Nakşa Seferi, Piyale Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının 1566 yılında Ege Denizi'ndeki Nakşa Dükalığı üzerine düzenlediği ve Kiklad Adaları'nı doğrudan Osmanlı yönetimine kattığı askerî harekât.
Nakşa Seferi | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() Nakşa kalesi | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
![]() | ![]() | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
![]() | ![]() | ||||||||
Güçler | |||||||||
88 kadırga | Zayıf | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
Yok |
Sefer öncesi
Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanması 1537 ve 1538 yıllarındaki Ege seferleriyle Venedik'e bağlı Nakşa Dükalığı'nın bazı adalarını ilhak etmiş, Dükalığı ise (Cezire-i Efrenç adıyla) vergi veren tâbi bir devletçiğe dönüştürmüşlerdi. 1540 yılında Venedik'le üç yıllık savaşı sonlandıran uyarınca, Dükalığın Osmanlılara bağlandığı Venediklilerce de kabul edilmiş; öte yandan Osmanlılar da sancak olarak teşkilatlandırmadıkları bu adalardaki idareyi yine aynı Venedikli yönetici aileye vermişlerdi.
1564 yılının sonunda 50 yıl düka olarak hüküm süren IV. Giovanni'nin ölümü üzerine yerine oğlu (aynı zamanda Santorini ve Berre adalarının yöneticisi) IV. Giacomo geçti. Aynı yıl bir berat-ı şerif ile Osmanlı İmparatorluğu IV. Giacomo'nun dükalığını ve vergi toplama yetkisini teyid etti. Dükalık ise Osmanlı İmparatorluğu'na yıllık 162.000 akçe vergi vermeye devam edecekti (109.609 akçe Değirmenlik ve Şıra adaları için, 52.391 akçe ise Santorini ve Berre adaları için).
Bununla birlikte, yeni Dükün idaresi altındaki ada halkını aşırı vergilendirmesi ve Katolik ruhban sınıfının cariyelerle yaşantıları adaların Rum Ortodoks halkında huzursuzluğa yol açtı. Rum halkın Osmanlı başkentinden idarecilerinin değiştirilmesini talep eden iki elçinin gönderilmesini müteakip Dük IV. Giacomo da verginin bir bölümüyle İstanbul'a gittiyse de, adaların idaresinden azledildi ve hapse atıldı.
Sefer
Bu olaylar yaşanırken Piyale Paşa komutasındaki 88 kadırgalık Osmanlı donanması 26 Mart 1566'da İstanbul'dan Ege Denizi'ne hareket ettikten sonra 15 Nisan'da Cenevizlerden Sakız'ı fethetti ve İyon Denizi'ne açılarak (Osmanlıların savaş halinde bulundukları İspanya Krallığı'na bağlı) Napoli Krallığı'nın Pulya sahillerini .
Ardından, Ege Denizi'ne dönen Osmanlı donanması Nakşa önlerine geldi ve adayı ele geçirdi. Halkı başlarındaki Latin idareci Sommaripa'yı kovan Andıra ile Mürted de Osmanlı donanması tarafından alındı. Harekât neticesinde Berre, Santorini, Değirmenlik ve Şira adaları da ilhak edildi.
Harekât sonucunda sadece İstendil adası Venediklilerin elinde kaldı (sözkonusu ada ise 1714-1718 Osmanlı-Venedik Savaşı sırasında 1715 yılında Canım Hoca Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı donanması tarafından ele geçirildi).
Sefer sonrası
Piyale Paşa başarılı seferinin ardından adaların yönetimini Sancakbeyi unvanıyla İstanbul Yahudilerinden Yasef Nasi'ye devretti. Nasi'nin 1579 yılında ölümünün ardından eski Dük Giacomo Crispo ile eski Andıra idarecisi Cruzino Sommaripa İstanbul'a sancakbeyliği için başvurdu. Sadrazam Sokollu Mehmed Paşa ikinci adayın onaylanmasına eğilim gösterirken aynı yıl suikast sonucu öldürülmesi üzerine şahin görüşlü Kaptan-ı derya Kılıç Ali Paşa'nın siyaseti ağır bastı ve eski Nakşa Dükalığı toprakları Kaptanpaşa eyaletine bağlandı ve Sancakbeyi olarak Süleyman Çavuş atandı.
