Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zihni Derin (1880, Muğla - 25 Ağustos 1965, Ankara), Türk ziraatçi ve eğitimcidir.
Zihni Derin | |
|---|---|
 Rize Botanik Bahçesi girişindeki büstü | |
| Doğum | 1880 Muğla |
| Ölüm | 25 Ağustos 1965 (84-85 yaşlarında) Ankara |
| Milliyet | Türk |
| Eğitim | Halkalı Ziraat Mektebi Âlisi |
| Meslek | Ziraatçi ve eğitimci |
| Tanınma nedeni | Türkiye'de çay tarımının başlamasına ve yayılmasına önderlik etmesi |
Türkiye'de çay tarımının başlamasına ve yayılmasına önderlik etmiştir; “çayın babası” olarak bilinir.
Yaşamı
1880 yılında Muğla'da dünyaya geldi. Babası, Muğla'nın Kuloğulları ailesinden Mehmet Ali Bey'dir. 1897'de Muğla İdadisi'ni, 1900'de Selanik Ziraat Ameliyat Mektebi'ni, 1904'te Halkalı Ziraat Mektebi Âlisi'ni bitirdi. 1905'te Aydın İli Orman ve Maden Muamelat Kâtipliği göreviyle devlet memurluğuna başladı.
Meslek yaşamı
Rodos'ta Akdeniz Adaları ili (o zamanki adıyla Cezayir-i Bahr-i Sefid Eyaleti ) Orman Müfettiş Kâtibi, Gediz ve Simav ilçeleri Orman Müfettiş Vekili olarak görev yaptıktan sonra, 1907 de Orman Müfettişi oldu.
1909'dan 1912'ye kadar Selanik Ziraat Mektebi'nde kimya, ziraat sanatları ve jeoloji öğretmenliği yaptı. 1911'de Selanik'te Maide Hanım ile evlendi; bu evlilikten üç çocuk sahibi oldu.
1914-1920 yılları arasında, Bursa'da öğretmenlik yaptı ve Bursa Milli Eğitim Müdür Vekilliği görevinde bulundu.
Milli Mücadele'ye katılışı
1920'deki Yunan işgalinden hemen önce Bursa'dan ayrılıp, Ankara'ya geçti; Milli Mücadele Hükûmetinin kurduğu İktisat Bakanlığında ilk Tarım Genel Müdürü oldu; 1924'e kadar bu görevde kaldı.
İlk çaycılık girişimleri
Ankara'da 1921 Nisanında ülkenin ekonomik ve sosyal sorunlarını görüşmek amacıyla bakanlık temsilciliklerinin katıldığı bir komisyonda İktisat Bakanlığı'nın temsilcisi olarak yer aldı. Rus Devrimi'nden sonra Batum sınırının kapatılması ile işsizliğin ve güvenlik sorunlarının arttığı Doğu Karadeniz'de halka yeni iş imkanları yaratmak için inceleme yapmakla görevlendirildi. Halkalı Yüksek Ziraat Mektebi öğretmenlerinden Ali Rıza Bey'in 1917'de Batum'da yaptığı inceleme sonucu yazdığı raporu okudu. Raporda, çayın Rize dolaylarında yetiştirilmesinin mümkün olduğu, sebepleri ile birlikte ifade edilmişti. Zihni Derin, Ali Rıza beyin raporunu Rize’deki komisyona okudu, uygulamayı başlatmak üzere bir fidanlık kurulması kararlaştırıldı.
1923 yılında çay ve narenciye fidanlığı kurmak üzere Rize'ye gönderilen Zihni Bey, hazineye ait Garal Tepesi'ndeki 15 dekarlık arazide çalışmalarına başladı. Bölgede bazı meraklıların Batum'dan getirip süs bitkisi olarak diktikleri çay fidanlarının gayet iyi geliştiğini görmüştü; 1924'te Batum'u ziyaret ederek Ruslar tarafından kurulmuş olan çay bahçelerini, çay fabrikasını ve Astropikal Bitkiler Araştırma İstasyonu'nu inceledi. Beraberinde getirdiği çay tohumu ve fidanları, narenciye ve bazı meyve çeşitleri, bambu rizomları fidanlığa dikti. Bölgenin iklim ve bölge yapısının çay yetiştirmeye uygun olduğu görüşüne vardı. Batum'dan fidan getirip halka dağıtma girişiminde bulundu ancak yeterli ilgi görmeyen bu ilk girişim başarısız oldu.
