Yıldız Moran (24 Temmuz 1932, İstanbul - 15 Nisan 1995, İstanbul), Türk fotoğrafçı, sözlük yazarı ve çevirmen.
Yıldız Moran | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Doğum adı | Yıldız Moran |
Doğum | 24 Temmuz 1932 İstanbul, Türkiye |
Ölüm | 15 Nisan 1995 (62 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Uyruk | Türk |
Evlilik(ler)i | Özdemir Asaf (e. 1963) |
Çocukları | Gün Arun Olgun Arun Etkin Arun |
Ebeveyni | Ahmed Vahid Moran Nemide Moran |
Alanı | Fotoğrafçılık |
Etkin yıllar | 1953-1982 |
Sanat eğitimi | Robert Kolej Bloomsbury Technical College Ealing Technical College |
Resmî sitesi | |
Türkiye’nin akademik eğitim almış ilk kadın fotoğrafçısıdır. Türkiye'yi tek başına dolaşmış ve kalkınma dönemindeki Cumhuriyet Türkiyesi’nin değişik yüzlerini kendine özgü bir yaklaşımla fotoğraflamıştır.
Yaşamı
1932'de İstanbul'da doğdu. Annesi Nemide Moran, babası asker ve sözlükçü 'dır. Ailenin üç kızın en büyüğü idi. Robert Kolej'de öğrenim gördü. 1950 yılında bu okuldaki eğitimini son sınıfta bıraktı ve dayısı Mazhar Şevket İpşiroğlu’nun önerisine uyarak fotoğraf eğitimi almak üzere İngiltere’ye gitti. Londra'da Bloomsbury Technical College ile Ealing Technical College'da öğrenim gördü. Teknik bilgilerini uygulamayla pekiştirmek üzere, Shakespeare Tiyatrosu'nun fotoğrafçısı John Vicker'ın asistanlığını yaptı.
İlk fotoğraf sergisini 1953 yılında 21 yaşındayken Cambridge'de açtı. İngiltere'de kaldığı süre içerisinde Cambridege'de bir, Londra'da ise dört sergi açtı. Ardından İstanbul, Ankara ve Edinburgh sergileriyle çalışmalarına devam etti. Moran'ın fotoğrafları genellikle insan manzaralarını, günlük yaşamı ve kent dokusunu konu alır. Portreler, sokak görüntüleri ve belgesel tarzda çalışmalarıyla tanınır. Eserleri genellikle Anadolu teması üzerine idi. İspanya, Avusturya ve Portekiz’i gezerek bu ülkelerde de fotoğraf çekimleri yapmıştır.
Londra'dan Türkiye'ye döndükten sonra İstanbul Beyoğlu'nda Maya Sanat Galerisi'nin üst katında eserlerini sergileyebileceği bir stüdyo kiraladı. Portre fotoğrafçılığı yaptı. Cemal Gürsel, Muhsin Ertuğrul, Haldun Taner, Mücap Ofluoğlu, Adalet Cimcoz ve Haldun Dormen gibi tanınmış sanatçı ve edebiyatçıların portre fotoğraflarını çekti.
1963 yılında Özdemir Asaf'la evlendi fotoğrafçılığı bıraktı. Bu evliliğinden dört yılda üç çocuk sahibi oldu. İyi derecede İngilizce bilen Moran, Özdemir Asaf'a ait şiirleri İngilizce'ye çevirmiş, Türkçe-İngilizce sözlük alanında da çalışmalar yapmıştır. 1981 yılında eşi Özdemir Asaf'ı kaybetti.
1982 yılında İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Fotoğraf Enstitüsü'nde Onur Üyesi oldu. 15 Nisan 1995 tarihinde İstanbul’da 62 yaşında hayatını kaybetti.
Yıldız Moran'ın yapıtları 2013 yılında Pera Müzesi tarafından "Zamansız Fotoğraflar" başlığı ile geniş çaplı olarak yayınlanmıştır.
Yıldız Moran, kendisi ve fotoğrafçılık alanı hakkında: “Fotoğraf makinesi o denli varlığınızın bir parçası olmalıdır ki; konu ile aranızda bir engel oluşturmasın. Şiirselliği olan her şey sanat fotoğrafının konusudur, fotoğraf aracılığıyla evrensel olan ve işlenen konunun kavramını içeren fotoğrafı çekmek tek amacımdı…” ifadelerini kulanmıştır.
Etkisi
Eczacıbaşı Fotoğraf Sanatçıları Dizisi’nin sekizinci kitabı olan Yıldız Moran retrospektifi, 2018'de Türkçe ve İngilizce olmak üzere iki dilde yayımlandı. Eserin konsept ve tasarımı Bülent Erkmen, editörlüğünü de üstlendi. Eserde Moran'a dair kapsamlı bilgiler sunuldu. Nisan 2018'de Türkiye’nin Cenevre Başkonsolosluğu tarafından Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla Cenevre’deki Heritage Galerisi’nde Moran'ın fotoğraf sergisi açıldı.
Kaynakça
- ^ "Yıldız Moran'ın "Zamansız Fotoğraflar" Retrospektif Sergisinde Deniz ve İnsan Yaşamı". denizcitoplum. 15 Mart 2018. 8 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Şubat 2024.
- ^ "Yıldız Moran". Kolekta.com.tr. 7 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2024.
- ^ Nisvan " Tarihe Adını Yazdıran Kadınlar" 13 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., TRT Belgesel, Erişim tarihi: 12 Haziran 2016
- ^ a b Yıldız Moran - Zamansız Fotoğraflar 23 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Pera Müzesi, Erişim tarihi: 12 Haziran 2016
- ^ 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nde unutulmayan 8 sembol kadın 9 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Hürriyet, Erişim tarihi: 12 Haziran 2016
- ^ Dev proje için çalışmalar başladı 19 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., CNN Türk, Erişim tarihi: 12 Haziran 2016
- ^ Tanrıyar, Elif. . Milliyet Sanat. 17 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2018.
- ^ "Cenevre'de Yıldız Moran fotoğraf sergisi açıldı". Hürriyet. 17 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yildiz Moran 24 Temmuz 1932 Istanbul 15 Nisan 1995 Istanbul Turk fotografci sozluk yazari ve cevirmen Yildiz MoranGenel bilgilerDogum adiYildiz MoranDogum24 Temmuz 1932 1932 07 24 Istanbul TurkiyeOlum15 Nisan 1995 62 yasinda Istanbul TurkiyeUyrukTurkEvlilik ler iOzdemir Asaf e 1963 CocuklariGun Arun Olgun Arun Etkin ArunEbeveyniAhmed Vahid Moran Nemide MoranAlaniFotografcilikEtkin yillar1953 1982Sanat egitimiRobert Kolej Bloomsbury Technical College Ealing Technical CollegeResmi sitesi Turkiye nin akademik egitim almis ilk kadin fotografcisidir Turkiye yi tek basina dolasmis ve kalkinma donemindeki Cumhuriyet Turkiyesi nin degisik yuzlerini kendine ozgu bir yaklasimla fotograflamistir Yasami1932 de Istanbul da dogdu Annesi Nemide Moran babasi asker ve sozlukcu dir Ailenin uc kizin en buyugu idi Robert Kolej de ogrenim gordu 1950 yilinda bu okuldaki egitimini son sinifta birakti ve dayisi Mazhar Sevket Ipsiroglu nun onerisine uyarak fotograf egitimi almak uzere Ingiltere ye gitti Londra da Bloomsbury Technical College ile Ealing Technical College da ogrenim gordu Teknik bilgilerini uygulamayla pekistirmek uzere Shakespeare Tiyatrosu nun fotografcisi John Vicker in asistanligini yapti Ilk fotograf sergisini 1953 yilinda 21 yasindayken