Kaynakça
- ^ "Osmanlı Dönemi Ege Adaları Tarihi: Kikladlar", Prof. Dr. Yasemin Demircan, Prof. Dr. Levent Kayapınar, Prof. Dr. Ayşe Kayapınar, Türk Tarih Kurumu, Ankara (2020), s.25
- ^ "Archipelagus Turbatus: Les Cyclades entre colonisation latine ocuupation ottomane c.1500-1718, B.J. Slot, Leiden (1982) s.78f
- ^ a b Medieval History Library internet sitesi, "A history of Frankish Greece (1204-1566)", XVIII. başlık, "The Duchy of the Archipelago (1463-1566)"
- ^ "Osmanlı Dönemi Ege Adaları Tarihi: Kikladlar", Prof. Dr. Yasemin Demircan, Prof. Dr. Levent Kayapınar, Prof. Dr. Ayşe Kayapınar, Türk Tarih Kurumu, Ankara (2020), s.83, 111, 153 ve 200
- ^ Yasef Nasi", Salih Safvet, Tarih-i Osmânî Encümeni Mecmuası, IV/23, (Kanun-ı evvel 1329), s.982-993
- ^ "The Historical Development of the Capitulary Regime in the Ottoman Middle East from the Fifteenth to the Nineteenth Centuries", Alexander H. de Groot, Oriente Moderno, Nuova serie, Anno 22 (83), Nr. 3, The Ottoman Capitulations: Text and Context (2003), pp. 585
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Naksa Seferi Piyale Pasa komutasindaki Osmanli donanmasinin 1566 yilinda Ege Denizi ndeki Naksa Dukaligi uzerine duzenledigi ve Kiklad Adalari ni dogrudan Osmanli yonetimine kattigi askeri harekat Naksa SeferiNaksa kalesiTarih1566BolgeKiklad Adalari Ege DeniziSonucKesin Osmanli zaferiCografi DegisikliklerNaksa Dukaligi Naksa Andira Murted Berre Santorini Degirmenlik ve Sira adalari dogrudan Osmanli idaresine alindiTaraflarOsmanli ImparatorluguNaksa DukaligiKomutanlar ve liderlerPiyale PasaDuk Giovanni IV CrispoGucler88 kadirgaZayifKayiplarYokSefer oncesiBarbaros Hayreddin Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi 1537 ve 1538 yillarindaki Ege seferleriyle Venedik e bagli Naksa Dukaligi nin bazi adalarini ilhak etmis Dukaligi ise Cezire i Efrenc adiyla vergi veren tabi bir devletcige donusturmuslerdi 1540 yilinda Venedik le uc yillik savasi sonlandiran uyarinca Dukaligin Osmanlilara baglandigi Venediklilerce de kabul edilmis ote yandan Osmanlilar da sancak olarak teskilatlandirmadiklari bu adalardaki idareyi yine ayni Venedikli yonetici aileye vermislerdi 1564 yilinin sonunda 50 yil duka olarak hukum suren IV Giovanni nin olumu uzerine yerine oglu ayni zamanda Santorini ve Berre adalarinin yoneticisi IV Giacomo gecti Ayni yil bir berat i serif ile Osmanli Imparatorlugu IV Giacomo nun dukaligini ve vergi toplama yetkisini teyid etti Dukalik ise Osmanli Imparatorlugu na yillik 162 000 akce vergi vermeye devam edecekti 109 609 akce Degirmenlik ve Sira adalari icin 52 391 akce ise Santorini ve Berre adalari icin Bununla birlikte yeni Dukun idaresi altindaki ada halkini asiri vergilendirmesi ve Katolik ruhban sinifinin cariyelerle yasantilari adalarin Rum Ortodoks halkinda huzursuzluga yol acti Rum halkin Osmanli baskentinden idarecilerinin degistirilmesini talep eden iki elcinin gonderilmesini muteakip Duk IV Giacomo da verginin bir bolumuyle Istanbul a gittiyse de adalarin idaresinden azledildi ve hapse atildi SeferBu olaylar yasanirken Piyale Pasa komutasindaki 88 kadirgalik Osmanli donanmasi 26 Mart 1566 da Istanbul dan Ege Denizi ne hareket ettikten sonra 15 Nisan da Cenevizlerden Sakiz i fethetti ve Iyon Denizi ne acilarak Osmanlilarin savas halinde bulunduklari Ispanya Kralligi na bagli Napoli Kralligi nin Pulya sahillerini Ardindan Ege Denizi ne donen Osmanli donanmasi Naksa onlerine geldi ve adayi ele gecirdi Halki baslarindaki Latin idareci Sommaripa yi kovan Andira ile Murted de Osmanli donanmasi tarafindan alindi Harekat neticesinde Berre Santorini Degirmenlik ve Sira adalari da ilhak edildi Harekat sonucunda sadece Istendil adasi Venediklilerin elinde kaldi sozkonusu ada ise 1714 1718 Osmanli Venedik Savasi sirasinda 1715 yilinda Canim Hoca Mehmed Pasa komutasindaki Osmanli donanmasi tarafindan ele gecirildi Sefer sonrasiPiyale Pasa basarili seferinin ardindan adalarin yonetimini Sancakbeyi unvaniyla Istanbul Yahudilerinden Yasef Nasi ye devretti Nasi nin 1579 yilinda olumunun ardindan eski Duk Giacomo Crispo ile eski Andira idarecisi Cruzino Sommaripa Istanbul a sancakbeyligi icin basvurdu Sadrazam Sokollu Mehmed Pasa ikinci adayin onaylanmasina egilim gosterirken ayni yil suikast sonucu oldurulmesi uzerine sahin goruslu Kaptan i derya Kilic Ali Pasa nin siyaseti agir basti ve eski Naksa Dukaligi topraklari Kaptanpasa eyaletine baglandi ve Sancakbeyi olarak Suleyman Cavus atandi Kaynakca Osmanli Donemi Ege Adalari Tarihi Kikladlar Prof Dr Yasemin Demircan Prof Dr Levent Kayapinar Prof Dr Ayse Kayapinar Turk Tarih Kurumu Ankara 2020 s 25 Archipelagus Turbatus Les Cyclades entre colonisation latine ocuupation ottomane c 1500 1718 B J Slot Leiden 1982 s 78f a b Medieval History Library internet sitesi A history of Frankish Greece 1204 1566 XVIII baslik The Duchy of the Archipelago 1463 1566 Osmanli Donemi Ege Adalari Tarihi Kikladlar Prof Dr Yasemin Demircan Prof Dr Levent Kayapinar Prof Dr Ayse Kayapinar Turk Tarih Kurumu Ankara 2020 s 83 111 153 ve 200 Yasef Nasi Salih Safvet Tarih i Osmani Encumeni Mecmuasi IV 23 Kanun i evvel 1329 s 982 993 The Historical Development of the Capitulary Regime in the Ottoman Middle East from the Fifteenth to the Nineteenth Centuries Alexander H de Groot Oriente Moderno Nuova serie Anno 22 83 Nr 3 The Ottoman Capitulations Text and Context 2003 pp 585