Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yeğen Mehmet Paşa (d. ?, Antalya - ö. 20 Ağustos 1745, Revan) I. Mahmud saltanatında, 19 Aralık 1737 - 22 Mart 1739 tarihleri arasında; bir yıl, üç ay, dört gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.
| Yeğen Mehmet Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 19 Aralık 1737 - 22 Mart 1739 | |
| Hükümdar | I. Mahmud |
| Yerine geldiği | Muhsinzade Abdullah Paşa |
| Yerine gelen | Hacı İvaz Mehmed Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Antalya |
| Ölüm | 20 Ağustos 1745 Revan |
Hayatı
Antalya'da doğmuştur. 1697 de idam edilen Sahib ayar Alâiyeli Gül Yusuf Efendi'nin kızkardeşinin oğlu olduğundan "yeğen" lâkabı ile tanınmaya başlanmıştır. Bir müddet Antalya'da mültezimlikle uğraşmış ve sonra İstanbul'a gelmiştir. Maliye hizmetlerinde yetişmiş hacegan sınıfına girmiştir. 1728-29'da İstanbul gümrük eminliği yapmıştır. 1732'de Erzurum valisi olan Topal Osman Paşa'ya kapı kethüdasi olmuştur. 1733'te mevkufatcı; ardından 2. kez gümrük emini; sonra 1736 Avusturya seferine sırasında İstanbul'da sadaret kaymakamı olan Köprülüzade Hafız Ahmet Paşa'nın kethüdası olmuştur. 1737'de Hafız Ahmet Paşa Avusturya eline geçmiş olan Niş kalesinin geri alınması için serdar tayin edilince Yeğen Mehmet Efendi, vezirlik verilerek onun yerine İstanbul sadaret kaymakamı görevine getirilmiştir. 1737'de kapıkulu askeri kış için İstanbul'a dönmüş ve Sadrazam ve serdar-ı ekrem Muhsinzade Abdullah Paşa da görevinden azledilmiştir.
İstanbul sadaret kaymakamlığı sırasında gösterdiği yetenekleri dolayısıyla Yeğen Mehmet Paşa padişah I. Mahmut'un beğenisini kazanmıştı. Böylece 19 Aralık 1738'de Yeğen Mehmet Paşa'ya sadrazamlık görevi verilmiştir.
Yeğen Mehmed Paşa kendinden önceki sadrazamlar gibi çok mütacaviz olan Rusya ve hilekar olarak görülen Avusturya'nın Fransa elçiliği aracılığı yaptıkları sulhçu girişimlere inanmamaktaydı ve bunların Osmanlı ordunun sulh ümidiyle boşu boşuna oyalama oyunu olduğunu düşünmekteydi. Bu nedenle Fransa elçisinin getirdiği teklifleri reddederek yeni savaş mevsimin başında Mart 1738'da Avusturya cephesi serdarlığını da üzerine alarak Avusturya üzerine yürüdü. Rus cephesi serdarlığını görevi Genç Ali Paşa'ya verildi. Ordu Haziran 1738'de Niş'e erişti. Sadrazam buradan Belgrad üzerine yürümek istemekteydi. Ama Niş ve Vidin seraskeri İvazzade Mehmed Paşa'nın Adakale'yi kuşatma için destek istemesi üzerine Adakale üzerine yüründü.
Bu sırada 100.000 kişilik bir Avusturya ordusunun üzerine geldiğini haber alan İvazzade Mehmed Paşa Adakale kuşatmasını bırakıp Boğazı'na geçti. Daha sadrazam komutasında esas Osmanlı ordusu erişmeden burada yapılan 'nde büyük Avusturya ordusu mağlup edilip çok miktarda ağırlık arkada bırakıp çekildi. İvazzade Mehmed Paşa tekrar Adakale'yi kuşatmaya geçti. Fakat bir müddet sonra İvvazzade Mehmet Paşa bu kuşatmayı kaldırdı. Bunu haber alan Sadrazam Yeğen Mehmet Paşa kalesine gelip burada İvvazzade Mehmed Paşa'yı seraskerlikten azletti. Fakat yerine getirdiği Genç Ali Paşa başarısız kaldı ve Avusturyalılar tekrar Muhaddiye'ye gelip elde edilmiş olan kaleleri geri aldılar. Onlardan kaçan askerlerin Tuna sağ sahillerine geri kaçmalarına İvazzade Mehmed Paşa engel oldu. İvazzade Mehmed Paşa tekrar seraskerliğe getirildi ve Muhaddiye'ye geri dönüp Avusturya ordusunu tekrar orada bozguna uğratıp o tarafları temizledi.
Sadrazam Yeğen Mehmed Paşa Macaristan ve Erdel (Transilvanya)'nın kilit noktası olan Adakale'yi kuşatmaya koyuldu. Tuz Paşa ve Murtaza Paşa komutasında 20.000 kişilik bir güç Erdel ve Temaşvar üzerine akın yaptı ve diğer bir akıncı grup Belgrad üzerine gönderildi. Üç ay süren kuşatmadan sonra Adakale Ağustos 1738'de teslim oldu.
Bu sırada Rusya'da esir olan Yahya Paşa Rusların sulh istediklerini bildirmişti. Ordu o yılki seferden sonra İstanbul'a döndü. Sadrazam Belgrad'ın geri alınması için çok ciddi hazırlık yapmaya başladı. Bu sırada Fransa'nın aracılığıyla Avusturya, Pasarofça Antlaşması sınırlarına dönülmesi şartıyla sulh istedi. Sadrazam, Kardinal Flori'nin barış aracılığı teklifini içeren mektubunu getirmiş olan Fransa elçisini kabul etmeyerek, büyük azimle hazırlığına devam etti ve Belgrat ile Temeşvar'in iadesi şartıyla sulh yapmak istiyordu. I. Mahmut, İstanbul'a gelmiş olan Kırım Hanı II. Mengli Giray'dan barış antlaşması veya savaşa devam edilmesi hakkındaki fikrini sorduğunda ondan hazır Osmanlılara galip durumda iken sulh yapılmasının uygun gördüğü yanıtını aldı. Sadrazam Yeğen Mehmed Paşa özellikle Rusların iki kere Kırım'ı işgal ve yağma etmelerinden sonra Kırım hanının bu mütelaasını çok üzücü gördü. Sadrazam Belgrad'ın mutlaka geri alınmasını istemekteydi. Devletin diğer ileri gelen ricali de sulhe taraftar oldukları için savaş taraflısı olan Yeğen Mehmet Paşa adeta yalnız kalmıştı.
Özellikle pâdışâhin çok yakın danışmanı olan ve onun üzerinde çok etkisi olan kızlarağası Hacı Beşir Ağa'nın savaşa karşı gelmesi sadrazamı çok düşündürmekteydi. Sadrazam yakınlarına "ordu çıkınca kızlar ağasının hakkından gelirim" demişti ve onlar da bunu Beşir Ağa'ya yetiştirmişlerdi. Beşir Ağa hemen ona karşı harekete geçti. 23 Mart günü kapıkulu askerleri tüm hazırlıklarını bitirmişler ve yola çıkmak için Davutpaşa'ya gitmek üzere idiler. Tam o gün Beşir Ağa onu azletirme tertipleri yaptı. Sadrazam güya cirit oyunu seyretmek üzere Gülhane'ye davet edildi. Yeğen Mehmet Paşa oraya vardığında silâhdar ağa kendisinden mühr-ü humâyün istedi ve sadrazamlıktan birdenbire azil edildi. Bostancıbaşıya teslim edildi ve Balıkhane mevkiinde tutuklandı. Yerine Vidin tarafı seraskeri Hacı İvazzade Mehmet Paşa'ya sadrazamlık görevi verildi.
Yeğen Mehmet Paşa, tutuklamasından sonra sürgün olarak Sakız adasına gönderildi. Sonra affedilip 1740'ta Girit valiliğine gönderildi. Şubat 1742'de Girit Valiği eski sadrâzam 'ya verildi Yeğen Mehmed Paşa Eğriboz muhafızlığına nakil oldu. 1 Ağustos 1742'da ise kendisinden sonra sadrazam olup, sadrazamlıktan azledilen Hacı İvazzade Mehmet Paşa Eğriboz Muhafızlığına tayin edilince Yeğen Mehmed Paşa'ya Bosna Eyalet valiliği verildi. Ekim 1744 sonlarında ise Bosna'dan alınarak Aydın muhassallığına getirildi.
Doğuda İran Şahı ilan edilen Şah Safi namına Osmanlı topraklarına giren Nadir Şah'a karşı Kars cephesi seraskeri Şehla Ahmet Paşa iken hastalığı dolayısıyla istifa etmişti. Yerine Kars tarafı seraskeri olarak Aralık 1744'te Yeğen Mehmed Paşa, aynı zamanda Anadolu valiliği ile birlikte, tayin edildi. Yeğen Mehmed Paşa 26 Haziran 1745'te Erzurum'dan hareketle Revan (günümüzde Erivan) yanında "Yagorvat" sahrasında siperli ordugahı bulunan Nadir Şah üzerine yürüdü.
Bu etrafı metrisler ile çevrili Nadir Şah ordugah mevkine Osmanlı ordusu 11 Temmuz'da (Hicri 12 Receb'de) erişti. Osmanlı ordusu Nadir Şah'ın İran ordusuna hemen hücuma geçti. İlk gün İranlılar metrislerine geri sürüldüler. Ertesi gün metris çarpışmaları başladı. Metrislerde bu süren çetin çarpışmalar sonucu Osmanlı ordusu birer birer İran metrislerini ele geçirmeye başladı. İranlılar iyice sıkışınca (bir Cumartesi günü olan Hicri 23 Recep'te yani 21 Ağustos'ta) İran ordusunu katı büyük taarruza geçmeye karar verilmişti. Ama Osmanlı ordu komutanları taarruzu planlama toplantılarına ağır hasta olan serasker Yeğen Mehmed Paşa katılamamıştı. Fakat 10.000 mevcutlu süvari leventleri birliği komutanı olan Binbaşı Hacı Nasuh ve deli ve gönüllü kuvvetleri komutanları taarruz yapma aleyhindeydiler. Ertesi gün planlanan taarruz başladı, ama çok geçmeden serasker Yeğen Mehmed Paşa'nın bir gün önce (yani 20 Ağustos'ta) hastalıktan kurtulamadan vefat ettiği haberi orduya yayıldı. Öğle vakti süvari leventleri ve bazı deli ve gönüllü birlikleri taarruzdan geri dönmeye başladılar. Bu ordunun diğer kollarına da sirayet etti, onlar da dağılıp geri çekilmeye başladılar. Galebe beklenirken Osmanlı ordusu 21 Ağustos 1745'te 'ni 20.000'den daha büyük zayiat verip kaybetti. Mağlup Osmanlı ordusu bozuk düzen içinde Kars'a döndü.
Yeğen Mehmed Paşa'nın cesedi Kars'a getirilip o şehirde defnedilmiştir.
Değerlendirme
Avusturyalı tarihçi olan Hammer, belki de Avusturya'ya karşı zaferlerinden etkilenerek, onu
mutaazzim, şedid, bildiğinden şaşmaz ve inatçı bir vezir
olarak tavsif etmektedir. Revan muharebesi esnasında hasta bulunması, bir gün meselesi olan zaferin elde edilememesine sebep olmuştur.
Kendisini yakından tanıyan Yirmisekizzade Mehmed Said Paşa ise onu çok övmektedir.
Uzunçarşılı ise Yeğen Mehmed Paşa'yı şöyle değerlendirmektedir:
Yeğen Mehmet Paşa ciddî, kadirşinas, vakur, açık sözlü, dürüst tabiatlı ve bu yüzden hiddetli, doğrulara karşı muhabbetli, mürtekip ve mürteşilere karşı düşman olup kalemden yetiştiği halde ordunun zapt ve rabtında ve sevk ve idaresinde muvaffak olmuş bir vezir ve serdardı. Muhtelif vesilelerle hazineden para çekenlere ve suiistimale alışık olanlara karşı gösterdiği şiddet, bu gibi tufeylilerin işlerine gelmediğinden, başka yollarla aleyhine harekete geçmişler ve kızlar ağasının da yardımıyla bu gazi veziri azle muvaffak olmuşlardır.
"Osmanlilar Ansiklopedisi" değerlendirmesi şöyledir.
Dürüst, sert tavırlı, ve açık sözlü (idi).
Eserleri
Kabataş tarafında Ayas Paşa sarayına çıkan Çiftevav sokağının başında bulunan 1732 tarihli çeşme Yeğen Mehmed Paşa'nındır. Samatya'da da bir diğer çeşmesi vardır.
Kaynakça
- ^ a b c Toksoy, Cemal "Mehmed Paşa (Yeğen)" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.173-174
- ^ a b c d e f Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1956) Osmanlı Tarihi IV. Cilt 1. Kısım Karlofça Antlaşmasından XVIII. Yüzyılın Sonuna Kadar, (6. Baskı 2007), Ankara:Türk Tarih Kurumu say.279
- ^ Bu sahra ismi Uzunçarsılı'da Mühimme Defteri No.152 s.2 kaynak vererek bulunmaktadır. Ama İzzi Tarihinde "Kagavort" ve Hammer tarihinde (c.6 say.64) "Kagaverd" olarak verilmiştir.
- ^ Yeğen Mehmet Paşa'nın ölümü tarihi tartışmalıdır. Uzunçarşılı'ya göre ölümü Hicri 22 Recep'da 20 Ağustos'ta, "Sicill-i Osmani"'de ise 26 Recep'de ve "Hadîkatü'l-Vüzera Zeyli" 'ne göre Şaban başında olarak göstermektedirler. "Hadika zeyli"'nin gösterdiği Şaban başı tarihinini ölüm haberinin İstanbul'a yetiştiği tarih olduğu sanılmaktadır.
Dış bağlantılar
- Buz, Ayhan (2009) "Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap,
- Danişmend, İsmail Hâmi (1971),Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul: Türkiye Yayınevi.
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı (1956) Osmanlı Tarihi IV. Cilt 1. Kısım Karlofça Antlaşmasından XVIII. Yüzyılın Sonuna Kadar, (6. Baskı 2007), Ankara: Türk Tarih Kurumu
- Toksoy, Cemal "Mehmed Paşa (Yeğen)" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.173-174
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Muhsinzade Abdullah Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 19 Aralık 1737 - 22 Mart 1739 | Sonra gelen: Hacı İvaz Mehmed Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yegen Mehmet Pasa d Antalya o 20 Agustos 1745 Revan I Mahmud saltanatinda 19 Aralik 1737 22 Mart 1739 tarihleri arasinda bir yil uc ay dort gun sadrazamlik yapmis Osmanli devlet adamidir Yegen Mehmet PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 19 Aralik 1737 22 Mart 1739Hukumdar I MahmudYerine geldigi Muhsinzade Abdullah PasaYerine gelen Haci Ivaz Mehmed PasaKisisel bilgilerDogum AntalyaOlum 20 Agustos 1745 RevanHayatiAntalya da dogmustur 1697 de idam edilen Sahib ayar Alaiyeli Gul Yusuf Efendi nin kizkardesinin oglu oldugundan yegen lakabi ile taninmaya baslanmistir Bir muddet Antalya da multezimlikle ugrasmis ve sonra Istanbul a gelmistir Maliye hizmetlerinde yetismis hacegan sinifina girmistir 1728 29 da Istanbul gumruk eminligi yapmistir 1732 de Erzurum valisi olan Topal Osman Pasa ya kapi kethudasi olmustur 1733 te mevkufatci ardindan 2 kez gumruk emini sonra 1736 Avusturya seferine sirasinda Istanbul da sadaret kaymakami olan Kopruluzade Hafiz Ahmet Pasa nin kethudasi olmustur 1737 de Hafiz Ahmet Pasa Avusturya eline gecmis olan Nis kalesinin geri alinmasi icin serdar tayin edilince Yegen Mehmet Efendi vezirlik verilerek onun yerine Istanbul sadaret kaymakami gorevine