Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zal Mahmud Paşa Camii İstanbul'un Eyüpsultan ilçesinde Kanuni Sultan Süleyman'ın veziri Zal Mahmut'un Mimar Sinan'a yaptırdığı cami, medrese, türbe, çeşmeden meydana gelen bir külliyedir.
 | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Eyüpsultan, İstanbul, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°02′41″K 28°56′09″D / 41.04472°K 28.93583°D |
| İnanç | İslam |
| Durum | Etkin |
| Mimari | |
| Mimar(lar) | Mimar Sinan |
| Tamamlanma | 1577 |
| Özellikler | |
| Minare sayısı | 1 |
Tarihçe
Eyüpsultan ilçesinde, Defterdar Caddesi ile Zal Paşa Caddesi arasında yer alır. Külliye bir cami, medrese, türbe ve çeşmeden oluşmaktadır. 1577 yılında Zal Mahmud Paşa ile eşi Şah Sultan tarafından yaptırılmıştır. İsmail Orman’ın bildirdiğine göre, “Medresenin bânisi olan Şah Sultan’ın 977 (1569) yılında düzenlediği vakfiye, külliyenin başlangıçta medrese, türbe ve çeşme şeklinde planlandığına işaret etmektedir. Külliye programına caminin eklenmesi, onun Zal Mahmud Paşa ile 982’de (1574) evlenmesinden sonra gerçekleşmiş olmalıdır.” Mimar Sinan’ın eseridir. Külliyenin merkezini cami oluşturmaktadır.
Bir medrese şadırvan avlusu çevresinde ve buna bağlı ikinci medrese düşük bir platformda türbe etrafında avlu ve Defterdar caddesi tarafında kapısında bir çeşmesi vardır. Caminin son cemaat yeriyle medresenin batı kolu arasındaki tek kollu bir merdivenden yaklaşık dört metre alçaklıktaki alt kademeye inilir. Sekizgen, tek kubbeli, girişi 6 sütunlu bir revaktan olan türbede yatmaktadır. Türbe pencereleri klasik karınca gözlüdür. Feshane caddesi üzerinde giriş kapısı sağında yer alan çeşmesi kesme taştan ve dikdörtgen çerçeve içinde inşa edilmiştir. Kitabesinde şu ifadeler yer alır: “Sahibül hayrat Şah sultan / Hazret-i ma’a Zal Mahmut Paşa / Fi sebilillah bunu itdi sebil / Selsebil ide Hüda ana ceza / Teşne diller dediler tarihini / Çeşme-i ma-i hayatı canfeza” 998 (1590) Küçük ayna taşında tamir tarihi olarak H. 1240 M.1824 yazılıdır.
Özellikleri
Caminin içinde üç yanda dörder sütunlu düz tavanlı revaklar vardır. Son cemaat yeri beş açıklı bir revaktır ve yanlar kubbelidir. Duvarlar taş ve tuğladır. Dış görünümü camiye kırmızı beyaz bir hava kazandırmıştır. Minare sağda yapıya bitişiktir. Duvar pencereleri iki sıradır.
İç avlu, son cemaat yeriyle birlikte 17 sütun ve 15 kubbe ile çevrilidir. Ortada 8 sütunlu şadırvanı vardır. Caminin yapıya bitişik tek minaresi kalın gövdeli ve tek şerefelidir. Aptullah Kuran’ın bildirdiğine göre “Cami minaresi XVI. yüzyıla ait olmayıp 1894 depreminde yıkılan orijinal minarenin yerine bu tarihten sonra yapılmıştır.” Caminin duvarları taş ve tuğla karışımıdır. Cami büyük bir kubbe ile örtülüdür. Mihrabın çevresi devrine ait İznik çinileriyle kuşatılmıştır. Çinilerin desen ve teknik kalitesi üst seviyededir. Minberinin itinalı taş işçiliği Evliya Çelebi’nin övgüsünün yerinde olduğunu göstermektedir. Yan duvarlarda sık aralıklarla verilen iki sıra pencere açıklıklar, Mimar Sinan’ın diğer eserlerinde görülmemiş bir üslup olarak değerlendirilir.
Günümüzdeki durumu
Daha önceleri de birçok tamirat geçiren cami son olarak 1955-63 yılları arasında restore edilmiştir. 2012 yılı Ağustos ayında başlayan son restorasyon çalışmaları 2015 yılında bitmiş ve ibadete açılmıştır.
Geleneği
Caminin hamisi konumundaki Zal Mahmud Paşa'nın 1553 yılında boğdurulan Şehzade Mustafa'nın katlindeki dahlinden ötürü kamuoyunda duyulan derin üzüntü, bir dönem halkın özellikle bu camiye gitmemesine sebep olmuştur.
Kaynakça
- ^ İstanbul Büyükşehir Belediyesi resmi internet sitesi 27 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 16 Aralık 2014 tarihinde erişilmiştir
- ^ Haskan, Mehmet Nermi. Eyüpsultan Tarihi, Eyüp belediyesi Yayınları, İstanbul, 2009
- ^ Eyüp'te İki Şah Sultan ve Külliyeleri. 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . dunyabizim.com. Erişim Tarihi:16.10.2016
- ^ 23 Şubat 2014 tarihli ilgili Sabah haberi 8 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 16 Aralık 2014 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zal Mahmud Pasa Camii Istanbul un Eyupsultan ilcesinde Kanuni Sultan Suleyman in veziri Zal Mahmut un Mimar Sinan a yaptirdigi cami medrese turbe cesmeden meydana gelen bir kulliyedir Zal Mahmud Pasa CamiiTemel bilgilerKonumEyupsultan Istanbul TurkiyeKoordinatlar41 02 41 K 28 56 09 D 41 04472 K 28 93583 D 41 04472 28 93583InancIslamDurumEtkinMimariMimar lar Mimar SinanTamamlanma1577OzelliklerMinare sayisi1TarihceEyupsultan ilcesinde Defterdar Caddesi ile Zal Pasa Caddesi arasinda yer alir Kulliye bir cami medrese turbe ve cesmeden olusmaktadir 1577 yilinda Zal Mahmud Pasa ile esi Sah Sultan tarafindan yaptirilmistir Ismail Orman in bildirdigine gore Medresenin banisi olan Sah Sultan in 977 1569 yilinda duzenledigi vakfiye kulliyenin baslangicta medrese turbe ve cesme seklinde planlandigina isaret etmektedir Kulliye programina caminin eklenmesi onun Zal Mahmud Pasa ile 982 de 1574 evlenmesinden sonra gerceklesmis olmalidir Mimar Sinan in eseridir Kulliyenin merkezini cami olusturmaktadir Bir medrese sadirvan avlusu cevresinde ve buna bagli ikinci medrese dusuk bir platformda turbe etrafinda avlu ve Defterdar caddesi tarafinda kapisinda bir cesmesi vardir Caminin son cemaat yeriyle medresenin bati kolu arasindaki tek kollu bir merdivenden yaklasik dort metre alcakliktaki alt kademeye inilir Sekizgen tek kubbeli girisi 6 sutunlu bir revaktan olan turbede yatmaktadir Turbe pencereleri klasik karinca gozludur Feshane caddesi uzerinde giris kapisi saginda yer alan cesmesi kesme tastan ve dikdortgen cerceve icinde insa edilmistir Kitabesinde su ifadeler yer alir Sahibul hayrat Sah sultan Hazret i ma a Zal Mahmut Pasa Fi sebilillah bunu itdi sebil Selsebil ide Huda ana ceza Tesne diller dediler tarihini Cesme i ma i hayati canfeza 998 1590 Kucuk ayna tasinda tamir tarihi olarak H 1240 M 1824 yazilidir OzellikleriCaminin icinde uc yanda dorder sutunlu duz tavanli revaklar vardir Son cemaat yeri bes acikli bir revaktir ve yanlar kubbelidir Duvarlar tas ve tugladir Dis gorunumu camiye kirmizi beyaz bir hava kazandirmistir Minare sagda yapiya bitisiktir Duvar pencereleri iki siradir Ic avlu son cemaat yeriyle birlikte 17 sutun ve 15 kubbe ile cevrilidir Ortada 8 sutunlu sadirvani vardir Caminin yapiya bitisik tek minaresi kalin govdeli ve tek serefelidir Aptullah Kuran in bildirdigine gore Cami minaresi XVI yuzyila ait olmayip 1894 depreminde yikilan orijinal minarenin yerine bu tarihten sonra yapilmistir Caminin duvarlari tas ve tugla karisimidir Cami buyuk bir kubbe ile ortuludur Mihrabin cevresi devrine ait Iznik cinileriyle kusatilmistir Cinilerin desen ve teknik kalitesi ust seviyededir Minberinin itinali tas isciligi Evliya Celebi nin ovgusunun yerinde oldugunu gostermektedir Yan duvarlarda sik araliklarla verilen iki sira pencere acikliklar Mimar Sinan in diger eserlerinde gorulmemis bir uslup olarak degerlendirilir Gunumuzdeki durumuDaha onceleri de bircok tamirat geciren cami son olarak 1955 63 yillari arasinda restore edilmistir 2012 yili Agustos ayinda baslayan son restorasyon calismalari 2015 yilinda bitmis ve ibadete acilmistir GelenegiCaminin hamisi konumundaki Zal Mahmud Pasa nin 1553 yilinda bogdurulan Sehzade Mustafa nin katlindeki dahlinden oturu kamuoyunda duyulan derin uzuntu bir donem halkin ozellikle bu camiye gitmemesine sebep olmustur Kaynakca Istanbul Buyuksehir Belediyesi resmi internet sitesi 27 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 16 Aralik 2014 tarihinde erisilmistir Haskan Mehmet Nermi Eyupsultan Tarihi Eyup belediyesi Yayinlari Istanbul 2009 Eyup te Iki Sah Sultan ve Kulliyeleri 19 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde dunyabizim com Erisim Tarihi 16 10 2016 23 Subat 2014 tarihli ilgili Sabah haberi 8 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde 16 Aralik 2014 tarihinde erisilmistir