Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zakir Kadiri Ugan (1878, Samara - 22 Ekim 1954, Ankara) Tatar kökenli antropolog, tarihçi ve yazardır. İbn-i Haldun'un Mukaddime adlı eseri ile Kur'an tefsircisi Taberi'nin adlı eserini Türkçeye kazandırması ile tanınır.
| Zakir Kadiri Ugan | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Закир Хәлим улы Кадыйри, Zakir Xəkim ulı Qadıyri 1878 Samara, Rusya |
| Ölüm | 1954 Ankara, Türkiye |
| Evlilik | Saniye İffet Ugan (1899-1957) |
Yaşamı
Zakir Kadiri Ugan, aslen Tatardır. Samara ilinin Berende beldesinin Osta Kandal köyünde 1878'de doğdu. Eğitimine köyünde başlayıp, şehrindeki Veli Hazret ve Şakir Ahund medreselerinde devam etti. 16 yaşında Buhara'ya gidip 5 yıl İslam Felsefesi ve Hikmet eğitimi yaptı. Ardından İstanbul'a gelip ‘Yakub Mustafa’ adıyla Dârul-Fünûn İlahiyat Fakültesine başladı. Yönetim karşıtı düşünceleri olduğu için takip edildi ve Hicaz'a kaçtı. Şeyh İshak el-Hindî’den tefsir ve hadis, Edîbü’l-Hicaz Mehmet Ali Efendi'den Arap edebiyatı dersleri aldı. Daha sonra Mısır'a gitti ve El-Ezher Üniversitesine başladı. Burada ‘el-Livâ’ gazetesi ve ‘el-Âlemü’lİslâmî’ dergisine yazılar yazdı.
Rus devriminden önce müslüman liderlerden Rıdâeddin Fahreddin tarafından çağrıldı ve önce Oranburg’da açılan Hüseyniye Medresesinde, ardından Ufa'daki Medrese-i Âliye'de öğretmenlik yaptı. Yeni kurulan Güney İdil-Ural Cumhuriyeti’nin millî idare üyesi oldu. Bolşevik devrimi olunca kaçıp Uzakdoğu'ya gitti.
1922'de yeni kurulan Türkiye Cumhuriyetine sığındı ve Türk vatandaşı oldu. Millî Eğitim Bakanı Hamdullah Suphi Tanrıöver tarafından Türk Tarih Heyeti'ne atandı. Heyet dağılınca tercümanlık ve Süleymaniye Kütüphanesinde tasnif memurluğu yaptı. 1937-39 arasında Finlandiya'daki Türklerin din hizmetlerinde çalışmak için Finlandiya'ya gitti. II. Dünya Savaşından önce Türkiye'ye döndü ve 1954 yılında Ankara Yenimahalledeki evinde vefat etti.
Atatürk'ün öfkesi
2011 yılında Araştırmacı yazar Atilla Oral tarafından Atatürk'e ait yayınlanmamış bir mektup ortaya çıkartıldı. Buna göre Zakir Kadiri Ugan, okullarda okutulacak tarih kitaplarında "İslam Tarihi" ve "Türklerin İslam’daki Yeri" bölümlerini yazmakla görevlendirilmişti. Atatürk, bu bölümlerde Arap milliyetçiliği yapıldığını ileri sürerek bu bölümlerin düzeltilmesini istedi. Ancak Ugan'ın düzeltmelerinden memnun olmadı ve ateş püskürerek bu mektubu yazdı.
Kişisel hayat
Zakir, Kazan Tatarı (Tatarca: Сания Гыйффәт) ile evliydi. Saniye hanım tiyatro yazarı, şair ve dil öğretmeniydi.
Çevirileri
- İbn-i Haldun, Kitab ul-İber (3 cilt, Selçuklulara kadar olan kısım)
- İbn-ül Esir, El Kamil (2 cilt, Selahattin dahil Eyyübilere kadar olan kısım)
- Taberi, Tarihu’l-Ümem ve’l-Mulûk ya da bilinen adıyla Taberi Tarihi (13 ciltten ilk 4 cildi)
- Mesudi, Mürücüz Zehep(Selçuklulara kadar olan kısım)
- Ebu Şame-Şihabettin Makbesi, El Ravzeteyn(Eyyubiler ve Atabekler kısmı)
- Ahmet Emin, Medeniyeti İslamiye (4 cilt)
- Makridi, Kitab-üs Sülük (Eyyubiler ve Memluklar kısmı)
Dış bağlantılar
- MİLLÎ ŞAİRE ve EĞİTİMCİ SANİYE İFFET UGAN (1899–1957) 9 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ hautiev_sh (8 Eylül 2013). . Шарпудин Хаутиев. 2 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2021. Bilinmeyen parametre
|deadlink=görmezden gelindi (|dead-url=kullanımı öneriliyor) () - ^ "Закир Кадыри (02.09.1878 - 22.10.1954). Согласно метрической книги д. Абдуллово Ставропольского уезда Самарской губернии за 1878 г., отец З.Кадыри - указной имам Халим, сын муллы Габдель-Кадира; мать - Мушфика, дочь муллы Садыка (ГАУО. Ф. 981. Оп. 1. Д. 658. Л. 9 об.)." 18 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Aralık 2023.
- ^ a b c Doç. Dr. Osman Güner, Zakir Kadiri Ugan'ın Hadis Sistematiğine Yönelik Eleştirilerin Tahlil ve Tenkidi 25 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, 2003, 4 Ekim 2012'de erişildi
- ^ a b c Azat Ugan, Zakir Kadiri Ugan, Türk Dili Dergisi, 1954
- ^ Atatürk’ün 80 yıl önce sansürlenen mektubu, NTVMSNBC 2 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 19 Haziran 2011
- ^ . 30 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Гаффарова Ф.Ю. Татар мөһаҗирләре. — Казан: «Фән» нәшрияты, 2004. — 88 б.
- ^ a b c d e f g Hamit Zübeyir Koşay, Zakir Kadiri Ugan, Türk Dili Dergisi, 1954
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zakir Kadiri Ugan 1878 Samara 22 Ekim 1954 Ankara Tatar kokenli antropolog tarihci ve yazardir Ibn i Haldun un Mukaddime adli eseri ile Kur an tefsircisi Taberi nin adli eserini Turkceye kazandirmasi ile taninir Zakir Kadiri UganDogumZakir Hәlim uly Kadyjri Zakir Xekim uli Qadiyri 1878 Samara RusyaOlum1954 Ankara TurkiyeEvlilikSaniye Iffet Ugan 1899 1957 YasamiZakir Kadiri Ugan aslen Tatardir Samara ilinin Berende beldesinin Osta Kandal koyunde 1878 de dogdu Egitimine koyunde baslayip sehrindeki Veli Hazret ve Sakir Ahund medreselerinde devam etti 16 yasinda Buhara ya gidip 5 yil Islam Felsefesi ve Hikmet egitimi yapti Ardindan Istanbul a gelip Yakub Mustafa adiyla Darul Funun Ilahiyat Fakultesine basladi Yonetim karsiti dusunceleri oldugu icin takip edildi ve Hicaz a kacti Seyh Ishak el Hindi den tefsir ve hadis Edibu l Hicaz Mehmet Ali Efendi den Arap edebiyati dersleri aldi Daha sonra Misir a gitti ve El Ezher Universitesine basladi Burada el Liva gazetesi ve el Alemu lIslami dergisine yazilar yazdi Rus devriminden once musluman liderlerden Ridaeddin Fahreddin tarafindan cagrildi ve once Oranburg da acilan Huseyniye Medresesinde ardindan Ufa daki Medrese i Aliye de ogretmenlik yapti Yeni kurulan Guney Idil Ural Cumhuriyeti nin milli idare uyesi oldu Bolsevik devrimi olunca kacip Uzakdogu ya gitti 1922 de yeni kurulan Turkiye Cumhuriyetine sigindi ve Turk vatandasi oldu Milli Egitim Bakani Hamdullah Suphi Tanriover tarafindan Turk Tarih Heyeti ne atandi Heyet dagilinca tercumanlik ve Suleymaniye Kutuphanesinde tasnif memurlugu yapti 1937 39 arasinda Finlandiya daki Turklerin din hizmetlerinde calismak icin Finlandiya ya gitti II Dunya Savasindan once Turkiye ye dondu ve 1954 yilinda Ankara Yenimahalledeki evinde vefat etti Ataturk un ofkesi2011 yilinda Arastirmaci yazar Atilla Oral tarafindan Ataturk e ait yayinlanmamis bir mektup ortaya cikartildi Buna gore Zakir Kadiri Ugan okullarda okutulacak tarih kitaplarinda Islam Tarihi ve Turklerin Islam daki Yeri bolumlerini yazmakla gorevlendirilmisti Ataturk bu bolumlerde Arap milliyetciligi yapildigini ileri surerek bu bolumlerin duzeltilmesini istedi Ancak Ugan in duzeltmelerinden memnun olmadi ve ates puskurerek bu mektubu yazdi Kisisel hayatZakir Kazan Tatari Tatarca Saniya Gyjffәt ile evliydi Saniye hanim tiyatro yazari sair ve dil ogretmeniydi CevirileriIbn i Haldun Kitab ul Iber 3 cilt Selcuklulara kadar olan kisim Ibn ul Esir El Kamil 2 cilt Selahattin dahil Eyyubilere kadar olan kisim Taberi Tarihu l Umem ve l Muluk ya da bilinen adiyla Taberi Tarihi 13 ciltten ilk 4 cildi Mesudi Murucuz Zehep Selcuklulara kadar olan kisim Ebu Same Sihabettin Makbesi El Ravzeteyn Eyyubiler ve Atabekler kismi Ahmet Emin Medeniyeti Islamiye 4 cilt Makridi Kitab us Suluk Eyyubiler ve Memluklar kismi Dis baglantilarMILLI SAIRE ve EGITIMCI SANIYE IFFET UGAN 1899 1957 9 Aralik 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca hautiev sh 8 Eylul 2013 Sharpudin Hautiev 2 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2021 Bilinmeyen parametre deadlink gormezden gelindi dead url kullanimi oneriliyor yardim Zakir Kadyri 02 09 1878 22 10 1954 Soglasno metricheskoj knigi d Abdullovo Stavropolskogo uezda Samarskoj gubernii za 1878 g otec Z Kadyri ukaznoj imam Halim syn mully Gabdel Kadira mat Mushfika doch mully Sadyka GAUO F 981 Op 1 D 658 L 9 ob 18 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Aralik 2023 a b c Doc Dr Osman Guner Zakir Kadiri Ugan in Hadis Sistematigine Yonelik Elestirilerin Tahlil ve Tenkidi 25 Subat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ondokuz Mayis Universitesi Ilahiyat Fakultesi 2003 4 Ekim 2012 de erisildi a b c Azat Ugan Zakir Kadiri Ugan Turk Dili Dergisi 1954 Ataturk un 80 yil once sansurlenen mektubu NTVMSNBC 2 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde 19 Haziran 2011 30 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Gaffarova F Yu Tatar moһaҗirlәre Kazan Fәn nәshriyaty 2004 88 b a b c d e f g Hamit Zubeyir Kosay Zakir Kadiri Ugan Turk Dili Dergisi 1954