Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zırhlı kruvazör, 19. yüzyılın sonları ve 20. yüzyılın başlarındaki, uzun menzilli ve bağımsız bir savaş gemisi tipidir. Savaş gemileri dışındaki bütün gemileri yok edebilecek ve çarpıştığı çoğu savaş gemisine ise büyük zarar verebilecek niteliktedir.
İlk zırhlı kruvazör, 1875 yılında suya indirilen 'dur. Diğer ilk zırhlı kruvazörler de, onun gibi buhar motorludur. 1890'larda kruvazörlerde buhar motoru kullanımı sona ermiş ve kruvazörler daha modern bir görünüm almışlardır. Zırhlı kruvazörlerin büyüklüğü değişken olmakla beraber en büyüğü, bir savaş gemisi kadar büyük ve pahalıdır.
Zırhlı kruvazörler, düşman toplarının şarapnellerinden korunması için yapılan kalın demir (ilerleyen yıllarda çelik kemerleri ile diğer kruvazörlerden ayrılmaktadır. Bu koruma yöntemi, savaş gemilerinde de sıkça uygulanmıştır. Görevini yerine getirebilmesi için; zırhlı bir kemer, uzun menzil ve yüksek bir hızı bir arada bulunduracak etkili bir zırhlı kruvazörün tasarlanması onlarca yıl sürmüştür. 1880'lerde ve 1890'ların başında pek çok donanma, zırhlı kruvazör yerine "korumalı kruvazör" yapımına eğilim gösterilmiştir. Geminin en önemli bölümlerini korumak üzere tasarlanmış hafif zırhlı güverteleri bulunan bu kruvazörlerin çoğu, diğer gemilerden daha yüksek hızlara ulaşabilmişlerdir.
1908 yılında zırhlı kruvazörün gelişimi, muharebe kruvazörünün ortaya çıkmasıyla son bulmuştur. Bu yeni gemi türüyle, bir savaş gemisinin sahip olduğu vuruş gücü ile hızlı buhar motoru bir araya getirilmiş, kısa sürede zırhlı kruvazörün yerini almıştır. Bu zamanlarda "hafif kruvazör" terimi, zırhlı kemerleri olan küçük kruvazörleri tanımlamak için ortaya çıkmıştır.
Zırhlı kruvazörler, I. Dünya Savaşı'nda "ikinci sınıf gemi" olarak çokça kullanılmıştır. Savaştan geriye kalan zırhlı kruvazörler ise 1922 yılında imzalanan ve savaş gemileri ile kruvazör sayılarılarını sınırlandıran Washington Denizcilik Antlaşması'nın hükümleri nedeniyle kullanımdan kaldırılmıştır. Antlaşmaya göre "10.000 ton ve daha hafif olup, pek çok büyük zırhlı kruvazördekinden daha düşük olmasına rağmen, 8 inç veya daha düşük kalibreli top taşıyan" gemiler, "kruvazör" olarak tanımlanmıştır.
Zırhlı kruvazörlerin sonu
I. Dünya Savaşı'ndan geriye kalan kruvazörler, hurda olarak satılmışlardır. Washington Denizcilik Antlaşması (1922), donanmalardaki güçlü büyük gemilerin sayılarına katı sınırandırmalar getirmiştir. "10.000 tondan ağır, 8 inçten daha yüksek kalibreli bütün gemiler" olarak tanımlanan "büyük gemiler" ile zırhlı kruvazörlerin hepsi, antlaşma dolayısıyla kullanımdan kaldırılmıştır. 1930 yılındaki 'nda ise kruvazörlerin tonaj limitleri arttırılmıştır. Sadece birkaç zırhlı kruvazör bu limitlerin dışarısında kalmış ve onlar da II. Dünya Savaşı'nda yer almışlardır.
Resimler
-
![image]()
Georgios Averof: 20. yüzyılın başlarından bugüne kalan tek zırhlı kruvazör -
![image]()
Georgis Averof -
![image]()
USS Brooklyn (1898) -
![image]()
"General-Amiral" (1873) -
![image]()
SMS Blücher (1908): Muharebe kruvazörlerinden önce üretilen son zırhlı Alman kruvazörü
Dış bağlantılar
- Birinci Dünya Savaşı'ndaki İngiliz ve Alman zırhlı kruvazörleri 27 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- Almanca Vikipedi maddesi 28.10.2011 tarihinde erişilmiştir.
- İngilizce Vikipedi maddesi 28.10.2011 tarihinde erişilmiştir.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zirhli kruvazor 19 yuzyilin sonlari ve 20 yuzyilin baslarindaki uzun menzilli ve bagimsiz bir savas gemisi tipidir Savas gemileri disindaki butun gemileri yok edebilecek ve carpistigi cogu savas gemisine ise buyuk zarar verebilecek niteliktedir Standart bir zirhli kruvazorun arkadan kesiti Ilk zirhli kruvazor 1875 yilinda suya indirilen dur Diger ilk zirhli kruvazorler de onun gibi buhar motorludur 1890 larda kruvazorlerde buhar motoru kullanimi sona ermis ve kruvazorler daha modern bir gorunum almislardir Zirhli kruvazorlerin buyuklugu degisken olmakla beraber en buyugu bir savas gemisi kadar buyuk ve pahalidir Zirhli kruvazorler dusman toplarinin sarapnellerinden korunmasi icin yapilan kalin demir ilerleyen yillarda celik kemerleri ile diger kruvazorlerden ayrilmaktadir Bu koruma yontemi savas gemilerinde de sikca uygulanmistir Gorevini yerine getirebilmesi icin zirhli bir kemer uzun menzil ve yuksek bir hizi bir arada bulunduracak etkili bir zirhli kruvazorun tasarlanmasi onlarca yil surmustur 1880 lerde ve 1890 larin basinda pek cok donanma zirhli kruvazor yerine korumali kruvazor yapimina egilim gosterilmistir Geminin en onemli bolumlerini korumak uzere tasarlanmis hafif zirhli guverteleri bulunan bu kruvazorlerin cogu diger gemilerden daha yuksek hizlara ulasabilmislerdir HMS Nisshin 1905 1908 yilinda zirhli kruvazorun gelisimi muharebe kruvazorunun ortaya cikmasiyla son bulmustur Bu yeni gemi turuyle bir savas gemisinin sahip oldugu vurus gucu ile hizli buhar motoru bir araya getirilmis kisa surede zirhli kruvazorun yerini almistir Bu zamanlarda hafif kruvazor terimi zirhli kemerleri olan kucuk kruvazorleri tanimlamak icin ortaya cikmistir Zirhli kruvazorler I Dunya Savasi nda ikinci sinif gemi olarak cokca kullanilmistir Savastan geriye kalan zirhli kruvazorler ise 1922 yilinda imzalanan ve savas gemileri ile kruvazor sayilarilarini sinirlandiran Washington Denizcilik Antlasmasi nin hukumleri nedeniyle kullanimdan kaldirilmistir Antlasmaya gore 10 000 ton ve daha hafif olup pek cok buyuk zirhli kruvazordekinden daha dusuk olmasina ragmen 8 inc veya daha dusuk kalibreli top tasiyan gemiler kruvazor olarak tanimlanmistir Zirhli kruvazorlerin sonuI Dunya Savasi ndan geriye kalan kruvazorler hurda olarak satilmislardir Washington Denizcilik Antlasmasi 1922 donanmalardaki guclu buyuk gemilerin sayilarina kati sinirandirmalar getirmistir 10 000 tondan agir 8 incten daha yuksek kalibreli butun gemiler olarak tanimlanan buyuk gemiler ile zirhli kruvazorlerin hepsi antlasma dolayisiyla kullanimdan kaldirilmistir 1930 yilindaki nda ise kruvazorlerin tonaj limitleri arttirilmistir Sadece birkac zirhli kruvazor bu limitlerin disarisinda kalmis ve onlar da II Dunya Savasi nda yer almislardir ResimlerGeorgios Averof 20 yuzyilin baslarindan bugune kalan tek zirhli kruvazor Georgis Averof USS Brooklyn 1898 General Amiral 1873 SMS Blucher 1908 Muharebe kruvazorlerinden once uretilen son zirhli Alman kruvazoruDis baglantilarBirinci Dunya Savasi ndaki Ingiliz ve Alman zirhli kruvazorleri 27 Eylul 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde KaynakcaAlmanca Vikipedi maddesi 28 10 2011 tarihinde erisilmistir Ingilizce Vikipedi maddesi 28 10 2011 tarihinde erisilmistir