Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mukden Olayı veya Mançurya Olayı, Japon askerî personeli tarafından 1931 yılında Japonya'nın Mançurya'yı işgaline bahane olarak sahnelenen sahte bir bayrak olayıydı.
| Mukden Olayı ya da 918 Olayı | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Japonya'nın Mançurya'yı istilası | |||||||||
 | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Çin |  Japonya | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| | |||||||||
| Güçler | |||||||||
| 160,000 | 30,000-66,000 | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| 340+ ölü | 24 ölü | ||||||||
18 Eylül 1931'de 29. Japon Piyade Alayı'nın (独立 守備 隊) Bağımsız Garnizon Biriminden Teğmen Suemori Kawamoto, Japonya'nın Mukden (şimdiki adı Shenyang) yakınlarında Güney Mançurya Demiryoluna ait bir demiryolu hattının yakınında küçük bir dinamiti patlattı. Patlama o kadar zayıftı ki, yolu yok edemedi ve dakikalar sonra bir tren üzerinden geçti. Japon İmparatorluk Ordusu, Çinli muhalifleri eylemle suçladı ve Japonya'nın altı ay sonra kukla Mançukuo devletini kurduğu Mançurya'nın işgaline yol açan bu olaya tam bir istila ile karşılık verdi. Aldatma, 1932 Lytton Raporu tarafından ifşa edildi ve Japonya'yı diplomatik izolasyona ve Mart 1933'te Milletler Cemiyeti'nden çekilmesine yol açtı.
Bombalama eylemi Liutiaohu Olayı olarak bilinir (basitleştirilmiş Çince: 柳条 湖 事变; geleneksel Çince: 柳条 湖 事变; pinyin: Liǔtiáohú Shìbiàn, Japonca: Liutiaohu Olayı, Ryūjōko-jiken) ve olayların tamamı Japonya'da şu şekilde bilinir: Mançurya Olayı (Kyūjitai: Mançurya Olayı, Shinjitai: 満 州 事 変, Manshū-jihen) ve Çin'de 18 Eylül Olayı olarak (basitleştirilmiş Çince: 九一八 事变; geleneksel Çince: 九一八 事变; pinyin: Jiǔyībā Shìbiàn).
Olayın Arkaplanı
Mançurya'daki Japon ekonomik varlığı ve siyasi ilgisi, Rus-Japon Savaşı'nın (1904–1905) sona ermesinden bu yana artmaktadır. Savaşı sona erdiren Portsmouth Antlaşması, Japonya'ya şubesini (Changchun'dan Lüshun'a) kiralanmasını sağladı. Ancak Japon hükûmeti, bu kontrolün 1898 tarihli Kwantung Kira Anlaşması ile genişletilmiş 1896 'nda Çin'in Rusya'ya verdiği tüm hakları ve ayrıcalıkları içerdiğini iddia ettiği bölgedir. Trenlerin ve rayların güvenliğini sağlamak için bölgeye Japon demiryolu muhafızları yerleştirildi; ancak bunlar normal Japon askerleriydi ve sık sık demiryolu alanlarının dışında manevralar gerçekleştirdiler.
Bu arada, yeni kurulan Çin hükûmeti, on yıldan fazla bir süredir parçalanmış savaş ağası egemenliğinin ardından ülke üzerindeki otoritesini yeniden sağlamaya çalışıyordu. Çin ile Japonya arasındaki anlaşmaların geçersiz olduğunu iddia etmeye başladılar. Çin de yeni eylemler duyurdu, bu nedenle sınır topraklarına yerleşen, mağazalar açan veya kendi evlerini inşa eden Japon halkı (o sırada her iki bölge de Japon egemenliği altında olan Koreliler ve Tayvanlılar dahil) herhangi bir tazminat ödenmeden sınır dışı edildi.
Mançurya savaş ağası de Japon tavizlerinden mahrum bırakmaya çalıştı, ancak tarafından suikasta uğradı. Zhang Xueliang, Zhang Zuolin oğlu ve halefi Japon karşıtı duyguları gelen Çan Kay-şek tarafından yönetilen Nanjing Hükûmeti katıldı. Çin içindeki Japon vatandaşlarına yönelik baskıya resmi Japon itirazları Çinli yetkililer tarafından reddedildi.
1929 (CER) üzerindeki Çin-Sovyet çatışması (Temmuz-Kasım), Kuzeydoğu'da Mukden Olayına yol açacak gerginliği daha da artırdı. Sovyet Kızıl Ordusu'nun Zhang Xueiliang'ın güçlerine karşı kazandığı zafer, yalnızca Mançurya'daki CER üzerindeki Sovyet kontrolünü yeniden sağlamakla kalmadı, aynı zamanda Japon Kwantung Ordusu subaylarının farkına varmakta hızlı davrandıkları Çin askeri zayıflıklarını ortaya çıkardı.
Sovyet Kızıl Ordusu'nun performansı da Japon yetkilileri şaşkına çevirdi. Mançurya, Japonya'nın Doğu Asya politikasının merkezinde yer alıyordu. Hem 1921 hem de 1927 İmparatorluk Doğu Bölgesi Konferansları, Japonya'nın Mançurya'daki baskın güç olma taahhüdünü yeniden teyit etti. 1929 Kızıl Ordu zaferi bu politikayı temelden sarstı ve Mançurya sorununu yeniden açtı. 1930'da Kwantung Ordusu, giderek güçlenen bir Kızıl Ordu ile karşı karşıya olduklarını fark etti. Harekete geçme zamanı yaklaşıyordu ve Japonların Kuzeydoğu’yu fethetme planları hızlandı.
Nanjing'de (Nankin) Nisan 1931'de Çan Kay-şek ve Zhang Xueliang arasında Çin'in ulusal liderlik konferansı düzenlendi. Farklılıklarını bir kenara bırakıp Çin'in Mançurya'daki egemenliğini güçlü bir şekilde ileri sürmeyi kabul ettiler. Öte yandan, 'nun bazı subayları Mançurya'yı gizlice işgal etmeye başladı. Tokyo'da komplocuları desteklemek isteyen başka memurlar da vardı.
Etkinlikler
Mançurya'daki bir çatışmanın Japonya'nın çıkarlarına en iyi şekilde hizmet edeceğine inanan ve Japon gekokujō kavramı ruhuna uygun hareket eden Kwantung Ordusu Albay Seishirō Itagaki ve Yarbay Kanji Ishiwara bağımsız olarak Japonya'yı Mançurya'yı kışkırtarak işgal etmeye teşvik edecek bir plan yaptılar. Amaçları Çin güçlerini kışkırtmaktı. Bununla birlikte, Japon İmparatorluk Kara Kuvvetleri Orgenerali Jirō Minami, Kwantung Ordusunun itaatsizliğini ve militarist davranışını engellemek amacıyla Tümgeneral Yoshitsugu Tatekawa'yı Mançurya'ya gönderdikten sonra, Itagaki ve Ishiwara artık Çinlilerin provokasyonlara karşılık verdiler, ancak kendi provokasyonlarını yapmak zorunda kaldılar.
Itagaki ve Ishiwara, Liutiao Gölü yakınlarındaki bir bölgeden geçen demiryolu bağlantısını sabote etmeyi seçti (柳條 湖; li railtiáohú). Bölgenin resmi bir adı yoktu ve askeri açıdan önemli değildi, ancak "Genç Mareşal" Zhang Xueliang komutasındaki birliklerin konuşlandığı Çin Beidaying garnizonundan (北大營; běidàyíng) sadece sekiz yüz metre uzaktaydı. Japon planı, Çin askerlerini bir patlama ile cezbetmek ve ardından resmi bir Japon işgali için bahane sağlamak için bu karışıklığa neden oldukları için onları suçlamaktı. Ek olarak, sabotajın temel bir hedefe hesaplanmış bir Çin saldırısı olarak daha inandırıcı görünmesini ve böylece beklenen Japon tepkisinin hayati bir endüstriyel ve ekonomik öneme sahip demiryolunu korumak için meşru bir önlem olarak görünmesini sağlamayı amaçladılar. Japon basını konumu "Liǔtiáo Ditch" (柳條 溝; liǔtiáogōu) veya "Liǔtiáo Köprüsü" (柳條 橋; liǔtiáoqiáo) olarak etiketledi, gerçekte ise konumu düz bir arazi üzerine yerleştirilmiş küçük bir demiryolu bölümü idi. Patlayıcıları bu bölgeye yerleştirme seçiminin amaçlanması patlamadan sonra tekrar kapsamlı köprü inşasını engellemekti.
Olay
Albay Seishirō Itagaki, Yarbay Kanji Ishiwara, Albay Kenji Doihara ve Binbaşı Takayoshi Tanaka olay için planlarını 31 Mayıs 1931'e kadar tamamladı.
Plan, Güney Mançurya Demiryolunu koruyan 29. Piyade Alayı Bağımsız Garnizon Biriminin (独立 守備 隊) 1. Teğmen Suemori Komoto'nun patlayıcıları rayların yakınına, ancak gerçek hasar yapamayacak kadar uzağa yerleştirmesiyle uygulandı. 18 Eylül 22:20 (22:20) sularında patlayıcılar patladı. Ancak patlama küçüktü ve rayın bir tarafında sadece 1,5 metrelik bir bölüm hasar gördü. Aslında, Changchun'dan bir tren bu hasarlı yolun önünden zorlanmadan geçti ve 22:30 (22:30) Shenyang'a ulaştı.
Mançurya İstilası
Ana madde: Japonya'nın Mançurya'yı istilası
19 Eylül sabahı, Çin'in demiryoluna yaptığı iddia edilen saldırıya cevaben Mukden subaylarının gazinosuna yerleştirilen iki topçu parçası yakınlardaki Çin garnizonuna ateş açtı. Zhang Xueliang'ın küçük hava kuvvetleri imha edildi ve askerleri, beş yüz Japon askeri yaklaşık yedi bin kişilik Çin garnizonuna saldırırken, yok edilmiş Beidaying kışlalarından kaçtı. Çin birlikleri, deneyimli Japon birlikleri için rakipsizdi. Akşam vakitlerinde, savaş bitmişti ve Japonlar Mukden'i beş yüz Çinli ve sadece iki Japonun hayatına mal olarak işgal etmişti.
Kwantung kiralanan topraklarındaki Dalian'da, Kwantung ordusu komutanı General Shigeru Honjō ilk başta istila planının izni olmadan yürürlüğe girdiğini öğrenince korkmuştu,ancak sonunda Ishiwara tarafından onayını vermesi için ikna edildi. Honjō, Kwantung Ordusu karargahını Mukden'e taşıdı ve Kore'deki seçilmiş Japonya ordusundan General Senjuro Hayashi'ye takviye göndermesini emretti. 19 Eylül'de saat 04:00'de Mukden güvenli ilan edildi.
Zhang Xueliang, şahsen adamlarına Japonlar işgal ettiğinde kavga etmemelerini ve herhangi bir silahı saklamalarını emretti. Bu nedenle, Japon askerleri Changchun ve gibi büyük şehirleri ve bunların çevresindeki bölgeleri en az güçlükle işgal etmeye ve garnizona dahil almaya başladı. Bununla birlikte, Kasım ayında, Heilongjiang valisi vekili General Ma Zhanshan, eyalet ordusuyla direnişe başladı, ardından Ocak ayında Generaller Ting Chao ve Li Du, yerel Jilin eyalet kuvvetleriyle birlikte direnişe katıldı. Bu direnişe rağmen, Mukden Olayından sonraki beş ay içinde Japon İmparatorluk Ordusu Liaoning, Jilin ve Heilongjiang eyaletlerindeki tüm büyük kasaba ve şehirleri istila etti.
Sonrası
Çin kamuoyu Zhang Xueliang'ı Japon işgaline direnmediği için şiddetle eleştirdi. Japonlar gerçek bir tehdit oluştururken, Kuomintang çabalarının çoğunu komünist partiyi ortadan kaldırmaya yönlendirdi. Birçoğu Zhang'ın yaklaşık çeyrek milyonluk Kuzeydoğu Ordusu'nun sadece 11.000 kişilik Kwantung Ordusu'na dayanabileceğini iddia etti. Buna ek olarak, Mançurya'daki cephaneliği Çin'deki en modern cephaneliğe sahipti ve birlikleri tanklara, yaklaşık 60 savaş uçağına, 4000 makineli tüfek ve dört topçu taburuna sahipti.
Zhang Xueliang'ın görünüşte üstün gücü çeşitli faktörler tarafından zayıflatıldı. Birincisi, Kwantung Ordusunun, bir Japon kolonisi olan Kore'den doğrudan Mançurya'ya bitişik demiryolu ile taşınabilen güçlü bir rezerv gücüne sahip olmasıydı. İkincisi, Zhang'ın birliklerinin yarısından fazlası Hebei Eyaletindeki Çin Seddi'nin güneyinde konuşlandırılırken, duvarın kuzeyindeki askerler Mançurya'ya dağılmıştı. Bu nedenle, Zhang'ın birliklerini Çin Seddi'nin kuzeyine konuşlandırmak, Japonlarla etkili bir şekilde savaşmak için gereken konsantrasyondan yoksun oldukları anlamına geliyordu. Zhang'ın askerlerinin çoğu, yetersiz eğitimliydi, kötü yönetiliyordu, yetersiz besleniyordu ve Japon muadillerine kıyasla zayıf bir moral ve şüpheli sadakate sahipti. Japon gizli ajanları, Zhang Zuolin'in geçmişte Japon askeri danışmanlarına güvenmesi nedeniyle Zhang'ın komutasına sızmıştı. Japonlar, Kuzeydoğu Ordusunu çok iyi tanıyorlardı ve operasyonları kolaylıkla gerçekleştirebiliyorlardı.
Çin hükûmeti, Hu Hanmin'in yeni bağımsız Guangzhou hükûmeti sorunu, Çin Komünist Partisi ayaklanmaları ve on binlerce mülteciyi yaratan Yangtze Nehri'nin korkunç su baskını da dahil olmak üzere çok sayıda iç sorunla uğraşıyordu. Dahası, Zhang o sırada Mançurya'da değildi, sel kurbanlarına para toplamak için Pekin'de bir hastanedeydi. Bununla birlikte, Çin gazetelerinde Zhang, "Genel Direnişsizlik" olarak alay edildi (Çince: 不 抵抗 將軍; pinyin: Bù Dǐkàng Jiāngjūn).
Bu koşullar nedeniyle, merkezi hükûmet barışçıl bir çözüm için uluslararası topluma yöneldi. Çin Dışişleri Bakanlığı, Japon hükûmetine güçlü bir ihtarname düzenledi ve Mançurya'daki Japon askeri operasyonlarının derhal durdurulması çağrısında bulundu ve 19 Eylül'de Milletler Cemiyeti'ne başvurdu. 24 Ekim'de Milletler Cemiyeti, Japon birliklerinin geri çekilmesini şart koşan ve 16 Kasım'a kadar tamamlanacak bir kararı kabul etti. Ancak Japonya, Milletler Cemiyeti kararını reddetti ve Çin hükûmeti ile doğrudan müzakerelerde ısrar etti. Müzakereler aralıklı olarak devam etti ve sonuç alınamadı.
20 Kasım'da Çin hükûmetinde bir konferans toplandı, ancak Kuomintang'ın Guangzhou fraksiyonu Çan Kay-şek'in Mançurya fiyaskosunun sorumluluğunu üstlenmek için istifa etmesi konusunda ısrar etti. 15 Aralık'ta Çan, Milliyetçi Hükûmet Başkanlığından istifa etti ve Çin Cumhuriyeti Başbakanı (Yürütme Yuanının başı) yerine Sun Yat-sen'in oğlu Sun Fo getirildi. Liaoning'deki başka bir şehir olan Jinzhou, Ocak 1932'nin başlarında Japonlar tarafından kaybedildi. Sonuç olarak, Wang Jingwei, Sun Fo'nun yerine Başbakan olarak geçti.
7 Ocak 1932'de, Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı Henry Stimson, Amerika Birleşik Devletleri'nin Mançurya'daki Japon eylemlerinin sonucu olarak kurulan hiçbir hükûmeti tanımayacağına dair Stimson Doktrini'ni yayınladı. 14 Ocak'ta, Lytton'un 2. Kontu Victor Bulwer-Lytton başkanlığındaki Milletler Cemiyeti komisyonu durumu incelemek için Şangay'a indi. Mart ayında, eski Çin imparatoru Puyi'nin devlet başkanı olarak atanması ile Mançukuo'nun kukla eyaleti kuruldu.
2 Ekim'de yayınlandı ve Japonların, demiryolunun ilk bombalanmasını Japonların gerçekleştirdiğini iddia etmemiş olmasına rağmen, Mançurya istilasının ve işgalinin bir öz savunma eylemi olduğu yönündeki Japon iddiasını reddetti. Rapor, Mançukuo'nun Çin'deki Japon askeri saldırganlığının bir ürünü olduğunu ortaya çıkarırken, Japonya'nın buradaki ekonomik bağları nedeniyle Mançurya'da meşru endişeleri olduğunu kabul etti. Milletler Cemiyeti, Mançukuo'yu bağımsız bir ulus olarak kabul etmeyi reddetti. Japonya, Mart 1933'te Milletler Cemiyeti'nden istifa etti.
Albay Kenji Doihara dezenformasyon kampanyasına devam etmek için Mukden Olayını kullandı. Mukden'deki Çin birlikleri böylesine zayıf bir direniş sergiledikleri için, Mançukuo İmparatoru Puyi'ye bunun Çinlilerin kendisine sadık kaldığının kanıtı olduğunu söyledi. Japon istihbaratı, olayı, öldürülen Zhang Zuolin ve oğlu Zhang Xueliang'ın Mançurya'nın "kötü yönetimi" nedeniyle itibarını sarsmak için kampanyayı sürdürmek için kullandı. Aslında, uyuşturucu kaçakçılığı ve yolsuzluk büyük ölçüde Zhang Zuolin altında bastırılmıştı.
Tartışma
Mukden'deki Japon demiryolundaki patlamaya kimin neden olduğu konusunda hala farklı görüşler var. Güçlü kanıtlar, Japon Kwantung Ordusu'nun genç subaylarının, Tokyo'dan gelen doğrudan emirler olsun ya da olmasın, patlamaya neden olmak için komplo kurduklarına işaret ediyor. Savaş sonrası araştırmalar, Japonlar tarafından yerleştirilen orijinal bombanın patlamadığını ve yerine yenisinin yerleştirilmesi gerektiğini doğruladı. Ortaya çıkan patlama, Japon Kwantung Ordusunun Mançurya'da konuşlanmış Çin birlikleriyle bir çatışmayı tetikleme hedefini gerçekleştirmesini ve ardından kukla Mançukuo devletinin kurulmasını sağladı.
Çin Halk Cumhuriyeti tarafından 18 Eylül 1991'de açılan Shenyang'daki 9.18 Olay Sergi Müzesi, patlayıcıların Japonya tarafından yerleştirildiği pozisyonunu alıyor. Tokyo'daki Yasukuni Mabedi'nde bulunan Yūshūkan müzesi de suçu Kwantung Ordusu üyelerine yüklüyor.
David Bergamini'nin Japan's Imperial Conspiracy (1971) adlı kitabı, Mukden Olayını çevreleyen hem Mançurya hem de Tokyo'daki olayların ayrıntılı bir kronolojisine sahiptir. Bergamini, en büyük aldatmacanın, Mukden Olayının ve Japon işgalinin Japon hükûmetinin resmi onayı olmadan, küçük veya asabi subaylar tarafından planlandığı sonucuna varır. Bununla birlikte, tarihçi James Weland, kıdemli komutanların, saha görevlilerinin kendi inisiyatifleriyle ilerlemelerine zımnen izin verdikleri ve ardından olumlu bir sonuç alındıktan sonra sonucu onayladıkları sonucuna vardı.
Ağustos 2006'da, Japonya'nın en çok satan gazetesi Yomiuri Shimbun, "Shōwa savaşından" kimin sorumlu olduğu genel sorusuna yönelik bir yıllık araştırma projesinin sonuçlarını yayınladı. Mançurya Olayı ile ilgili olarak, gazete hırslı Japon militaristlerinin yanı sıra, onların itaatsizliklerini dizginleme veya engelleme konusunda aciz olan politikacıları suçladı.
Tartışma aynı zamanda olayın Milletler Cemiyeti ve sonraki Lytton Raporu tarafından nasıl ele alındığına da odaklandı. , "İlk ciddi meydan okuması karşısında" Birliğin büküldüğünü ve teslim olduğunu yazdı. Washington Deniz Konferansı (1921), Doğu Asya'da belirli bir derecede Japon hegemonyasını garanti etti. Amerika'nın herhangi bir müdahalesi, daha önce bahsedilen anlaşmanın ihlali anlamına gelir. Dahası, Britanya son zamanlarda altın standardından çıkarıldığı için bir kriz içindeydi. O zamanlar Doğu Asya'da bir güç olmasına rağmen, İngiltere kararlı bir eylemde bulunma yeteneğine sahip değildi. Bu güçlerden gelen tek cevap "ahlaki kınama" oldu.
Anma
Her yıl 18 Eylül sabah saat 10: 00'da, Çin'deki çok sayıda büyük şehirde hava saldırısı sirenleri birkaç dakika çalar. İller arasında Heilongjiang, Jilin, Liaoning, Hainan ve diğerleri bulunmaktadır.
Popüler kültürde
- Mukden Olayı, Tintin'in Maceraları çizgi romanı The Blue Lotus'ta tasvir ediliyor, ancak kitap bombalamayı Şangay yakınlarına yerleştiriyor. Burada Japon ajanlar tarafından yapılıyor ve Japonlar olayı abartıyor.
- Çin vatansever şarkısı Along the Sungari River, Mukden Olayı'ndan sonra Kuzeydoğu Çin'de vatanlarını kaybeden insanların hayatlarını anlatıyor.
- Akira Kurosawa'nın 1946 tarihli Gençlerimiz İçin Pişmanlık Yok filminde Mukden Olayı konusu tartışılıyor.
- Ayrıca Junji Kinoshita'nın Mukden Olayını tartışan karakterlerle açılan oyunu A Japanese Called Otto'ya bakın.
- 2010 Japon animesi , 1931 Şangay ve Mançurya'da geçen 13 bölümlük bir casus / pulp dizisidir. Bölüm 7, "Olay", özellikle Mukden Olayını kapsar.
- Şiddet içeren manga Gantz, bir yaşlı, bir olayın ona "Mançurya Olayı" nı hatırlattığını söylediğinde bir referans alır.
- Hollandalı death metal grubu Hail of Bullets, II. Dünya Savaşı Pasifik Okyanusu tiyatrosu hakkında bir konsept albüm olan 2010 albümleri On Divine Winds'te "The Mukden Incident" adlı şarkıda yer alıyor.
- Masuji Ibuse'nin 1969 tarihli yeni kara yağmuru olaydan sayısız kez bahsediyor
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b The Cambridge history of Japan. John Whitney Hall, 耕造. 山村. Cambridge, UK: Cambridge University Press. 1988-1999. ISBN . OCLC 17483588. 13 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ Spiller, Roger J. (2005). An instinct for war : scenes from the battlefields of history. Cambridge, Mass.: Belknap Press of Harvard University Press. ISBN . OCLC 60321218.
- ^ Hunter, Janet (1984). Concise dictionary of modern Japanese history. Berkeley: University of California Press. ISBN . OCLC 8805914.
- ^ "Chiang Kai-shek: China's generalissimo and the nation he lost". Choice Reviews Online. 42 (02): 42-1106-42-1106. 1 Ekim 2004. doi:10.5860/choice.42-1106. ISSN 0009-4978.
- ^ Horvitz, Leslie Alan (2011). Encyclopedia of war crimes and genocide. Rev. ed. Christopher Catherwood. New York: Facts on File. ISBN . OCLC 460053706.
- ^ a b (PDF). Shin'ichi, Yamamuro (1991). 21 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ Yamamuro, Shin'ichi (2006). Manchuria under Japanese dominion. Joshua A. Fogel. Philadelphia: University of Pennsylvania Press. ISBN . OCLC 61652220.
- ^ Kieta Teikoku Manshū. Yamaguchi, Jūji. The Mainichi Newspapers Co., Ltd. 1967. ASIN B000JA85DK. Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ a b Walker, Michael M. (13 Şubat 2017). The 1929 Sino-Soviet War. University Press of Kansas. ISBN .
- ^ Taylor, Jay (2009). The generalissimo : Chiang Kai-shek and the struggle for modern China. Cambridge, Mass.: Belknap Press of Harvard University Press. ISBN . OCLC 252922333.
- ^ a b c d e f Ferrell, Robert H. (Mart 1955). "The Mukden Incident: September 18-19, 1931". The Journal of Modern History. 27 (1): 66-72. doi:10.1086/237763. ISSN 0022-2801.
- ^ Behr, Edward (1987). The last emperor. Toronto: Bantam Books. ISBN . OCLC 16717096.
- ^ . www.ibiblio.org. 8 Eylül 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ Chen., C. Peter. World War II database. C. Peter Chen. OCLC 701928140.
- ^ a b c author., Nish, Ian Hill.,. Japans struggle with internationalism : Japan, China and the League of Nations, 1931-3. ISBN . OCLC 1082226305.
- ^ Behr, Edward (1987). The last emperor. Toronto: Bantam Books. ss. 182-183. ISBN . OCLC 16717096.
- ^ Weland, James (Temmuz 1994). "Misguided Intelligence: Japanese Military Intelligence Officers in the Manchurian Incident, September 1931". The Journal of Military History. 58 (3): 445. doi:10.2307/2944134. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ ""SAVAŞ SORUMLULUĞU - geçmişi araştırmak (1) / Showa Savaşı için en çok suçu kim üstlenmeli?"". Yomiuri Shimbun. 13 Ağustos 2006. 21 Ocak 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ ""SAVAŞ SORUMLULUĞU - geçmişi araştırmak (1) / Mançurya savaşa doğru kaymaya başlıyor"". yomiuri. 18 Eylül 2006. 21 Ocak 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ "The Origins of the Second World war. By <italic>A. J. P. Taylor</italic>. (New York: Atheneum. 1962. Pp. x, 296. $4.50.)". The American Historical Review. Temmuz 1962. doi:10.1086/ahr/67.4.992. ISSN 1937-5239. Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ . web.archive.org. 4 Mart 2016. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ . news.sina.com.cn. 21 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2021.
