Yergöğü Kuşatması, 1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nda evre.
Yergöğü Kuşatması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı | |||||||
Osmanlılarca 1771 yılında inşa edilen Yergöğü kulesi | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Prens Coburg von Thurn (ölü) | |||||||
Güçler | |||||||
4.000 asker | 26.000 asker, 30-35 top | ||||||
Kayıplar | |||||||
Hafif | 6.000 ölü, 1.000 esir, 30-35 top |
30 Mayıs 1790-8 Haziran 1790 tarihlerinde Yergöğü kalesini kuşatan Prens Coburg (Frederick Josias von Saxe-Coburg-Saalfeld) komutasındaki Avusturya ordusu, komutasındaki Yergöğü kalesindeki Türk birliğinin 8 Haziran 1790 tarihindeki karşı taarruzu neticesinde yenilgiye uğrayarak çekildi.
1787-1791 Osmanlı-Avusturya Savaşı'ndaki son askerî çarpışma olan Yergöğü Kuşatmasının ardından İmparator II. Leopold Osmanlı İmparatorluğu'yla barış müzakerelerine meyletti.
Kuşatma öncesi
1790 yılında Osmanlı İmparatorluğu iki müttefik Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu ve Rusya İmparatorluğu'yla savaşmaya devam ederken, 31 Ocak 1790 tarihinde Prusya Krallığı'yla ittifak antlaşması imzalamıştı. Kısa bir süre sonra ise Kutsal Roma Cermen İmparatoru II. Joseph (1765-1790) 20 Şubat 1790'da öldü.
Tahta çıkan İmparator II. Leopold, 1789 yılında patlayan Fransız İhtilali'nin etkilerinin ülkesine sıçramasından endişe ettiği cihetle, Osmanlı İmparatorluğu'yla süregiden savaşa son verme düşüncesine meyletti. Bununla birlikte, barış girişimine Prusya Krallığı'nın da müdahil olmasından da rahatsızlık duydu, zira Osmanlı-Prusya İttifakı uyarınca Osmanlı İmparatorluğu yalnız başına bir antlaşma yapmamayı taahhüt etmişti. Bunun üzerine, II. Leopold, Osmanlıları Prusya'dan ayırıp yalnız başına bir küçükresim|sağ|Kutsal Roma Cermen İmparatoru antlaşmaya zorlamak amacıyla taarruz fikrine döndü ve bu çerçevede Bükreş’teki Avusturya komutanı Prens Coburg’a Yerköy'deki Osmanlı birliklerine taarruzla kaleyi kuşatmasını emretti.
Kuşatma
15-20.000 kişilik ordusuyla Bükreş'ten hareket ederek 30 Mayıs 1790 tarihinde Yergöğü önlerine gelen Prens Coburg, Yergöğü Muhafızı ile Cengiz Mehmet Giray'dan kalenin teslim edilmesini istedi. Sözkonusu talep Osmanlılarca reddedildiği gibi, kaleye Rusçuk ve Ziştovi’den top ve asker takviyesi yapıldı. Kale garnizonu 4.000 askere ulaştı.
Prens Coburg komutasındaki Avusturya ordusu kaleyi kuşatma altına aldıktan sonra 7 Haziran'a kadar taraflar arasında karşılıklı top ve humbara atışları icra edildi. Bununla birlikte, Avusturya ordusu Tuna üzerindeki ikmal hatlarını denetim altına almayı ihmal etmişti. Avusturya ordusu genel taarruza geçmeye hazırlanırken, 8 Haziran'da bir grup Türk askeri kale dışına çıkarak karşı taarruz başlattı. Başlayan çatışmaya hazırlıksız yakalanan Avusturya askerlerinin sarsıldığını gören kale garnizonu bu defa daha büyük bir kuvvetle hücuma geçti ve yaklaşık 2.000 Avusturya askerini kılıçtan geçirdi.
Eşzamanlı olarak yaklaşık 500-600 Türk askerinden oluşan bir başka birlik Tuna sahilinden Avusturya arkasına sarkarak ani bir baskın gerçekleştirdi. Bu baskına da hazırlıksız yakalanarak iki ateş arasında kalma tehlikesiyle 4-5 saatlik çarpışmaların ardından bozgun halinde çekilmeye başlayan Avusturya ordusu toplam 6.000 ölü vererek ve tüm ağırlıklarını bırakarak (40 top ve kaydadeğer miktarda mühimmat) Tabe Dağları'na ricat etti. Ardından Bükreş'e çekildi.
Kuşatma sonrası
Yergöğü'ndeki Osmanlı birliğinin bu kaydadeğer zaferi, Osmanlıların elini güçlendirdi ve II. Leopold'un yeniden barış müzakerelerine meyletmesine neden oldu. Aynı dönemde, Prusya Krallığı'nın da Osmanlı-Prusya İttifakı uyarınca kuzeyden taarruza geçeceğinden endişe eden II. Leopold 27 Haziran 1790 tarihinde Berlin Elçisi Fürst von Reuss ve Devlet Sekreteri Baron Anton Spielman'ı 'a yollayarak Osmanlılarla barış görüşmelerini başlatmaya hazır olduğunu bildirdi. Müzakereler sonucunda 18 Eylül 1790 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ve Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında Yergöğü Mütarekesi imzalandı.
Kaynakça
- ^ "Kutuzov: A Life in War and Peace", Alexander Mikaberidze, Oxford University Press (2022), s.65
- ^ "Osmanlı Tarihi", İsmail Hakkı Uzunçarşılı, c.IV/I, s. 568
- ^ "Historia.ro internet sitesi, Ionel-Claudiu Dumitrescu, "Yergöğü'de Avusturya hezimeti (8 Haziran 1790), Kimsenin bahsetmediği unutulmuş muharebe" (Romence)". 22 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ağustos 2022.
- ^ "1790 Osmanlı-Prusya İttifâkı ( Meydana gelişi-Tahlili-Tatbiki)", Kemal Beydilli, İstanbul (1981), s.76-77
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yergogu Kusatmasi 1787 1791 Osmanli Avusturya Savasi nda evre Yergogu Kusatmasi1787 1791 Osmanli Avusturya SavasiOsmanlilarca 1771 yilinda insa edilen Yergogu kulesiTarih30 Mayis 8 Haziran 1790BolgeYergogu RomanyaSonucKesin Osmanli zaferiTaraflarOsmanli ImparatorluguKutsal Roma Cermen ImparatorluguKomutanlar ve liderlerPrens Coburg von Thurn olu Gucler4 000 asker26 000 asker 30 35 topKayiplarHafif6 000 olu 1 000 esir 30 35 top 30 Mayis 1790 8 Haziran 1790 tarihlerinde Yergogu kalesini kusatan Prens Coburg Frederick Josias von Saxe Coburg Saalfeld komutasindaki Avusturya ordusu komutasindaki Yergogu kalesindeki Turk birliginin 8 Haziran 1790 tarihindeki karsi taarruzu neticesinde yenilgiye ugrayarak cekildi 1787 1791 Osmanli Avusturya Savasi ndaki son askeri carpisma olan Yergogu Kusatmasinin ardindan Imparator II Leopold Osmanli Imparatorlugu yla baris muzakerelerine meyletti Kusatma oncesiKutsal Roma Cermen Imparatoru II Leopold 1790 yilinda Osmanli Imparatorlugu iki muttefik Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu ve Rusya Imparatorlugu yla savasmaya devam ederken 31 Ocak 1790 tarihinde Prusya Kralligi yla ittifak antlasmasi imzalamisti Kisa bir sure sonra ise Kutsal Roma Cermen Imparatoru II Joseph 1765 1790 20 Subat 1790 da oldu Tahta cikan Imparator II Leopold 1789 yilinda patlayan Fransiz Ihtilali nin etkilerinin ulkesine sicramasindan endise ettigi cihetle Osmanli Imparatorlugu yla suregiden savasa son verme dusuncesine meyletti Bununla birlikte baris girisimine Prusya Kralligi nin da mudahil olmasindan da rahatsizlik duydu zira Osmanli Prusya Ittifaki uyarinca Osmanli Imparatorlugu yalniz basina bir antlasma yapmamayi taahhut etmisti Bunun uzerine II Leopold Osmanlilari Prusya dan ayirip yalniz basina bir kucukresim sag Kutsal Roma Cermen Imparatoru antlasmaya zorlamak amaciyla taarruz fikrine dondu ve bu cercevede Bukres teki Avusturya komutani Prens Coburg a Yerkoy deki Osmanli birliklerine taarruzla kaleyi kusatmasini emretti Kusatma15 20 000 kisilik ordusuyla Bukres ten hareket ederek 30 Mayis 1790 tarihinde Yergogu onlerine gelen Prens Coburg Yergogu Muhafizi ile Cengiz Mehmet Giray dan kalenin teslim edilmesini istedi Sozkonusu talep Osmanlilarca reddedildigi gibi kaleye Ruscuk ve Zistovi den top ve asker takviyesi yapildi Kale garnizonu 4 000 askere ulasti Prens Coburg komutasindaki Avusturya ordusu kaleyi kusatma altina aldiktan sonra 7 Haziran a kadar taraflar arasinda karsilikli top ve humbara atislari icra edildi Bununla birlikte Avusturya ordusu Tuna uzerindeki ikmal hatlarini denetim altina almayi ihmal etmisti Avusturya ordusu genel taarruza gecmeye hazirlanirken 8 Haziran da bir grup Turk askeri kale disina cikarak karsi taarruz baslatti Baslayan catismaya hazirliksiz yakalanan Avusturya askerlerinin sarsildigini goren kale garnizonu bu defa daha buyuk bir kuvvetle hucuma gecti ve yaklasik 2 000 Avusturya askerini kilictan gecirdi Eszamanli olarak yaklasik 500 600 Turk askerinden olusan bir baska birlik Tuna sahilinden Avusturya arkasina sarkarak ani bir baskin gerceklestirdi Bu baskina da hazirliksiz yakalanarak iki ates arasinda kalma tehlikesiyle 4 5 saatlik carpismalarin ardindan bozgun halinde cekilmeye baslayan Avusturya ordusu toplam 6 000 olu vererek ve tum agirliklarini birakarak 40 top ve kaydadeger miktarda muhimmat Tabe Daglari na ricat etti Ardindan Bukres e cekildi Kusatma sonrasiYergogu ndeki Osmanli birliginin bu kaydadeger zaferi Osmanlilarin elini guclendirdi ve II Leopold un yeniden baris muzakerelerine meyletmesine neden oldu Ayni donemde Prusya Kralligi nin da Osmanli Prusya Ittifaki uyarinca kuzeyden taarruza gececeginden endise eden II Leopold 27 Haziran 1790 tarihinde Berlin Elcisi Furst von Reuss ve Devlet Sekreteri Baron Anton Spielman i a yollayarak Osmanlilarla baris gorusmelerini baslatmaya hazir oldugunu bildirdi Muzakereler sonucunda 18 Eylul 1790 tarihinde Osmanli Imparatorlugu ve Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu arasinda Yergogu Mutarekesi imzalandi Kaynakca Kutuzov A Life in War and Peace Alexander Mikaberidze Oxford University Press 2022 s 65 Osmanli Tarihi Ismail Hakki Uzuncarsili c IV I s 568 Historia ro internet sitesi Ionel Claudiu Dumitrescu Yergogu de Avusturya hezimeti 8 Haziran 1790 Kimsenin bahsetmedigi unutulmus muharebe Romence 22 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Agustos 2022 1790 Osmanli Prusya Ittifaki Meydana gelisi Tahlili Tatbiki Kemal Beydilli Istanbul 1981 s 76 77