil ayni zamanda yapili cevrenin durumu fiziksel ve ruhsal saglik egitim rekreasyon bos zaman ve toplumsal aidiyet dahil olmak uzere bircok gostergedir Yasam kalitesi asagidaki alt etki alanlarini icerebilir Kimlik ve yukumluluk Yaraticilik ve rekreasyon Akil ve planlama Inanc ve fikirler Cinsiyet ve nesiller Soru ve ogrenme Refah ve saglik Ayrica ozgurluk insan haklari ve mutluluk gibi kavramlar yasam kalitesi ile ilgilidir Mutlulugun subjektif ve olculmesi zor olmasi sebebiyle genellikle diger verilere daha cok onem verilir Sayisal olcumGayrisafi yurt ici hasila ve yasam standardinin her ikisi de iktisadi terimlerdir Uluslar veya gruplar icin yasam kalitesinin objektif olarak olcumu zordur Duygusal esenlik son yillarda artan kullanim gormus bir terimdir Sevinc stres uzuntu ofke ve egilimlerin bulunmasi ile yasam degerlendirmesinde bulunulur Birden fazla degisik sistemler ve olcum olcekleri bir suredir kullanimda olmustur Arastirma yasam kalitesi ve verimlilik arasindaki iliskiyi incelemek icin calismaktadir Insani Gelisme Endeksi Yasam beklentisi egitim ve yasam standardi kullanilarak tespit edilen bir listelemedir Birlesmis Milletler Kalkinma Programi tarafindan Insani Gelisim Raporu na esas alinir Dunya Mutluluk Raporu Birlesmis Milletler tarafindan Insani Gelisme Endeksi ile birlikte yayinlanir Bu rapor objektif ve subjektif olcumlerle ulkelerin mutluluk derecesine gore siralama yapar Birlesmis Milletler Gallup sonuclarini Gayrisafi yurt ici hasila verilerini saglikli yasam beklentisi yasam tercihleri yapmakta ozgurluk yolsuzluk durumu comertlik gibi olcutlerle nihai raporu olusturur Diger olcutler Fiziksel Yasam Kalitesi Endeksi PQLI Mutlu Gezegen Endeksi HPI Sosyal Gelisim Endeksi SPI Yasanabilirlik Yasam kalitesi terimi politikacilar ve ekonomistler tarafindan bir sehirde veya bir ulkede yasanabilirlik seviyesini gostermek icin de kullanilir Yasanabilirlik olcutleri Yasam Kalitesi Indeksi ve Dunyanin en yasanabilir sehirleri listesinin olusturulmasinda kullanilir Bosanma verileri guvenlik altyapi suc sayisinin nufusa orani kilometrekareye dusen yesil alan gibi bircok veriyle sehrin veya ulkenin yasanabilirligi olculebilmektedir Suclar Mulke ve mala karsi islenen suclar duzensiz cop dokme graffiti ve vandalizm gibi ve belli bir magduru olmayan suclar yasam kalitesi suclari olarak nitelendirilir James Q Wilson tarafindan aciklanan Kirik camlar teorisine gore sehirlerde suc isleme potansiyeli vardir Bu potansiyelin ortaya cesitli nedenlerle degisik derecelerde ortaya cikisi sehir veya ulke sakinlerinin yasam kalitesini dogrudan etkiler Suc sayisi oraninin nufusa gore yuksek olmasi durumunda yasam kalitesi dusuk olmasina yol acacak bir kriter mevcut demektir Ornegin cinayet soygun ve hirsizlik suclarinin dusuk olmasi o sehrin veya ulkenin yasam kalitesini yukseltebilecek bir kriterdir Buzsekeri Endeksi Catherine Austin Fitts tarafindan bulunan Buzsekeri Endeksi olcutune gore bir cocugun buzsekeri almak uzere evinden cikip en yakin buzsekeri alabilecegi yere ulasmasi ve alisverisi tamamlayip guvenle evine geri donmesine dair o sehir veya ulke insanlarinin inanis yuzdesini gosterir Yani bu aktivitenin sorunsuz tamamlanacagini dusunenlerin yuzde olarak fazlaligi o toplumun yasam kalitesinin o derece yuksek olduguna dair bir olcuttur Ayrica bakinizMutluluk Dunyanin en yasanabilir sehirleri Yasam Kalitesi IndeksiKaynakca Johnston Ron Pratt Geraldine Whatmore Sarah Ed Haziran 2009 Quality of Life Dictionary of Human Geography 5 bas Oxford Wiley Blackwell ISBN 978 1 4051 3287 9 Martha Nussbaum and Amartya Sen ed 1993 The Quality of Life Oxford Clarendon Press Description and chapter preview links 11 Subat 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde PDF 19 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2014 Morris Morris David Ocak 1980 The Physical Quality of Life Index PQLI Development Digest Cilt 1 ss 95 109 New Economics Foundation 2012 24 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Eylul 2012 17 Temmuz 2013 13 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Temmuz 2013 Fitts Catherine Austin SolariF 26 Ocak 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Haziran 2009 The Virginian Pilot 9 Temmuz 2005 6 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Haziran 2009 Darling John Ocak 2006 Sentient Times 26 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Haziran 2009 Dis baglantilarIlk Avrupa Yasam Kalitesi Anketi 2003 7 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Degisen Avrupa da Yasam Kalitesi3 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Avrupali vatandaslar hakkinda is ve yasam kalitesi uzerine bir arastirma projesi Ingilizce Avrupa sehir ve kasabalarinda yasam kalitesinin saglanmasi 4 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Avrupa Cevre Ajansi Ingilizce AQoL Instruments 10 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yasam Kalitesi Degerlendirme Araclari Saglik Ekonomisi Merkezi Monash Universitesi Avustralya Ingilizce Yasam Kalitesi Uygulamali Arastirmasi Uluslararasi Yasam Kalitesi Calismalari Toplulugu nun resmi yayin organi Ingilizce Cocuk Gostergeleri Arastirmalari Uluslararasi Cocuk Gostergeleri Toplulugu nun resmi yayin organi Ingilizce Yasam Kalitesi Arastirmalari Uluslararasi Yasam Kalitesi Calismalari Toplulugu nun resmi yayin organi Ingilizce Kalkinma Calismalari Enstitusu Birlesik Krallik Ingilizce Mercer yasam kalitesi anketi4 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Basic Guide to the World Quality of Life Throughout the World2 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce aile bilgi merkezi OECD12 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce