Gaia BH2 (Gaia DR3 5870569352746779008), Erboğa takımyıldızında yaklaşık olarak 3.800 ışık yılı (1,16 kpc) uzaklıkta bulunan bir kırmızı dev ve büyük olasılıkla yıldız kütleli bir kara delikten oluşan ikili sistemdir. 2023 yılı itibarıyla Dünya'ya bilinen en yakın ikinci kara delik sistemidir. Gaia BH2, astrometrik verilerinden keşfedilen ikinci kara deliktir ve Gaia DR3 verilerinden tespit edilebilecek tek kara delik ikilileri büyük ihtimalle Gaia BH1 ve BH2'dir.
Gözlem verisi Dönem J2000 Ekinoks J2000 | |
---|---|
Takımyıldız | Erboğa |
Sağ açıklık | 13sa 50d 16,748s |
Dik açıklık | -59° 14′ 20,33″ |
Görünür büyüklük (V) | 12,711 |
Özellikler | |
Kırmızı dev | |
Evrim aşaması | Kırmızı dev |
Kara delik | |
Evrim aşaması | Yıldız kaynaklı kara delik |
Astrometri | |
Dikey hız (Rv) | -5,04±2,08 km/s |
Özdevinim (μ) | RA: -10,48±0,1 mys/y Dec.: -4,61±0,06 mys/y |
Iraklık açısı (π) | 0.859 ± 0.018 mys |
Uzaklık | 3.800 ± 80 ly (1.160 ± 20 pc) |
Yörünge | |
Süre (P) | 1.276,7 ± 0,6 g |
Yarı büyük eksen (a) | 4,96±0,08 AU |
Dış merkezlik (e) | 0,5176±0,0009 |
Eğiklik (i) | 34,87±0,34° |
Yükseliş düğüm boylamı (Ω) | 266,9±0,5° |
Enberi dönemi (T) | 2.457.438,3 ± 1,4 |
Enberi açısı (ω) (ikincil) | 130,9±0,4° |
Yarı-genlik (K1) (birincil) | 25,23±0,04 km/s |
Ayrıntılar | |
Kırmızı dev | |
Kütle | 1,07±0,19 M☉ |
Yarıçap | 7,77±0,25 R☉ |
Aydınlatma gücü (bolometrik) | 24,6±1,6 L☉ |
Yüzey kütle çekimi (log g) | 2,71±0,24 cgs |
Sıcaklık | 4.604 ± 87 K |
Metallik [Fe/H] | -0,22±0,02 dex |
Dönüş hızı (v sin i) | <1,5 km/s |
Kara delik | |
Kütle | 8,94±0,34 M☉ |
Katalog belirtmeleri | |
Gaia BH2, 154-126202, 2MASS J13501675-5914203, 5870569352746779008 | |
Veritabanı kaynakları | |
SIMBAD | veri |
Kara delik ve kırmızı dev, sistemin ağırlık merkezi etrafında ortalama 0,518'lik bir dış merkezlikle 1.277 günde veya yaklaşık 3.5 yılda bir dolanır. Kara deliğin kütlesi yaklaşık olarak 8,94 M☉'dir ve bu kütleye göre Schwarzschild yarıçapının yaklaşık 26,4 km (16,4 mi) olması gerekir. Kırmızı devin kütlesi 1,07 M☉ ve yarıçapı 7,77 R☉'dir. Sıcaklığının ise yaklaşık 4604 K (4331 °C; 7827,8 °F) olduğu tahmin edilmektedir.
Keşif
Gaia BH2, ilk olarak 2022 yılında Gaia BH1 ile birlikte uzay aracı ile yapılan astrometrik gözlemlerle, olası bir kara delik ikili sistem adayı olarak keşfedildi. O zamanlar Gaia BH2'nin kesin olarak bir kara delik barındırıp barındırmadığı belli değildi, fakat Gaia verilerinde Gaia BH1 dışındaki tek makul aday buydu. Daha sonra yapılan dikey hız gözlemleri bu kara delik sistemini doğruladı ve yörünge parametrelerinin daha hassas bir şekilde belirlenmesini sağladı.
Kaynakça
- ^ a b c Gaia Collaboration; ve diğerleri. (2023). "Gaia Data Release 3. Summary of the content and survey properties". Astronomy and Astrophysics. 674. arXiv:2208.00211 $2. Bibcode:2023A&A...674A...1G. doi:10.1051/0004-6361/202243940. VizieR'de bu kaynak için Gaia DR3 kaydı
- ^ Zacharias, N.; Finch, C. T.; Girard, T. M.; Henden, A.; Bartlett, J. L.; Monet, D. G.; Zacharias, M. I. (1 Temmuz 2012). "VizieR Online Data Catalog: UCAC4 Catalogue (Zacharias+, 2012)". VizieR Online Data Catalog. ss. I/322A. Bibcode:2012yCat.1322....0Z.
- ^ a b c d e f g El-Badry, Kareem; Rix, Hans-Walter; Cendes, Yvette; Rodriguez, Antonio C.; Conroy, Charlie; Quataert, Eliot; Hawkins, Keith; Zari, Eleonora; Hobson, Melissa; Breivik, Katelyn; Rau, Arne; Berger, Edo; Shahaf, Sahar; Seeburger, Rhys; Burdge, Kevin B. (1 Şubat 2023). "A red giant orbiting a black hole". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 521 (3). ss. 4323-4348. arXiv:2302.07880 $2. Bibcode:2023MNRAS.521.4323E. doi:10.1093/mnras/stad799.
- ^ El-Badry, Kareem; Rix, Hans-Walter; Quataert, Eliot; Howard, Andrew W.; Isaacson, Howard; Fuller, Jim; Hawkins, Keith; Breivik, Katelyn; Wong, Kaze W. K.; Rodriguez, Antonio C.; Conroy, Charlie; Shahaf, Sahar; Mazeh, Tsevi; Arenou, Frédéric; Burdge, Kevin B. (1 Ocak 2023). "A Sun-like star orbiting a black hole". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 518 (1). ss. 1057-1085. arXiv:2209.06833 $2. Bibcode:2023MNRAS.518.1057E. doi:10.1093/mnras/stac3140. ISSN 0035-8711.
- ^ Tanikawa, Ataru; Hattori, Kohei; ve diğerleri. (Eylül 2022). "Search for a Black Hole Binary in Gaia DR3 Astrometric Binary Stars with Spectroscopic Data". The Astrophysical Journal. 946 (2). s. 79. arXiv:2209.05632 $2. Bibcode:2023ApJ...946...79T. doi:10.3847/1538-4357/acbf36.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gaia BH2 Gaia DR3 5870569352746779008 Erboga takimyildizinda yaklasik olarak 3 800 isik yili 1 16 kpc uzaklikta bulunan bir kirmizi dev ve buyuk olasilikla yildiz kutleli bir kara delikten olusan ikili sistemdir 2023 yili itibariyla Dunya ya bilinen en yakin ikinci kara delik sistemidir Gaia BH2 astrometrik verilerinden kesfedilen ikinci kara deliktir ve Gaia DR3 verilerinden tespit edilebilecek tek kara delik ikilileri buyuk ihtimalle Gaia BH1 ve BH2 dir Gaia BH2 Gozlem verisi Donem J2000 Ekinoks J2000Takimyildiz ErbogaSag aciklik 13sa 50d 16 748sDik aciklik 59 14 20 33 Gorunur buyukluk V 12 711OzelliklerKirmizi devEvrim asamasi Kirmizi devKara delikEvrim asamasi Yildiz kaynakli kara delikAstrometriDikey hiz Rv 5 04 2 08 km sOzdevinim m RA 10 48 0 1 mys y Dec 4 61 0 06 mys yIraklik acisi p 0 859 0 018 mysUzaklik3 800 80 ly 1 160 20 pc YorungeSure P 1 276 7 0 6 gYari buyuk eksen a 4 96 0 08 AUDis merkezlik e 0 5176 0 0009Egiklik i 34 87 0 34 Yukselis dugum boylami W 266 9 0 5 Enberi donemi T 2 457 438 3 1 4Enberi acisi w ikincil 130 9 0 4 Yari genlik K1 birincil 25 23 0 04 km sAyrintilarKirmizi devKutle1 07 0 19 M Yaricap7 77 0 25 R Aydinlatma gucu bolometrik 24 6 1 6 L Yuzey kutle cekimi log g 2 71 0 24 cgsSicaklik4 604 87 KMetallik Fe H 0 22 0 02 dexDonus hizi v sin i lt 1 5 km sKara delikKutle8 94 0 34 M Katalog belirtmeleriGaia BH2 154 126202 2MASS J13501675 5914203 5870569352746779008Veritabani kaynaklariSIMBADveri Kara delik ve kirmizi dev sistemin agirlik merkezi etrafinda ortalama 0 518 lik bir dis merkezlikle 1 277 gunde veya yaklasik 3 5 yilda bir dolanir Kara deligin kutlesi yaklasik olarak 8 94 M dir ve bu kutleye gore Schwarzschild yaricapinin yaklasik 26 4 km 16 4 mi olmasi gerekir Kirmizi devin kutlesi 1 07 M ve yaricapi 7 77 R dir Sicakliginin ise yaklasik 4604 K 4331 C 7827 8 F oldugu tahmin edilmektedir KesifGaia BH2 ilk olarak 2022 yilinda Gaia BH1 ile birlikte uzay araci ile yapilan astrometrik gozlemlerle olasi bir kara delik ikili sistem adayi olarak kesfedildi O zamanlar Gaia BH2 nin kesin olarak bir kara delik barindirip barindirmadigi belli degildi fakat Gaia verilerinde Gaia BH1 disindaki tek makul aday buydu Daha sonra yapilan dikey hiz gozlemleri bu kara delik sistemini dogruladi ve yorunge parametrelerinin daha hassas bir sekilde belirlenmesini sagladi Kaynakca a b c Gaia Collaboration ve digerleri 2023 Gaia Data Release 3 Summary of the content and survey properties Astronomy and Astrophysics 674 arXiv 2208 00211 2 Bibcode 2023A amp A 674A 1G doi 10 1051 0004 6361 202243940 VizieR de bu kaynak icin Gaia DR3 kaydi Zacharias N Finch C T Girard T M Henden A Bartlett J L Monet D G Zacharias M I 1 Temmuz 2012 VizieR Online Data Catalog UCAC4 Catalogue Zacharias 2012 VizieR Online Data Catalog ss I 322A Bibcode 2012yCat 1322 0Z a b c d e f g El Badry Kareem Rix Hans Walter Cendes Yvette Rodriguez Antonio C Conroy Charlie Quataert Eliot Hawkins Keith Zari Eleonora Hobson Melissa Breivik Katelyn Rau Arne Berger Edo Shahaf Sahar Seeburger Rhys Burdge Kevin B 1 Subat 2023 A red giant orbiting a black hole Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 521 3 ss 4323 4348 arXiv 2302 07880 2 Bibcode 2023MNRAS 521 4323E doi 10 1093 mnras stad799 El Badry Kareem Rix Hans Walter Quataert Eliot Howard Andrew W Isaacson Howard Fuller Jim Hawkins Keith Breivik Katelyn Wong Kaze W K Rodriguez Antonio C Conroy Charlie Shahaf Sahar Mazeh Tsevi Arenou Frederic Burdge Kevin B 1 Ocak 2023 A Sun like star orbiting a black hole Monthly Notices of the Royal Astronomical Society 518 1 ss 1057 1085 arXiv 2209 06833 2 Bibcode 2023MNRAS 518 1057E doi 10 1093 mnras stac3140 ISSN 0035 8711 Tanikawa Ataru Hattori Kohei ve digerleri Eylul 2022 Search for a Black Hole Binary in Gaia DR3 Astrometric Binary Stars with Spectroscopic Data The Astrophysical Journal 946 2 s 79 arXiv 2209 05632 2 Bibcode 2023ApJ 946 79T doi 10 3847 1538 4357 acbf36