Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zorba, Yunan yazar Nikos Kazancakis'in ilk kez 1946'da yayımladığı romanıdır. Özgün adı Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά (Transliterasyonu: Vios Kai Politeia Alexi Zorba, Türkçesi: Alexis Zorbas'nın Hayatı ve Maceraları) olan kitap İngiltere ve ABD'de Zorba the Greek (Türkçesi: Yunan Zorba) adıyla yayımlanmıştır.
| Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά 'Alexis Zorbas'nın Hayatı ve Maceraları' | |
 Zorba romanının Türkçe baskılarından birinin kapağı | |
| Yazar | Nikos Kazancakis |
|---|---|
| Çevirmen | Ahmet Angın (Yunanca aslından) |
Kapak sanatçısı | Ayşe Çelem |
| Ülke | Yunanistan |
| Dil | Yunanca |
| Konu | Drama |
| Tür | Roman |
| Yayım | 1946 (özgün) 1952 (İngilizce) 1963 (Türkçe) |
| Yayımcı | (özgün) Ataç Yayınevi (1963, 1967 ve 1970) Can Yayınları (1982 - 2007 arasında muhtelif baskılar) (Türkçe) |
| Medya türü | Karton kapak, ithal kâğıt |
| Sayfa | 295 |
| ISBN | (özgün) (Türkçe) |
| OCLC | 840045253 |
| Modern Klasikler serisi | |
Roman İngilizce olarak ilk kez 1952'de İngiltere'de, 1953'te de ABD'de yayımlandı. Türkiye'de ise ilk kez Ataç Yayınevi tarafından Aleksi Zorba adıyla 1963'te yayımlandı ve 1967 ve 1970 yıllarında aynı yayınevinden iki baskısı daha çıktı. Sonra Can Yayınları tarafından 1982'de Zorba adıyla yayımlandı ve yayınevi tarafından muhtelif sayıda baskıları yapıldı. Türkçedeki bütün çevirileri Yunanca aslından tarafından yapılmıştır.
Zorba, 1883-1957 yılları arasında yaşamış olan Yunan yazar Nikos Kazancakis´in olgunluk dönemi ürünüdür. "Zorba" bir yaşam kılavuzudur. Bugün Nikos Kazancakis´in mezar taşında yazılı olanlar, doğrudan Zorba´nın ağzından dökülmüş kader sözcükleri gibidir âdeta:
Hiçbir şey ummuyorum; hiçbir şeyden korkmuyorum; özgürüm.
Konusu
Konusu 1930'larda geçen roman, adı kitapta hiç belirtilmeyen bir yazarın ağzından anlatılır. Hayattan fazlaca bir beklentisi olmayan bu mutsuz entelektüel, bir süreliğine kendisini dinlemek ve yaşantısına çekidüzen vermek üzere kitaplarını bir kenara koyarak Yunanistan'ın Girit adasına gelir. Burada kendisine ait linyit kömürü madenleriyle de ilgilenecektir. Yazar burada aşırı davranışları olan, kaba saba ama hayata şehvetle bağlı orta yaşlı bir Yunan olan Alexis Zorba ile tanışır ve onu ustabaşı olarak işe alır. Aradan geçen birkaç aylık zamanda bu ilginç Yunan, genç yazarı derinden etkileyecektir. Zorba kendi ilginç hayat felsefesini genç yazara da kabul ettirdikçe yazarın hayata bakış açısı da yavaş yavaş değişime uğrayacaktır. Zorba'nın hayat felsefesinin bir parçası da yenilgileri umursamamaktır. Zorba'ya göre yenilgiler hayatın kaçınılmaz parçalarıdır ve ancak yenilginin sürekli olarak tadılması ile hayatın zaferlerinin tadına varılabilir.
İnsan sevgisiyle dolu olan Zorba, hayatını bu yönde etkileyen bir olayı genç yazara şöyle anlatır:
Komşumuz ihtiyar bir Türk olan Hüseyin Ağa çok yoksuldu, hanımı, çocukları da yoktu. Akşam eve geldi mi, avluda diğer ihtiyarlarla oturur, çorap örerdi. Ermiş bir adamdı Hüseyin Ağa. Bir gün beni dizlerine aldı; hayır duası eder gibi elini başıma koydu; 'Aleksi' dedi, 'Bak sana bir şey söyleyeceğim, küçük olduğun için anlamayacaksın, büyüyünce anlarsın. Dinle oğlum, Tanrı'yı yedi kat gökler ve yedi kat yerler almaz; ama insanın kalbi alır, onun için aklını başına topla Aleksi, hiçbir zaman insan yüreğini yaralama.'
Karakterler
Aleksi Zorba
Aleksi Zorba, romanın başkahramanı olmanın yanı sıra, Kazancakis'in karakterine duyduğu hayranlıkla birlikte âdeta yüceltilmiştir. Gerçek bir kişi olduğu, Girit'te yaşayan fakir ve felsefi çizgide yaşamış bir insan olduğu sanılmaktadır. Kitabın önsözünde Kazancakis kendisini etkileyen tarihin önemli isimlerini sıralar, bu isimler arasında Homeros, Buda, Nietzsche, Bergson gibi isimlerin dışında Zorba da bulunmaktadır. Bu sayede yazar karakterin kendisi için taşıdığı önemi, sunduğu yaşam felsefesini de okuyucuya aktarmıştır. Kitabın olay örgüsü içine çoğunlukla Zorba'nın hayat hakkındaki düşünceleri verilmiştir. Kitabın yazıldığı İkinci Dünya Savaşı dönemi de göz önünde bulundurulursa Zorba'nın sarf ettiği şu sözler gerçekten ders çıkarılasıdır.
Bir zamanlar diyordum ki: Bu Türk'tür, bu Bulgar'dır ve bu Yunan'dır. Ben, vatan için öyle şeyler yaptım ki patron, tüylerin ürperir; adam kestim, çaldım, köyler yaktım, kadınların ırzına geçtim, evler yağma ettim. Neden? Çünkü bunlar Bulgar'mış ya da bilmem neymiş. Şimdi sık sık şöyle diyorum: Hay kahrolasıca pis herif, hay yok olası aptal! Yani akıllandım, artık insanlara bakıp şöyle demekteyim: Bu iyi adamdır, şu kötü. İster Bulgar olsun, ister Rum, isterse Türk! Hepsi bir benim için. Şimdi, iyi mi, kötü mü, yalnız ona bakıyorum. Ve ekmek çarpsın ki, ihtiyarladıkça da, buna bile bakmamaya başladım. Ulan, ister iyi, ister kötü olsun be! Hepsine acıyorum işte. Boş versem bile, bir insan gördüm mü içim cız ediyor. Nah diyorum, bu fakir de yiyor, içiyor, seviyor, korkuyor, onun da tanrısı ve karşı tanrısı var, o da kıkırdayacak ve dümdüz toprağa uzanacak, onu da kurtlar yiyecek. Hey zavallı hey! Hepimiz kardeşiz be. Hepimiz kurtların yiyeceği etiz!
Tüm bunların dışında Zorba'nın insanlara yönelik duyduğu acıma hissi fark edilebilir düzeydedir. Bu acıma hissi çoğu zaman kadınlara yönelik duyduğu zaafı ile birleşmiştir. Öte yandan Zorba için kendini ifade edebilmenin yegâne yolu rakstır. Çok mutlu olduğunda yahut üzgün olduğunda onun başvurduğu yöntem raks etmek ve duygularını bu sayede ifade etmektir. Kelimelerin yetersiz kaldığı, kendini yeterince ifade edemediği durumlarda örneğin kitabın bir bölümünde yazarı anlayamayan Zorba; "Ah bre Patron, o dediklerini raks edebilseydin de, ben de anlasaydım!" der.
Yazar
Zorba'nın öyküsü onun ağzından anlatılır, kitap onun Zorba hakkındaki düşünceleri üzerine kurulmuştur. Kitapta açık bir biçimde adı verilmeyen bu yazar muhtemeldir ki Nikos Kazancakis'in kendisidir. Zorba tarafından çok kitap okuduğu için kâğıt faresi olarak adlandırılır.
Diğer karakterler
- Madam Ortans: Aleksi Zorba'nın Bubulina'm diye hitap ettiği, Girit'te kaldıkları süre içerisinde evinde misafir oldukları Fransız kökenli duldur.
- Dul: Yazarın da etkilendiği, kitapta trajik bir son ile ölen karakter.
- Mavrandonis: Köyün ileri gelenlerinden birisi.
- Pavlis: Dul'a aşkından intihar eden Mavrandonis'in oğlu.
- Zaharias - Yosif: Keşiş.
- Karayannis: Yazarın mektup arkadaşı.
- Mimitos: Girit'te bulunan köyün delisi.
Sinema uyarlaması
Roman 1964'te Yunan yönetmen Mihalis Kakoyannis tarafından Alexis Zorbas adıyla sinemaya aktarıldı. Bir ABD - İngiltere - Yunanistan ortak yapımı olan bu 3 Oscarlı filmin müziklerini Mikis Theodorakis bestelemiş, başlıca rollerinde ise Anthony Quinn, Alan Bates, Irene Papas oynamışlardır. Dünya çapında başarı kazanan bu siyah beyaz film Türkiye'de de Zorba adıyla gösterildi.
1968 yılında romanın bir de müzikali yapıldı.
Türkçe baskıları
| Yıl | Türkçe ad | Yayınevi | Çevirmen | ISBN |
|---|---|---|---|---|
| 1963, 1967, 1970 | Aleksi Zorba | yok | ||
| 1982 - 2013 arasında 15 baskı | Zorba | Can Yayınları | Ahmet Angın | () |
Adlandırma
| Ad | Transliterasyonu | Türkçe anlamı | Açıklama |
|---|---|---|---|
| Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά | Vios Kai Politeia Alexi Zorba | Alexis Zorbas'nın Hayatı ve Maceraları | 1946'da ilk kez yayımlandı. Özgün adı. |
| Zorba the Greek | Yunan Zorba | 1952: İngilizcede ilk kez. | |
| Aleksi Zorba | 1963: Ataç Yayınevi'nin verdiği Türkçe ad. | ||
| Zorba | 1982: Can Yayınları'nın verdiği Türkçe ad. |
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Time Dergisi'nde kitabın eleştirisi 18 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Türkçe bir inceleme 26 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zorba Yunan yazar Nikos Kazancakis in ilk kez 1946 da yayimladigi romanidir Ozgun adi Bios kai Politeia toy Ale3h Zormpa Transliterasyonu Vios Kai Politeia Alexi Zorba Turkcesi Alexis Zorbas nin Hayati ve Maceralari olan kitap Ingiltere ve ABD de Zorba the Greek Turkcesi Yunan Zorba adiyla yayimlanmistir ZorbaBios kai Politeia toy Ale3h Zormpa Alexis Zorbas nin Hayati ve Maceralari Zorba romaninin Turkce baskilarindan birinin kapagiYazarNikos KazancakisCevirmenAhmet Angin Yunanca aslindan Kapak sanatcisiAyse CelemUlkeYunanistanDilYunancaKonuDramaTurRomanYayim1946 ozgun 1952 Ingilizce 1963 Turkce Yayimci ozgun Atac Yayinevi 1963 1967 ve 1970 Can Yayinlari 1982 2007 arasinda muhtelif baskilar Turkce Medya turuKarton kapak ithal kagitSayfa295ISBN0684825546 ozgun 978 975 510 161 3 Turkce OCLC840045253Modern Klasikler serisi Roman Ingilizce olarak ilk kez 1952 de Ingiltere de 1953 te de ABD de yayimlandi Turkiye de ise ilk kez Atac Yayinevi tarafindan Aleksi Zorba adiyla 1963 te yayimlandi ve 1967 ve 1970 yillarinda ayni yayinevinden iki baskisi daha cikti Sonra Can Yayinlari tarafindan 1982 de Zorba adiyla yayimlandi ve yayinevi tarafindan muhtelif sayida baskilari yapildi Turkcedeki butun cevirileri Yunanca aslindan tarafindan yapilmistir Zorba 1883 1957 yillari arasinda yasamis olan Yunan yazar Nikos Kazancakis in olgunluk donemi urunudur Zorba bir yasam kilavuzudur Bugun Nikos Kazancakis in mezar tasinda yazili olanlar dogrudan Zorba nin agzindan dokulmus kader sozcukleri gibidir adeta Hicbir sey ummuyorum hicbir seyden korkmuyorum ozgurum KonusuKonusu 1930 larda gecen roman adi kitapta hic belirtilmeyen bir yazarin agzindan anlatilir Hayattan fazlaca bir beklentisi olmayan bu mutsuz entelektuel bir sureligine kendisini dinlemek ve yasantisina cekiduzen vermek uzere kitaplarini bir kenara koyarak Yunanistan in Girit adasina gelir Burada kendisine ait linyit komuru madenleriyle de ilgilenecektir Yazar burada asiri davranislari olan kaba saba ama hayata sehvetle bagli orta yasli bir Yunan olan Alexis Zorba ile tanisir ve onu ustabasi olarak ise alir Aradan gecen birkac aylik zamanda bu ilginc Yunan genc yazari derinden etkileyecektir Zorba kendi ilginc hayat felsefesini genc yazara da kabul ettirdikce yazarin hayata bakis acisi da yavas yavas degisime ugrayacaktir Zorba nin hayat felsefesinin bir parcasi da yenilgileri umursamamaktir Zorba ya gore yenilgiler hayatin kacinilmaz parcalaridir ve ancak yenilginin surekli olarak tadilmasi ile hayatin zaferlerinin tadina varilabilir Insan sevgisiyle dolu olan Zorba hayatini bu yonde etkileyen bir olayi genc yazara soyle anlatir Komsumuz ihtiyar bir Turk olan Huseyin Aga cok yoksuldu hanimi cocuklari da yoktu Aksam eve geldi mi avluda diger ihtiyarlarla oturur corap orerdi Ermis bir adamdi Huseyin Aga Bir gun beni dizlerine aldi hayir duasi eder gibi elini basima koydu Aleksi dedi Bak sana bir sey soyleyecegim kucuk oldugun icin anlamayacaksin buyuyunce anlarsin Dinle oglum Tanri yi yedi kat gokler ve yedi kat yerler almaz ama insanin kalbi alir onun icin aklini basina topla Aleksi hicbir zaman insan yuregini yaralama Roman Turkiye de ilk kez Atac Yayinevi tarafindan Aleksi Zorba adiyla 1963 te yayimlandi KarakterlerAleksi Zorba Aleksi Zorba romanin baskahramani olmanin yani sira Kazancakis in karakterine duydugu hayranlikla birlikte adeta yuceltilmistir Gercek bir kisi oldugu Girit te yasayan fakir ve felsefi cizgide yasamis bir insan oldugu sanilmaktadir Kitabin onsozunde Kazancakis kendisini etkileyen tarihin onemli isimlerini siralar bu isimler arasinda Homeros Buda Nietzsche Bergson gibi isimlerin disinda Zorba da bulunmaktadir Bu sayede yazar karakterin kendisi icin tasidigi onemi sundugu yasam felsefesini de okuyucuya aktarmistir Kitabin olay orgusu icine cogunlukla Zorba nin hayat hakkindaki dusunceleri verilmistir Kitabin yazildigi Ikinci Dunya Savasi donemi de goz onunde bulundurulursa Zorba nin sarf ettigi su sozler gercekten ders cikarilasidir Bir zamanlar diyordum ki Bu Turk tur bu Bulgar dir ve bu Yunan dir Ben vatan icin oyle seyler yaptim ki patron tuylerin urperir adam kestim caldim koyler yaktim kadinlarin irzina gectim evler yagma ettim Neden Cunku bunlar Bulgar mis ya da bilmem neymis Simdi sik sik soyle diyorum Hay kahrolasica pis herif hay yok olasi aptal Yani akillandim artik insanlara bakip soyle demekteyim Bu iyi adamdir su kotu Ister Bulgar olsun ister Rum isterse Turk Hepsi bir benim icin Simdi iyi mi kotu mu yalniz ona bakiyorum Ve ekmek carpsin ki ihtiyarladikca da buna bile bakmamaya basladim Ulan ister iyi ister kotu olsun be Hepsine aciyorum iste Bos versem bile bir insan gordum mu icim ciz ediyor Nah diyorum bu fakir de yiyor iciyor seviyor korkuyor onun da tanrisi ve karsi tanrisi var o da kikirdayacak ve dumduz topraga uzanacak onu da kurtlar yiyecek Hey zavalli hey Hepimiz kardesiz be Hepimiz kurtlarin yiyecegi etiz Tum bunlarin disinda Zorba nin insanlara yonelik duydugu acima hissi fark edilebilir duzeydedir Bu acima hissi cogu zaman kadinlara yonelik duydugu zaafi ile birlesmistir Ote yandan Zorba icin kendini ifade edebilmenin yegane yolu rakstir Cok mutlu oldugunda yahut uzgun oldugunda onun basvurdugu yontem raks etmek ve duygularini bu sayede ifade etmektir Kelimelerin yetersiz kaldigi kendini yeterince ifade edemedigi durumlarda ornegin kitabin bir bolumunde yazari anlayamayan Zorba Ah bre Patron o dediklerini raks edebilseydin de ben de anlasaydim der Yazar Zorba nin oykusu onun agzindan anlatilir kitap onun Zorba hakkindaki dusunceleri uzerine kurulmustur Kitapta acik bir bicimde adi verilmeyen bu yazar muhtemeldir ki Nikos Kazancakis in kendisidir Zorba tarafindan cok kitap okudugu icin kagit faresi olarak adlandirilir Diger karakterler Madam Ortans Aleksi Zorba nin Bubulina m diye hitap ettigi Girit te kaldiklari sure icerisinde evinde misafir olduklari Fransiz kokenli duldur Dul Yazarin da etkilendigi kitapta trajik bir son ile olen karakter Mavrandonis Koyun ileri gelenlerinden birisi Pavlis Dul a askindan intihar eden Mavrandonis in oglu Zaharias Yosif Kesis Karayannis Yazarin mektup arkadasi Mimitos Girit te bulunan koyun delisi Sinema uyarlamasiRoman 1964 te Yunan yonetmen Mihalis Kakoyannis tarafindan Alexis Zorbas adiyla sinemaya aktarildi Bir ABD Ingiltere Yunanistan ortak yapimi olan bu 3 Oscarli filmin muziklerini Mikis Theodorakis bestelemis baslica rollerinde ise Anthony Quinn Alan Bates Irene Papas oynamislardir Dunya capinda basari kazanan bu siyah beyaz film Turkiye de de Zorba adiyla gosterildi 1968 yilinda romanin bir de muzikali yapildi Turkce baskilariYil Turkce ad Yayinevi Cevirmen ISBN1963 1967 1970 Aleksi Zorba yok1982 2013 arasinda 15 baski Zorba Can Yayinlari Ahmet Angin ISBN 978 975 510 161 3 AdlandirmaAd Transliterasyonu Turkce anlami AciklamaBios kai Politeia toy Ale3h Zormpa Vios Kai Politeia Alexi Zorba Alexis Zorbas nin Hayati ve Maceralari 1946 da ilk kez yayimlandi Ozgun adi Zorba the Greek Yunan Zorba 1952 Ingilizcede ilk kez Aleksi Zorba 1963 Atac Yayinevi nin verdigi Turkce ad Zorba 1982 Can Yayinlari nin verdigi Turkce ad Kaynakca Cileci Nikos Kazancakis Istos yayinlari 1 baski sayfa 30 Zorba Nikos Kazancakis Can yayinlari 15 baski sayfa 257 Dis baglantilarTime Dergisi nde kitabin elestirisi 18 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Turkce bir inceleme 26 Agustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde