Kolesistit veya safra kesesi iltihabı, karnın sağ üst kısmında ağrı, mide bulantısı, kusma ve bazen yüksek ateş belirtlerine sahip olan ve safra kesesinin iltihaplanmasını tanımlayan durumdur. Bir ağrı türü olan genellikle akut kolesistitten önce meydana gelir, ancak kolesistitte ağrı, tipik bir biliyer kolik atağına göre daha uzun sürer. Eğer uygun tedavi uygulanmazsa tekrarlayan kolesistit atakları sıkça görülebilir. Akut kolesistit komplikasyonları arasında pankreatit, ana safra kanalı taşları veya iltihabı bulunur. Safra kesesi alındıktan sonra sonuçlar genellikle iyidir. Tedavi olunmazsa kronik kolesistit ortaya çıkabilir.
Kelime, Yunanca'da "safra kesesi" anlamına gelen cholecyst- ve "iltihap" anlamına gelen -itis ekinin birleştirilmesi ile oluşturulmuştur.
Nedenler ve tanı
Akut kolesistit vakalarının %90'ından fazlası sistik kanalın safra taşları tarafından tıkanmasından kaynaklanmaktadır. Safra taşlarına yol açan risk faktörleri arasında doğum kontrol hapları, hamilelik, diğer aile bireylerinde de bu durumun varlığı, obezite, diyabet, karaciğer hastalığı veya hızlı kilo kaybı sayılabilir. Nadiren akut kolesistit vaskülit ile kemoterapi veya majör travma veya yanıklardan sonra gerçekleşen iyileşme sırasında ortaya çıkar.
Kolesistitin tanısı semptomlara ve laboratuvar testlerini sonucunda konulur. Abdominal ultrason daha sonra tanıyı doğrulamak için kullanılır.
Tedavi
Tedavi genellikle mümkünse 24 saat içinde laparoskopik olarak safra kesesinin çıkarılmasıyla (kolesistektomi) gerçekleştirilir. Ameliyat sırasında safra kanallarının fotoğrafının çekilmesi önerilir. Ameliyat zamanında gerçekleştirilemiyorsa veya vaka karmaşıksa antibiyotik kullanımı tavsiye edilmektedir, ancak antibiyotiklerin rutin kullanımı tartışmalıdır Koledok taşları, ameliyattan önce endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi (ERCP) yoluyla veya ameliyat sırasında çıkarılabilir. Ameliyattan kaynaklanan komplikasyonlar nadirdir. Ameliyat yapılamayan kişilerde safra kesesi drenajı denenebilir.
Epidemiyoloji
Gelişmiş ülkelerde yetişkinlerin yaklaşık %10 ila 15'i safra taşlarına sahiptir. Kadınlarda bu durum erkeklerden daha sık görülür ve yaş göze alındığında 40 yaşından sonra durum yaygınlaşır. Nüfusunun %48'inde safra taşı bulunan Amerikan yerlileri gibi bazı etnik grupların bu durumdan daha sık etkilendiği tespit edilmiştir.
Safra taşına sahip olan tüm insanların %1-4'ünde her yıl biliyer kolik gelişmektedir. Tedavi edilmezse, biliyer kolik bulunan kişilerin yaklaşık %20'sinde akut kolesistit gelişir.
Galeri
- Safra kesesi taşları, duvar kalınlaşması ve safra kesesi etrafındaki sıvıyı gösteren
- Ultrasonda görülen akut kolesistit. İçi boyalı ok, safra kesesi duvarı kalınlaşmasına işaret ediyor. Diğer ok ise safra taşlarını belirtiyor.
- Safra kesesi duvarı kalınlaşmasını, büyük bir safra taşını ve akut kolesistitli büyümüş bir safra kesesini gösteren tıbbi görüntü.
- Safra kesesi duvarı kalınlaşması
- Safra kesesi duvarı kalınlaşması
- Safra kesesi taşları ve safra çamurunu gösteren ultrasonografik resim. Safra kesesi duvarı açıkça kalınlaşmamıştır ve perikolekistik yağda ödem olmadığından kolesistit yoktur.
Kaynakça
- ^ Internal Clinical Guidelines Team (Ekim 2014). "Gallstone Disease: Diagnosis and Management of Cholelithiasis, Cholecystitis and Choledocholithiasis. Clinical Guideline 188". s. 101. (PMID) 25473723.
- ^ a b c d Strasberg, SM (26 Haziran 2008). "Clinical practice. Acute calculous cholecystitis". The New England Journal of Medicine. 358 (26). ss. 2804-11. doi:10.1056/nejmcp0800929. (PMID) 18579815.
- ^ a b c d e . NIDDK. Kasım 2013. 28 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2016.
- ^ Feldman, Mark (2010). Sleisenger & Fordtran's Gastrointestinal and liver disease pathophysiology, diagnosis, management (9 bas.). [S.l.]: MD Consult. s. 1065. ISBN . 2 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2019.
- ^ Collins, Edwards (2013). A Short Course in Medical Terminology. Lippincott Williams & Wilkins. s. 246. ISBN . 2 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2019.
- ^ . Sleisenger and Fordtran's Gastrointestinal and Liver Disease: Pathophysiology, Diagnosis, Management (10 bas.). Elsevier Health Sciences. 2015. s. 1154. ISBN . 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b c d e Ansaloni, L (2016). "2016 WSES guidelines on acute calculous cholecystitis". World Journal of Emergency Surgery : WJES. Cilt 11. s. 25. doi:10.1186/s13017-016-0082-5. (PMC) 4908702 $2. (PMID) 27307785.
- ^ a b c Patel, PP; Daly, SC; Velasco, JM (18 Ekim 2015). "Training vs practice: A tale of opposition in acute cholecystitis". World Journal of Hepatology. 7 (23). ss. 2470-3. doi:10.4254/wjh.v7.i23.2470. (PMC) 4606202 $2. (PMID) 26483868.
- ^ Schuld, J; Glanemann, M (Haziran 2015). "Acute Cholecystitis". Viszeralmedizin. 31 (3). ss. 163-5. doi:10.1159/000431275. (PMC) 4569253 $2. (PMID) 26468309.
- ^ van Dijk, AH; de Reuver, PR; Tasma, TN; van Dieren, S; Hugh, TJ; Boermeester, MA (Haziran 2016). "Systematic review of antibiotic treatment for acute calculous cholecystitis". The British Journal of Surgery. 103 (7). ss. 797-811. doi:10.1002/bjs.10146. (PMID) 27027851.
- ^ a b "UOTW #30 - Ultrasound of the Week". Ultrasound of the Week. 23 Aralık 2014. 9 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2017.
Dış bağlantılar
Sınıflandırma | D |
---|---|
Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kolesistit veya safra kesesi iltihabi karnin sag ust kisminda agri mide bulantisi kusma ve bazen yuksek ates belirtlerine sahip olan ve safra kesesinin iltihaplanmasini tanimlayan durumdur Bir agri turu olan genellikle akut kolesistitten once meydana gelir ancak kolesistitte agri tipik bir biliyer kolik atagina gore daha uzun surer Eger uygun tedavi uygulanmazsa tekrarlayan kolesistit ataklari sikca gorulebilir Akut kolesistit komplikasyonlari arasinda pankreatit ana safra kanali taslari veya iltihabi bulunur Safra kesesi alindiktan sonra sonuclar genellikle iyidir Tedavi olunmazsa kronik kolesistit ortaya cikabilir Akut kolesistiti gosteren bilgisayarli tomografi goruntusu Kelime Yunanca da safra kesesi anlamina gelen cholecyst ve iltihap anlamina gelen itis ekinin birlestirilmesi ile olusturulmustur Nedenler ve taniAkut kolesistit vakalarinin 90 indan fazlasi sistik kanalin safra taslari tarafindan tikanmasindan kaynaklanmaktadir Safra taslarina yol acan risk faktorleri arasinda dogum kontrol haplari hamilelik diger aile bireylerinde de bu durumun varligi obezite diyabet karaciger hastaligi veya hizli kilo kaybi sayilabilir Nadiren akut kolesistit vaskulit ile kemoterapi veya major travma veya yaniklardan sonra gerceklesen iyilesme sirasinda ortaya cikar Kolesistitin tanisi semptomlara ve laboratuvar testlerini sonucunda konulur Abdominal ultrason daha sonra taniyi dogrulamak icin kullanilir TedaviLaparoskopik kolesistektomi sirasinda rontgen Tedavi genellikle mumkunse 24 saat icinde laparoskopik olarak safra kesesinin cikarilmasiyla kolesistektomi gerceklestirilir Ameliyat sirasinda safra kanallarinin fotografinin cekilmesi onerilir Ameliyat zamaninda gerceklestirilemiyorsa veya vaka karmasiksa antibiyotik kullanimi tavsiye edilmektedir ancak antibiyotiklerin rutin kullanimi tartismalidir Koledok taslari ameliyattan once endoskopik retrograd kolanjiyopankreatografi ERCP yoluyla veya ameliyat sirasinda cikarilabilir Ameliyattan kaynaklanan komplikasyonlar nadirdir Ameliyat yapilamayan kisilerde safra kesesi drenaji denenebilir EpidemiyolojiGelismis ulkelerde yetiskinlerin yaklasik 10 ila 15 i safra taslarina sahiptir Kadinlarda bu durum erkeklerden daha sik gorulur ve yas goze alindiginda 40 yasindan sonra durum yayginlasir Nufusunun 48 inde safra tasi bulunan Amerikan yerlileri gibi bazi etnik gruplarin bu durumdan daha sik etkilendigi tespit edilmistir Safra tasina sahip olan tum insanlarin 1 4 unde her yil biliyer kolik gelismektedir Tedavi edilmezse biliyer kolik bulunan kisilerin yaklasik 20 sinde akut kolesistit gelisir GaleriSafra kesesi taslari duvar kalinlasmasi ve safra kesesi etrafindaki siviyi gosteren Ultrasonda gorulen akut kolesistit Ici boyali ok safra kesesi duvari kalinlasmasina isaret ediyor Diger ok ise safra taslarini belirtiyor Safra kesesi duvari kalinlasmasini buyuk bir safra tasini ve akut kolesistitli buyumus bir safra kesesini gosteren tibbi goruntu source source source source source Safra kesesi duvari kalinlasmasi source source source source source Safra kesesi duvari kalinlasmasi Safra kesesi taslari ve safra camurunu gosteren ultrasonografik resim Safra kesesi duvari acikca kalinlasmamistir ve perikolekistik yagda odem olmadigindan kolesistit yoktur Kaynakca Internal Clinical Guidelines Team Ekim 2014 Gallstone Disease Diagnosis and Management of Cholelithiasis Cholecystitis and Choledocholithiasis Clinical Guideline 188 s 101 PMID 25473723 a b c d Strasberg SM 26 Haziran 2008 Clinical practice Acute calculous cholecystitis The New England Journal of Medicine 358 26 ss 2804 11 doi 10 1056 nejmcp0800929 PMID 18579815 a b c d e NIDDK Kasim 2013 28 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Temmuz 2016 Feldman Mark 2010 Sleisenger amp Fordtran s Gastrointestinal and liver disease pathophysiology diagnosis management 9 bas S l MD Consult s 1065 ISBN 9781437727678 2 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2019 Collins Edwards 2013 A Short Course in Medical Terminology Lippincott Williams amp Wilkins s 246 ISBN 9781469835785 2 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2019 Sleisenger and Fordtran s Gastrointestinal and Liver Disease Pathophysiology Diagnosis Management 10 bas Elsevier Health Sciences 2015 s 1154 ISBN 9781455749898 8 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b c d e Ansaloni L 2016 2016 WSES guidelines on acute calculous cholecystitis World Journal of Emergency Surgery WJES Cilt 11 s 25 doi 10 1186 s13017 016 0082 5 PMC 4908702 2 PMID 27307785 a b c Patel PP Daly SC Velasco JM 18 Ekim 2015 Training vs practice A tale of opposition in acute cholecystitis World Journal of Hepatology 7 23 ss 2470 3 doi 10 4254 wjh v7 i23 2470 PMC 4606202 2 PMID 26483868 Schuld J Glanemann M Haziran 2015 Acute Cholecystitis Viszeralmedizin 31 3 ss 163 5 doi 10 1159 000431275 PMC 4569253 2 PMID 26468309 van Dijk AH de Reuver PR Tasma TN van Dieren S Hugh TJ Boermeester MA Haziran 2016 Systematic review of antibiotic treatment for acute calculous cholecystitis The British Journal of Surgery 103 7 ss 797 811 doi 10 1002 bjs 10146 PMID 27027851 a b UOTW 30 Ultrasound of the Week Ultrasound of the Week 23 Aralik 2014 9 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2017 Dis baglantilarSiniflandirmaDICD 10 K81ICD 9 CM 575 0 575 1MeSH D002764DiseasesDB 2520Dis kaynaklarMedlinePlus 000264eMedicine med 346