Ankara'daki görevinin başına dönen Zihni Derin, bu konu ile ilgili bir yasa teklifi hazırladı ve tasarı, o dönemin Rize Mebuslarının desteğiyle 6 Şubat 1924 tarih ve 407 sayıyla kanunlaştı. Kanun, Rize Vilayeti ile Borçka Kazasında; Fındık, Portakal, Limon, Mandalina, Çay Yetiştirilmesi Hakkındaki Kanun adıyla yürürlüğe girdi.
Öğretmenliğe dönüşü
Çıkartılan kanunun yetersiz kalması ve bölge halkının çay yetiştirme konusunda bilgisizliği nedeniyle çalışmalar başarısız olup çay tarımı çalışmaları ertelenince Zihni Bey öğretmenlik mesleğine döndü. İstanbul'da çeşitli okullarda öğretmenlik yaptı. 1930'dan itibaren öğretmenliğe Ankara’da devam etti.
Çay organizatörlüğü
Çay tarımının ülkede yeniden gündeme gelmesi üzerine 1936'da Trakya'da İkinci Umumi Müfettişlik Ziraat Müşavirliğine, 1937'de Tarım Bakanlığı Başmüşavirliğine atandı.
1938'de Rize ve çevresinde kurulacak Ziraî Teşkilat'ta çay organizatörü unvanı çay üretiminin yaygınlaşması için yoğun olarak çalıştı. 1945'te yaş haddi nedeniyle emekli olduktan sonra da Tarım Bakanlığı'nda organizatör olarak görev yapmaya devam etti.
1950 seçimlerinde Rize'de bağımsız milletvekili adayı oldu; ancak meclise giremedi.
Ölümü
27 Mayıs 1960 Darbesi'nden sonra 1964 yılında Rize'de yapılan “Çayın 40. Yılı” törenlerine onur konuğu olarak çağrılan Zihni Derin, 25 Ağustos 1965'te Ankara'da vefat etti.
Çalışmaları, 1969 yılında TÜBİTAK Hizmet Ödülü'ne değer görüldü.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ Türkiye'de Çay Üretimi ve Tarihi, Mavirize.com sitesi, Erişim tarihi:17.07.2012
- ^ a b c . 9 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2012.
- ^ "Türk çaycılığı, Biriz.biz sitesi, Erişim tarihi:17.07.2012". 25 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Temmuz 2012.
- ^ "Mahiye Morgül, Çayın Tarihi Dizini, Sanatsalhaber.com sitesi, Erişim tarihi:17.07.2012". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Temmuz 2012.
- Genel
- Mustafa Duman (2005). Çay kitabı. Kitabevi. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zihni Derin 1880 Mugla 25 Agustos 1965 Ankara Turk ziraatci ve egitimcidir Zihni DerinRize Botanik Bahcesi girisindeki bustuDogum1880 MuglaOlum25 Agustos 1965 84 85 yaslarinda AnkaraMilliyetTurkEgitimHalkali Ziraat Mektebi AlisiMeslekZiraatci ve egitimciTaninma nedeniTurkiye de cay tariminin baslamasina ve yayilmasina onderlik etmesi Turkiye de cay tariminin baslamasina ve yayilmasina onderlik etmistir cayin babasi olarak bilinir Yasami1880 yilinda Mugla da dunyaya geldi Babasi Mugla nin Kulogullari ailesinden Mehmet Ali Bey dir 1897 de Mugla Idadisi ni 1900 de Selanik Ziraat Ameliyat Mektebi ni 1904 te Halkali Ziraat Mektebi Alisi ni bitirdi 1905 te Aydin Ili Orman ve Maden Muamelat Katipligi goreviyle devlet memurluguna basladi Meslek yasami Rodos ta Akdeniz Adalari ili o zamanki adiyla Cezayir i Bahr i Sefid Eyaleti Orman Mufettis Katibi Gediz ve Simav ilceleri Orman Mufettis Vekili olarak gorev yaptiktan sonra 1907 de Orman Mufettisi oldu 1909 dan 1912 ye kadar Selanik Ziraat Mektebi nde kimya ziraat sanatlari ve jeoloji ogretmenligi yapti 1911 de Selanik te Maide Hanim ile evlendi bu evlilikten uc cocuk sahibi oldu 1914 1920 yillari arasinda Bursa da ogretmenlik yapti ve Bursa Milli Egitim Mudur Vekilligi gorevinde bulundu Milli Mucadele ye katilisi 1920 deki Yunan isgalinden hemen once Bursa dan ayrilip Ankara ya gecti Milli Mucadele Hukumetinin kurdugu Iktisat Bakanliginda ilk Tarim Genel Muduru oldu 1924 e kadar bu gorevde kaldi Ilk caycilik girisimleri Ankara da 1921 Nisaninda ulkenin ekonomik ve sosyal sorunlarini gorusmek amaciyla bakanlik temsilciliklerinin katildigi bir komisyonda Iktisat Bakanligi nin temsilcisi olarak yer aldi Rus Devrimi nden sonra Batum sinirinin kapatilmasi ile issizligin ve guvenlik sorunlarinin arttigi Dogu Karadeniz de halka yeni is imkanlari yaratmak icin inceleme yapmakla gorevlendirildi Halkali Yuksek Ziraat Mektebi ogretmenlerinden Ali Riza Bey in 1917 de Batum da yaptigi inceleme sonucu yazdigi raporu okudu Raporda cayin Rize dolaylarinda yetistirilmesinin mumkun oldugu sebepleri ile birlikte ifade edilmisti Zihni Derin Ali Riza beyin raporunu Rize deki komisyona okudu uygulamayi baslatmak uzere bir fidanlik kurulmasi kararlastirildi 1923 yilinda cay ve narenciye fidanligi kurmak uzere Rize ye gonderilen Zihni Bey hazineye ait Garal Tepesi ndeki 15 dekarlik arazide calismalarina basladi Bolgede bazi meraklilarin Batum dan getirip sus bitkisi olarak diktikleri cay fidanlarinin gayet iyi gelistigini gormustu 1924 te Batum u ziyaret ederek Ruslar tarafindan kurulmus olan cay bahcelerini cay fabrikasini ve Astropikal Bitkiler Arastirma Istasyonu nu inceledi Beraberinde getirdigi cay tohumu ve fidanlari narenciye ve bazi meyve cesitleri bambu rizomlari fidanliga dikti Bolgenin iklim ve bolge yapisinin cay yetistirmeye uygun oldugu gorusune vardi Batum dan fidan getirip halka dagitma girisiminde bulundu ancak yeterli ilgi gormeyen bu ilk girisim basarisiz oldu Ankara daki gorevinin basina donen Zihni Derin bu konu ile ilgili bir yasa teklifi hazirladi ve tasari o donemin Rize Mebuslarinin destegiyle 6 Subat 1924 tarih ve 407 sayiyla kanunlasti Kanun Rize Vilayeti ile Borcka Kazasinda Findik Portakal Limon Mandalina Cay Yetistirilmesi Hakkindaki Kanun adiyla yururluge girdi Ogretmenlige donusu Cikartilan kanunun yetersiz kalmasi ve bolge halkinin cay yetistirme konusunda bilgisizligi nedeniyle calismalar basarisiz olup cay tarimi calismalari ertelenince Zihni Bey ogretmenlik meslegine dondu Istanbul da cesitli okullarda ogretmenlik yapti 1930 dan itibaren ogretmenlige Ankara da devam etti Cay organizatorlugu Cay tariminin ulkede yeniden gundeme gelmesi uzerine 1936 da Trakya da Ikinci Umumi Mufettislik Ziraat Musavirligine 1937 de Tarim Bakanligi Basmusavirligine atandi 1938 de Rize ve cevresinde kurulacak Zirai Teskilat ta cay organizatoru unvani cay uretiminin yayginlasmasi icin yogun olarak calisti 1945 te yas haddi nedeniyle emekli olduktan sonra da Tarim Bakanligi nda organizator olarak gorev yapmaya devam etti 1950 secimlerinde Rize de bagimsiz milletvekili adayi oldu ancak meclise giremedi Olumu 27 Mayis 1960 Darbesi nden sonra 1964 yilinda Rize de yapilan Cayin 40 Yili torenlerine onur konugu olarak cagrilan Zihni Derin 25 Agustos 1965 te Ankara da vefat etti Calismalari 1969 yilinda TUBITAK Hizmet Odulu ne deger goruldu Ayrica bakinizTurk cayi Ali Riza Erten Sevket Rasit HatipogluKaynakcaOzel Turkiye de Cay Uretimi ve Tarihi Mavirize com sitesi Erisim tarihi 17 07 2012 a b c 9 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Temmuz 2012 Turk cayciligi Biriz biz sitesi Erisim tarihi 17 07 2012 25 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2012 Mahiye Morgul Cayin Tarihi Dizini Sanatsalhaber com sitesi Erisim tarihi 17 07 2012 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2012 GenelMustafa Duman 2005 Cay kitabi Kitabevi ISBN 978 975 6403 54 9