Yüzey dalgası bir çeşit deprem dalgasıdır. Merkez üsten (odak bölgesinden) ortaya çıkar ve yayılır. Bu dalga Rayleigh ve Love dalgaları olmak üzere iki sınıfa ayrılır. Yüzey dalgası diğer deprem dalgalarına nazaran daha yavaştır. Yüzey dalgaları oluşurken zemin hareket hâlinde olur ve bu dalgaların zemine uyguladığı kuvvet zamanla artar.
Rayleigh Dalgası ilk 1885 yılında John William Strutt tarafından incelenmiş ayrıca matematiksel olarak modellenmiştir. Rayleigh dalgası aynı bir su birikintisine atılan bir taş sonucu merkezden yayılan dalgalar gibidir. Bu dalgalar yer yuvarlanması olarak da bilinmektedir. "R" harfi ile gösterilir Rayleigh dalgası yeryüzü boyunca yayılırken bir çeşit yuvarlanma hareketi yaptıklarından dolayı, geçtikleri ortam içerisinde bulunan tanecikler, yayılma doğrultusu boyunca ters bir elips hareketi çizerler. Tanecikler yaptıkları hareket sırasında küçülerek yok olur.
Rayleigh dalgasının oluşması için esnek bir yüzey bulunması gerekmektedir bunu okyanuslar karşılamaktadır. Ancak böyle bir ortam içerisinde, serbest yüzeye yakın bir yerde P ve SV dalgalarının girişimi sonucu Rayleigh dalgaları oluşur.
Love dalgası, ilk kez İngiliz matematikçi Augustus Edward Hough Love tarafından 1911 yılında incelenmiş ve matematiksel olarak modellenmiştir. Rayleigh dalgalarından daha hızlıdır bu yüzden Rayleigh dalgalarından daha erken görünürler. Bu iki dalga arasındaki fark sismograf üzerinde görülemeyecek kadar küçüktür. Love dalgaları oluşması için elastik bir düzlem olması gerekmektedir bunu yerkürenin yüzey katmanı sayesinde görebiliriz. Yer kabuğunun yatay yönlü hareket eder. Hareket yönüyle cisim dalgası olan S dalgasına benzer. Deprem sonrası dışarıya çıktığımızda yerlerde çatlaklar görürüz bazen ise derin yarıklar oluşur. Bu yarıkların oluşmasına Love dalgaları sebep olur.
Kaynakça
Deprem ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yuzey dalgasi bir cesit deprem dalgasidir Merkez usten odak bolgesinden ortaya cikar ve yayilir Bu dalga Rayleigh ve Love dalgalari olmak uzere iki sinifa ayrilir Yuzey dalgasi diger deprem dalgalarina nazaran daha yavastir Yuzey dalgalari olusurken zemin hareket halinde olur ve bu dalgalarin zemine uyguladigi kuvvet zamanla artar John William Strutt Rayleigh Dalgasi ilk 1885 yilinda John William Strutt tarafindan incelenmis ayrica matematiksel olarak modellenmistir Rayleigh dalgasi ayni bir su birikintisine atilan bir tas sonucu merkezden yayilan dalgalar gibidir Bu dalgalar yer yuvarlanmasi olarak da bilinmektedir R harfi ile gosterilir Rayleigh dalgasi yeryuzu boyunca yayilirken bir cesit yuvarlanma hareketi yaptiklarindan dolayi gectikleri ortam icerisinde bulunan tanecikler yayilma dogrultusu boyunca ters bir elips hareketi cizerler Tanecikler yaptiklari hareket sirasinda kuculerek yok olur Rayleigh dalgasinin olusmasi icin esnek bir yuzey bulunmasi gerekmektedir bunu okyanuslar karsilamaktadir Ancak boyle bir ortam icerisinde serbest yuzeye yakin bir yerde P ve SV dalgalarinin girisimi sonucu Rayleigh dalgalari olusur Augustus Edward Hough Love Love dalgasi ilk kez Ingiliz matematikci Augustus Edward Hough Love tarafindan 1911 yilinda incelenmis ve matematiksel olarak modellenmistir Rayleigh dalgalarindan daha hizlidir bu yuzden Rayleigh dalgalarindan daha erken gorunurler Bu iki dalga arasindaki fark sismograf uzerinde gorulemeyecek kadar kucuktur Love dalgalari olusmasi icin elastik bir duzlem olmasi gerekmektedir bunu yerkurenin yuzey katmani sayesinde gorebiliriz Yer kabugunun yatay yonlu hareket eder Hareket yonuyle cisim dalgasi olan S dalgasina benzer Deprem sonrasi disariya ciktigimizda yerlerde catlaklar goruruz bazen ise derin yariklar olusur Bu yariklarin olusmasina Love dalgalari sebep olur Kaynakca depremmalzemeleri com 10 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Nisan 2020 SISMIK DALGALAR PDF Yuzey Dalgalari 25 Kasim 2019 Erisim tarihi 18 Aralik 2022 Deprem ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz