Yusif Ahund Mustafa oğlu Talibzade veya Yusif Talibzade Tiflisi — Azerbaycanlı pedagog, siyasetçi, oyun yazarı, asker.
Yusif Ziya Talıbzade | |
---|---|
Nahçivan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin 1. askeri komiseri | |
Görev süresi 28 Temmuz 1920 - 10 Eylül 1921 | |
Yerine geldiği | pozisyon oluşturuldu |
Nahçivan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devrimci Komitesi Üyesi | |
Görev süresi 28 Temmuz 1920 - 10 Eylül 1921 | |
Yerine geldiği | pozisyon oluşturuldu |
Yerine gelen | pozisyon iptal edildi |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Yusif Ziya Talıbzadə 1877-10-11 Tiflis, Tiflis Guberniyası, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 1923-05-18 Harezm |
Partisi | Müsavat Partisi |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Azerbaycan Cumhuriyeti Osmanlı İmparatorluğu Basmacı Hareketi |
Hizmet yılları | 1912-1923 |
Çatışma/savaşları | Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı Göyçay Muharebesi Basmacı Hareketi |
"Armanusa" ve "Amir Halid bin Valid" adlı drama eserleri ve onlarca kitap yazdı. O dönemde gazete ve dergilerde yazıları yayınladı.
Balkan savaşlarına ve Birinci Dünya Savaşı'na katıldı. Balkan savaşlarında savaşan Azerbaycanlı gönüllülere önderlik etti. Osmanlı ordusunda albay rütbesine yükseldi. 1918 yılında Bakü'nün kurtuluşu için Kafkas İslam Ordusu ile birlikte Azerbaycan'a geldi. Kafkas İslam Ordusu gönüllülerinden oluşan Yardım alayına liderlik etti.
Şubat 1921'den itibaren Nahçıvan İhtilal Komitesi üyesi olarak çalışmaya başladı. General rütbesinde Nahçıvan askeri komiseri olarak atandı.
Basmacı hareketine katıldı ve Bolşeviklere karşı savaştı. 18 Mayıs 1923'te Bolşeviklere karşı yapılan savaşlardan birinde öldü.
Hayatı ve eğitimi
Yusif Ziya Talibzade, 22 Ocak 1877'deTiflis'in Şeytanbazar semtinde doğdu. İlk eğitimini Zagafgazya ruhani idaresine bağlı Tiflis'te bulunan Rüşdiye okulunda aldı. 1894 yılında ailesiyle birlikte Horasan'a taşındı. Eğitimine burada devam eden Yusif, Urmiyeli hocası Yusif Ziya'dan etkilenerek "Ziya" lakabını almıştır. Babasının isteği üzerine Yusif Ziya okulundan sonra Mirza Cafer medresesine girerek dini eğitim aldı. Burada mezun olduktan sonra eğitimini Bağdat'ta tamamladı. Öğrenimi sırasında Türkçe, Arapça, Farsça ve Rusça dillerini mükemmel bir şekilde öğrendi. 1899'da annesiyle birlikte Tiflis'e döndü. Burada Zagafgazya Ruhani İdaresi'nin sınavına girerek ahund rütbesini aldı. Hizmet için Şah Abbas Camii'ne atanmasına rağmen bunu reddederek 1900 yılında Bakü'ye taşındı.
Bakü'ye vardıktan sonra 15 Eylül 1900'de Rus-Tatar okulunda çalışmak için teftiş komisyonunda sınava girdi. Sınavı başarıyla geçtikten sonra okula bir şeriat öğretmeni olarak atanır. Bakü'ye taşındıktan sonra Hacı Zeynalabdin Tağıyev, Neriman Nerimanov, Habib Bey Mahmudbeyov ve diğer aydınlarla tanıştı. 1902 yılında Azerbaycan dilinin grameri ile ilgili "Tahsili-gavaid", 1903 yılında İslam dünyasında kadınların eğitimini konu alan "Hediyyeyi-nisvan", Hacı Zeynalabdin Tağıyev'e ithaf edilmiş "Zenginliği ve cömertliğiyle ünlü Sayın Hacı Zeynalabdin Tağıyev'in Biyografisi", "Müellimüş-Şeria", 1904'te "Tealümüş-Şeria", 1905'te "Hakikati-İslam", 1907'de "İslam Tarihi", 1913'te "Türkiye'ye Mektuplar" kitapları yayınlandı. 1900-1910 yıllarında Bakü'nün çeşitli yayınevleride İslam'la ilgili konularda 10'dan fazla kitapçık ve risale yayınladı. "Müellimüş-Şeria" kitabı 1903, 1908, 1909'da üç defa neşredilmiştir. Neriman, Nerimanov'un " Nadir Şah " adlı eserini Farsçaya çevirmiştir. 1904 yılında Bakü'de İslam tarihi ve tarihi-enbiyaya dair mekanların neqşesi ve İslam memleketlerinin haritası isimli bir harita bastırdı.
Bilimsel ve pedagojik faaliyetlerinin yanı sıra o dönemde yayımlanan gazete ve dergilerde gazetecilik yazıları da yayınladı. 1903'ten "Şargi-rus" gazetesinde İslam'la ilgili yazıları yayınlanmıştır. 1905'ten 1913'e kadar "Hayat", "İrşad", "Füyuzat", "Tereggi", "Yeni fuyuzat", "Şelale" gibi gazete ve dergilerde "Ahund Yusif Talibzade" imzası ile yazılar yayınlandı.
Kur'an-ı Kerim ilk kez Mirmuhammed Karim Mirceferzade tarafından Azerbaycan türkcesine çevrildikten sonra Hacı Zeynalabdin Tağıyev'in maddi desteğiyle basılmıştır. Basılan kitaplardan biri Osmanlı padişahı II. Abdülhamid'e hediye olarak gönderildi. Yusif Ziya Talibzade bu hediyeyi ve Hacı Zeynalabdin Tağıyev'in padişaha yazdığı mektubu teslim etmekle görevlendirilir. Hediye edilen kitap, Naghi Bey Şeyhzamanlı'nın 1957 yılında yazdığı yazıya dayanılarak 4.000 altın lira değerinde değerli taş ve elmaslarla süslenmiştir. Kamal Talibzaden'in 1992 yılında yazdığı makaleye göre kitaplardan 50 tanesi altın suyuyla basılarak kıymetli hale getiriliyor. Hediye edilen kitabın kapağı ise kalın gümüşten olup, ortasında "La ilahe illallah, Muhammeden Rasulillah" yazısı bulunmaktadır.
1910'dan itibaren daha çok sosyal ve politik faaliyetlere başladı. 1910 yılında Türkiye'deki günlerini anlatan "Türkiye Mektupları" adlı eserini yayımladı. Basında yazıları çıktı. "Armenusa" ve "Amir Halid bin Valid" drama eserlerini yazdı. "Armenusa" trajedisi 1910'da, "Emir Halid bin Velid" trajedisi ise 1912'de Nicat Cemiyeti'nin drama ekibi tarafından oynandı.
1911'de kurulan Müsavat Partisi'nin ilk üyelerindendir.
1912 yılında eşi Cennet Hanım ve oğlu Talat ile birlikte Osmanlı Devleti'ne taşındı. Burada askeri okulda okudu. Balkan savaşlarına ve Birinci Dünya Savaşı'na katıldı. Balkan savaşlarında savaşan Azerbaycanlı gönüllülere önderlik etti. Birinci Dünya Savaşı'na katıldı. Kars, Ardahan ve Batum cephelerinde savaşlara dövüştü. Osmanlı ordusunda albay rütbesine kadar yükseldi.
Azerbaycan Cumhuriyeti'nde
1918 yılında Bakü'nün kurtuluşu için Kafkas İslam Ordusuyla birlikte Azerbaycan'a geldi.Göyçay savaşlarına katıldı. Kafkas İslam Ordusu gönüllülerinden oluşan Yardım alayına komuta etti.
10 Haziran 1919'da Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Savunma Komitesi'nin toplantısında Bakü şehri ve bölgelerinde yaşayan askerlik çağına ulaşmış kişilere yönelik askeri eğitim düzenlenmesi kararlaştırıldı. Gönüllü birliklerin teşkili komisyonunun başkanlığına Yusif Ziya Bey Talibzade atandı ve kendisine ayda beş bin ruble maaş verildi. Gönüllü askerlerden oluşan bir grup olarak faaliyet gösteren bu örgüt, ülkede düzen ve huzurun sağlanması, yasa dışı eylemlerin önlenmesi görevlerini yerine getirmiştir. "Gönüllü Yardım Alayı" olarak adlandırılan bu alay, 27 Mart 1920 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Savunma Komitesi'nin kararıyla Azerbaycan Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı'nın emrine verilmiştir.
Cumhuriyet döneminde " Müsavat " partisinin aktivisti olarak başta " Azerbaycan " gazetesi olmak üzere birçok gazete ve dergide siyaset, eğitim ve kültür üzerine yazılar yayınladı.
Güney Azerbaycan'da
1919 yılında Osmanlı Devleti heyetinin başkanı olarak Tebriz'e gitti. Burada, Cevad Heyet'in babası Mirza Ali Heyet'in, Ermenilerin ve Aysorların yerel Azerbaycan Türklerine karşı yaptıkları katliamları önlemek ve şehirleri korumak amacıyla kurduğu "İttihadi-İslam" cemiyetinde Osmanlı devletinin temsilcisiydi.
