Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zincirlikuyu Mezarlığı, eski adıyla Zincirlikuyu Asrî Mezarlığı, İstanbul'un Şişli ilçesinin Esentepe mahallesi sınırları içerisinde bulunan bir Müslüman mezarlığıdır. Esentepe ile Levent arasında, bulunduğu Zincirlikuyu semtiyle aynı adı taşıyan mezarlığın bakımı ve işletmesi İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılmaktadır. Ana giriş kapısı Nispetiye Caddesi-Büyükdere Caddesi bağlantı yolu üzerindedir.
| Zincirlikuyu Mezarlığı | |
|---|---|
 | |
 | |
| Diğer ad(lar) | Zincirlikuyu Asrî Mezarlığı |
| Konum | Şişli, İstanbul, Türkiye |
| Koordinatlar | 41°04′26″K 29°00′28″D / 41.07389°K 29.00778°D |
| Tür | Sivil Mezarlık |
| Din | İslam |
| Açılış | 1935) |
| Yüzölçümü | 380.000 m2 (4.100.000 ft2) |
| Yapım süresi | 1935-1937 |
| Sorumlu | İstanbul Büyükşehir Belediyesi |
| Defin sayısı | ± 43.104 (2011) |
| Durum | Kullanımda |
Tarihçe
Mezarlığın bulunduğu alan, 1870 yılında Osmanlı Sultanı Abdülaziz'in oğlu Yusuf İzzeddin Efendi için yaptırılan yazlık av köşkünün bahçesi idi. 1916 yılında Yusuf İzzeddin Efendi'nin köşkte ölü olarak bulunmasının ardından köşk ve civarı uğursuz olarak anılmaya başlandı. Şehzadenin intihar ettiğine dair spekülasyonların yanı sıra İttihat ve Terakki tarafından suikast sonucu öldürüldüğü haberleri de eklenince, semtin uğursuzluğuna inanılarak bu bölgeye rağbet edilmedi.
1930'lu yıllara kadar kırsal durumdaki bu bölgeye en yakın yerleşme Mecidiyeköy'deydi. Şehir dışında yeni bir mezarlık kurulmasına karar verildiğinde en uygun yer olarak hem Şişli'den hem de Beşiktaş'tan ulaşılabilen ve genişleme imkânı bulunan Zincirlikuyu seçildi. Bu anlayışa uygun olarak 1935 yılında Zincirlikuyu'da 380.847 m² alan üzerine modern bir mezarlığın inşasına başlandı. 12 Nisan 1937'de şair ve yazar Abdülhak Hamit Tarhan, Atatürk'ün talimatıyla Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilen ilk kişi oldu. Asrî Mezarlık inşa edilirken "Hatıralar Parkı" adıyla, daha çok Türk sanat ve fikir adamları ile farklı alanlarda tanınmış insanların da defnedileceği bir yer olarak düşünüldü. Buna istinaden, Ömer Seyfettin'in naaşı 1939 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin kararı ile Kadıköy Mahmutbaba Mezarlığı'ndaki kabrinden alınarak buraya defnedildi.
İstanbul'un modern biçimde düzenlenmiş ilk asri mezarlığı olan Zincirlikuyu, 1959 yılına kadar halk arasında "asrî mezarlık" olarak anıldı. Bu tarihten sonra ise bilinen konumundan dolayı Zincirlikuyu Mezarlığı ismiyle anılmaya başlandı. 1950'lerde çevresinde ortaya çıkmaya başlayan yerleşmeler mezarlık alanının genişlemesini önledi. Çevresindeki yapılaşma sürecine paralel olarak 1960'lı yıllarda bugünkü sınırlarına ulaştı. 1973 yılında Etiler (Nispetiye Caddesi)-Büyükdere Caddesi bağlantı yolunun inşası nedeniyle mezarlığın bir bölümü istimlak edildi. 2003 yılında Büyükdere Caddesi üzerinde bulunan ve eskiyen ana giriş kapısının İstanbul Büyükşehir Belediyesi Mezarlıklar Müdürlüğü tarafından yenilenmesine karar verildi. Kemerli kapının üzerine siyasetçi Ufuk Uras'ın babası olan Albay Hasip Uras'ın önerisi ile Âl-i İmrân Suresi'nin "Her canlı ölümü tadacaktır" meali olan 185. Ayeti yazıldı. Ayetin yer alması, sonrasında birçok siyasi tartışmaya konu oldu. 2004 yılında ise, mezarlığın ortasına iş insanı İbrahim Bodur tarafından aynı anda 500 kişinin namaz kılabileceği bir camii yaptırıldı.
İstatistikler
Uzun yıllar boyunca Beyoğlu yakasındaki tek modern mezarlık olması, hızla dolmasına yol açtı. Bugün 380.847 m²'lik alan üzerine 43 adaya bölünen mezarlık, aile kabirleri için ayrılmış olanlar dışında %100 yakın bir oranda dolmuş durumdadır. Aile mezarlıkları içerisinde 42 kişilik mezar yeri ile Sabancı ailesi en çok yere sahip iken, onu sırasıyla 14 kişilik yer ile Atatürk'ün doktorlarından Mehmet Kâmil Berk ailesi, 12 kişilik yer ile İzzet Feldan ve Raşit Alicikoğlu aileleri ve 10 kişilik alan ile Koç ailesi takip etmektedir. 2011 istatistiklerine göre mezarlığa, kurulduğu günden beri 43 bin 104 kişi defnedildi. 10.5 metreye 5 metre ölçüleri ile Abdurrahman Naci Demirağ'ın anıt mezarı Zincirlikuyu Mezarlığındaki en büyük anıt mezar olarak yer almaktadır. Mezarlıkta 2 cumhurbaşkanı, 3 başbakan, I. Dünya Savaşı'nın 2 komutanı, 5 genelkurmay başkanı, İstanbul'un 3 belediye başkanı ve çok sayıda tanınmış sanatçı, iş insanı, gazeteci, oyuncu, sporcu, şarkıcı ve politikacının kabirleri yer almaktadır.
Umumi Hıfzıssıhha Kanunu'na dayanılarak Zincirlikuyu Mezarlığı'na inşa edilen Türkiye'nin ilk ve tek krematoryumu, kullanım için talep gelmediğinden yıktırılmış ve bugün yerinde mezarlığın garajı ve müdürlük binası inşa edilmiştir. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Avrupa Yakası Mezarlıklar Müdürlüğü de mezarlığın girişindeki binada bulunmaktadır.
Galeri
-
![image]()
Zincirlikuyu Mezarlığı'nın Büyükdere Caddesi üzerinde bulunan ana kapısının görünümü -
![image]()
Abdülhak Hamit Tarhan'ın kabri -
![image]()
Ayşen Gruda'nın kabri -
![image]()
Şükrü Saracoğlu'nun kabri -
![image]()
Behiye Aksoy'un kabri -
![image]()
Cahit Arf'ın aile mezarı -
![image]()
Kemal Sunal'ın kabri -
![image]()
Hasan Saka'nın anıt mezarı -
![image]()
Cahide Sonku'nun kabri -
![image]()
Sait Faik Abasıyanık'ın kabri -
![image]()
Ülkü Adatepe'nin kabri -
![image]()
Zeki Alasya'nın kabri
Ayrıca bakınız
| Wikimedia Commons'ta Zincirlikuyu Mezarlığı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- ^ "Zincirlikuyu İSOV Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi". www.isov.org.tr. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.
- ^ "Şişli'deki Zincirlikuyu ismi nereden geliyor!". Şişli Gazetesi. 20 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.
- ^ a b c d e Ertuğrul Özkök (29 Eylül 2011). "Makber şiiriyle açılan bahçe". Hürriyet. 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Nisan 2022.
- ^ a b . TDV İslam Ansiklopedisi. 28 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2022.
- ^ Muhsin Kızılkaya (15 Kasım 2020). "Asri zamanlarda, asri mezarlıkta, asri bir şair!". Habertürk. 18 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2022.
- ^ . Sabah. 11 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2022.
- ^ . Hürriyet. 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2022.
- ^ "Zincirlikuyu Camii ibadete açıldı". Türkiye Gazetesi. 3 Nisan 2004. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2022.
- ^ "Hıfzıssıhha Yasası'na göre krematoryum kurmak serbest". 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ekim 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Aralık 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zincirlikuyu Mezarligi eski adiyla Zincirlikuyu Asri Mezarligi Istanbul un Sisli ilcesinin Esentepe mahallesi sinirlari icerisinde bulunan bir Musluman mezarligidir Esentepe ile Levent arasinda bulundugu Zincirlikuyu semtiyle ayni adi tasiyan mezarligin bakimi ve isletmesi Istanbul Buyuksehir Belediyesi tarafindan yapilmaktadir Ana giris kapisi Nispetiye Caddesi Buyukdere Caddesi baglanti yolu uzerindedir Zincirlikuyu MezarligiDiger ad lar Zincirlikuyu Asri MezarligiKonumSisli Istanbul TurkiyeKoordinatlar41 04 26 K 29 00 28 D 41 07389 K 29 00778 D 41 07389 29 00778TurSivil MezarlikDinIslamAcilis1935 89 yil once 1935 Yuzolcumu380 000 m2 4 100 000 ft2 Yapim suresi1935 1937SorumluIstanbul Buyuksehir BelediyesiDefin sayisi 43 104 2011 DurumKullanimdaTarihceMezarligin bulundugu alan 1870 yilinda Osmanli Sultani Abdulaziz in oglu Yusuf Izzeddin Efendi icin yaptirilan yazlik av koskunun bahcesi idi 1916 yilinda Yusuf Izzeddin Efendi nin koskte olu olarak bulunmasinin ardindan kosk ve civari ugursuz olarak anilmaya baslandi Sehzadenin intihar ettigine dair spekulasyonlarin yani sira Ittihat ve Terakki tarafindan suikast sonucu olduruldugu haberleri de eklenince semtin ugursuzluguna inanilarak bu bolgeye ragbet edilmedi 1930 lu yillara kadar kirsal durumdaki bu bolgeye en yakin yerlesme Mecidiyekoy deydi Sehir disinda yeni bir mezarlik kurulmasina karar verildiginde en uygun yer olarak hem Sisli den hem de Besiktas tan ulasilabilen ve genisleme imkani bulunan Zincirlikuyu secildi Bu anlayisa uygun olarak 1935 yilinda Zincirlikuyu da 380 847 m alan uzerine modern bir mezarligin insasina baslandi 12 Nisan 1937 de sair ve yazar Abdulhak Hamit Tarhan Ataturk un talimatiyla Zincirlikuyu Mezarligi na defnedilen ilk kisi oldu Asri Mezarlik insa edilirken Hatiralar Parki adiyla daha cok Turk sanat ve fikir adamlari ile farkli alanlarda taninmis insanlarin da defnedilecegi bir yer olarak dusunuldu Buna istinaden Omer Seyfettin in naasi 1939 yilinda Turkiye Buyuk Millet Meclisi nin karari ile Kadikoy Mahmutbaba Mezarligi ndaki kabrinden alinarak buraya defnedildi Istanbul un modern bicimde duzenlenmis ilk asri mezarligi olan Zincirlikuyu 1959 yilina kadar halk arasinda asri mezarlik olarak anildi Bu tarihten sonra ise bilinen konumundan dolayi Zincirlikuyu Mezarligi ismiyle anilmaya baslandi 1950 lerde cevresinde ortaya cikmaya baslayan yerlesmeler mezarlik alaninin genislemesini onledi Cevresindeki yapilasma surecine paralel olarak 1960 li yillarda bugunku sinirlarina ulasti 1973 yilinda Etiler Nispetiye Caddesi Buyukdere Caddesi baglanti yolunun insasi nedeniyle mezarligin bir bolumu istimlak edildi 2003 yilinda Buyukdere Caddesi uzerinde bulunan ve eskiyen ana giris kapisinin Istanbul Buyuksehir Belediyesi Mezarliklar Mudurlugu tarafindan yenilenmesine karar verildi Kemerli kapinin uzerine siyasetci Ufuk Uras in babasi olan Albay Hasip Uras in onerisi ile Al i Imran Suresi nin Her canli olumu tadacaktir meali olan 185 Ayeti yazildi Ayetin yer almasi sonrasinda bircok siyasi tartismaya konu oldu 2004 yilinda ise mezarligin ortasina is insani Ibrahim Bodur tarafindan ayni anda 500 kisinin namaz kilabilecegi bir camii yaptirildi IstatistiklerMezarlikta bulunan Zincirlikuyu Camii Mart 2022 Uzun yillar boyunca Beyoglu yakasindaki tek modern mezarlik olmasi hizla dolmasina yol acti Bugun 380 847 m lik alan uzerine 43 adaya bolunen mezarlik aile kabirleri icin ayrilmis olanlar disinda 100 yakin bir oranda dolmus durumdadir Aile mezarliklari icerisinde 42 kisilik mezar yeri ile Sabanci ailesi en cok yere sahip iken onu sirasiyla 14 kisilik yer ile Ataturk un doktorlarindan Mehmet Kamil Berk ailesi 12 kisilik yer ile Izzet Feldan ve Rasit Alicikoglu aileleri ve 10 kisilik alan ile Koc ailesi takip etmektedir 2011 istatistiklerine gore mezarliga kuruldugu gunden beri 43 bin 104 kisi defnedildi 10 5 metreye 5 metre olculeri ile Abdurrahman Naci Demirag in anit mezari Zincirlikuyu Mezarligindaki en buyuk anit mezar olarak yer almaktadir Mezarlikta 2 cumhurbaskani 3 basbakan I Dunya Savasi nin 2 komutani 5 genelkurmay baskani Istanbul un 3 belediye baskani ve cok sayida taninmis sanatci is insani gazeteci oyuncu sporcu sarkici ve politikacinin kabirleri yer almaktadir Umumi Hifzissihha Kanunu na dayanilarak Zincirlikuyu Mezarligi na insa edilen Turkiye nin ilk ve tek krematoryumu kullanim icin talep gelmediginden yiktirilmis ve bugun yerinde mezarligin garaji ve mudurluk binasi insa edilmistir Istanbul Buyuksehir Belediyesi Avrupa Yakasi Mezarliklar Mudurlugu de mezarligin girisindeki binada bulunmaktadir GaleriZincirlikuyu Mezarligi nin Buyukdere Caddesi uzerinde bulunan ana kapisinin gorunumu Abdulhak Hamit Tarhan in kabri Aysen Gruda nin kabri Sukru Saracoglu nun kabri Behiye Aksoy un kabri Cahit Arf in aile mezari Kemal Sunal in kabri Hasan Saka nin anit mezari Cahide Sonku nun kabri Sait Faik Abasiyanik in kabri Ulku Adatepe nin kabri Zeki Alasya nin kabriAyrica bakinizTurkiye deki mezarliklar listesi Zincirlikuyu Mezarligi na defnedilenler listesiWikimedia Commons ta Zincirlikuyu Mezarligi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kaynakca Zincirlikuyu ISOV Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi www isov org tr 9 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2022 Sisli deki Zincirlikuyu ismi nereden geliyor Sisli Gazetesi 20 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2022 a b c d e Ertugrul Ozkok 29 Eylul 2011 Makber siiriyle acilan bahce Hurriyet 6 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Nisan 2022 a b TDV Islam Ansiklopedisi 28 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Nisan 2022 Muhsin Kizilkaya 15 Kasim 2020 Asri zamanlarda asri mezarlikta asri bir sair Haberturk 18 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2022 Sabah 11 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Nisan 2022 Hurriyet 6 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Nisan 2022 Zincirlikuyu Camii ibadete acildi Turkiye Gazetesi 3 Nisan 2004 9 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2022 Hifzissihha Yasasi na gore krematoryum kurmak serbest 29 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Ekim 2013 Arsivlenmis kopya 24 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Aralik 2013