Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Açık kaynak yazılım ya da açık kaynak kodlu yazılım, telif hakkı sahibinin kullanıcılara yazılımı ve kaynak kodunu herhangi bir amaç için kullanma, inceleme, değiştirme ve dağıtma haklarını verdiği bir lisans kapsamında yayınlanan bilgisayar yazılımıdır. Kullandıkları lisans gereğince isteyen kişi ve grupların yazılımı kendi kişisel ihtiyaçlarına uyarlamalarına ve sonunda değişikliği benzer tercihlere sahip kullanıcılar için bir çatal olarak yayınlamalarına olanak tanır.
Açık kaynak yazılımlar, halka açık bir şekilde ortak çalışmaya dayalı bir şekilde geliştirilebilir. Açık kaynak yazılım, önde gelen bir örneğidir. Bu, kodlama yeteneğine sahip herhangi bir kullanıcının geliştirmeye çevrimiçi olarak katılabileceği ve olası katkıda bulunanların sayısının sınırsız olduğu anlamına gelir. Kodu inceleme yeteneği, halkın yazılıma olan güvenini kolaylaştırır.
Açık kaynak yazılım hareketi, Richard Stallman tarafından 1983'te GNU projesinin başlatılmasıyla başlayan özgür yazılım hareketinden 1998 yılında dallanmıştır. Açık kaynak kavramı Şubat 1998'de Eric Raymond ve Bruce Perens tarafından 'nin (OSI) kurulması ile resmileştirilmiştir.
Açık kaynak kodlu yazılım geliştirme, tek bir şirketin geliştirdiği yazılımın ötesinde farklı bakış açıları getirebilir. Standish Group tarafından hazırlanan bir 2008 raporu, açık kaynaklı yazılım modellerinin benimsenmesinin tüketiciler için yılda yaklaşık 60 milyar dolar tasarruf sağladığını belirtti.
Tarih
Açık kaynak yazılım hareketi, Richard Stallman tarafından 1983'te GNU projesinin başlatılmasıyla başlayan özgür yazılım hareketinden 1998 yılında dallanmıştır. Stallman, açık kaynak topluluğu içinde, yazılım geliştirme için özgürce paylaşılan kaynak kodunun kavramsallaştırılmasında önemli rol oynayan kişi olarak kabul edilir.
1997'de Eric Raymond yazılım mühendisliği yöntemleri üzerine yazdığı, Linux çekirdek geliştirme süreci ve gözlemlerine dayanan makale önemli bir ilgi gördü ve Netscape Communications Corporation'ı dönemin popüler internet tarayıcısı Netscape'in kaynak kodlarını özgür bir lisansla yayınlamaya motive eden bir faktördü.
Ocak 1998'de Netscape kaynak kodunun GNU Genel Kamu Lisansı'na benzer Netscape Kamu Lisansı ile yayınlanacağının duyurulması üzerine 3 Şubat 1998'de özgür yazılım topluluğundan bir grup insan, özgür yazılım kavramındaki "özgür" kelimesinin ima ettiği felsefi ve siyasi gündem yerine özgür yazılımın iş dünyasına pragmatik terimlerle tanıtılmasını tartışmak üzere Kalifornia'nın Palo Alto şehrinde bir araya geldi. Özgür Yazılım Vakfı'nın sosyal aktivizminin şirketlere çekici gelmediği fikri ve yazılım kaynak kodu üzerinde paylaşma ve işbirliği yapma iş potansiyelini vurgulamak için özgür yazılım kavramını yeniden markalamanın bir yolunu aradılar. Ayrıca grup, özgür (İngilizce: free) kelimesinin İngilizcede hem özgür hem de ücretsiz anlamlarına gelmesi nedeniyle oluşan belirsizliğin işletmelerin bu terimi benimsemesinde cesaret kırıcı olarak görüyordu. Grupta bulunan kişiler arasında ('nden), Larry Augustin ve Jon Hall (her ikisi de Linux International'dan), Sam Ockman (Silikon Vadisi Linux Kullanıcı Grubu'ndan), Todd Anderson ve Eric Raymond vardı. Orada bulunan Christine Petersen, "açık kaynak" terimini önerdi. Ertesi gün Linus Torvalds destek verdi. Bruce Perens gruba "açık kaynak" ticari markasını oluşturmayı ve bu web sitesini barındırmayı teklif etti ve bir hafta sonra www.opensource.org web sitesini açtı. Richard Stallman bu terimi benimsemedi.
Şubat 1998'de açık kaynak hareketinin resmileştirilmesi, genel eğitim sağlanması ve savunuculuğu için Eric Raymond ve Bruce Perens tarafından (OSI) kuruldu. 1997'de Bruce Perens öncülüğünde Debian projesi kapsamında Debian Özgür Yazılım Yönergeleri oluşturmuştu. Şubat 1998'de Açık Kaynak Girişimi'nin kurulması ile beraber söz konusu yönergede Debian referansları "açık kaynak" ile değiştirilerek ve bir miktar revize edilerek oluşturuldu.
Tanım
'nin (OSI) tanımı, uluslararası düzeyde birçok hükûmet ve şirket tarafından standart veya fiili tanım olarak tanınmaktadır. Açık Kaynak Girişimi, bir yazılım lisansını açık kaynak olarak kabul edip etmediğini belirlemek için Açık Kaynak Tanımını kullanır. Tanım, 1997 yılında Bruce Perens öncülüğünde yazılan Debian Özgür Yazılım Yönergeleri'ne dayanmaktadır. Perens, Debian Özgür Yazılım Yönergelerini oluştururken Özgür Yazılım Vakfı'nın "dört özgürlük" tanımını kullanmamıştır. Şubat 1998'de Açık Kaynak Girişimi'nin kurulması ile beraber Perens, yönergede Debian referanslarını "açık kaynak" ile değiştirilerek ve bir miktar revize edilerek Açık Kaynak Tanımı oluşturmuştur.
Perens'in tanımına göre yazılımın hızlı bir şekilde gelişmesini sağlamak amacıyla herhangi bir kuruluş veya kullanıcı tarafından kullanıma veya dağıtıma çok az kısıtlama getirmesi, açık kaynağın açık bir özelliğidir.
"Açık", "özgür" ve "özgür ve açık"
Bir yazılımın açık kaynak sayılması için Açık Kaynak Tanımı'na uyması, bir özgür yazılım sayılması için Özgür Yazılım Tanımı'na uyması gerekir. Bu iki tanım pratikte birbirine çok yakın olduklarından Özgür Yazılım Vakfı'nın özgür kabul ettiği yazılım lisansları ile Açık Kaynak Girişimi'nin açık kaynak kabul ettiği yazılım lisanslar çok büyük ölçüde örtüşmektedir. Örneğin yaygın kullanılan GNU GPL, MPL, MIT Lisansı, AGPL, LGPL, BSD lisansları hem özgür yazılım lisansıdır hem de açık kaynak yazılım lisansıdır. Bu nedenle neredeyse tüm özgür yazılımlar açık kaynak yazılımdır ve neredeyse tüm açık kaynak yazılımlar da özgür yazılımdır. Buna karşın, bu iki görüşün savunucuları arasında süregelen felsefi bir anlaşmazlık vardır. "Özgür" ve "açık kaynak" kelimeleri arasında tarafsız bir yol izlemek isteyenler ise genellikle "özgür ve açık kaynak" terimini kullanmaktadır.
Açık kaynak yazılım geliştirme
Geliştirme modeli
Açık kaynak hareketinin öncülerinden Eric Raymond, 1997 tarihli Katedral ve Pazar isimli yayınında açık kaynak yazılım geliştirme için katedral ve pazar(çarşı) adını verdiği iki modeli tarif etmekte ve pazar modelini önermektedir.
Raymond, yazılımın geleneksel yöntemlerle geliştirilmesini, bireylerin veya küçük grupların dikkatli ve izole bir çalışmasıyla bir katedral inşa etmeye benzetiyor ve yazılımların pazar tarzı kullanılarak, farklı gündem ve yaklaşımlarla geliştirilmesi gerektiğini öne sürüyor. Katedral modeli olarak adlandırdığı geleneksel geliştirme modelinde ilerleme merkezi bir şekilde gerçekleşir. Roller açıkça tanımlanmıştır, projeyi yönetmekten sorumlu kişiler ve uygulamadan sorumlu kişiler bellidir. Geleneksel yazılım mühendisliği katedral modelini takip eder. Ancak pazar modeli farklıdır. Bu modelde roller açıkça tanımlanmamıştır. Pazar modeli kullanılarak geliştirilen yazılımın aşağıdaki özelliklere sahip olması beklenir.
Kullanıcılara ortak geliştiriciler gibi davranılmalıdır: Kullanıcılara ortak geliştiriciler gibi davranılır ve bu nedenle yazılımın kaynak koduna erişimleri olmalıdır. Ayrıca, kullanıcıların yazılıma eklemeler, kod düzeltmeleri, hata raporları, belgeler vb. göndermeleri teşvik edilir. Daha fazla ortak geliştiriciye sahip olmak, yazılımın gelişme hızını artırır.
Erken sürümler: Yazılımın ilk sürümü, ortak geliştiricileri erken bulma şansını artırmak için mümkün olduğu kadar erken yayınlanmalıdır.
Sık entegrasyon: Proje yaşam döngüsünün sonunda çok sayıda hatanın düzeltilmesi yükünü önlemek için kod değişiklikleri mümkün olduğunca sık entegre edilmelidir (paylaşılan bir kod tabanına birleştirilmelidir). Bazı açık kaynaklı projeler, entegrasyonun otomatik olarak yapıldığı gecelik yapılara sahiptir.
Çeşitli versiyonlar: Yazılımın en az iki versiyonu olmalıdır. Daha fazla özelliğe sahip daha hatalı bir sürüm ve daha az özelliğe sahip daha kararlı bir sürüm olmalıdır. Hatalı sürüm yani geliştirme sürümü, en son özelliklerin anında kullanılmasını isteyen ve henüz kapsamlı bir şekilde test edilmemiş kodu kullanma riskini kabul etmeye istekli kullanıcılar içindir. Kullanıcılar daha sonra ortak geliştirici olarak hareket edebilir, hataları bildirebilir ve hata düzeltmeleri sağlayabilir.
Yüksek modülerleştirme: Yazılımın genel yapısı, bağımsız bileşenler üzerinde paralel geliştirmeye olanak sağlayacak şekilde modüler olmalıdır.
Dinamik karar alma yapısı: Değişen kullanıcı gereksinimlerine ve diğer faktörlere bağlı olarak stratejik kararlar veren, resmi veya resmi olmayan bir karar alma yapısına ihtiyaç vardır.
Açık kaynak geliştirme süreci, geliştiricilerin yeni özellikler eklemeleri gerekip gerekmediğini veya projelerinde bir hatanın düzeltilmesi gerekip gerekmediğini değerlendirdikleri gereksinimlerin ortaya çıkarılmasıyla başlar. Bu, açık kaynak yazılım topluluğuyla hata raporlama ve izleme veya e-posta listeleri ve proje sayfaları gibi yollarla iletişim kurularak sağlanır. Daha sonra, açık kaynak yazılım geliştiricileri bir görev seçer veya bu göreve atanarak çözüm aranır. Açık kaynak yazılımda çözümler için çoğu zaman birçok farklı olası yol olduğundan, en iyi çözüm dikkatlice düşünülerek ve hatta bazen geri bildirimi ile seçilmelidir. Geliştirici daha sonra kodu geliştirmeye ve işlemeye başlar. Kod daha sonra meslektaşları tarafından test edilir ve incelenir. Geliştiriciler, sürekli entegrasyondan elde edilen geri bildirimler yoluyla kodlarını düzenleyebilir ve geliştirebilirler. Liderlik ve topluluk projenin tamamından memnun kaldıktan sonra kısmen yayınlanabilir ve kullanıcı talimatları belgelenebilir. Proje yayınlanmaya hazırsa dondurulur ve yalnızca ciddi hata düzeltmeleri veya güvenlik onarımları yapılır. Sonunda proje tamamen yayınlanır.
Lisanslama
Açık kaynak lisansları, yazılım ve diğer ürünlere yönelik kaynak kodunun, planın veya tasarımın tanımlanmış şartlar ve koşullar altında kullanılmasına, değiştirilmesine ve dağıtılmasına (değişiklik yapılarak veya yapılmadan) olanak tanıyan lisans türüdür. Bu, son kullanıcıların ve ticari şirketlerin kaynak kodu, planı veya tasarımı kendi özelleştirme, merak veya sorun giderme ihtiyaçlarına göre incelemelerine ve değiştirmelerine olanak tanır. Açık kaynak lisanslı yazılımlar çoğunlukla ücretsiz olarak mevcuttur, ancak ücretsiz olmak zorunda değildir. Kaynak kodun yalnızca kişisel kullanım için yeniden dağıtımına ve değiştirilmesine izin veren, ticari amaçlı yeniden dağıtım ve değiştirilmesine izin vermeyen lisanslar genellikle açık kaynak lisansı olarak kabul edilmezler. Özgür ve açık kaynak ürünleri iki tür lisans kategorisi kapsamında lisanslanır: ve Copyleft lisanslar.
Kaynakça
- ^ Understanding Open Source and Free Software Licensing. O'Reilly Media. 2008. s. 4. ISBN . 30 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ocak 2021.
- ^ Levine (30 Aralık 2013). "Open Collaboration for Innovation: Principles and Performance". Organization Science. 25 (5): 1414-1433. doi:10.1287/orsc.2013.0872. ISSN 1047-7039.
- ^ a b c d Tiemann, Michael (19 Eylül 2006). . Açık Kaynak Girişimi. 1 Ekim 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2008.
- ^ . Free Software Magazine. 5 Ağustos 2008. 8 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2008.
- ^ . O'Reilly Media. 2016. 22 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2016.
But the problem went deeper than that. The word "free" carried with it an inescapable moral connotation: if freedom was an end in itself, it didn't matter whether free software also happened to be better, or more profitable for certain businesses in certain circumstances. Those were merely pleasant side effects of a motive that was, at its root, neither technical nor mercantile, but moral. Furthermore, the "free as in freedom" position forced a glaring inconsistency on corporations who wanted to support particular free programs in one aspect of their business, but continue marketing proprietary software in others.
- ^ Raymond, Eric S. "Goodbye, "free software"; hello, "open source"". 2 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.
The problem with it is twofold. First, ... the term "free" is very ambiguous ... Second, the term makes a lot of corporate types nervous.
- ^ Shea, Tom (23 Haziran 1983). . InfoWorld. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2016.
"In contrast to commercial software is a large and growing body of free software that exists in the public domain. Public-domain software is written by microcomputer hobbyists (also known as "hackers") many of whom are professional programmers in their work life. [...] Since everybody has access to source code, many routines have not only been used but dramatically improved by other programmers."
- ^ O'Mahony, Siobhan Clare (2002). "The emergence of a new commercial actor: Community managed software projects". Stanford, CA: Stanford University: 34-42.
- ^ "Uluslararası Yetki ve Tanınma". Opensource.org. 21 Nisan 2015. 23 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından .
- ^ "Açık Kaynak Tanımı". Açık Kaynak Girişimi. 23 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mart 2024.
- ^ "Neredeyse tüm özgür yazılımlar açık kaynaktır ve neredeyse tüm açık kaynak yazılımlar özgür yazılımdır". GNU. 18 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2024.
- ^ Raymond, Eric (2005). "The Cathedral and the Bazaar (originally published in Volume 3, Number 3, March 1998)". First Monday. ISSN 1396-0466.
- ^ Robles, Gregorio (2006). "Empirical Software Engineering Research on Free/Libre/Open Source Software". 2006 22nd IEEE International Conference on Software Maintenance. ss. 347-350. ISBN . 17 Nisan 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ a b Napoleao, Bianca M.; Petrillo, Fabio; Halle, Sylvain (2020). "Open Source Software Development Process: A Systematic Review". 2020 IEEE 24th International Enterprise Distributed Object Computing Conference (EDOC). IEEE. s. 135–144. ISBN .
- ^ "Brief Definition of Open Source Licenses". Açık Kaynak Girişimi. 31 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2013.
- ^ Popp, Dr. Karl Michael (2015). Best Practices for commercial use of open source software. Norderstedt, Germany: Books on Demand. ISBN .
- ^ Brock, Amanda (2023). Open Source Law, Policy and Practice. Oxford University Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Acik kaynak yazilim ya da acik kaynak kodlu yazilim telif hakki sahibinin kullanicilara yazilimi ve kaynak kodunu herhangi bir amac icin kullanma inceleme degistirme ve dagitma haklarini verdigi bir lisans kapsaminda yayinlanan bilgisayar yazilimidir Kullandiklari lisans geregince isteyen kisi ve gruplarin yazilimi kendi kisisel ihtiyaclarina uyarlamalarina ve sonunda degisikligi benzer tercihlere sahip kullanicilar icin bir catal olarak yayinlamalarina olanak tanir Cinnamon masaustu ortami kullanan Manjaro Linux dagitimindan bir ekran goruntusu Goruntude Firefox uzerinden MediaWiki yazilimi kullanan Wikipedia LibreOffice Writer Vim GNOME Hesap Makinesi VLC ve dosya yoneticisi bulunuyor Tum bunlar acik kaynak kodlu yazilimdir Acik kaynak yazilimlar halka acik bir sekilde ortak calismaya dayali bir sekilde gelistirilebilir Acik kaynak yazilim onde gelen bir ornegidir Bu kodlama yetenegine sahip herhangi bir kullanicinin gelistirmeye cevrimici olarak katilabilecegi ve olasi katkida bulunanlarin sayisinin sinirsiz oldugu anlamina gelir Kodu inceleme yetenegi halkin yazilima olan guvenini kolaylastirir Acik kaynak yazilim hareketi Richard Stallman tarafindan 1983 te GNU projesinin baslatilmasiyla baslayan ozgur yazilim hareketinden 1998 yilinda dallanmistir Acik kaynak kavrami Subat 1998 de Eric Raymond ve Bruce Perens tarafindan nin OSI kurulmasi ile resmilestirilmistir Acik kaynak kodlu yazilim gelistirme tek bir sirketin gelistirdigi yazilimin otesinde farkli bakis acilari getirebilir Standish Group tarafindan hazirlanan bir 2008 raporu acik kaynakli yazilim modellerinin benimsenmesinin tuketiciler icin yilda yaklasik 60 milyar dolar tasarruf sagladigini belirtti TarihAcik kaynak yazilim hareketi Richard Stallman tarafindan 1983 te GNU projesinin baslatilmasiyla baslayan ozgur yazilim hareketinden 1998 yilinda dallanmistir Stallman acik kaynak toplulugu icinde yazilim gelistirme icin ozgurce paylasilan kaynak kodunun kavramsallastirilmasinda onemli rol oynayan kisi olarak kabul edilir 1997 de Eric Raymond yazilim muhendisligi yontemleri uzerine yazdigi Linux cekirdek gelistirme sureci ve gozlemlerine dayanan makale onemli bir ilgi gordu ve Netscape Communications Corporation i donemin populer internet tarayicisi Netscape in kaynak kodlarini ozgur bir lisansla yayinlamaya motive eden bir faktordu Ocak 1998 de Netscape kaynak kodunun GNU Genel Kamu Lisansi na benzer Netscape Kamu Lisansi ile yayinlanacaginin duyurulmasi uzerine 3 Subat 1998 de ozgur yazilim toplulugundan bir grup insan ozgur yazilim kavramindaki ozgur kelimesinin ima ettigi felsefi ve siyasi gundem yerine ozgur yazilimin is dunyasina pragmatik terimlerle tanitilmasini tartismak uzere Kalifornia nin Palo Alto sehrinde bir araya geldi Ozgur Yazilim Vakfi nin sosyal aktivizminin sirketlere cekici gelmedigi fikri ve yazilim kaynak kodu uzerinde paylasma ve isbirligi yapma is potansiyelini vurgulamak icin ozgur yazilim kavramini yeniden markalamanin bir yolunu aradilar Ayrica grup ozgur Ingilizce free kelimesinin Ingilizcede hem ozgur hem de ucretsiz anlamlarina gelmesi nedeniyle olusan belirsizligin isletmelerin bu terimi benimsemesinde cesaret kirici olarak goruyordu Grupta bulunan kisiler arasinda nden Larry Augustin ve Jon Hall her ikisi de Linux International dan Sam Ockman Silikon Vadisi Linux Kullanici Grubu ndan Todd Anderson ve Eric Raymond vardi Orada bulunan Christine Petersen acik kaynak terimini onerdi Ertesi gun Linus Torvalds destek verdi Bruce Perens gruba acik kaynak ticari markasini olusturmayi ve bu web sitesini barindirmayi teklif etti ve bir hafta sonra www opensource org web sitesini acti Richard Stallman bu terimi benimsemedi Subat 1998 de acik kaynak hareketinin resmilestirilmesi genel egitim saglanmasi ve savunuculugu icin Eric Raymond ve Bruce Perens tarafindan OSI kuruldu 1997 de Bruce Perens onculugunde Debian projesi kapsaminda Debian Ozgur Yazilim Yonergeleri olusturmustu Subat 1998 de Acik Kaynak Girisimi nin kurulmasi ile beraber soz konusu yonergede Debian referanslari acik kaynak ile degistirilerek ve bir miktar revize edilerek olusturuldu Tanim nin OSI tanimi uluslararasi duzeyde bircok hukumet ve sirket tarafindan standart veya fiili tanim olarak taninmaktadir Acik Kaynak Girisimi bir yazilim lisansini acik kaynak olarak kabul edip etmedigini belirlemek icin Acik Kaynak Tanimini kullanir Tanim 1997 yilinda Bruce Perens onculugunde yazilan Debian Ozgur Yazilim Yonergeleri ne dayanmaktadir Perens Debian Ozgur Yazilim Yonergelerini olustururken Ozgur Yazilim Vakfi nin dort ozgurluk tanimini kullanmamistir Subat 1998 de Acik Kaynak Girisimi nin kurulmasi ile beraber Perens yonergede Debian referanslarini acik kaynak ile degistirilerek ve bir miktar revize edilerek Acik Kaynak Tanimi olusturmustur Perens in tanimina gore yazilimin hizli bir sekilde gelismesini saglamak amaciyla herhangi bir kurulus veya kullanici tarafindan kullanima veya dagitima cok az kisitlama getirmesi acik kaynagin acik bir ozelligidir Acik ozgur ve ozgur ve acik Bir yazilimin acik kaynak sayilmasi icin Acik Kaynak Tanimi na uymasi bir ozgur yazilim sayilmasi icin Ozgur Yazilim Tanimi na uymasi gerekir Bu iki tanim pratikte birbirine cok yakin olduklarindan Ozgur Yazilim Vakfi nin ozgur kabul ettigi yazilim lisanslari ile Acik Kaynak Girisimi nin acik kaynak kabul ettigi yazilim lisanslar cok buyuk olcude ortusmektedir Ornegin yaygin kullanilan GNU GPL MPL MIT Lisansi AGPL LGPL BSD lisanslari hem ozgur yazilim lisansidir hem de acik kaynak yazilim lisansidir Bu nedenle neredeyse tum ozgur yazilimlar acik kaynak yazilimdir ve neredeyse tum acik kaynak yazilimlar da ozgur yazilimdir Buna karsin bu iki gorusun savunuculari arasinda suregelen felsefi bir anlasmazlik vardir Ozgur ve acik kaynak kelimeleri arasinda tarafsiz bir yol izlemek isteyenler ise genellikle ozgur ve acik kaynak terimini kullanmaktadir Acik kaynak yazilim gelistirmeGelistirme modeli Acik kaynak hareketinin onculerinden Eric Raymond 1997 tarihli Katedral ve Pazar isimli yayininda acik kaynak yazilim gelistirme icin katedral ve pazar carsi adini verdigi iki modeli tarif etmekte ve pazar modelini onermektedir Raymond yazilimin geleneksel yontemlerle gelistirilmesini bireylerin veya kucuk gruplarin dikkatli ve izole bir calismasiyla bir katedral insa etmeye benzetiyor ve yazilimlarin pazar tarzi kullanilarak farkli gundem ve yaklasimlarla gelistirilmesi gerektigini one suruyor Katedral modeli olarak adlandirdigi geleneksel gelistirme modelinde ilerleme merkezi bir sekilde gerceklesir Roller acikca tanimlanmistir projeyi yonetmekten sorumlu kisiler ve uygulamadan sorumlu kisiler bellidir Geleneksel yazilim muhendisligi katedral modelini takip eder Ancak pazar modeli farklidir Bu modelde roller acikca tanimlanmamistir Pazar modeli kullanilarak gelistirilen yazilimin asagidaki ozelliklere sahip olmasi beklenir Kullanicilara ortak gelistiriciler gibi davranilmalidir Kullanicilara ortak gelistiriciler gibi davranilir ve bu nedenle yazilimin kaynak koduna erisimleri olmalidir Ayrica kullanicilarin yazilima eklemeler kod duzeltmeleri hata raporlari belgeler vb gondermeleri tesvik edilir Daha fazla ortak gelistiriciye sahip olmak yazilimin gelisme hizini artirir Erken surumler Yazilimin ilk surumu ortak gelistiricileri erken bulma sansini artirmak icin mumkun oldugu kadar erken yayinlanmalidir Sik entegrasyon Proje yasam dongusunun sonunda cok sayida hatanin duzeltilmesi yukunu onlemek icin kod degisiklikleri mumkun oldugunca sik entegre edilmelidir paylasilan bir kod tabanina birlestirilmelidir Bazi acik kaynakli projeler entegrasyonun otomatik olarak yapildigi gecelik yapilara sahiptir Cesitli versiyonlar Yazilimin en az iki versiyonu olmalidir Daha fazla ozellige sahip daha hatali bir surum ve daha az ozellige sahip daha kararli bir surum olmalidir Hatali surum yani gelistirme surumu en son ozelliklerin aninda kullanilmasini isteyen ve henuz kapsamli bir sekilde test edilmemis kodu kullanma riskini kabul etmeye istekli kullanicilar icindir Kullanicilar daha sonra ortak gelistirici olarak hareket edebilir hatalari bildirebilir ve hata duzeltmeleri saglayabilir Yuksek modulerlestirme Yazilimin genel yapisi bagimsiz bilesenler uzerinde paralel gelistirmeye olanak saglayacak sekilde moduler olmalidir Dinamik karar alma yapisi Degisen kullanici gereksinimlerine ve diger faktorlere bagli olarak stratejik kararlar veren resmi veya resmi olmayan bir karar alma yapisina ihtiyac vardir Acik kaynak gelistirme sureci gelistiricilerin yeni ozellikler eklemeleri gerekip gerekmedigini veya projelerinde bir hatanin duzeltilmesi gerekip gerekmedigini degerlendirdikleri gereksinimlerin ortaya cikarilmasiyla baslar Bu acik kaynak yazilim topluluguyla hata raporlama ve izleme veya e posta listeleri ve proje sayfalari gibi yollarla iletisim kurularak saglanir Daha sonra acik kaynak yazilim gelistiricileri bir gorev secer veya bu goreve atanarak cozum aranir Acik kaynak yazilimda cozumler icin cogu zaman bircok farkli olasi yol oldugundan en iyi cozum dikkatlice dusunulerek ve hatta bazen geri bildirimi ile secilmelidir Gelistirici daha sonra kodu gelistirmeye ve islemeye baslar Kod daha sonra meslektaslari tarafindan test edilir ve incelenir Gelistiriciler surekli entegrasyondan elde edilen geri bildirimler yoluyla kodlarini duzenleyebilir ve gelistirebilirler Liderlik ve topluluk projenin tamamindan memnun kaldiktan sonra kismen yayinlanabilir ve kullanici talimatlari belgelenebilir Proje yayinlanmaya hazirsa dondurulur ve yalnizca ciddi hata duzeltmeleri veya guvenlik onarimlari yapilir Sonunda proje tamamen yayinlanir LisanslamaAcik kaynak lisanslari yazilim ve diger urunlere yonelik kaynak kodunun planin veya tasarimin tanimlanmis sartlar ve kosullar altinda kullanilmasina degistirilmesine ve dagitilmasina degisiklik yapilarak veya yapilmadan olanak taniyan lisans turudur Bu son kullanicilarin ve ticari sirketlerin kaynak kodu plani veya tasarimi kendi ozellestirme merak veya sorun giderme ihtiyaclarina gore incelemelerine ve degistirmelerine olanak tanir Acik kaynak lisansli yazilimlar cogunlukla ucretsiz olarak mevcuttur ancak ucretsiz olmak zorunda degildir Kaynak kodun yalnizca kisisel kullanim icin yeniden dagitimina ve degistirilmesine izin veren ticari amacli yeniden dagitim ve degistirilmesine izin vermeyen lisanslar genellikle acik kaynak lisansi olarak kabul edilmezler Ozgur ve acik kaynak urunleri iki tur lisans kategorisi kapsaminda lisanslanir ve Copyleft lisanslar Kaynakca Understanding Open Source and Free Software Licensing O Reilly Media 2008 s 4 ISBN 9780596553951 30 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ocak 2021 Levine 30 Aralik 2013 Open Collaboration for Innovation Principles and Performance Organization Science 25 5 1414 1433 doi 10 1287 orsc 2013 0872 ISSN 1047 7039 a b c d Tiemann Michael 19 Eylul 2006 Acik Kaynak Girisimi 1 Ekim 2002 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2008 Free Software Magazine 5 Agustos 2008 8 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Eylul 2008 O Reilly Media 2016 22 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Nisan 2016 But the problem went deeper than that The word free carried with it an inescapable moral connotation if freedom was an end in itself it didn t matter whether free software also happened to be better or more profitable for certain businesses in certain circumstances Those were merely pleasant side effects of a motive that was at its root neither technical nor mercantile but moral Furthermore the free as in freedom position forced a glaring inconsistency on corporations who wanted to support particular free programs in one aspect of their business but continue marketing proprietary software in others Raymond Eric S Goodbye free software hello open source 2 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Nisan 2024 The problem with it is twofold First the term free is very ambiguous Second the term makes a lot of corporate types nervous Shea Tom 23 Haziran 1983 InfoWorld 11 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2016 In contrast to commercial software is a large and growing body of free software that exists in the public domain Public domain software is written by microcomputer hobbyists also known as hackers many of whom are professional programmers in their work life Since everybody has access to source code many routines have not only been used but dramatically improved by other programmers O Mahony Siobhan Clare 2002 The emergence of a new commercial actor Community managed software projects Stanford CA Stanford University 34 42 Uluslararasi Yetki ve Taninma Opensource org 21 Nisan 2015 23 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Acik Kaynak Tanimi Acik Kaynak Girisimi 23 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mart 2024 Neredeyse tum ozgur yazilimlar acik kaynaktir ve neredeyse tum acik kaynak yazilimlar ozgur yazilimdir GNU 18 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2024 Raymond Eric 2005 The Cathedral and the Bazaar originally published in Volume 3 Number 3 March 1998 First Monday ISSN 1396 0466 Robles Gregorio 2006 Empirical Software Engineering Research on Free Libre Open Source Software 2006 22nd IEEE International Conference on Software Maintenance ss 347 350 ISBN 0 7695 2354 4 17 Nisan 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2024 a b Napoleao Bianca M Petrillo Fabio Halle Sylvain 2020 Open Source Software Development Process A Systematic Review 2020 IEEE 24th International Enterprise Distributed Object Computing Conference EDOC IEEE s 135 144 ISBN 978 1 7281 6473 1 Brief Definition of Open Source Licenses Acik Kaynak Girisimi 31 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2013 Popp Dr Karl Michael 2015 Best Practices for commercial use of open source software Norderstedt Germany Books on Demand ISBN 978 3738619096 Brock Amanda 2023 Open Source Law Policy and Practice Oxford University Press ISBN 978 0 19 886234 5