Azerbaycan SSC'de
Nisan işgalinden sonra İran sınırını geçerek Azerbaycan'a geçmeye çalışırken tutuklandı. Neriman Nerimanov ile görüştükten sonra hapisten çıktı. Şubat 1921'den itibaren Nahçıvan İhtilal Komitesi üyesi olarak çalışmaya başladı. Orgeneral rütbesinde askeri komiser olarak atandı. Faaliyetleri sırasında bölgede katliam ve yağma yapan Taşnak çetelerine karşı mücadele etti. Ekim 1921'de Nahçıvan Halk Komiserleri Konseyinde gıda, toprak, maliye, sağlık, eğitim, içişleri, askeri işler, iş-tarım denetimi, dışişleri, iletişim, çalışma, iç ticaret, sosyal güvenlik, adalet, ulusal ekonomi konseyi ve askeri mahkeme komiserlikleri de oluşturuldu. Bu dönemde kısa bir süre için Dışişleri Komiseri olarak Ziya Yusif Talibzadeh atandı. Türk paşalarıyla olan iyi ilişkileri Nahçıvan'ın güvenliğinin güçlendirilmesine hizmet etti. 1922 yılı sonunda Bakü'ye dönen Yusif Ziya, Neriman Nerimanov ile görüşerek Sovyet rejimine hizmet etmek istemediğini ve bu sisteme uyum sağlayamayacağını söyledi. N. Nerimanov'dan Sovyetler Birliği sınırlarını terk etmek için resmi belge aldıktan sonra Azerbaycan'dan ayrılır.
Basmacı Hareketi'nde
Azerbaycan'dan ayrıldıktan sonra Türkistan'a gitti. Burada Enver Paşa ve Zeki Velidi Togan'la birlikte Bolşeviklere karşı savaşan Basmacı hareketine katıldı. 18 Mayıs 1923'te Kızıl Ordu ile yapılan savaşlardan birinde ağır yaralandı. Silah arkadaşlarıyla birlikte yaralı halde Amuderya nehrini geçmeye çalışırken boğuldu.
Yusif Ziya Talibzadeh'in ölümünün ardından onunla savaşanlardan biri gömleğini ve Kuran kitabını getirerek Abdulla Şaik'e teslim etti. Şu anda bu Kuran Abdulla Şaig'in ev müzesinde korunmaktadır.
Ailesi
Babası Ahund Mustafa Talibzade, Transkafkasya şeyhülislamının vekili idi.
Kardeşi Abdulla Şaik, Azerbaycan şairi ve yazarıydı.
Kitapları
- "Təhsili-qəvaid" (1902)
- "Tərbiyəti-nisvan" (1902)
- "Hədiyyəyi-nisvan" (1903)
- "Sərvət və səxavətilə məşhur cənab Hacı Zeynalabdin Tağıyevin tərcümeyi-əhvalı" (1903)
- "Müəllimüş-şəriə" (1903, 1908, 1909)
- "Təəlümüş-şəriə" (1904)
- "Həqiqəti-İslam" (1905)
- "İslam tarixi" (Birinci cild, 1907)
- "Müxtəsər tarixi-islam" (İkinci hissə, 1912)
Kaynakça
- ^ Minaxanım Əsədli (2005). Yusif Ziya Talıbzadənin həyatı və mühiti. Bakü: Nurlan nəşriyyatı. s. 11.
- ^ Tərtibçilər:Nazilə Tahirova, Leyla Qafarova, Tünzalə Əzizova (2016). Abdulla Şaiq Biblioqrafiya (PDF). Bakü: F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası. s. 7.
- ^ Saleh Salayev (2001). (PDF). Bakü: Ağrıdağ. s. 15. 22 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022.
- ^ a b Tərtibçilər:Nazilə Tahirova, Leyla Qafarova, Tünzalə Əzizova (2016). Abdulla Şaiq Biblioqrafiya (PDF). Bakü: F.Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası. s. 8. ISBN .
- ^ Minaxanım Əsədli (2005). Yusif Ziya Talıbzadənin həyatı və mühiti. Bakü: Nurlan nəşriyyatı. s. 26.
- ^ Sarvan M. (2001). Borçalı alimləri. Bakü: Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. s. 426.
- ^ Əyyub Qiyas (7 Eylül 2020). (Azerice). Ədəbiyyat qəzeti. 26 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ "Yusif Ziya Talıbzade". Tərcüman qəzeti. 43. Bahçesaray. 1 Haziran 1907.
- ^ Əşir Bəşiroğlu (2012). (PDF). Bakü: Təknur. s. 39. 13 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022.
- ^ a b Minaxanım Əsədli (2005). Yusif Ziya Talıbzadənin həyatı və mühiti. Bakü: Nurlan nəşriyyatı. s. 31.
- ^ Dövlət və Din - № 04 (PDF). Bakü: Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi. 2016. s. 81.[]
- ^ Qərənfil Dünyaminqızı (22 Ekim 2016). (Azerice). Kaspi. 24 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ Əli Şamil (16 Aralık 2010). (Azerice). ali-shamil.tr.gg. 2 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ Minaxanım Əsədli (2005). Yusif Ziya Talıbzadənin həyatı və mühiti. Bakü: Nurlan nəşriyyatı. s. 32.
- ^ Minaxanım Əsədli (2014). Yusif Ziya Talıbzadənin ictimai-siyasi və elmi-publisistik fəaliyyəti Azərbaycan mədəniyyəti kontekstində (PDF). Bakü. s. 21.[]
- ^ Keykurun Naki (May 1957), "Büyük bir hayırsever Hacı Zeynalabidin Takizade", «Azerbaycan» dergisi, Ankara, 14, ss. 16-19
- ^ Kamal Talıbzadə (6 Mart 1992), "Abdulla Şaiqin "Sultana Quran aparılması" məqaləsi", Elm qəzeti
- ^ Minaxanım Əsədli (2005). Yusif Ziya Talıbzadənin həyatı və mühiti. Bakü: Nurlan nəşriyyatı. s. 61.
- ^ Məhəmməd Əli Rəsulzadə (1966), "Müsavat partisinin kuruluşu", «Azerbaycan» dergisi, Ankara, 167, s. 13
- ^ Minaxanım Əsədli (2005). Yusif Ziya Talıbzadənin həyatı və mühiti. Bakü: Nurlan nəşriyyatı. s. 60.
- ^ a b Məhərrəm Zülfüqarlı (2017). (PDF). Bakü. s. 14. ISBN . 22 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022.
- ^ Cafer Mustafalı (19 Ekim 2018). . kafkassam.com. 28 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ Məhərrəm Zülfüqarlı (2017). (PDF). Bakü. s. 6. ISBN . 22 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022.
- ^ Məhərrəm Zülfüqarlı (2017). (PDF). Bakü. s. 13. ISBN . 22 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022.
- ^ (Azerice). dq.mia.gov.az. 3 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ Minaxanım Əsədli (2005). Yusif Ziya Talıbzadənin həyatı və mühiti. Bakü: Nurlan nəşriyyatı. s. 73.
- ^ Akif Aşırlı (18 Mayıs 2020). (Azerice). sherg.az. 26 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ Minaxanım Əsədli (2005). Yusif Ziya Talıbzadənin həyatı və mühiti. Bakü: Nurlan nəşriyyatı. s. 77.
- ^ Xaqani İsmayıl (15 Temmuz 2009). (Azerice). medeniyyet.az. 16 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ Minaxanım Əsədli (2005). Yusif Ziya Talıbzadənin həyatı və mühiti. Bakü: Nurlan nəşriyyatı. s. 65.
- ^ (Azerice). kulis.az. 15 Şubat 2016. Archived from the original on 26 Aralık 2022. Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ Minaxanım Əsədli (2005). Yusif Ziya Talıbzadənin həyatı və mühiti. Bakü: Nurlan nəşriyyatı. s. 66.
- ^ Minaxanım Əsədli (2005). Yusif Ziya Talıbzadənin həyatı və mühiti. Bakü: Nurlan nəşriyyatı. s. 81.
- ^ a b Həsən Həsənov (2005). (PDF). Bakü: Elm nəşriyyatı. s. 37. Archived from the original on 5 Temmuz 2022. Erişim tarihi: 22 Aralık 2022.
- ^ İsmayıl Hacıyev, Elnur Kəlbizadə (2017). Naxçıvanlı diplomatlar (PDF). Nahçıvan: "Əcəmi"Nəşriyyat-Poliqrafiya Birliyi. s. 42.[]
- ^ İsmayıl Hacıyev, Elnur Kəlbizadə (2017). Naxçıvanlı diplomatlar (PDF). Nahçıvan: "Əcəmi"Nəşriyyat-Poliqrafiya Birliyi. s. 41.[]
- ^ И.Гаджиев, Э.Кябизаде. (Rusça). azerhistory.com. 17 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2022.
- ^ Zeki Velidi Togan (1969). Hatıralar: Türkistan ve Diğer Müslüman Doğu Türklerinin Milli Varlık ve Kültür Mücadeleleri. İstanbul. s. 407.
- ^ Minaxanım Əsədli (2005). Yusif Ziya Talıbzadənin həyatı və mühiti. Bakü: Nurlan nəşriyyatı. s. 164.
- ^ (Azerice). abdullashaig.az. 19 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
- ^ Minaxanım Əsədli (2005). Yusif Ziya Talıbzadənin həyatı və mühiti. Bakü: Nurlan nəşriyyatı. s. 165.
- ^ Saleh Salayev (2001). Abdulla Şaiq Talıbzadə (PDF). Bakü: Ağrıdağ. s. 14. 22 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 22 Aralık 2022.
- ^ Nəzmin Cəfərova (21 Şubat 2021). (Azerice). science.gov.az. Archived from the original on 25 Ekim 2021. Erişim tarihi: 27 Aralık 2022.
- ^ (Azerice). oxu.az. 25 Şubat 2021. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Aralık 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yusif Ahund Mustafa oglu Talibzade veya Yusif Talibzade Tiflisi Azerbaycanli pedagog siyasetci oyun yazari asker Yusif Ziya TalibzadeNahcivan Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti nin 1 askeri komiseriGorev suresi 28 Temmuz 1920 10 Eylul 1921Yerine geldigi pozisyon olusturulduNahcivan Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Devrimci Komitesi UyesiGorev suresi 28 Temmuz 1920 10 Eylul 1921Yerine geldigi pozisyon olusturulduYerine gelen pozisyon iptal edildiKisisel bilgilerDogum Yusif Ziya Talibzade 1877 10 11 Tiflis Tiflis Guberniyasi Rus ImparatorluguOlum 1923 05 18 HarezmPartisi Musavat PartisiAskeri hizmetiBagliligi Azerbaycan Cumhuriyeti Osmanli Imparatorlugu Basmaci HareketiHizmet yillari 1912 1923Catisma savaslari Balkan Savaslari I Dunya Savasi Goycay Muharebesi Basmaci Hareketi Armanusa ve Amir Halid bin Valid adli drama eserleri ve onlarca kitap yazdi O donemde gazete ve dergilerde yazilari yayinladi Balkan savaslarina ve Birinci Dunya Savasi na katildi Balkan savaslarinda savasan Azerbaycanli gonullulere onderlik etti Osmanli ordusunda albay rutbesine yukseldi 1918 yilinda Baku nun kurtulusu icin Kafkas Islam Ordusu ile birlikte Azerbaycan a geldi Kafkas Islam Ordusu gonullulerinden olusan Yardim alayina liderlik etti Subat 1921 den itibaren Nahcivan Ihtilal Komitesi uyesi olarak calismaya basladi General rutbesinde Nahcivan askeri komiseri olarak atandi Basmaci hareketine katildi ve Bolseviklere karsi savasti 18 Mayis 1923 te Bolseviklere karsi yapilan savaslardan birinde oldu Hayati ve egitimiYusif Ziya Talibzade 22 Ocak 1877 deTiflis in Seytanbazar semtinde dogdu Ilk egitimini Zagafgazya ruhani idaresine bagli Tiflis te bulunan Rusdiye okulunda aldi 1894 yilinda ailesiyle birlikte Horasan a tasindi Egitimine burada devam eden Yusif Urmiyeli hocasi Yusif Ziya dan etkilenerek Ziya lakabini almistir Babasinin istegi uzerine Yusif Ziya okulundan sonra Mirza Cafer medresesine girerek dini egitim aldi Burada mezun olduktan sonra egitimini Bagdat ta tamamladi Ogrenimi sirasinda Turkce Arapca Farsca ve Rusca dillerini mukemmel bir sekilde ogrendi 1899 da annesiyle birlikte Tiflis e dondu Burada Zagafgazya Ruhani Idaresi nin sinavina girerek ahund rutbesini aldi Hizmet icin Sah Abbas Camii ne atanmasina ragmen bunu reddederek 1900 yilinda Baku ye tasindi Mirze Tagl Rzayev Abdulla Saig ve Yusif Ziya Talibzade Tiflis 1903 Baku ye vardiktan sonra 15 Eylul 1900 de Rus Tatar okulunda calismak icin teftis komisyonunda sinava girdi Sinavi basariyla gectikten sonra okula bir seriat ogretmeni olarak atanir Baku ye tasindiktan sonra Haci Zeynalabdin Tagiyev Neriman Nerimanov Habib Bey Mahmudbeyov ve diger aydinlarla tanisti 1902 yilinda Azerbaycan dilinin grameri ile ilgili Tahsili gavaid 1903 yilinda Islam dunyasinda kadinlarin egitimini konu alan Hediyyeyi nisvan Haci Zeynalabdin Tagiyev e ithaf edilmis Zenginligi ve comertligiyle unlu Sayin Haci Zeynalabdin Tagiyev in Biyografisi Muellimus Seria 1904 te Tealumus Seria 1905 te Hakikati Islam 1907 de Islam Tarihi 1913 te Turkiye ye Mektuplar kitaplari yayinlandi 1900 1910 yillarinda Baku nun cesitli yayinevleride Islam la ilgili konularda 10 dan fazla kitapcik ve risale yayinladi Muellimus Seria kitabi 1903 1908 1909 da uc defa nesredilmistir Neriman Nerimanov un Nadir Sah adli eserini Farscaya cevirmistir 1904 yilinda Baku de Islam tarihi ve tarihi enbiyaya dair mekanlarin neqsesi ve Islam memleketlerinin haritasi isimli bir harita bastirdi Bilimsel ve pedagojik faaliyetlerinin yani sira o donemde yayimlanan gazete ve dergilerde gazetecilik yazilari da yayinladi 1903 ten Sargi rus gazetesinde Islam la ilgili yazilari yayinlanmistir 1905 ten 1913 e kadar Hayat Irsad Fuyuzat Tereggi Yeni fuyuzat Selale gibi gazete ve dergilerde Ahund Yusif Talibzade imzasi ile yazilar yayinlandi Kur an i Kerim ilk kez Mirmuhammed Karim Mirceferzade tarafindan Azerbaycan turkcesine cevrildikten sonra Haci Zeynalabdin Tagiyev in maddi destegiyle basilmistir Basilan kitaplardan biri Osmanli padisahi II Abdulhamid e hediye olarak gonderildi Yusif Ziya Talibzade bu hediyeyi ve Haci Zeynalabdin Tagiyev in padisaha yazdigi mektubu teslim etmekle gorevlendirilir Hediye edilen kitap Naghi Bey Seyhzamanli nin 1957 yilinda yazdigi yaziya dayanilarak 4 000 altin lira degerinde degerli tas ve elmaslarla suslenmistir Kamal Talibzaden in 1992 yilinda yazdigi makaleye gore kitaplardan 50 tanesi altin suyuyla basilarak kiymetli hale getiriliyor Hediye edilen kitabin kapagi ise kalin gumusten olup ortasinda La ilahe illallah Muhammeden Rasulillah yazisi bulunmaktadir 1910 dan itibaren daha cok sosyal ve politik faaliyetlere basladi 1910 yilinda Turkiye deki gunlerini anlatan Turkiye Mektuplari adli eserini yayimladi Basinda yazilari cikti Armenusa ve Amir Halid bin Valid drama eserlerini yazdi Armenusa trajedisi 1910 da Emir Halid bin Velid trajedisi ise 1912 de Nicat Cemiyeti nin drama ekibi tarafindan oynandi 1911 de kurulan Musavat Partisi nin ilk uyelerindendir 1912 yilinda esi Cennet Hanim ve oglu Talat ile birlikte Osmanli Devleti ne tasindi Burada askeri okulda okudu Balkan savaslarina ve Birinci Dunya Savasi na katildi Balkan savaslarinda savasan Azerbaycanli gonullulere onderlik etti Birinci Dunya Savasi na katildi Kars Ardahan ve Batum cephelerinde savaslara dovustu Osmanli ordusunda albay rutbesine kadar yukseldi Azerbaycan Cumhuriyeti nde 1918 yilinda Baku nun kurtulusu icin Kafkas Islam Ordusuyla birlikte Azerbaycan a geldi Goycay savaslarina katildi Kafkas Islam Ordusu gonullulerinden olusan Yardim alayina komuta etti 10 Haziran 1919 da Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Savunma Komitesi nin toplantisinda Baku sehri ve bolgelerinde yasayan askerlik cagina ulasmis kisilere yonelik askeri egitim duzenlenmesi kararlastirildi Gonullu birliklerin teskili komisyonunun baskanligina Yusif Ziya Bey Talibzade atandi ve kendisine ayda bes bin ruble maas verildi Gonullu askerlerden olusan bir grup olarak faaliyet gosteren bu orgut ulkede duzen ve huzurun saglanmasi yasa disi eylemlerin onlenmesi gorevlerini yerine getirmistir Gonullu Yardim Alayi olarak adlandirilan bu alay 27 Mart 1920 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Savunma Komitesi nin karariyla Azerbaycan Cumhuriyeti Icisleri Bakanligi nin emrine verilmistir Cumhuriyet doneminde Musavat partisinin aktivisti olarak basta Azerbaycan gazetesi olmak uzere bircok gazete ve dergide siyaset egitim ve kultur uzerine yazilar yayinladi Soldan oturan 3 cu Mirze Ali Heyet ve 4 cu Yusuf Ziya Talibzadeh Tebriz 1919Guney Azerbaycan da 1919 yilinda Osmanli Devleti heyetinin baskani olarak Tebriz e gitti Burada Cevad Heyet in babasi Mirza Ali Heyet in Ermenilerin ve Aysorlarin yerel Azerbaycan Turklerine karsi yaptiklari katliamlari onlemek ve sehirleri korumak amaciyla kurdugu Ittihadi Islam cemiyetinde Osmanli devletinin temsilcisiydi Azerbaycan SSC de Nisan isgalinden sonra Iran sinirini gecerek Azerbaycan a gecmeye calisirken tutuklandi Neriman Nerimanov ile gorustukten sonra hapisten cikti Subat 1921 den itibaren Nahcivan Ihtilal Komitesi uyesi olarak calismaya basladi Orgeneral rutbesinde askeri komiser olarak atandi Faaliyetleri sirasinda bolgede katliam ve yagma yapan Tasnak cetelerine karsi mucadele etti Ekim 1921 de Nahcivan Halk Komiserleri Konseyinde gida toprak maliye saglik egitim icisleri askeri isler is tarim denetimi disisleri iletisim calisma ic ticaret sosyal guvenlik adalet ulusal ekonomi konseyi ve askeri mahkeme komiserlikleri de olusturuldu Bu donemde kisa bir sure icin Disisleri Komiseri olarak Ziya Yusif Talibzadeh atandi Turk pasalariyla olan iyi iliskileri Nahcivan in guvenliginin guclendirilmesine hizmet etti 1922 yili sonunda Baku ye donen Yusif Ziya Neriman Nerimanov ile goruserek Sovyet rejimine hizmet etmek istemedigini ve bu sisteme uyum saglayamayacagini soyledi N Nerimanov dan Sovyetler Birligi sinirlarini terk etmek icin resmi belge aldiktan sonra Azerbaycan dan ayrilir Basmaci Hareketi nde Azerbaycan dan ayrildiktan sonra Turkistan a gitti Burada Enver Pasa ve Zeki Velidi Togan la birlikte Bolseviklere karsi savasan Basmaci hareketine katildi 18 Mayis 1923 te Kizil Ordu ile yapilan savaslardan birinde agir yaralandi Silah arkadaslariyla birlikte yarali halde Amuderya nehrini gecmeye calisirken boguldu Yusif Ziya Talibzadeh in olumunun ardindan onunla savasanlardan biri gomlegini ve Kuran kitabini getirerek Abdulla Saik e teslim etti Su anda bu Kuran Abdulla Saig in ev muzesinde korunmaktadir AilesiBabasi Ahund Mustafa Talibzade Transkafkasya seyhulislaminin vekili idi Kardesi Abdulla Saik Azerbaycan sairi ve yazariydi Kitaplari Tehsili qevaid 1902 Terbiyeti nisvan 1902 Hediyyeyi nisvan 1903 Servet ve sexavetile meshur cenab Haci Zeynalabdin Tagiyevin tercumeyi ehvali 1903 Muellimus serie 1903 1908 1909 Teelumus serie 1904 Heqiqeti Islam 1905 Islam tarixi Birinci cild 1907 Muxteser tarixi islam Ikinci hisse 1912 Kaynakca Minaxanim Esedli 2005 Yusif Ziya Talibzadenin heyati ve muhiti Baku Nurlan nesriyyati s 11 Tertibciler Nazile Tahirova Leyla Qafarova Tunzale Ezizova 2016 Abdulla Saiq Biblioqrafiya PDF Baku F Kocerli adina Respublika Usaq Kitabxanasi s 7 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Saleh Salayev 2001 PDF Baku Agridag s 15 22 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2022 a b Tertibciler Nazile Tahirova Leyla Qafarova Tunzale Ezizova 2016 Abdulla Saiq Biblioqrafiya PDF Baku F Kocerli adina Respublika Usaq Kitabxanasi s 8 ISBN 978 9952 504 45 3 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Minaxanim Esedli 2005 Yusif Ziya Talibzadenin heyati ve muhiti Baku Nurlan nesriyyati s 26 Sarvan M 2001 Borcali alimleri Baku Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi s 426 Eyyub Qiyas 7 Eylul 2020 Azerice Edebiyyat qezeti 26 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2022 Yusif Ziya Talibzade Tercuman qezeti 43 Bahcesaray 1 Haziran 1907 Esir Besiroglu 2012 PDF Baku Teknur s 39 13 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2022 a b Minaxanim Esedli 2005 Yusif Ziya Talibzadenin heyati ve muhiti Baku Nurlan nesriyyati s 31 Dovlet ve Din 04 PDF Baku Dini Qurumlarla Is uzre Dovlet Komitesi 2016 s 81 olu kirik baglanti Qerenfil Dunyaminqizi 22 Ekim 2016 Azerice Kaspi 24 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2022 Eli Samil 16 Aralik 2010 Azerice ali shamil tr gg 2 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2022 Minaxanim Esedli 2005 Yusif Ziya Talibzadenin heyati ve muhiti Baku Nurlan nesriyyati s 32 Minaxanim Esedli 2014 Yusif Ziya Talibzadenin ictimai siyasi ve elmi publisistik fealiyyeti Azerbaycan medeniyyeti kontekstinde PDF Baku s 21 olu kirik baglanti Keykurun Naki May 1957 Buyuk bir hayirsever Haci Zeynalabidin Takizade Azerbaycan dergisi Ankara 14 ss 16 19 Kamal Talibzade 6 Mart 1992 Abdulla Saiqin Sultana Quran aparilmasi meqalesi Elm qezeti Minaxanim Esedli 2005 Yusif Ziya Talibzadenin heyati ve muhiti Baku Nurlan nesriyyati s 61 Mehemmed Eli Resulzade 1966 Musavat partisinin kurulusu Azerbaycan dergisi Ankara 167 s 13 Minaxanim Esedli 2005 Yusif Ziya Talibzadenin heyati ve muhiti Baku Nurlan nesriyyati s 60 a b Meherrem Zulfuqarli 2017 PDF Baku s 14 ISBN 978 9952 514 77 3 22 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2022 Cafer Mustafali 19 Ekim 2018 kafkassam com 28 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2022 Meherrem Zulfuqarli 2017 PDF Baku s 6 ISBN 978 9952 514 77 3 22 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2022 Meherrem Zulfuqarli 2017 PDF Baku s 13 ISBN 978 9952 514 77 3 22 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2022 Azerice dq mia gov az 3 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2022 Minaxanim Esedli 2005 Yusif Ziya Talibzadenin heyati ve muhiti Baku Nurlan nesriyyati s 73 Akif Asirli 18 Mayis 2020 Azerice sherg az 26 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2022 Minaxanim Esedli 2005 Yusif Ziya Talibzadenin heyati ve muhiti Baku Nurlan nesriyyati s 77 Xaqani Ismayil 15 Temmuz 2009 Azerice medeniyyet az 16 Subat 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2022 Minaxanim Esedli 2005 Yusif Ziya Talibzadenin heyati ve muhiti Baku Nurlan nesriyyati s 65 Azerice kulis az 15 Subat 2016 Archived from the original on 26 Aralik 2022 Erisim tarihi 26 Aralik 2022 KB1 bakim Uygun olmayan url link Minaxanim Esedli 2005 Yusif Ziya Talibzadenin heyati ve muhiti Baku Nurlan nesriyyati s 66 Minaxanim Esedli 2005 Yusif Ziya Talibzadenin heyati ve muhiti Baku Nurlan nesriyyati s 81 a b Hesen Hesenov 2005 PDF Baku Elm nesriyyati s 37 Archived from the original on 5 Temmuz 2022 Erisim tarihi 22 Aralik 2022 KB1 bakim Uygun olmayan url link Ismayil Haciyev Elnur Kelbizade 2017 Naxcivanli diplomatlar PDF Nahcivan Ecemi Nesriyyat Poliqrafiya Birliyi s 42 olu kirik baglanti Ismayil Haciyev Elnur Kelbizade 2017 Naxcivanli diplomatlar PDF Nahcivan Ecemi Nesriyyat Poliqrafiya Birliyi s 41 olu kirik baglanti I Gadzhiev E Kyabizade Rusca azerhistory com 17 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Aralik 2022 Zeki Velidi Togan 1969 Hatiralar Turkistan ve Diger Musluman Dogu Turklerinin Milli Varlik ve Kultur Mucadeleleri Istanbul s 407 Minaxanim Esedli 2005 Yusif Ziya Talibzadenin heyati ve muhiti Baku Nurlan nesriyyati s 164 Azerice abdullashaig az 19 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2022 Minaxanim Esedli 2005 Yusif Ziya Talibzadenin heyati ve muhiti Baku Nurlan nesriyyati s 165 Saleh Salayev 2001 Abdulla Saiq Talibzade PDF Baku Agridag s 14 22 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 22 Aralik 2022 Nezmin Ceferova 21 Subat 2021 Azerice science gov az Archived from the original on 25 Ekim 2021 Erisim tarihi 27 Aralik 2022 KB1 bakim Uygun olmayan url link Azerice oxu az 25 Subat 2021 20 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Aralik 2022