Cambridge de acti Ingiltere de kaldigi sure icerisinde Cambridege de bir Londra da ise dort sergi acti Ardindan Istanbul Ankara ve Edinburgh sergileriyle calismalarina devam etti Moran in fotograflari genellikle insan manzaralarini gunluk yasami ve kent dokusunu konu alir Portreler sokak goruntuleri ve belgesel tarzda calismalariyla taninir Eserleri genellikle Anadolu temasi uzerine idi Ispanya Avusturya ve Portekiz i gezerek bu ulkelerde de fotograf cekimleri yapmistir Londra dan Turkiye ye dondukten sonra Istanbul Beyoglu nda Maya Sanat Galerisi nin ust katinda eserlerini sergileyebilecegi bir studyo kiraladi Portre fotografciligi yapti Cemal Gursel Muhsin Ertugrul Haldun Taner Mucap Ofluoglu Adalet Cimcoz ve Haldun Dormen gibi taninmis sanatci ve edebiyatcilarin portre fotograflarini cekti 1963 yilinda Ozdemir Asaf la evlendi fotografciligi birakti Bu evliliginden dort yilda uc cocuk sahibi oldu Iyi derecede Ingilizce bilen Moran Ozdemir Asaf a ait siirleri Ingilizce ye cevirmis Turkce Ingilizce sozluk alaninda da calismalar yapmistir 1981 yilinda esi Ozdemir Asaf i kaybetti 1982 yilinda Istanbul Guzel Sanatlar Akademisi Fotograf Enstitusu nde Onur Uyesi oldu 15 Nisan 1995 tarihinde Istanbul da 62 yasinda hayatini kaybetti Yildiz Moran in yapitlari 2013 yilinda Pera Muzesi tarafindan Zamansiz Fotograflar basligi ile genis capli olarak yayinlanmistir Yildiz Moran kendisi ve fotografcilik alani hakkinda Fotograf makinesi o denli varliginizin bir parcasi olmalidir ki konu ile aranizda bir engel olusturmasin Siirselligi olan her sey sanat fotografinin konusudur fotograf araciligiyla evrensel olan ve islenen konunun kavramini iceren fotografi cekmek tek amacimdi ifadelerini kulanmistir EtkisiEczacibasi Fotograf Sanatcilari Dizisi nin sekizinci kitabi olan Yildiz Moran retrospektifi 2018 de Turkce ve Ingilizce olmak uzere iki dilde yayimlandi Eserin konsept ve tasarimi Bulent Erkmen editorlugunu de ustlendi Eserde Moran a dair kapsamli bilgiler sunuldu Nisan 2018 de Turkiye nin Cenevre Baskonsoloslugu tarafindan Dunya Kadinlar Gunu dolayisiyla Cenevre deki Heritage Galerisi nde Moran in fotograf sergisi acildi Kaynakca Yildiz Moran in Zamansiz Fotograflar Retrospektif Sergisinde Deniz ve Insan Yasami denizcitoplum 15 Mart 2018 8 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Subat 2024 Yildiz Moran Kolekta com tr 7 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2024 Nisvan Tarihe Adini Yazdiran Kadinlar 13 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde TRT Belgesel Erisim tarihi 12 Haziran 2016 a b Yildiz Moran Zamansiz Fotograflar 23 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Pera Muzesi Erisim tarihi 12 Haziran 2016 8 Mart Dunya Kadinlar Gunu nde unutulmayan 8 sembol kadin 9 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hurriyet Erisim tarihi 12 Haziran 2016 Dev proje icin calismalar basladi 19 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde CNN Turk Erisim tarihi 12 Haziran 2016 Tanriyar Elif Milliyet Sanat 17 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mayis 2018 Cenevre de Yildiz Moran fotograf sergisi acildi Hurriyet 17 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2018