getirilmistir 1737 de kapikulu askeri kis icin Istanbul a donmus ve Sadrazam ve serdar i ekrem Muhsinzade Abdullah Pasa da gorevinden azledilmistir Istanbul sadaret kaymakamligi sirasinda gosterdigi yetenekleri dolayisiyla Yegen Mehmet Pasa padisah I Mahmut un begenisini kazanmisti Boylece 19 Aralik 1738 de Yegen Mehmet Pasa ya sadrazamlik gorevi verilmistir Yegen Mehmed Pasa kendinden onceki sadrazamlar gibi cok mutacaviz olan Rusya ve hilekar olarak gorulen Avusturya nin Fransa elciligi araciligi yaptiklari sulhcu girisimlere inanmamaktaydi ve bunlarin Osmanli ordunun sulh umidiyle bosu bosuna oyalama oyunu oldugunu dusunmekteydi Bu nedenle Fransa elcisinin getirdigi teklifleri reddederek yeni savas mevsimin basinda Mart 1738 da Avusturya cephesi serdarligini da uzerine alarak Avusturya uzerine yurudu Rus cephesi serdarligini gorevi Genc Ali Pasa ya verildi Ordu Haziran 1738 de Nis e eristi Sadrazam buradan Belgrad uzerine yurumek istemekteydi Ama Nis ve Vidin seraskeri Ivazzade Mehmed Pasa nin Adakale yi kusatma icin destek istemesi uzerine Adakale uzerine yurundu Bu sirada 100 000 kisilik bir Avusturya ordusunun uzerine geldigini haber alan Ivazzade Mehmed Pasa Adakale kusatmasini birakip Bogazi na gecti Daha sadrazam komutasinda esas Osmanli ordusu erismeden burada yapilan nde buyuk Avusturya ordusu maglup edilip cok miktarda agirlik arkada birakip cekildi Ivazzade Mehmed Pasa tekrar Adakale yi kusatmaya gecti Fakat bir muddet sonra Ivvazzade Mehmet Pasa bu kusatmayi kaldirdi Bunu haber alan Sadrazam Yegen Mehmet Pasa kalesine gelip burada Ivvazzade Mehmed Pasa yi seraskerlikten azletti Fakat yerine getirdigi Genc Ali Pasa basarisiz kaldi ve Avusturyalilar tekrar Muhaddiye ye gelip elde edilmis olan kaleleri geri aldilar Onlardan kacan askerlerin Tuna sag sahillerine geri kacmalarina Ivazzade Mehmed Pasa engel oldu Ivazzade Mehmed Pasa tekrar seraskerlige getirildi ve Muhaddiye ye geri donup Avusturya ordusunu tekrar orada bozguna ugratip o taraflari temizledi Sadrazam Yegen Mehmed Pasa Macaristan ve Erdel Transilvanya nin kilit noktasi olan Adakale yi kusatmaya koyuldu Tuz Pasa ve Murtaza Pasa komutasinda 20 000 kisilik bir guc Erdel ve Temasvar uzerine akin yapti ve diger bir akinci grup Belgrad uzerine gonderildi Uc ay suren kusatmadan sonra Adakale Agustos 1738 de teslim oldu Bu sirada Rusya da esir olan Yahya Pasa Ruslarin sulh istediklerini bildirmisti Ordu o yilki seferden sonra Istanbul a dondu Sadrazam Belgrad in geri alinmasi icin cok ciddi hazirlik yapmaya basladi Bu sirada Fransa nin araciligiyla Avusturya Pasarofca Antlasmasi sinirlarina donulmesi sartiyla sulh istedi Sadrazam Kardinal Flori nin baris araciligi teklifini iceren mektubunu getirmis olan Fransa elcisini kabul etmeyerek buyuk azimle hazirligina devam etti ve Belgrat ile Temesvar in iadesi sartiyla sulh yapmak istiyordu I Mahmut Istanbul a gelmis olan Kirim Hani II Mengli Giray dan baris antlasmasi veya savasa devam edilmesi hakkindaki fikrini sordugunda ondan hazir Osmanlilara galip durumda iken sulh yapilmasinin uygun gordugu