Bağdat Caddesi ya da kısaca Cadde, İstanbul'un Anadolu yakasında bulunan; Kadıköy Belediyesi sınırları içerisinde; Kızıltoprak'tan başlayarak Maltepe Belediyesi sınırlarındaki Cevizli'ye kadar uzanan ünlü bir caddedir.
Bağdat Caddesi | |
---|---|
2013 Cumhurbaşkanlığı Türkiye Bisiklet Turu'nda bisikletliler Bağdat Caddesi'nde | |
Uzunluğu | 14.000 metre (14 kilometre) |
Trafik durumu | Araç ve yaya |
Trafik akışı | Sağ |
Konum | Kadıköy, İstanbul, Türkiye |
Tarihi
Osmanlı İmparatorluğu döneminde; İstanbul'un fethedilmesinden de önce; Bizans İmparatorluğu'nu Anadolu'ya bağlayan bir yol olarak; ticaret kervanları ve ordular tarafından kullanılırdı.[]
Osmanlı'nın İstanbul'u ele geçirmesinden sonra; Anadolu'ya doğru yapılacak sefer hazırlıklarını da günümüzde artık var olmayan ama isminde bir garı olan 'nda toplanır ve hazırlanırdı. Bu vesile ile; Osmanlı Ordusu için de oldukça önemliydi.
Yolun Bağdat ismini alması
Bağdat Caddesi'nin ismi ise IV. Murat dönemine denk gelir. Irak'ın Bağdat'ı geri alabilmek için "Bağdat Seferi" düzenlenir. Osmanlı bu savaştan zaferle döndükten sonra; İstanbul'dan sefere çıkarken gittiği yol da Bağdat ismini alır.
Ancak o dönemde Bağdat yolu daha değişikti; Üsküdar Meydanı'nda başlar, Karacaahmet Mezarlığı ve Haydarpaşa Çayırı'ndan geçerek 'ne ulaşan bir güzergâhta idi.
Günümüzdeki mevcut Bağdat Caddesi üzerinde de; Osmanlı döneminde çeşmeler ve namazgâhlar vardı: Haydarpaşa Çayırı'nda bulunan Ayrılık Çeşmesi, yıkıldıktan sonra adlarını bulundukları semtlere veren Söğütlüçeşme ve Selamiçeşme.
Zenginlerin Bağdat Caddesi'ne taşınması
Bağdat Caddesi'nin zengin insanların muhiti olmasının sebebi de; II. Abdülhamit dönemine dayanır. Padişah'ın sarayına yakın oturmak isteyen paşalar, devlet görevlileri ve zengin tüccarlar; Kadıköy'de arazi alarak köşkler, konaklar ve evler yaptırmışlardır. Günümüzde bu evlerden azı hala mevcuttur; ancak bunlar Bağdat Caddesi'nin ilk evleridir.
I. Dünya Savaşı sonrası
Bağdat Caddesi'nin güzergâhı Osmanlı döneminde olmuştur; o dönemin İstanbul Belediyesi (Şehremaneti) 1918'de Kurbağalıdere ile Kızıltoprak arasını Bağdat Yolu olarak göstermiş; ancak 1934'te Kızıltoprak'tan başlayarak Pendik'e kadar uzanan cadde Bağdat Caddesi ismini almıştır.
I. Dünya Savaşı'ndan önce Bağdat Caddesi Arnavut kaldırımı taşları ile süslüydü. Ancak, araçların daha rahat hareket edebilmesi için bu taşlar kaldırılmış yerine asfalt dökülmüştür.
Arnavut kaldırımlarının olduğu dönemde de; Kızıltoprak'dan Bostancı'ya kadar uzanan bir yol mevcuttu. Kadıköy'de Haydarpaşa'dan Bostancı'ya gitmek için; faytonlu arabalarla ulaşım gerçekleşirdi.
Cumhuriyet sonrası
İleriki dönemlerde; Altıyol'dan başlayarak Bostancı'ya kadar uzanan bir tramvay hattı da mevcuttu. Bu tramvay sırasıyla; İskele, Altıyol, Dereağzı, Kızıltoprak, Selamiçeşme, Çiftehavuzlar, Göztepe, Caddebostan, Şaşkınbakkal, Suadiye ve Bostancı güzergahını kullanırdı.
Mustafa Kemal Atatürk, ilk olarak Bostancı'da 'ne, ardından Moda'daki Halk Gazinosu'na ve Dereağzı'ndaki Fenerbahçe Spor Kulübü'nün Denizcilik Lokali de başta olmak üzere birçok yere uğramış Bağdat Caddesi'ne birçok kez gelmiştir.
Günümüzde Bağdat Caddesi
Günümüzde Bağdat Caddesi Kızıltoprak'tan başlayarak Maltepe ilçesine kadar uzanır. Eskiden daha çok insanların oturduğu binalar bu cadde üzerinde bulunurken; günümüzde özellikle Suadiye'den başlayarak Caddebostan'a kadar uzanan bölgede mağazalar ve işyerleri yerini almıştır. Türkiye'nin ve Dünya'nın birçok başlıca markalarının Bağdat Caddesi'nde en az bir adet mağazası mevcuttur. Kiraları ise oldukça pahalıdır. Normal şartlar altında boş dükkân olmamasına karşın, 2008 küresel ekonomik krizi sırasında bu mağazaların bir kısmının kapandığı, bir kısmınınsa "kiralık" ibaresi taşıdığı görülmüştür. Bu süreçte Bağdat Caddesi'nde kira düşüşleri %3 kadar olsa da, Nişantaşı'nda bu oran %40'lara varmıştır.
Cadde günümüzde tek yönlüdür; trafik Bostancı'dan Kadıköy'e doğru akar. Kızıltoprak BP petrol istasyonundan sonra ise bariyerlerin ayırdığı çift yönlü bir yol olur. Bu bölümde uzun yıllar boyunca yer alan ortadaki tercihli şerit, 2013 yılında kaldırılmış ve yolun her iki yönü genişletilmiştir.
İsmi dönemle popüler olduğu için; başka şehirlerde de Bağdat Caddesi isminde caddeler bulunmaktadır. (Misal olarak Kayseri'deki 3 kilometrelik Bağdat caddesi)
Kadıköy Belediyesi tarafından 1994 yılından bu yana yapılan 29 Ekim Cumhuriyet yürüyüşünde cadde trafiğe kapanır ve halk Suadiye'den başlayarak Göztepe'ye kadar Bağdat Caddesinde yürür. Ayrıca Fenerbahçe Spor Kulübü şampiyon olduğu zamanlarda da bu caddede geniş kutlamalar olur.
Kaldırımları Kadıköy Belediyesi tarafından 2005'te genişletilerek yayalar için daha elverişli bir hale getirilmiştir.
Ulaşım
Otobüs Hatları
- 4 Maltepe Sahil - Kadıköy
- 16 Pendik - Kadıköy
- 16D Altkaynarca/Pendik - Kadıköy
- 17 Pendik - Kadıköy
- 17S Uğur Mumcu - Bostancı
- 133F /Maltepe - Cevizli
- 133G Gülensu Mahallesi - Kartal
- 133N Maltepe Üniversitesi/Maltepe Metro - Kartal
- 133T Deniz Harp Okulu - Maltepe
- 134YK Uğur Mumcu/Yakacık - Kartal
- 252 Kartal - Şişli
- KM42 Başıbüyük/ - Maltepe
- KM43 Maltepe Üniversitesi/Zümrütevler - Maltepe
- KM44 Maltepe Üniversitesi/Siteler - Maltepe
Minibüs Hatları
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 20 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2010.
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Bağdat Caddesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bagdat Caddesi ya da kisaca Cadde Istanbul un Anadolu yakasinda bulunan Kadikoy Belediyesi sinirlari icerisinde Kiziltoprak tan baslayarak Maltepe Belediyesi sinirlarindaki Cevizli ye kadar uzanan unlu bir caddedir Bagdat Caddesi2013 Cumhurbaskanligi Turkiye Bisiklet Turu nda bisikletliler Bagdat Caddesi ndeUzunlugu14 000 metre 14 kilometre Trafik durumuArac ve yayaTrafik akisiSagKonumKadikoy Istanbul TurkiyeTarihiOsmanli Imparatorlugu doneminde Istanbul un fethedilmesinden de once Bizans Imparatorlugu nu Anadolu ya baglayan bir yol olarak ticaret kervanlari ve ordular tarafindan kullanilirdi kaynak belirtilmeli Osmanli nin Istanbul u ele gecirmesinden sonra Anadolu ya dogru yapilacak sefer hazirliklarini da gunumuzde artik var olmayan ama isminde bir gari olan nda toplanir ve hazirlanirdi Bu vesile ile Osmanli Ordusu icin de oldukca onemliydi Yolun Bagdat ismini almasi 1880 1893 yillari arasinda o donem Uskudar dan baslayan Bagdat Caddesinin bir gorunumu Bagdat Caddesi nin ismi ise IV Murat donemine denk gelir Irak in Bagdat i geri alabilmek icin Bagdat Seferi duzenlenir Osmanli bu savastan zaferle dondukten sonra Istanbul dan sefere cikarken gittigi yol da Bagdat ismini alir Ancak o donemde Bagdat yolu daha degisikti Uskudar Meydani nda baslar Karacaahmet Mezarligi ve Haydarpasa Cayiri ndan gecerek ne ulasan bir guzergahta idi Gunumuzdeki mevcut Bagdat Caddesi uzerinde de Osmanli doneminde cesmeler ve namazgahlar vardi Haydarpasa Cayiri nda bulunan Ayrilik Cesmesi yikildiktan sonra adlarini bulunduklari semtlere veren Sogutlucesme ve Selamicesme Zenginlerin Bagdat Caddesi ne tasinmasi Bagdat Caddesi nin zengin insanlarin muhiti olmasinin sebebi de II Abdulhamit donemine dayanir Padisah in sarayina yakin oturmak isteyen pasalar devlet gorevlileri ve zengin tuccarlar Kadikoy de arazi alarak koskler konaklar ve evler yaptirmislardir Gunumuzde bu evlerden azi hala mevcuttur ancak bunlar Bagdat Caddesi nin ilk evleridir I Dunya Savasi sonrasi Bagdat Caddesi nin guzergahi Osmanli doneminde olmustur o donemin Istanbul Belediyesi Sehremaneti 1918 de Kurbagalidere ile Kiziltoprak arasini Bagdat Yolu olarak gostermis ancak 1934 te Kiziltoprak tan baslayarak Pendik e kadar uzanan cadde Bagdat Caddesi ismini almistir I Dunya Savasi ndan once Bagdat Caddesi Arnavut kaldirimi taslari ile susluydu Ancak araclarin daha rahat hareket edebilmesi icin bu taslar kaldirilmis yerine asfalt dokulmustur Arnavut kaldirimlarinin oldugu donemde de Kiziltoprak dan Bostanci ya kadar uzanan bir yol mevcuttu Kadikoy de Haydarpasa dan Bostanci ya gitmek icin faytonlu arabalarla ulasim gerceklesirdi Cumhuriyet sonrasi Ileriki donemlerde Altiyol dan baslayarak Bostanci ya kadar uzanan bir tramvay hatti da mevcuttu Bu tramvay sirasiyla Iskele Altiyol Dereagzi Kiziltoprak Selamicesme Ciftehavuzlar Goztepe Caddebostan Saskinbakkal Suadiye ve Bostanci guzergahini kullanirdi Mustafa Kemal Ataturk ilk olarak Bostanci da ne ardindan Moda daki Halk Gazinosu na ve Dereagzi ndaki Fenerbahce Spor Kulubu nun Denizcilik Lokali de basta olmak uzere bircok yere ugramis Bagdat Caddesi ne bircok kez gelmistir Gunumuzde Bagdat CaddesiGunumuzde Bagdat Caddesi Kiziltoprak tan baslayarak Maltepe ilcesine kadar uzanir Eskiden daha cok insanlarin oturdugu binalar bu cadde uzerinde bulunurken gunumuzde ozellikle Suadiye den baslayarak Caddebostan a kadar uzanan bolgede magazalar ve isyerleri yerini almistir Turkiye nin ve Dunya nin bircok baslica markalarinin Bagdat Caddesi nde en az bir adet magazasi mevcuttur Kiralari ise oldukca pahalidir Normal sartlar altinda bos dukkan olmamasina karsin 2008 kuresel ekonomik krizi sirasinda bu magazalarin bir kisminin kapandigi bir kismininsa kiralik ibaresi tasidigi gorulmustur Bu surecte Bagdat Caddesi nde kira dususleri 3 kadar olsa da Nisantasi nda bu oran 40 lara varmistir Cadde gunumuzde tek yonludur trafik Bostanci dan Kadikoy e dogru akar Kiziltoprak BP petrol istasyonundan sonra ise bariyerlerin ayirdigi cift yonlu bir yol olur Bu bolumde uzun yillar boyunca yer alan ortadaki tercihli serit 2013 yilinda kaldirilmis ve yolun her iki yonu genisletilmistir Ismi donemle populer oldugu icin baska sehirlerde de Bagdat Caddesi isminde caddeler bulunmaktadir Misal olarak Kayseri deki 3 kilometrelik Bagdat caddesi Kadikoy Belediyesi tarafindan 1994 yilindan bu yana yapilan 29 Ekim Cumhuriyet yuruyusunde cadde trafige kapanir ve halk Suadiye den baslayarak Goztepe ye kadar Bagdat Caddesinde yurur Ayrica Fenerbahce Spor Kulubu sampiyon oldugu zamanlarda da bu caddede genis kutlamalar olur Kaldirimlari Kadikoy Belediyesi tarafindan 2005 te genisletilerek yayalar icin daha elverisli bir hale getirilmistir UlasimOtobus Hatlari 4 Maltepe Sahil Kadikoy 16 Pendik Kadikoy 16D Altkaynarca Pendik Kadikoy 17 Pendik Kadikoy 17S Ugur Mumcu Bostanci 133F Maltepe Cevizli 133G Gulensu Mahallesi Kartal 133N Maltepe Universitesi Maltepe Metro Kartal 133T Deniz Harp Okulu Maltepe 134YK Ugur Mumcu Yakacik Kartal 252 Kartal Sisli KM42 Basibuyuk Maltepe KM43 Maltepe Universitesi Zumrutevler Maltepe KM44 Maltepe Universitesi Siteler MaltepeMinibus Hatlari Kadikoy Bostanci Bostanci Sogutlucesme Metrobus Maltepe Findikli Mahallesi Kadikoy Kartal Kadikoy Pendik Kucukyali Aydinevler Findikli Kadikoy Ugur Mumcu Maltepe BuyukbakkalkoyAyrica bakinizGalib Pasa Camii CesmesiKaynakca 20 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Agustos 2010 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Bagdat Caddesi ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur