Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zayid bin Sultan en-Nehyan (Arapça: زايد بن سلطان بن زايد آل نهيان; 6 Mayıs 1918 - 2 Kasım 2004), Birleşik Arap Emirlikleri’nin kurucusu ve 1971-2004 yılları arasında devlet başkanı, Abu Dabi hükümdarı. Zaid, 1922-1926 yılları arasında Abu Dabi hükümdarı olan Şeyh Sultan bin Zaid bin Halife el-Nehyan'ın en genç oğludur. İsmini emirliği 1855-1909 yılları arasında yöneten büyük babasından alır. 6 Ağustos 1966 tarihinde kardeşi Abu Dabi Emiri 'ı kansız bir saray darbesiyle devirerek başa geçti. Zaid daha sonra diğer altı şeyhin onayıyla 1971 yılında Birleşik Arap Emirliği devlet başkanlığına seçildi. Bundan sonra ise 1976, 1981, 1986 ve 1991 yıllarında yeniden seçildi.
| Zayid bin Sultan en-Nehyan Arapça: زايد بن سلطان بن زايد آل نهيان | |
|---|---|
 | |
| 1. Birleşik Arap Emirlikleri Devlet Başkanı | |
| Görev süresi 2 Aralık 1971 - 2 Kasım 2004 | |
| Başbakan | |
| Yardımcı | Raşid bin Said el-Mektum Mektum bin Raşid el-Mektum |
| Yerine geldiği | Yeni makam |
| Abu Dabi Emiri | |
| Görev süresi 6 Ağustos 1966 - 2 Kasım 2004 | |
| Yerine geldiği | |
| Yerine gelen | Halife bin Zayid en-Nehyan |
| Görev süresi 2 Aralık 1971 - 2 Kasım 2004 | |
| Yerine geldiği | Yeni makam |
| Yerine gelen | Halife bin Zayid en-Nehyan |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 6 Mayıs 1918 Abu Dabi, Birleşik Arap Emirlikleri |
| Ölüm | 2 Kasım 2004 (86 yaşında) Abu Dabi, Birleşik Arap Emirlikleri |
| İlişkiler | El-Nehyan ailesi |
| Çocuk(lar) | |
| Dini | Sünni İslam |
İktidara gelişi
Kardeşi hükümdarken de dönemin Abu Dabi Emirliğinde etkili bir kişiydi. Arap Yarımadası'nda petrolün bulunup çıkartılmasından sonra bölgede Suudi Arabistan'da Amerikan şirketleri yoğunlaşırken Emirliklerde İngiliz egemenliği bulunmaktadır. Ancak baştaki Emir Şeyh Şahbut İngiliz şirketleriyle geçinememekte ve petrol sanayisinin gerektirdiği altyapı çalışmalarını başlatmamakta ısrar etmektedir. Şirket yetkilileri istedikleri izinleri çok zorlukla alabilmekte, farklı bölge ülkelerinden getirilen petrol sanayisi iş gücünün ihtiyaç duyduğu hiçbir hizmet bölgede sağlanamamaktadır. Petrol gelirleri sadece emir ve ailesine aktarılmakta, yerel Abu Dabi halkına yeni mali kaynak yansıtılmamaktadır. Bu durum İngilizler için artık dayanılmaz hale gelince gerçekleştirilen saray darbesi sonucu daha liberal olan Şeyh Zaid başa getirildi.
Politikaları
Zaid petrolün yarattığı kalkınma döneminde başa geçerek gelişen sanayinin önünü açar. 1800'lü yıllardan beri İngiliz egemenliği altındaki bölge sürekli olarak geri kalmış, düşük nüfus yoğunluklu, sanayisi ve doğal kaynakları bulunmayan bir bölge olagelmiştir. Denizde gerçekleştirilen inci avcılığı ise 1900'lü yılların başından itibaren kârlı olmaktan çıktığı için yapılmamaktadır. Ancak 1960'lı yıllarla beraber bölgede petrol çıkartılması emirliğin çehresini değiştirir. Zeyd uluslararası petrol şirketlerinin ve bu sanayiye hizmet eden uluslararası şirketlerin önünü açacak ve bölgeye yatırım yapmalarını sağlayacaktır. Bölge halkı ilk başta vasıfsız iş gücü olarak ancak değerlendirilirken Zeyd yönetiminin çabalarıyla eğitim alanına verilen önemle birlikte kıpırdanma başlar. Emirin ve zengin ailelerin çocukları İngiltere'ye eğitime gönderilecek, okullar ve hastaneler açılacak, yabancı şirket yöneticileri için uluslararası otel zincirleriyle anlaşmalı oteller inşa edilecektir. Olağanüstü petrol geliri çok sayıda olmayan yerel nüfusa dağıtılacak, toprak reformuna gidilerek Bedevilerin yerleşmeleri sağlanacak, yabancı şirketlerin yerel ortaklık olmaksızın ticaret yapmasına izin verilmeyecektir. Özellikle bu son uygulama sayesinde hem Batılı şirketlerin teknik uzmanlığı alınmış olacak hem de yerel bir burjuvazi yaratılmış olacaktır. Devlet bankalarının tam desteğine sahip yerel girişimciler görülmemiş derecede devlet tarafından desteklenecektir. Bu durum bazı dolandırıcılıklara ve ünlü BCCI skandalına yol açacaktır.
Çalışma koşulları
Bir anda patlak veren petrol üretimi Abu Dabi’yi hazırlıksız yakalar. Yurt dışından ve bölge ülkelerden gelen binlerce petrol işçisinin kalacak yerleri, iaşeleri ve sosyal ortamlarının her birisi sıkıntı yarattı. Özellikle vasıfsız Abu Dabi işçileri en kötü koşullarda en düşük ücretlere çalışmaktaydı. Kalacak yerleri bulunmayan bu insanlar iş koşullarına veya sosyal haklarına dair herhangi bir itiraz halinde ağır şekilde cezalandırılıyor ve hapse atılıyordu. Bu duruma karşı ilk direniş 1963 yılındaki büyük grevde yaşandı. Abu Dabi Emirliğinin petrol tekeli olan ADNOC grubuna bağlı işçilerin direnişi bastırıldı ve talepleri ancak yıllar sonra karşılandı.
Bağımsızlık
1968 yılında İngiltere içine girdiği ekonomik kriz ve bölgedeki askeri varlığının yarattığı ağır mali yükün altında ezilerek Süveyş Kanalı'nın doğusundaki bölgeden çekileceğini açıkladı. Bu kararın ardında Mısır’da yükselen Cemal Abdünnasır hükûmetinin uyguladığı Arap milliyetçiliği, Bağlantısızlar Hareketi, 1956 Süveyş Krizi ve İngiliz işçilerinin yoğun şekilde içine girdiği eylemliliklerin payı büyüktür. Bu açıklamadan sonra Abu Dabi'de o zamana kadar tekel olan çeşitli alanlardaki İngiliz şirketlerine karşı artık ABD, Batı Almanya, Japonya şirketlerinin önü açılmış oldu. Bu zamana kadar İngiliz Ordusunun güvenlik şemsiyesi altında olan bölgede savunma ile ilgili olarak öne çıkan kaygılar, Zeyd tarafından bölgedeki diğer Emirliklere önerilen bağımsızlık fikrinin öne çıkmasını sağlar. İlk başta Katar ve Bahreyn'i de içine alacak şekilde düşünülen bağımsız bir Emirlik yapısı bu ülkelerin bağımsızlıklarını ilan etmesiyle değişecek ve yedi emirliği alacak şekilde 2 Aralık 1971 tarihinde ilan edildi. O zamana kadar Abu Dabi Emiri olan Zayed bundan sonra Birleşik Arap Emirliklerinin de ilk devlet başkanı oldu.
Devlet başkanlığı
Devlet başkanlığı sırasında özellikle dini hoşgörü ve Batıya yakınlaşmayla anıldı. Ayrıca diğer Arap uluslarına Mısır, Ürdün, Somali, Filistin, İran, Irak gibi bölge ülkelerine karşılıksız yardım etti. Bağımsız olmanın ardından uluslararası kamuoyunda saygın bir yer alabilmek ve diplomatik ilişkilerde tanınabilmek için petrol gelirleri kullanıldı ve karşılıksız yardım kampanyaları düzenlendi.Suudi Arabistan ile olan sınır anlaşmazlıkları ise 1977'de çözüldü ve Emirlikler Suudiler tarafından tanındı.
Uluslararası arenada konumlanma
Zayed ve başa gelen hükûmet bölgesel savaşlarda çoğunlukla tarafsız kalacak veya genel eğilimden yana oldu. 1973 Yom Kippur Savaşı sırasında petrol ambargosuna dahil olundu. İran-Irak Savaşı sırasında iki ülke için de tarafsız bir ülke olarak kaldı ve petrol talebinin bu dönemde artmasıyla beraber canlanma yaşandı. Ayrıca 1990 yılındaki I. Körfez Savaşı sonrası, Iraklılara yardım kampanyaları düzenledi.
İç siyaset
Petrol sanayisinin getirdiği kaynaklarla halk için okullar, hastaneler inşa edilip iş güvencesi yaratılmış olsa da emirlik ve özellikle Zeyd siyasi alandaki yasaklardan ve ifade özgrülüğünün bulunmayışından dolayı eleştirildi. Bu durumu savunan Zeyd verdiği röportajda parlamenter demokrasiye karşı olduğunu belirtmiştir. Ayrıca özellikle basın alanında sansür uygulanmış ve Zeyd ve ailesi hakkında basın organlarına otosansür zorunluluğu getirilmiştir. Emirlikte sendikalar, siyasi partiler yasaklı bulunmaktadır.
BCCI skandalı
isimli Pakistanlı bir banker kurmuş olduğu (Bank of Credit and Commerce International, BCCI) için yatırım yapması için Zeyd ile 1972 yılında görüştü. Abedi'nin daha önce 1959 yılında kurmuş olduğu Pakistan Birleşik Bankası 1971 yılında kamulaştırıldı. Zeyd teklifi kabul ederek BCCI çoğunluk hisselerini aldı. Bankaya Bank of America ve CIA de ortak oldu. yapılan yorumlara göre CIA o dönemde Afganistan'daki mücahitlere para aktarmak için bankayı kullandı. 1977 yılına gelindiğinde banka borçlarını ödeyemez hale geldi. Çözüm olarak ise operasyon giderlerini yatırımlarının kârlarından ödemektense, olarak adlandırılan şekilde ödenmiş sermayeden karşılamaya başladı. 1990 yılında Price Waterhouse tarafından yapılan bağımsız denetimde BCCI kapsamında kayıt dışı yüzmilyonlarca dolar saptanmıştır. Banka Zeyd'den yardım isteyince, şeyh kayıpları tazmini karşılığında bankadaki hissesini %78’e çıkarttı. Aralık 1991’de yapılan soruşturmalarda bankada suç işlendiğine karar verildi. ABD tarafından BCCI örgütlü suç için paravan şirket olarak tanımlandı. Zeyd şahsen suçlanmasa da emirlik ailesinden birçok kişi bankayla ilişkili olarak suçlandı. Soruşturma kapsamında rüşvet, kara para aklama, silah kaçakçılığı, kadın ticareti ve terörizmin desteklenmesi suçları isnat oldu.
Zeyd Center
Abu Dabi'de 1999 yılında kurulan Zeyd Center amacını Şeyh Zeyd'in vizyonunu yerine getirmek olarak tanımlamıştı. Merkez yayınladığı raporda II. Dünya Savaşı sırasındaki Yahudi katliamının Siyonistler yüzünden olduğunu belirtince büyük bir altüst oluş yaşandı. Sonrasında ise Merkez Yahudileri insanlığın düşmanları ilan etti. Bu iddialı çıkıştan sonra Harvard yönetimi okula Zeyd tarafından yapılan 2.5 milyon dolarlık yardımın iade edilmesini gündeme getirdi. Bunun üzerine Zeyd Center kapatıldı.
Ölümü
Zeyd dünyanın en zengin insanlarından birisi olmasına rağmen görece basit bir şekilde yaşamıştı. Geleneksel Arap adetlerine bağlıydı ve halkı tarafından çok sevilirdi.[] 2 Kasım 2004 günü Abu Dabi Televizyonu tarafından hayatını kaybettiği ilan edildi. Ölüm sebebi belirtilmese de yakın zamanda Londra’da tedavi görmüştü. Cenazesi Abu Dabi’deki Şeyh Zeyd Büyük Camisi'ne gömüldü. Arap Emirlikleri'nin yönetimi en büyük oğlu olan 1948 doğumlu Halife bin Zeyd el-Nehyan'a geçti.
Konuyla ilgili yazılan eser
- Muhammed el-Fehim, From Rags to Riches: A Story of Abu Dhabi, London Center of Arab Studies, 1995
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Martin, Douglas (3 Kasım 2004). "Zayed bin Sultan, Gulf Leader and Statesman, Dies". New York Times. 30 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ocak 2014.
- ^ Al-Fahim s. 142
- ^ Al-Fahim s.162
- ^ Al-Fahim s.163
- ^ Benzer bir olay 1960'lı yıllarda Nugen Hand Bankasında yaşanmıştır.
- ^ "fas.org sitesindeki BCCI değerlendirme". 1 Eylül 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2009.
- ^ "Abu Dabi'den yardım alan kuruluşların bunu reddetmesiyle ilgili Boston Globe başyazısı 31.08.2003". 7 Mayıs 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2009.
- ^ Servetinin 24 milyar USD olduğu sanılmaktadır
Zayid bin Sultan en-Nehyan Doğumu: 6 Mayıs 1918 Ölümü: 2 Kasım 2004 | ||
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen | Abu Dabi Emiri 1966–2004 | Sonra gelen Halife bin Zaid el-Nehyan |
| Siyasi görevi | ||
| Yeni makam | Birleşik Arap Emirlikleri Devlet Başkanı 1971–2004 | Sonra gelen Halife bin Zaid el-Nehyan |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zayid bin Sultan en Nehyan Arapca زايد بن سلطان بن زايد آل نهيان 6 Mayis 1918 2 Kasim 2004 Birlesik Arap Emirlikleri nin kurucusu ve 1971 2004 yillari arasinda devlet baskani Abu Dabi hukumdari Zaid 1922 1926 yillari arasinda Abu Dabi hukumdari olan Seyh Sultan bin Zaid bin Halife el Nehyan in en genc ogludur Ismini emirligi 1855 1909 yillari arasinda yoneten buyuk babasindan alir 6 Agustos 1966 tarihinde kardesi Abu Dabi Emiri i kansiz bir saray darbesiyle devirerek basa gecti Zaid daha sonra diger alti seyhin onayiyla 1971 yilinda Birlesik Arap Emirligi devlet baskanligina secildi Bundan sonra ise 1976 1981 1986 ve 1991 yillarinda yeniden secildi Zayid bin Sultan en Nehyan Arapca زايد بن سلطان بن زايد آل نهيان1 Birlesik Arap Emirlikleri Devlet BaskaniGorev suresi 2 Aralik 1971 2 Kasim 2004BasbakanYardimci Rasid bin Said el Mektum Mektum bin Rasid el MektumYerine geldigi Yeni makamAbu Dabi EmiriGorev suresi 6 Agustos 1966 2 Kasim 2004Yerine geldigiYerine gelen Halife bin Zayid en NehyanGorev suresi 2 Aralik 1971 2 Kasim 2004Yerine geldigi Yeni makamYerine gelen Halife bin Zayid en NehyanKisisel bilgilerDogum 6 Mayis 1918 1918 05 06 Abu Dabi Birlesik Arap EmirlikleriOlum 2 Kasim 2004 86 yasinda Abu Dabi Birlesik Arap EmirlikleriIliskiler El Nehyan ailesiCocuk lar Halife Muhammed Mansur AbdullahDini Sunni IslamIktidara gelisiKardesi hukumdarken de donemin Abu Dabi Emirliginde etkili bir kisiydi Arap Yarimadasi nda petrolun bulunup cikartilmasindan sonra bolgede Suudi Arabistan da Amerikan sirketleri yogunlasirken Emirliklerde Ingiliz egemenligi bulunmaktadir Ancak bastaki Emir Seyh Sahbut Ingiliz sirketleriyle gecinememekte ve petrol sanayisinin gerektirdigi altyapi calismalarini baslatmamakta israr etmektedir Sirket yetkilileri istedikleri izinleri cok zorlukla alabilmekte farkli bolge ulkelerinden getirilen petrol sanayisi is gucunun ihtiyac duydugu hicbir hizmet bolgede saglanamamaktadir Petrol gelirleri sadece emir ve ailesine aktarilmakta yerel Abu Dabi halkina yeni mali kaynak yansitilmamaktadir Bu durum Ingilizler icin artik dayanilmaz hale gelince gerceklestirilen saray darbesi sonucu daha liberal olan Seyh Zaid basa getirildi PolitikalariZaid petrolun yarattigi kalkinma doneminde basa gecerek gelisen sanayinin onunu acar 1800 lu yillardan beri Ingiliz egemenligi altindaki bolge surekli olarak geri kalmis dusuk nufus yogunluklu sanayisi ve dogal kaynaklari bulunmayan bir bolge olagelmistir Denizde gerceklestirilen inci avciligi ise 1900 lu yillarin basindan itibaren karli olmaktan ciktigi icin yapilmamaktadir Ancak 1960 li yillarla beraber bolgede petrol cikartilmasi emirligin cehresini degistirir Zeyd uluslararasi petrol sirketlerinin ve bu sanayiye hizmet eden uluslararasi sirketlerin onunu acacak ve bolgeye yatirim yapmalarini saglayacaktir Bolge halki ilk basta vasifsiz is gucu olarak ancak degerlendirilirken Zeyd yonetiminin cabalariyla egitim alanina verilen onemle birlikte kipirdanma baslar Emirin ve zengin ailelerin cocuklari Ingiltere ye egitime gonderilecek okullar ve hastaneler acilacak yabanci sirket yoneticileri icin uluslararasi otel zincirleriyle anlasmali oteller insa edilecektir Olaganustu petrol geliri cok sayida olmayan yerel nufusa dagitilacak toprak reformuna gidilerek Bedevilerin yerlesmeleri saglanacak yabanci sirketlerin yerel ortaklik olmaksizin ticaret yapmasina izin verilmeyecektir Ozellikle bu son uygulama sayesinde hem Batili sirketlerin teknik uzmanligi alinmis olacak hem de yerel bir burjuvazi yaratilmis olacaktir Devlet bankalarinin tam destegine sahip yerel girisimciler gorulmemis derecede devlet tarafindan desteklenecektir Bu durum bazi dolandiriciliklara ve unlu BCCI skandalina yol acacaktir Calisma kosullari Bir anda patlak veren petrol uretimi Abu Dabi yi hazirliksiz yakalar Yurt disindan ve bolge ulkelerden gelen binlerce petrol iscisinin kalacak yerleri iaseleri ve sosyal ortamlarinin her birisi sikinti yaratti Ozellikle vasifsiz Abu Dabi iscileri en kotu kosullarda en dusuk ucretlere calismaktaydi Kalacak yerleri bulunmayan bu insanlar is kosullarina veya sosyal haklarina dair herhangi bir itiraz halinde agir sekilde cezalandiriliyor ve hapse atiliyordu Bu duruma karsi ilk direnis 1963 yilindaki buyuk grevde yasandi Abu Dabi Emirliginin petrol tekeli olan ADNOC grubuna bagli iscilerin direnisi bastirildi ve talepleri ancak yillar sonra karsilandi Bagimsizlik1968 yilinda Ingiltere icine girdigi ekonomik kriz ve bolgedeki askeri varliginin yarattigi agir mali yukun altinda ezilerek Suveys Kanali nin dogusundaki bolgeden cekilecegini acikladi Bu kararin ardinda Misir da yukselen Cemal Abdunnasir hukumetinin uyguladigi Arap milliyetciligi Baglantisizlar Hareketi 1956 Suveys Krizi ve Ingiliz iscilerinin yogun sekilde icine girdigi eylemliliklerin payi buyuktur Bu aciklamadan sonra Abu Dabi de o zamana kadar tekel olan cesitli alanlardaki Ingiliz sirketlerine karsi artik ABD Bati Almanya Japonya sirketlerinin onu acilmis oldu Bu zamana kadar Ingiliz Ordusunun guvenlik semsiyesi altinda olan bolgede savunma ile ilgili olarak one cikan kaygilar Zeyd tarafindan bolgedeki diger Emirliklere onerilen bagimsizlik fikrinin one cikmasini saglar Ilk basta Katar ve Bahreyn i de icine alacak sekilde dusunulen bagimsiz bir Emirlik yapisi bu ulkelerin bagimsizliklarini ilan etmesiyle degisecek ve yedi emirligi alacak sekilde 2 Aralik 1971 tarihinde ilan edildi O zamana kadar Abu Dabi Emiri olan Zayed bundan sonra Birlesik Arap Emirliklerinin de ilk devlet baskani oldu Devlet baskanligiDevlet baskanligi sirasinda ozellikle dini hosgoru ve Batiya yakinlasmayla anildi Ayrica diger Arap uluslarina Misir Urdun Somali Filistin Iran Irak gibi bolge ulkelerine karsiliksiz yardim etti Bagimsiz olmanin ardindan uluslararasi kamuoyunda saygin bir yer alabilmek ve diplomatik iliskilerde taninabilmek icin petrol gelirleri kullanildi ve karsiliksiz yardim kampanyalari duzenlendi Suudi Arabistan ile olan sinir anlasmazliklari ise 1977 de cozuldu ve Emirlikler Suudiler tarafindan tanindi Uluslararasi arenada konumlanma Zayed ve basa gelen hukumet bolgesel savaslarda cogunlukla tarafsiz kalacak veya genel egilimden yana oldu 1973 Yom Kippur Savasi sirasinda petrol ambargosuna dahil olundu Iran Irak Savasi sirasinda iki ulke icin de tarafsiz bir ulke olarak kaldi ve petrol talebinin bu donemde artmasiyla beraber canlanma yasandi Ayrica 1990 yilindaki I Korfez Savasi sonrasi Iraklilara yardim kampanyalari duzenledi Ic siyaset Petrol sanayisinin getirdigi kaynaklarla halk icin okullar hastaneler insa edilip is guvencesi yaratilmis olsa da emirlik ve ozellikle Zeyd siyasi alandaki yasaklardan ve ifade ozgrulugunun bulunmayisindan dolayi elestirildi Bu durumu savunan Zeyd verdigi roportajda parlamenter demokrasiye karsi oldugunu belirtmistir Ayrica ozellikle basin alaninda sansur uygulanmis ve Zeyd ve ailesi hakkinda basin organlarina otosansur zorunlulugu getirilmistir Emirlikte sendikalar siyasi partiler yasakli bulunmaktadir BCCI skandali isimli Pakistanli bir banker kurmus oldugu Bank of Credit and Commerce International BCCI icin yatirim yapmasi icin Zeyd ile 1972 yilinda gorustu Abedi nin daha once 1959 yilinda kurmus oldugu Pakistan Birlesik Bankasi 1971 yilinda kamulastirildi Zeyd teklifi kabul ederek BCCI cogunluk hisselerini aldi Bankaya Bank of America ve CIA de ortak oldu yapilan yorumlara gore CIA o donemde Afganistan daki mucahitlere para aktarmak icin bankayi kullandi 1977 yilina gelindiginde banka borclarini odeyemez hale geldi Cozum olarak ise operasyon giderlerini yatirimlarinin karlarindan odemektense olarak adlandirilan sekilde odenmis sermayeden karsilamaya basladi 1990 yilinda Price Waterhouse tarafindan yapilan bagimsiz denetimde BCCI kapsaminda kayit disi yuzmilyonlarca dolar saptanmistir Banka Zeyd den yardim isteyince seyh kayiplari tazmini karsiliginda bankadaki hissesini 78 e cikartti Aralik 1991 de yapilan sorusturmalarda bankada suc islendigine karar verildi ABD tarafindan BCCI orgutlu suc icin paravan sirket olarak tanimlandi Zeyd sahsen suclanmasa da emirlik ailesinden bircok kisi bankayla iliskili olarak suclandi Sorusturma kapsaminda rusvet kara para aklama silah kacakciligi kadin ticareti ve terorizmin desteklenmesi suclari isnat oldu Zeyd Center Abu Dabi de 1999 yilinda kurulan Zeyd Center amacini Seyh Zeyd in vizyonunu yerine getirmek olarak tanimlamisti Merkez yayinladigi raporda II Dunya Savasi sirasindaki Yahudi katliaminin Siyonistler yuzunden oldugunu belirtince buyuk bir altust olus yasandi Sonrasinda ise Merkez Yahudileri insanligin dusmanlari ilan etti Bu iddiali cikistan sonra Harvard yonetimi okula Zeyd tarafindan yapilan 2 5 milyon dolarlik yardimin iade edilmesini gundeme getirdi Bunun uzerine Zeyd Center kapatildi OlumuZeyd dunyanin en zengin insanlarindan birisi olmasina ragmen gorece basit bir sekilde yasamisti Geleneksel Arap adetlerine bagliydi ve halki tarafindan cok sevilirdi kaynak belirtilmeli 2 Kasim 2004 gunu Abu Dabi Televizyonu tarafindan hayatini kaybettigi ilan edildi Olum sebebi belirtilmese de yakin zamanda Londra da tedavi gormustu Cenazesi Abu Dabi deki Seyh Zeyd Buyuk Camisi ne gomuldu Arap Emirlikleri nin yonetimi en buyuk oglu olan 1948 dogumlu Halife bin Zeyd el Nehyan a gecti Konuyla ilgili yazilan eserMuhammed el Fehim From Rags to Riches A Story of Abu Dhabi London Center of Arab Studies 1995Ayrica bakiniz1973 Petrol KriziKaynakca Martin Douglas 3 Kasim 2004 Zayed bin Sultan Gulf Leader and Statesman Dies New York Times 30 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Ocak 2014 Al Fahim s 142 Al Fahim s 162 Al Fahim s 163 Benzer bir olay 1960 li yillarda Nugen Hand Bankasinda yasanmistir fas org sitesindeki BCCI degerlendirme 1 Eylul 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2009 Abu Dabi den yardim alan kuruluslarin bunu reddetmesiyle ilgili Boston Globe basyazisi 31 08 2003 7 Mayis 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2009 Servetinin 24 milyar USD oldugu sanilmaktadir Zayid bin Sultan en NehyanEl Nehyan HanedaniDogumu 6 Mayis 1918 Olumu 2 Kasim 2004Resmi unvanlarOnce gelen Abu Dabi Emiri 1966 2004 Sonra gelen Halife bin Zaid el NehyanSiyasi goreviYeni makam Birlesik Arap Emirlikleri Devlet Baskani 1971 2004 Sonra gelen Halife bin Zaid el Nehyan