yanitini aldi Sadrazam Yegen Mehmed Pasa ozellikle Ruslarin iki kere Kirim i isgal ve yagma etmelerinden sonra Kirim haninin bu mutelaasini cok uzucu gordu Sadrazam Belgrad in mutlaka geri alinmasini istemekteydi Devletin diger ileri gelen ricali de sulhe taraftar olduklari icin savas taraflisi olan Yegen Mehmet Pasa adeta yalniz kalmisti Ozellikle padisahin cok yakin danismani olan ve onun uzerinde cok etkisi olan kizlaragasi Haci Besir Aga nin savasa karsi gelmesi sadrazami cok dusundurmekteydi Sadrazam yakinlarina ordu cikinca kizlar agasinin hakkindan gelirim demisti ve onlar da bunu Besir Aga ya yetistirmislerdi Besir Aga hemen ona karsi harekete gecti 23 Mart gunu kapikulu askerleri tum hazirliklarini bitirmisler ve yola cikmak icin Davutpasa ya gitmek uzere idiler Tam o gun Besir Aga onu azletirme tertipleri yapti Sadrazam guya cirit oyunu seyretmek uzere Gulhane ye davet edildi Yegen Mehmet Pasa oraya vardiginda silahdar aga kendisinden muhr u humayun istedi ve sadrazamliktan birdenbire azil edildi Bostancibasiya teslim edildi ve Balikhane mevkiinde tutuklandi Yerine Vidin tarafi seraskeri Haci Ivazzade Mehmet Pasa ya sadrazamlik gorevi verildi Yegen Mehmet Pasa tutuklamasindan sonra surgun olarak Sakiz adasina gonderildi Sonra affedilip 1740 ta Girit valiligine gonderildi Subat 1742 de Girit Valigi eski sadrazam ya verildi Yegen Mehmed Pasa Egriboz muhafizligina nakil oldu 1 Agustos 1742 da ise kendisinden sonra sadrazam olup sadrazamliktan azledilen Haci Ivazzade Mehmet Pasa Egriboz Muhafizligina tayin edilince Yegen Mehmed Pasa ya Bosna Eyalet valiligi verildi Ekim 1744 sonlarinda ise Bosna dan alinarak Aydin muhassalligina getirildi Doguda Iran Sahi ilan edilen Sah Safi namina Osmanli topraklarina giren Nadir Sah a karsi Kars cephesi seraskeri Sehla Ahmet Pasa iken hastaligi dolayisiyla istifa etmisti Yerine Kars tarafi seraskeri olarak Aralik 1744 te Yegen Mehmed Pasa ayni zamanda Anadolu valiligi ile birlikte tayin edildi Yegen Mehmed Pasa 26 Haziran 1745 te Erzurum dan hareketle Revan gunumuzde Erivan yaninda Yagorvat sahrasinda siperli ordugahi bulunan Nadir Sah uzerine yurudu Bu etrafi metrisler ile cevrili Nadir Sah ordugah mevkine Osmanli ordusu 11 Temmuz da Hicri 12 Receb de eristi Osmanli ordusu Nadir Sah in Iran ordusuna hemen hucuma gecti Ilk gun Iranlilar metrislerine geri surulduler Ertesi gun metris carpismalari basladi Metrislerde bu suren cetin carpismalar sonucu Osmanli ordusu birer birer Iran metrislerini ele gecirmeye basladi Iranlilar iyice sikisinca bir Cumartesi gunu olan Hicri 23 Recep te yani 21 Agustos ta Iran ordusunu kati buyuk taarruza gecmeye karar verilmisti Ama Osmanli ordu komutanlari taarruzu planlama toplantilarina agir hasta olan serasker Yegen Mehmed Pasa katilamamisti Fakat 10 000 mevcutlu suvari leventleri birligi komutani olan Binbasi Haci Nasuh ve deli ve gonullu kuvvetleri komutanlari taarruz yapma aleyhindeydiler Ertesi gun planlanan taarruz basladi ama cok gecmeden serasker Yegen Mehmed Pasa nin bir gun once yani 20 Agustos ta hastaliktan kurtulamadan vefat ettigi haberi orduya yayildi Ogle vakti suvari leventleri ve bazi deli ve gonullu birlikleri taarruzdan geri donmeye basladilar Bu ordunun diger kollarina da sirayet etti onlar da dagilip geri cekilmeye basladilar Galebe beklenirken Osmanli ordusu 21 Agustos 1745 te ni 20 000 den daha buyuk zayiat verip kaybetti Maglup Osmanli ordusu bozuk duzen icinde Kars a dondu Yegen Mehmed Pasa nin cesedi Kars a getirilip o sehirde defnedilmistir DegerlendirmeAvusturyali tarihci olan Hammer belki de Avusturya ya karsi zaferlerinden etkilenerek onu mutaazzim sedid bildiginden sasmaz ve inatci bir vezir olarak tavsif etmektedir Revan muharebesi esnasinda hasta bulunmasi bir gun meselesi olan zaferin elde edilememesine sebep olmustur Kendisini yakindan taniyan Yirmisekizzade Mehmed Said Pasa ise onu cok ovmektedir Uzuncarsili ise Yegen Mehmed Pasa yi soyle degerlendirmektedir Yegen Mehmet Pasa ciddi kadirsinas vakur acik sozlu durust tabiatli ve bu yuzden hiddetli dogrulara karsi muhabbetli murtekip ve murtesilere karsi dusman olup kalemden yetistigi halde ordunun zapt ve rabtinda ve sevk ve idaresinde muvaffak olmus bir vezir ve serdardi Muhtelif vesilelerle hazineden para cekenlere ve suiistimale alisik olanlara karsi gosterdigi siddet bu gibi tufeylilerin islerine gelmediginden baska yollarla aleyhine harekete gecmisler ve kizlar agasinin da yardimiyla bu gazi veziri azle muvaffak olmuslardir Osmanlilar Ansiklopedisi degerlendirmesi soyledir Durust sert tavirli ve acik sozlu idi EserleriKabatas tarafinda Ayas Pasa sarayina cikan Ciftevav sokaginin basinda bulunan 1732 tarihli cesme Yegen Mehmed Pasa nindir Samatya da da bir diger cesmesi vardir Kaynakca a b c Toksoy Cemal Mehmed Pasa Yegen 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 2 s 173 174 ISBN 975 08 0072 9 a b c d e f Uzuncarsili Ismail Hakki 1956 Osmanli Tarihi IV Cilt 1 Kisim Karlofca Antlasmasindan XVIII Yuzyilin Sonuna Kadar 6 Baski 2007 Ankara Turk Tarih Kurumu ISBN 975 16 0015 4 say 279 Bu sahra ismi Uzuncarsili da Muhimme Defteri No 152 s 2 kaynak vererek bulunmaktadir Ama Izzi Tarihinde Kagavort ve Hammer tarihinde c 6 say 64 Kagaverd olarak verilmistir Yegen Mehmet Pasa nin olumu tarihi tartismalidir Uzuncarsili ya gore olumu Hicri 22 Recep da 20 Agustos ta Sicill i Osmani de ise 26 Recep de ve Hadikatu l Vuzera Zeyli ne gore Saban basinda olarak gostermektedirler Hadika zeyli nin gosterdigi Saban basi tarihinini olum haberinin Istanbul a yetistigi tarih oldugu sanilmaktadir Dis baglantilarBuz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN 978 975 254 278 5 Danismend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Uzuncarsili Ismail Hakki 1956 Osmanli Tarihi IV Cilt 1 Kisim Karlofca Antlasmasindan XVIII Yuzyilin Sonuna Kadar 6 Baski 2007 Ankara Turk Tarih Kurumu ISBN 975 16 0015 4 Toksoy Cemal Mehmed Pasa Yegen 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 2 s 173 174 ISBN 975 08 0072 9Siyasi goreviOnce gelen Muhsinzade Abdullah Pasa Osmanli Sadrazami 19 Aralik 1737 22 Mart 1739 Sonra gelen Haci Ivaz Mehmed Pasa