Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Serduhani Mehmet Halis Efendi, Osmanlı'nın ilk sanayicilerinden ve İstanbul, Kadıköy'deki Göztepe semtinin kurucusudur.
Hayatı
Aslen Erzincan ilinin Kemah ilçesi köyü nüfusuna kayıtlıdır. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'ndan sonra kardeşi Yusuf Efendi ile İstanbul'a gelerek ticaret hayatına atılmışlar ve sokaklarda terazi ile tütün satmışlardır. Bu esnada dönemin zenginlerinden Tahsin Bey'le tanışmaları iki kardeşin hayatlarında bir dönüm noktası olur ve Tahsin Bey'in teşvikiyle Mehmet Efendi İskeçe'den 40 hayvan yükü tütün getirtir. Hemen ardından Küçükpazar’da küçük bir dükkân sahibi olurlar; kardeşi dükkânda satışla uğraşırken, Mehmet Efendi de gidip mal getirmeye devam eder. Artık Tütüncü Mehmet Efendi olarak anılmaktadır.
Küçükpazar'daki dükkânlarında işlerin iyi gitmesiyle Tütüncü Mehmet Efendi, bir tütün fabrikası kurmaya karar verir ve yer olarak da Haliç kıyısındaki Cibali'yi seçer. Cibali'de kurduğu fabrika ile ordunun tütün ihtiyacını karşılayan Tütüncü Mehmet Efendi, zamanla kazancını arttırır ve İstanbul'un en zenginleri arasına girer ve serduhani (baş tütüncü) olarak anılmaya başlar. Ne var ki devletin tekel gelirlerini arttırma kararı alma sonucu, Girit ve Lübnan dışında tütün imalatı ve tütün fabrikası açma imtiyazı 30 yıl süre ile Reji İdaresi'ne verilir ve Mehmet Efendi Cibali'deki tütün fabrikasını satmak durumunda kalır. Söz konusu fabrika cumhuriyet idaresine kadar Fransız idaresinde kalacak, cumhuriyet ilanından sonra 'ne bağlanacak ve 1995 yılında Kadir Has Üniversitesi'ne devrine kadar üretime devam edecektir.
Fabrika satışından 95 bin altın kazanan Mehmet Halis Efendi, bu parayla bugünkü Göztepe semtinin bulunduğu alanda yaklaşık 1000 dönümlük arazi satın almış ve bu araziyi parselleyerek saray eşrafına mensup kimselere satmıştır. Saray çevresinden bu parselleri satın alıp, üzerine çoğunlukla yazlık ev yaptıranlar doğrultusunda yeni bir muhit doğmuş ve bugün mevcut olan semtin temelleri atılmıştır (yaptırılan yazlık evlerden bir tanesi, Defter-i Muktesid Muharriri Galatalı Süleyman Sudi Efendi tarafından satın alınır ve bugün Erenköy Kız Lisesi olarak kullanılmaktadır). 1902 yılında servetinin bir kısmıyla, kendi ismiyle anılan Tütüncü Mehmet Efendi Camii'ni yaptırır. Ömrünün son yıllarını Büyükada’da geçirir. Vefat edince cenazesi, vasiyeti üzerine Göztepe’de yaptırdığı camiinin mihrab önüne defnedilir. Oğlu Kemal Efendi, Tütüncü Mehmet Efendi Camii'nin ilk imamıdır.
Göztepe semtinin kurucusu ve isim babası olan Mehmet Halis Efendi'nin ismi, Bağdat Caddesi ile Minibüs Caddesi'ni birbirine bağlayan semtin ana caddesine verilmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Serduhani Mehmet Halis Efendi Osmanli nin ilk sanayicilerinden ve Istanbul Kadikoy deki Goztepe semtinin kurucusudur HayatiAslen Erzincan ilinin Kemah ilcesi koyu nufusuna kayitlidir 1877 1878 Osmanli Rus Savasi ndan sonra kardesi Yusuf Efendi ile Istanbul a gelerek ticaret hayatina atilmislar ve sokaklarda terazi ile tutun satmislardir Bu esnada donemin zenginlerinden Tahsin Bey le tanismalari iki kardesin hayatlarinda bir donum noktasi olur ve Tahsin Bey in tesvikiyle Mehmet Efendi Iskece den 40 hayvan yuku tutun getirtir Hemen ardindan Kucukpazar da kucuk bir dukkan sahibi olurlar kardesi dukkanda satisla ugrasirken Mehmet Efendi de gidip mal getirmeye devam eder Artik Tutuncu Mehmet Efendi olarak anilmaktadir Kucukpazar daki dukkanlarinda islerin iyi gitmesiyle Tutuncu Mehmet Efendi bir tutun fabrikasi kurmaya karar verir ve yer olarak da Halic kiyisindaki Cibali yi secer Cibali de kurdugu fabrika ile ordunun tutun ihtiyacini karsilayan Tutuncu Mehmet Efendi zamanla kazancini arttirir ve Istanbul un en zenginleri arasina girer ve serduhani bas tutuncu olarak anilmaya baslar Ne var ki devletin tekel gelirlerini arttirma karari alma sonucu Girit ve Lubnan disinda tutun imalati ve tutun fabrikasi acma imtiyazi 30 yil sure ile Reji Idaresi ne verilir ve Mehmet Efendi Cibali deki tutun fabrikasini satmak durumunda kalir Soz konusu fabrika cumhuriyet idaresine kadar Fransiz idaresinde kalacak cumhuriyet ilanindan sonra ne baglanacak ve 1995 yilinda Kadir Has Universitesi ne devrine kadar uretime devam edecektir Fabrika satisindan 95 bin altin kazanan Mehmet Halis Efendi bu parayla bugunku Goztepe semtinin bulundugu alanda yaklasik 1000 donumluk arazi satin almis ve bu araziyi parselleyerek saray esrafina mensup kimselere satmistir Saray cevresinden bu parselleri satin alip uzerine cogunlukla yazlik ev yaptiranlar dogrultusunda yeni bir muhit dogmus ve bugun mevcut olan semtin temelleri atilmistir yaptirilan yazlik evlerden bir tanesi Defter i Muktesid Muharriri Galatali Suleyman Sudi Efendi tarafindan satin alinir ve bugun Erenkoy Kiz Lisesi olarak kullanilmaktadir 1902 yilinda servetinin bir kismiyla kendi ismiyle anilan Tutuncu Mehmet Efendi Camii ni yaptirir Omrunun son yillarini Buyukada da gecirir Vefat edince cenazesi vasiyeti uzerine Goztepe de yaptirdigi camiinin mihrab onune defnedilir Oglu Kemal Efendi Tutuncu Mehmet Efendi Camii nin ilk imamidir Goztepe semtinin kurucusu ve isim babasi olan Mehmet Halis Efendi nin ismi Bagdat Caddesi ile Minibus Caddesi ni birbirine baglayan semtin ana caddesine verilmistir Ayrica bakinizErenkoy Kiz Lisesi Cibali Tutun Fabrikasi GoztepeKaynakca 17 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2015 18 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Mart 2015