- ^ Patriots and Traitors: Sorge and Ozaki: A Japanese Cultural Casebook, MerwinAsia: 2009, pp. 101–197
Dış bağlantılar
- İkinci Dünya Savaşı Veritabanı - Mançurya Olayı 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Japon Basın Çevirileri'nden Japon askeri klikleri ve onların Mukden Olayına katılımları hakkında makale 1945–46 4 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mukden Olayi veya Mancurya Olayi Japon askeri personeli tarafindan 1931 yilinda Japonya nin Mancurya yi isgaline bahane olarak sahnelenen sahte bir bayrak olayiydi Mukden Olayi ya da 918 OlayiJaponya nin Mancurya yi istilasiTarih18 Eylul 1931 18 Subat 1932 5 ay BolgeMancuryaSonucJapon zaferiCografi DegisikliklerMancurya Japon topragi olduTaraflar Cin JaponyaKomutanlar ve liderlerJirō Minami Kanji Isivara Seysiro ItagakiGucler160 00030 000 66 000Kayiplar340 olu24 olu 18 Eylul 1931 de 29 Japon Piyade Alayi nin 独立 守備 隊 Bagimsiz Garnizon Biriminden Tegmen Suemori Kawamoto Japonya nin Mukden simdiki adi Shenyang yakinlarinda Guney Mancurya Demiryoluna ait bir demiryolu hattinin yakininda kucuk bir dinamiti patlatti Patlama o kadar zayifti ki yolu yok edemedi ve dakikalar sonra bir tren uzerinden gecti Japon Imparatorluk Ordusu Cinli muhalifleri eylemle sucladi ve Japonya nin alti ay sonra kukla Mancukuo devletini kurdugu Mancurya nin isgaline yol acan bu olaya tam bir istila ile karsilik verdi Aldatma 1932 Lytton Raporu tarafindan ifsa edildi ve Japonya yi diplomatik izolasyona ve Mart 1933 te Milletler Cemiyeti nden cekilmesine yol acti Bombalama eylemi Liutiaohu Olayi olarak bilinir basitlestirilmis Cince 柳条 湖 事变 geleneksel Cince 柳条 湖 事变 pinyin Liǔtiaohu Shibian Japonca Liutiaohu Olayi Ryujōko jiken ve olaylarin tamami Japonya da su sekilde bilinir Mancurya Olayi Kyujitai Mancurya Olayi Shinjitai 満 州 事 変 Manshu jihen ve Cin de 18 Eylul Olayi olarak basitlestirilmis Cince 九一八 事变 geleneksel Cince 九一八 事变 pinyin Jiǔyiba Shibian Olayin ArkaplaniMancurya daki Japon ekonomik varligi ve siyasi ilgisi Rus Japon Savasi nin 1904 1905 sona ermesinden bu yana artmaktadir Savasi sona erdiren Portsmouth Antlasmasi Japonya ya subesini Changchun dan Lushun a kiralanmasini sagladi Ancak Japon hukumeti bu kontrolun 1898 tarihli Kwantung Kira Anlasmasi ile genisletilmis 1896 nda Cin in Rusya ya verdigi tum haklari ve ayricaliklari icerdigini iddia ettigi bolgedir Trenlerin ve raylarin guvenligini saglamak icin bolgeye Japon demiryolu muhafizlari yerlestirildi ancak bunlar normal Japon askerleriydi ve sik sik demiryolu alanlarinin disinda manevralar gerceklestirdiler Bu arada yeni kurulan Cin hukumeti on yildan fazla bir suredir parcalanmis savas agasi egemenliginin ardindan ulke uzerindeki otoritesini yeniden saglamaya calisiyordu Cin ile Japonya arasindaki anlasmalarin gecersiz oldugunu iddia etmeye basladilar Cin de yeni eylemler duyurdu bu nedenle sinir topraklarina yerlesen magazalar acan veya kendi evlerini insa eden Japon halki o sirada her iki bolge de Japon egemenligi altinda olan Koreliler ve Tayvanlilar dahil herhangi bir tazminat odenmeden sinir disi edildi Mancurya savas agasi de Japon tavizlerinden mahrum birakmaya calisti ancak tarafindan suikasta ugradi Zhang Xueliang Zhang Zuolin oglu ve halefi Japon karsiti duygulari gelen Can Kay sek tarafindan yonetilen Nanjing Hukumeti katildi Cin icindeki Japon vatandaslarina yonelik baskiya resmi Japon itirazlari Cinli yetkililer tarafindan reddedildi 1929 CER uzerindeki Cin Sovyet catismasi Temmuz Kasim Kuzeydogu da Mukden Olayina yol acacak gerginligi daha da artirdi Sovyet Kizil Ordusu nun Zhang Xueiliang in guclerine karsi kazandigi zafer yalnizca Mancurya daki CER uzerindeki Sovyet kontrolunu yeniden saglamakla kalmadi ayni zamanda Japon Kwantung Ordusu subaylarinin farkina varmakta hizli davrandiklari Cin askeri zayifliklarini ortaya cikardi Mukden Kucuk Bati Kapisi na saldiran Japon askerleri Sovyet Kizil Ordusu nun performansi da Japon yetkilileri saskina cevirdi Mancurya Japonya nin Dogu Asya politikasinin merkezinde yer aliyordu Hem 1921 hem de 1927 Imparatorluk Dogu Bolgesi Konferanslari Japonya nin Mancurya daki baskin guc olma taahhudunu yeniden teyit etti 1929 Kizil Ordu zaferi bu politikayi temelden sarsti ve Mancurya sorununu yeniden acti 1930 da Kwantung Ordusu giderek guclenen bir Kizil Ordu ile karsi karsiya olduklarini fark etti Harekete gecme zamani yaklasiyordu ve Japonlarin Kuzeydogu yu fethetme planlari hizlandi Nanjing de Nankin Nisan 1931 de Can Kay sek ve Zhang Xueliang arasinda Cin in ulusal liderlik konferansi duzenlendi Farkliliklarini bir kenara birakip Cin in Mancurya daki egemenligini guclu bir sekilde ileri surmeyi kabul ettiler Ote yandan nun bazi subaylari Mancurya yi gizlice isgal etmeye basladi Tokyo da komploculari desteklemek isteyen baska memurlar da vardi EtkinliklerJapon uzmanlar Guney Mancurya Demiryolunda Mukden Olayi na ve Mancurya nin Japon isgaline yol acan demiryolu sabotaji sahnesini inceliyor Mancurya daki bir catismanin Japonya nin cikarlarina en iyi sekilde hizmet edecegine inanan ve Japon gekokujō kavrami ruhuna uygun hareket eden Kwantung Ordusu Albay Seishirō Itagaki ve Yarbay Kanji Ishiwara bagimsiz olarak Japonya yi Mancurya yi kiskirtarak isgal etmeye tesvik edecek bir plan yaptilar Amaclari Cin guclerini kiskirtmakti Bununla birlikte Japon Imparatorluk Kara Kuvvetleri Orgenerali Jirō Minami Kwantung Ordusunun itaatsizligini ve militarist davranisini engellemek amaciyla Tumgeneral Yoshitsugu Tatekawa yi Mancurya ya gonderdikten sonra Itagaki ve Ishiwara artik Cinlilerin provokasyonlara karsilik verdiler ancak kendi provokasyonlarini yapmak zorunda kaldilar Itagaki ve Ishiwara Liutiao Golu yakinlarindaki bir bolgeden gecen demiryolu baglantisini sabote etmeyi secti 柳條 湖 li railtiaohu Bolgenin resmi bir adi yoktu ve askeri acidan onemli degildi ancak Genc Maresal Zhang Xueliang komutasindaki birliklerin konuslandigi Cin Beidaying garnizonundan 北大營 beidaying sadece sekiz yuz metre uzaktaydi Japon plani Cin askerlerini bir patlama ile cezbetmek ve ardindan resmi bir Japon isgali icin bahane saglamak icin bu karisikliga neden olduklari icin onlari suclamakti Ek olarak sabotajin temel bir hedefe hesaplanmis bir Cin saldirisi olarak daha inandirici gorunmesini ve boylece beklenen Japon tepkisinin hayati bir endustriyel ve ekonomik oneme sahip demiryolunu korumak icin mesru bir onlem olarak gorunmesini saglamayi amacladilar Japon basini konumu Liǔtiao Ditch 柳條 溝 liǔtiaogōu veya Liǔtiao Koprusu 柳條 橋 liǔtiaoqiao olarak etiketledi gercekte ise konumu duz bir arazi uzerine yerlestirilmis kucuk bir demiryolu bolumu idi Patlayicilari bu bolgeye yerlestirme seciminin amaclanmasi patlamadan sonra tekrar kapsamli kopru insasini engellemekti OlayAlbay Seishirō Itagaki Yarbay Kanji Ishiwara Albay Kenji Doihara ve Binbasi Takayoshi Tanaka olay icin planlarini 31 Mayis 1931 e kadar tamamladi Liǔtiao Demiryolunun bir bolumu Baslikta demiryolu parcasi yaziyor Plan Guney Mancurya Demiryolunu koruyan 29 Piyade Alayi Bagimsiz Garnizon Biriminin 独立 守備 隊 1 Tegmen Suemori Komoto nun patlayicilari raylarin yakinina ancak gercek hasar yapamayacak kadar uzaga yerlestirmesiyle uygulandi 18 Eylul 22 20 22 20 sularinda patlayicilar patladi Ancak patlama kucuktu ve rayin bir tarafinda sadece 1 5 metrelik bir bolum hasar gordu Aslinda Changchun dan bir tren bu hasarli yolun onunden zorlanmadan gecti ve 22 30 22 30 Shenyang a ulasti Mancurya IstilasiAna madde Japonya nin Mancurya yi istilasi 19 Eylul sabahi Cin in demiryoluna yaptigi iddia edilen saldiriya cevaben Mukden subaylarinin gazinosuna yerlestirilen iki topcu parcasi yakinlardaki Cin garnizonuna ates acti Zhang Xueliang in kucuk hava kuvvetleri imha edildi ve askerleri bes yuz Japon askeri yaklasik yedi bin kisilik Cin garnizonuna saldirirken yok edilmis Beidaying kislalarindan kacti Cin birlikleri deneyimli Japon birlikleri icin rakipsizdi Aksam vakitlerinde savas bitmisti ve Japonlar Mukden i bes yuz Cinli ve sadece iki Japonun hayatina mal olarak isgal etmisti Kwantung kiralanan topraklarindaki Dalian da Kwantung ordusu komutani General Shigeru Honjō ilk basta istila planinin izni olmadan yururluge girdigini ogrenince korkmustu ancak sonunda Ishiwara tarafindan onayini vermesi icin ikna edildi Honjō Kwantung Ordusu karargahini Mukden e tasidi ve Kore deki secilmis Japonya ordusundan General Senjuro Hayashi ye takviye gondermesini emretti 19 Eylul de saat 04 00 de Mukden guvenli ilan edildi Mancurya uzerine Milletler Cemiyeti Oturumu Bu Cinli delege Yeng 1932 Zhang Xueliang sahsen adamlarina Japonlar isgal ettiginde kavga etmemelerini ve herhangi bir silahi saklamalarini emretti Bu nedenle Japon askerleri Changchun ve gibi buyuk sehirleri ve bunlarin cevresindeki bolgeleri en az guclukle isgal etmeye ve garnizona dahil almaya basladi Bununla birlikte Kasim ayinda Heilongjiang valisi vekili General Ma Zhanshan eyalet ordusuyla direnise basladi ardindan Ocak ayinda Generaller Ting Chao ve Li Du yerel Jilin eyalet kuvvetleriyle birlikte direnise katildi Bu direnise ragmen Mukden Olayindan sonraki bes ay icinde Japon Imparatorluk Ordusu Liaoning Jilin ve Heilongjiang eyaletlerindeki tum buyuk kasaba ve sehirleri istila etti SonrasiCin kamuoyu Zhang Xueliang i Japon isgaline direnmedigi icin siddetle elestirdi Japonlar gercek bir tehdit olustururken Kuomintang cabalarinin cogunu komunist partiyi ortadan kaldirmaya yonlendirdi Bircogu Zhang in yaklasik ceyrek milyonluk Kuzeydogu Ordusu nun sadece 11 000 kisilik Kwantung Ordusu na dayanabilecegini iddia etti Buna ek olarak Mancurya daki cephaneligi Cin deki en modern cephanelige sahipti ve birlikleri tanklara yaklasik 60 savas ucagina 4000 makineli tufek ve dort topcu taburuna sahipti Zhang Xueliang in gorunuste ustun gucu cesitli faktorler tarafindan zayiflatildi Birincisi Kwantung Ordusunun bir Japon kolonisi olan Kore den dogrudan Mancurya ya bitisik demiryolu ile tasinabilen guclu bir rezerv gucune sahip olmasiydi Ikincisi Zhang in birliklerinin yarisindan fazlasi Hebei Eyaletindeki Cin Seddi nin guneyinde konuslandirilirken duvarin kuzeyindeki askerler Mancurya ya dagilmisti Bu nedenle Zhang in birliklerini Cin Seddi nin kuzeyine konuslandirmak Japonlarla etkili bir sekilde savasmak icin gereken konsantrasyondan yoksun olduklari anlamina geliyordu Zhang in askerlerinin cogu yetersiz egitimliydi kotu yonetiliyordu yetersiz besleniyordu ve Japon muadillerine kiyasla zayif bir moral ve supheli sadakate sahipti Japon gizli ajanlari Zhang Zuolin in gecmiste Japon askeri danismanlarina guvenmesi nedeniyle Zhang in komutasina sizmisti Japonlar Kuzeydogu Ordusunu cok iyi taniyorlardi ve operasyonlari kolaylikla gerceklestirebiliyorlardi Cin hukumeti Hu Hanmin in yeni bagimsiz Guangzhou hukumeti sorunu Cin Komunist Partisi ayaklanmalari ve on binlerce multeciyi yaratan Yangtze Nehri nin korkunc su baskini da dahil olmak uzere cok sayida ic sorunla ugrasiyordu Dahasi Zhang o sirada Mancurya da degildi sel kurbanlarina para toplamak icin Pekin de bir hastanedeydi Bununla birlikte Cin gazetelerinde Zhang Genel Direnissizlik olarak alay edildi Cince 不 抵抗 將軍 pinyin Bu Dǐkang Jiangjun Bu kosullar nedeniyle merkezi hukumet bariscil bir cozum icin uluslararasi topluma yoneldi Cin Disisleri Bakanligi Japon hukumetine guclu bir ihtarname duzenledi ve Mancurya daki Japon askeri operasyonlarinin derhal durdurulmasi cagrisinda bulundu ve 19 Eylul de Milletler Cemiyeti ne basvurdu 24 Ekim de Milletler Cemiyeti Japon birliklerinin geri cekilmesini sart kosan ve 16 Kasim a kadar tamamlanacak bir karari kabul etti Ancak Japonya Milletler Cemiyeti kararini reddetti ve Cin hukumeti ile dogrudan muzakerelerde israr etti Muzakereler aralikli olarak devam etti ve sonuc alinamadi 20 Kasim da Cin hukumetinde bir konferans toplandi ancak Kuomintang in Guangzhou fraksiyonu Can Kay sek in Mancurya fiyaskosunun sorumlulugunu ustlenmek icin istifa etmesi konusunda israr etti 15 Aralik ta Can Milliyetci Hukumet Baskanligindan istifa etti ve Cin Cumhuriyeti Basbakani Yurutme Yuaninin basi yerine Sun Yat sen in oglu Sun Fo getirildi Liaoning deki baska bir sehir olan Jinzhou Ocak 1932 nin baslarinda Japonlar tarafindan kaybedildi Sonuc olarak Wang Jingwei Sun Fo nun yerine Basbakan olarak gecti 7 Ocak 1932 de Amerika Birlesik Devletleri Disisleri Bakani Henry Stimson Amerika Birlesik Devletleri nin Mancurya daki Japon eylemlerinin sonucu olarak kurulan hicbir hukumeti tanimayacagina dair Stimson Doktrini ni yayinladi 14 Ocak ta Lytton un 2 Kontu Victor Bulwer Lytton baskanligindaki Milletler Cemiyeti komisyonu durumu incelemek icin Sangay a indi Mart ayinda eski Cin imparatoru Puyi nin devlet baskani olarak atanmasi ile Mancukuo nun kukla eyaleti kuruldu 2 Ekim de yayinlandi ve Japonlarin demiryolunun ilk bombalanmasini Japonlarin gerceklestirdigini iddia etmemis olmasina ragmen Mancurya istilasinin ve isgalinin bir oz savunma eylemi oldugu yonundeki Japon iddiasini reddetti Rapor Mancukuo nun Cin deki Japon askeri saldirganliginin bir urunu oldugunu ortaya cikarirken Japonya nin buradaki ekonomik baglari nedeniyle Mancurya da mesru endiseleri oldugunu kabul etti Milletler Cemiyeti Mancukuo yu bagimsiz bir ulus olarak kabul etmeyi reddetti Japonya Mart 1933 te Milletler Cemiyeti nden istifa etti Albay Kenji Doihara dezenformasyon kampanyasina devam etmek icin Mukden Olayini kullandi Mukden deki Cin birlikleri boylesine zayif bir direnis sergiledikleri icin Mancukuo Imparatoru Puyi ye bunun Cinlilerin kendisine sadik kaldiginin kaniti oldugunu soyledi Japon istihbarati olayi oldurulen Zhang Zuolin ve oglu Zhang Xueliang in Mancurya nin kotu yonetimi nedeniyle itibarini sarsmak icin kampanyayi surdurmek icin kullandi Aslinda uyusturucu kacakciligi ve yolsuzluk buyuk olcude Zhang Zuolin altinda bastirilmisti TartismaMukden deki Japon demiryolundaki patlamaya kimin neden oldugu konusunda hala farkli gorusler var Guclu kanitlar Japon Kwantung Ordusu nun genc subaylarinin Tokyo dan gelen dogrudan emirler olsun ya da olmasin patlamaya neden olmak icin komplo kurduklarina isaret ediyor Savas sonrasi arastirmalar Japonlar tarafindan yerlestirilen orijinal bombanin patlamadigini ve yerine yenisinin yerlestirilmesi gerektigini dogruladi Ortaya cikan patlama Japon Kwantung Ordusunun Mancurya da konuslanmis Cin birlikleriyle bir catismayi tetikleme hedefini gerceklestirmesini ve ardindan kukla Mancukuo devletinin kurulmasini sagladi Cin Halk Cumhuriyeti tarafindan 18 Eylul 1991 de acilan Shenyang daki 9 18 Olay Sergi Muzesi patlayicilarin Japonya tarafindan yerlestirildigi pozisyonunu aliyor Tokyo daki Yasukuni Mabedi nde bulunan Yushukan muzesi de sucu Kwantung Ordusu uyelerine yukluyor David Bergamini nin Japan s Imperial Conspiracy 1971 adli kitabi Mukden Olayini cevreleyen hem Mancurya hem de Tokyo daki olaylarin ayrintili bir kronolojisine sahiptir Bergamini en buyuk aldatmacanin Mukden Olayinin ve Japon isgalinin Japon hukumetinin resmi onayi olmadan kucuk veya asabi subaylar tarafindan planlandigi sonucuna varir Bununla birlikte tarihci James Weland kidemli komutanlarin saha gorevlilerinin kendi inisiyatifleriyle ilerlemelerine zimnen izin verdikleri ve ardindan olumlu bir sonuc alindiktan sonra sonucu onayladiklari sonucuna vardi Agustos 2006 da Japonya nin en cok satan gazetesi Yomiuri Shimbun Shōwa savasindan kimin sorumlu oldugu genel sorusuna yonelik bir yillik arastirma projesinin sonuclarini yayinladi Mancurya Olayi ile ilgili olarak gazete hirsli Japon militaristlerinin yani sira onlarin itaatsizliklerini dizginleme veya engelleme konusunda aciz olan politikacilari sucladi Shenyang daki Mukden Olay Muzesi kelimenin tam anlamiyla 18 Eylul Tarih Muzesi Tartisma ayni zamanda olayin Milletler Cemiyeti ve sonraki Lytton Raporu tarafindan nasil ele alindigina da odaklandi Ilk ciddi meydan okumasi karsisinda Birligin bukuldugunu ve teslim oldugunu yazdi Washington Deniz Konferansi 1921 Dogu Asya da belirli bir derecede Japon hegemonyasini garanti etti Amerika nin herhangi bir mudahalesi daha once bahsedilen anlasmanin ihlali anlamina gelir Dahasi Britanya son zamanlarda altin standardindan cikarildigi icin bir kriz icindeydi O zamanlar Dogu Asya da bir guc olmasina ragmen Ingiltere kararli bir eylemde bulunma yetenegine sahip degildi Bu guclerden gelen tek cevap ahlaki kinama oldu AnmaHer yil 18 Eylul sabah saat 10 00 da Cin deki cok sayida buyuk sehirde hava saldirisi sirenleri birkac dakika calar Iller arasinda Heilongjiang Jilin Liaoning Hainan ve digerleri bulunmaktadir Populer kulturdeMukden Olayi Tintin in Maceralari cizgi romani The Blue Lotus ta tasvir ediliyor ancak kitap bombalamayi Sangay yakinlarina yerlestiriyor Burada Japon ajanlar tarafindan yapiliyor ve Japonlar olayi abartiyor Cin vatansever sarkisi Along the Sungari River Mukden Olayi ndan sonra Kuzeydogu Cin de vatanlarini kaybeden insanlarin hayatlarini anlatiyor Akira Kurosawa nin 1946 tarihli Genclerimiz Icin Pismanlik Yok filminde Mukden Olayi konusu tartisiliyor Ayrica Junji Kinoshita nin Mukden Olayini tartisan karakterlerle acilan oyunu A Japanese Called Otto ya bakin 2010 Japon animesi 1931 Sangay ve Mancurya da gecen 13 bolumluk bir casus pulp dizisidir Bolum 7 Olay ozellikle Mukden Olayini kapsar Siddet iceren manga Gantz bir yasli bir olayin ona Mancurya Olayi ni hatirlattigini soylediginde bir referans alir Hollandali death metal grubu Hail of Bullets II Dunya Savasi Pasifik Okyanusu tiyatrosu hakkinda bir konsept album olan 2010 albumleri On Divine Winds te The Mukden Incident adli sarkida yer aliyor Masuji Ibuse nin 1969 tarihli yeni kara yagmuru olaydan sayisiz kez bahsediyorAyrica bakinizJaponya nin Mancurya yi istilasi Mancurya OperasyonuKaynakca a b The Cambridge history of Japan John Whitney Hall 耕造 山村 Cambridge UK Cambridge University Press 1988 1999 ISBN 0 521 22352 0 OCLC 17483588 13 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2021 Spiller Roger J 2005 An instinct for war scenes from the battlefields of history Cambridge Mass Belknap Press of Harvard University Press ISBN 0 674 01941 5 OCLC 60321218 Hunter Janet 1984 Concise dictionary of modern Japanese history Berkeley University of California Press ISBN 0 520 04390 1 OCLC 8805914 Chiang Kai shek China s generalissimo and the nation he lost Choice Reviews Online 42 02 42 1106 42 1106 1 Ekim 2004 doi 10 5860 choice 42 1106 ISSN 0009 4978 Horvitz Leslie Alan 2011 Encyclopedia of war crimes and genocide Rev ed Christopher Catherwood New York Facts on File ISBN 978 0 8160 8083 0 OCLC 460053706 a b PDF Shin ichi Yamamuro 1991 21 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2021 Yamamuro Shin ichi 2006 Manchuria under Japanese dominion Joshua A Fogel Philadelphia University of Pennsylvania Press ISBN 0 8122 3912 1 OCLC 61652220 Kieta Teikoku Manshu Yamaguchi Juji The Mainichi Newspapers Co Ltd 1967 ASIN B000JA85DK Erisim tarihi 27 Mart 2021 a b Walker Michael M 13 Subat 2017 The 1929 Sino Soviet War University Press of Kansas ISBN 978 0 7006 2376 1 Taylor Jay 2009 The generalissimo Chiang Kai shek and the struggle for modern China Cambridge Mass Belknap Press of Harvard University Press ISBN 978 0 674 03338 2 OCLC 252922333 a b c d e f Ferrell Robert H Mart 1955 The Mukden Incident September 18 19 1931 The Journal of Modern History 27 1 66 72 doi 10 1086 237763 ISSN 0022 2801 Behr Edward 1987 The last emperor Toronto Bantam Books ISBN 0 553 34474 9 OCLC 16717096 www ibiblio org 8 Eylul 2001 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2021 Chen C Peter World War II database C Peter Chen OCLC 701928140 a b c author Nish Ian Hill Japans struggle with internationalism Japan China and the League of Nations 1931 3 ISBN 978 0 203 03834 5 OCLC 1082226305 Behr Edward 1987 The last emperor Toronto Bantam Books ss 182 183 ISBN 0 553 34474 9 OCLC 16717096 Weland James Temmuz 1994 Misguided Intelligence Japanese Military Intelligence Officers in the Manchurian Incident September 1931 The Journal of Military History 58 3 445 doi 10 2307 2944134 8 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2021 SAVAS SORUMLULUGU gecmisi arastirmak 1 Showa Savasi icin en cok sucu kim ustlenmeli Yomiuri Shimbun 13 Agustos 2006 21 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2021 SAVAS SORUMLULUGU gecmisi arastirmak 1 Mancurya savasa dogru kaymaya basliyor yomiuri 18 Eylul 2006 21 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mart 2021 The Origins of the Second World war By lt italic gt A J P Taylor lt italic gt New York Atheneum 1962 Pp x 296 4 50 The American Historical Review Temmuz 1962 doi 10 1086 ahr 67 4 992 ISSN 1937 5239 Erisim tarihi 27 Mart 2021 web archive org 4 Mart 2016 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2021 news sina com cn 21 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2021 Patriots and Traitors Sorge and Ozaki A Japanese Cultural Casebook MerwinAsia 2009 pp 101 197Dis baglantilarIkinci Dunya Savasi Veritabani Mancurya Olayi 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Japon Basin Cevirileri nden Japon askeri klikleri ve onlarin Mukden Olayina katilimlari hakkinda makale 1945 46 4 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce