Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zeplin, bir tür hava aracı ve hava gemisi'dir. Ulaşım aracı olarak kullanılan itme kuvvetiyle yol almalarını sağlayan motorları ve havada yönlenmesini sağlayan dümenleri olan puro biçiminde ve altında yolcu kabini bulunan güdümlü balonların genel adıdır. Omurgalı güdümlü balonların en başarılı yapımcısı olan Kont Ferdinand von Zeppelin adlı Alman, güdümlü balonların isim babasıdır. İlk zamanlar hidrojen ile dolu olmasına karşın 1937'de Hindenburg faciası üzerine hidrojen yerine helyum kullanılmaya başlanmıştır.[]
Önemli uçuşlar
Başarılı olmuş ilk uçuş Fransız mühendis tarafından 24 Kasım 1852 yılında gerçekleştirilmiştir. Giffard 160 kg ağırlığındaki ve 3 BG’ndeki buhar makinasını 43 metre uzunluğunda ve 12 metre çapındaki, hidrojenle dolu bir torbanın altına takarak Paris’ten havalanıp 30 km uzaklıktaki Trappes’e uçarak gerçekleştirilmiştir.
İlk zeplin 128 metre uzunluğunda ve 11 metre çapındaydı. Alüminyumdan oluşan iskeleti, pamuklu bir bezle kaplıydı. İskeletin içinde hidrojen taşıyan gaz baloncukları vardı. 2 Temmuz 1900’de havalandırılan zeplin, 400 metre yükseklikten uçarak 6 kilometrelik bir yolu 17 dakika 30 saniyede aldı.
Bu ilk zeplinin başarısı üzerine yenileri de üretildi. Özellikle Alman Savaş Bakanlığı zeplin üretimini destekledi. I. Dünya Savaşı sırasında Paris ve Londra zeplinlerle bombalandı.
1927 sonbaharında adını taşıyan bir zeplin havada 96 saat kalarak 7.000 km yol aldı. 1928'de tarafından yönetilen Graf Zeplin Atlas Okyanusu'nu aştı. Graf Zeplin ve yerine geçen Hindenburg, uzun yıllar yük ve yolcu taşımada kullanıldı. Zeplinler, II. Dünya Savaşı öncesine dek 52.000 kişiyi Atlas Okyanusu'nun iki kıyısı arasında taşıdıktan sonra, yeni yolcu uçaklarının geliştirilmesi ve kaza ve kayıp olaylarının çoğalması nedeniyle 1950’lere gelmeden üretimden kaldırıldı. Günümüzde sadece ABD’de reklam amaçlı olarak kısıtlı sayıda üretilmektedirler.
Yapılan güdümlü balonlar
| Zeplin adı | Ülke | Yapıldığı tarih | Açıklama |
| R-33 (en) | Birleşik Krallık | 1916 | |
| R-34 | Birleşik Krallık | 1916 | 1919 yılında Atlas Okyanusu'nu aşarak New York'a ulaştı ve geri döndü |
| R-38 (en) | Birleşik Krallık | ABD'nin siparişi ile yapılan gemi havada ikiye bölündü ve 44 kişinin ölmesine sebep oldu | |
| Shenandoah | ABD | 1923 | Eylül 1925 tarihinde Ohio üzerinde bir kasırgada parçalandı |
| 1927 | 1927 sonbaharında havada 96 saat kalarak 7.000 km yol almayı başardı. | ||
| Graf Zeppelin | Almanya | 1926 | 1929 yılında dünya çevresini 20 günde dolandı. Avrupa ile ABD arasında yük ve yolcu taşımacılığında kullanıldı |
| Akron | ABD | 1928 | 1933’te bir fırtına sırasında taşıdığı 70’ten fazla insanla denizde kayboldu |
| R-100 (en) | Birleşik Krallık | 1929 | Temmuz 1930 yılında Kanada’ya uçtu ve ertesi ay geri döndü |
| R-101 (en) | Birleşik Krallık | 1929 | 5 Ocak 1930 tarihinde Hindistan'a gitmek için yola çıktı. Fransa'da Beauvais yakınlarında düşüp parçalandı. |
| Macon | ABD | 1933 | Şubat 1935 tarihinde Büyük Okyanus'a düşüp parçalandı |
| LZ 129 Hindenburg | Almanya | 1935 | 1936 yılında Atlas Okyanusu'nun iki yakası arasında 10 kez yolcu getirip götürmüştür. 1937 yılında New Jersey'e ilk uçuşunda alev alarak 2 dakika içinde yanarak yok olmuştur |
| Dubai'nin Ruhu | Dubai | 2006 | 'nin reklamı için yapılmış dünyanın en büyük zeplini |
Reklam amaçlı zeplin kullanımı
Bugün dünyada en yaygın zeplin kullanım amacıdır. Dünyanın birçok ülkesinde zeplinler alternatif etkin bir reklâm mecrası olarak kullanılır. Bu konuda dünyada öncüdür. Goodyear II. Dünya Savaşında kendi zeplinlerini üretmekteydi. Fakat bir süre sonra Goodyear kendi zeplin üretimini durdurdu. Bugün Kuzey Amerika da ise 3 Goodyear Zeplin birden uçurmaktadır. Zeplinlerin Goodyear'ın bir dünya markası olmasında önemli rol oynadığı söylenir.
Dünyanın birçok büyük (Fortune 500 dâhil) Firmaları bugün bile Zeplin Reklâm kullanmaktadır. Bunlardan biri olan BMW, 2004 senesinde BMW 1 serisinin tanıtımı amaçlı Avrupa turunda (Transeuropean Tour) 1 haftalığına İstanbul'a da gelmiştir. Türkiye zeplinle ilk 1929 yılında Graf Zeppelin, yani D- LZ 127 Türkiye üzerinden geçerek Orta Doğu'ya gitmesi ile tanışmıştır. 1998 yılında Koç Zeplin kullanmaya başlamıştır. Koç Zeplin Amerikan menşeli imalatçı firma tarafından imal edilmişti. Modeli A-150 modeliydi, 50m uzunluğundaydı ve Ekim 1998'de Koç'a teslim edilmişti.
Zeplin reklamların daha yaygın kullanılmamalarının tek sebebi ise yüksek yatırım maliyeti ve aylık operasyon giderleridir. Zeplinler hangar gerektirir. Helyum ise pahalı bir gazdır. Ayrıca büyük zeplinler için 12-13 kişilik dev yer ekibi gerekmektedir.
Kaynakça
- ^ . TDK. 24 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009.
- ^ Goodyear Zeplin15 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Yunus Nadi "Kırk dokuz saat Zeplin ile Havada", 1930, Cumhuriyet Matbaası, İstanbul.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Zeplin ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zeplin bir tur hava araci ve hava gemisi dir Ulasim araci olarak kullanilan itme kuvvetiyle yol almalarini saglayan motorlari ve havada yonlenmesini saglayan dumenleri olan puro biciminde ve altinda yolcu kabini bulunan gudumlu balonlarin genel adidir Omurgali gudumlu balonlarin en basarili yapimcisi olan Kont Ferdinand von Zeppelin adli Alman gudumlu balonlarin isim babasidir Ilk zamanlar hidrojen ile dolu olmasina karsin 1937 de Hindenburg faciasi uzerine hidrojen yerine helyum kullanilmaya baslanmistir kaynak belirtilmeli LZ1 in Bodensee uzerindeki ilk kalkisi 1900Onemli ucuslarZeplinden Manhattan manzarasi Basarili olmus ilk ucus Fransiz muhendis tarafindan 24 Kasim 1852 yilinda gerceklestirilmistir Giffard 160 kg agirligindaki ve 3 BG ndeki buhar makinasini 43 metre uzunlugunda ve 12 metre capindaki hidrojenle dolu bir torbanin altina takarak Paris ten havalanip 30 km uzakliktaki Trappes e ucarak gerceklestirilmistir Ilk zeplin 128 metre uzunlugunda ve 11 metre capindaydi Aluminyumdan olusan iskeleti pamuklu bir bezle kapliydi Iskeletin icinde hidrojen tasiyan gaz baloncuklari vardi 2 Temmuz 1900 de havalandirilan zeplin 400 metre yukseklikten ucarak 6 kilometrelik bir yolu 17 dakika 30 saniyede aldi Bu ilk zeplinin basarisi uzerine yenileri de uretildi Ozellikle Alman Savas Bakanligi zeplin uretimini destekledi I Dunya Savasi sirasinda Paris ve Londra zeplinlerle bombalandi 1927 sonbaharinda adini tasiyan bir zeplin havada 96 saat kalarak 7 000 km yol aldi 1928 de tarafindan yonetilen Graf Zeplin Atlas Okyanusu nu asti Graf Zeplin ve yerine gecen Hindenburg uzun yillar yuk ve yolcu tasimada kullanildi Zeplinler II Dunya Savasi oncesine dek 52 000 kisiyi Atlas Okyanusu nun iki kiyisi arasinda tasidiktan sonra yeni yolcu ucaklarinin gelistirilmesi ve kaza ve kayip olaylarinin cogalmasi nedeniyle 1950 lere gelmeden uretimden kaldirildi Gunumuzde sadece ABD de reklam amacli olarak kisitli sayida uretilmektedirler Zeplin 1931 yilinda Piramitlerin uzerindeYapilan gudumlu balonlarZeplin adi Ulke Yapildigi tarih AciklamaR 33 en Birlesik Krallik 1916R 34 Birlesik Krallik 1916 1919 yilinda Atlas Okyanusu nu asarak New York a ulasti ve geri donduR 38 en Birlesik Krallik ABD nin siparisi ile yapilan gemi havada ikiye bolundu ve 44 kisinin olmesine sebep olduShenandoah ABD 1923 Eylul 1925 tarihinde Ohio uzerinde bir kasirgada parcalandi1927 1927 sonbaharinda havada 96 saat kalarak 7 000 km yol almayi basardi Graf Zeppelin Almanya 1926 1929 yilinda dunya cevresini 20 gunde dolandi Avrupa ile ABD arasinda yuk ve yolcu tasimaciliginda kullanildiAkron ABD 1928 1933 te bir firtina sirasinda tasidigi 70 ten fazla insanla denizde kaybolduR 100 en Birlesik Krallik 1929 Temmuz 1930 yilinda Kanada ya uctu ve ertesi ay geri donduR 101 en Birlesik Krallik 1929 5 Ocak 1930 tarihinde Hindistan a gitmek icin yola cikti Fransa da Beauvais yakinlarinda dusup parcalandi Macon ABD 1933 Subat 1935 tarihinde Buyuk Okyanus a dusup parcalandiLZ 129 Hindenburg Almanya 1935 1936 yilinda Atlas Okyanusu nun iki yakasi arasinda 10 kez yolcu getirip goturmustur 1937 yilinda New Jersey e ilk ucusunda alev alarak 2 dakika icinde yanarak yok olmusturDubai nin Ruhu Dubai 2006 nin reklami icin yapilmis dunyanin en buyuk zepliniReklam amacli zeplin kullanimiBugun dunyada en yaygin zeplin kullanim amacidir Dunyanin bircok ulkesinde zeplinler alternatif etkin bir reklam mecrasi olarak kullanilir Bu konuda dunyada oncudur Goodyear II Dunya Savasinda kendi zeplinlerini uretmekteydi Fakat bir sure sonra Goodyear kendi zeplin uretimini durdurdu Bugun Kuzey Amerika da ise 3 Goodyear Zeplin birden ucurmaktadir Zeplinlerin Goodyear in bir dunya markasi olmasinda onemli rol oynadigi soylenir Dunyanin bircok buyuk Fortune 500 dahil Firmalari bugun bile Zeplin Reklam kullanmaktadir Bunlardan biri olan BMW 2004 senesinde BMW 1 serisinin tanitimi amacli Avrupa turunda Transeuropean Tour 1 haftaligina Istanbul a da gelmistir Turkiye zeplinle ilk 1929 yilinda Graf Zeppelin yani D LZ 127 Turkiye uzerinden gecerek Orta Dogu ya gitmesi ile tanismistir 1998 yilinda Koc Zeplin kullanmaya baslamistir Koc Zeplin Amerikan menseli imalatci firma tarafindan imal edilmisti Modeli A 150 modeliydi 50m uzunlugundaydi ve Ekim 1998 de Koc a teslim edilmisti Zeplin reklamlarin daha yaygin kullanilmamalarinin tek sebebi ise yuksek yatirim maliyeti ve aylik operasyon giderleridir Zeplinler hangar gerektirir Helyum ise pahali bir gazdir Ayrica buyuk zeplinler icin 12 13 kisilik dev yer ekibi gerekmektedir Kaynakca TDK 24 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Agustos 2009 Goodyear Zeplin15 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yunus Nadi Kirk dokuz saat Zeplin ile Havada 1930 Cumhuriyet Matbaasi Istanbul Dis baglantilarWikimedia Commons ta Zeplin ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur