Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Canım Hoca Mehmed Paşa Osmanlı denizcisi (d. 1640[] - ö. 1737, Kütahya). III. Ahmed saltanatında 18 Aralık 1714 - 14 Şubat 1717 döneminde; I. Mahmud saltanatında Haziran 1731 - Kasim 1731 ve 7 Mayıs 1733 - 14 Kasım 1736 dönemlerinde kaptan-ı derya görevi yapmıştır. Diğer kale muhafızlığı görevlerinde de bulunmuştur.
Hayatı
Bazı kaynaklara göre Cezayir'de doğmuştur. Bir savaşta Venediklilere esir düşerek yedi yıl esir kalmış, Osmanlılar tarafından fidyesi verilmek suretiyle kurtarılmıştır.
Tersanede yetişmiş ve kalyon süvarisi ve kaptanı olmuştur. III. Ahmed döneminde Aralık 1714'te vezirlik verilerek kaptan-ı derya olmuştur. Mora kıyılarının düşmandan temizlenmesinde büyük başarıları olmuştur. Bir ara Korfu adasının kuşatılmasında yanlış iş gördüğünden 14 Şubat 1717'de Yedikule'de hapsedilmiştir.
Yine I. kaptan-ı deryalık zamanında Veziri Âzam Şehit Ali Paşa ile zıt gitmesinden dolayı kaptan-ı deryalıktan azledilerek Kandiye'ye sürgün edilmiş ve oradan oğlunun idare ettiği bir çektiryeye binerek Trablus ve Tunus taraflarına kaçarak oralarda bir hakimiyet tesis etmek istemiş ise de muvaffak olamayıp Cezayir'de ikamete gelmiştir. Daha sonra affedilmiş; 1718'de Koron Muhafızı ve 1726'da Hanya Muhafızı görevlerine tayin edilmiştir.
I. Mahmud döneminin başında ikinci kez kaptan-ı derya görevine getirilmiştir. Bu dönemin başında Patrona Halil ve zorbaları devletin her işine karışmaktaydılar ve Kasım 1730'da Patrona Halil sedaret kaymakamı olmak istemişti, Bunu önlemek için devlet ricali Canım Hoca Mehmet Paşa'dan bir plan yapması istemiş ve 25 Kasım'da bu plana uygun olarak Patrona Halil ve diğer elebaşıları saraya bir toplantıya çağrılıp bir baskınla öldürülmüşlerdir.
27 Mart 1731'de çıkan bir diğer yeniçeri isyanınında da Sadrazam Kabakulak İbrahim Paşa, Kaptanpaşa Canım Hoca Mehmet Paşa ve yeniçeri ağası sancağ-ı şerif altında toplanan askerlerle birlikte Etmeydanı'na isyancıların üzerine yürüyüp isyanı bastırmışlardır.
Canım Hoca Mehmet Paşa Kasım 1731'de kaptan-ı deryalık görevinden azledilmiştir..
Mart 1732'de Ağrıboz Muhafızı tayin edilmiştir.
7 Mayıs 1733'te üçüncü kez kaptan-ı derya görevi verilmiş ve bu görevde 1737'de azledilmesine kadar kalmıştır. Bu dönem sonlarında Osmanlı donanması Rusların 1736'da Azak Denizi ağzında elegeçirdikleri Azak Kalesine bağlı ve diğer nehir ağızlarındaki Rus deniz hareketlerini kontrol etmek için Sinop'ta bir filo kurulmuştur. Bu filo Canım Hoca Mehmet Paşa komutasında ilk olarak Dinyeper Nehri ağzına sefer yapmıştır.
Kaptan-ı deryalıktan 14 Kasım 1736'da azledilmesinden sonra Kütahya'ya sürgüne gönderilmiştir. O şehirde sürgünde iken 1737'de ölmüştür.
Değerlendirme
Zayıf zamanlarında Fransızlar'dan yardım gördüğü için ikbal zamanında Fransızlar'ın Türkiye'de nüfuzlarının artmasına çalışmıştır. Fransa Sefiri Marki dö Vilnov ile samimaâne görüşürmeler yapmıştır. Sicill-i Osmani'de
"Deniz işlerini bilir ve sadıktı"
olarak değerlendirilmiştir. Tabiaten başkaldıran biri olmakla beraber zarif bir zat idi. Azamet ve görkemi, zevk ve sefayı severdi. Mehmed Paşa İtalyancaya vakıf idi.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları C.IV s.230 [1]
- ^ http://www.nevenedir.com/canım-hoca-mehmet-paşa---1673/37090/[]
- ^ "Ahmet Yesevi Üni. bilig dergisi, Bahar 2016/sayı 77, sayfa 34,35" (PDF). 25 Haziran 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Şubat 2017.
- ^ yelkenli fakat kürekle de idare edilen gemi
- ^ Uzunçarşılı, İ. Hakkı, Kütahya Şehri, İstanbul Devlet Matbaası, 1932, s, 225
- ^ Uzunçarşılı, İsmail H. Kütahya Şehri, İstanbul Devlet Matbaası, 1932, s, 226
| Askerî görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Koca Bekir Paşa | Kaptan-ı Derya 7 Mayıs 1733 - 14 Kasım 1736 | Sonra gelen: Laz Ali Paşa |
| Önce gelen: Abdi Paşa | Kaptan-ı Derya Haziran 1731 - Kasım 1731 | Sonra gelen: Abdi Paşa |
| Önce gelen: İzmirli Süleyman Paşa | Kaptan-ı Derya 18 Aralık 1714 - 14 Şubat 1717 | Sonra gelen: Moralı İbrahim Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Canim Hoca Mehmed Pasa Osmanli denizcisi d 1640 kaynak belirtilmeli o 1737 Kutahya III Ahmed saltanatinda 18 Aralik 1714 14 Subat 1717 doneminde I Mahmud saltanatinda Haziran 1731 Kasim 1731 ve 7 Mayis 1733 14 Kasim 1736 donemlerinde kaptan i derya gorevi yapmistir Diger kale muhafizligi gorevlerinde de bulunmustur HayatiBazi kaynaklara gore Cezayir de dogmustur Bir savasta Venediklilere esir duserek yedi yil esir kalmis Osmanlilar tarafindan fidyesi verilmek suretiyle kurtarilmistir Tersanede yetismis ve kalyon suvarisi ve kaptani olmustur III Ahmed doneminde Aralik 1714 te vezirlik verilerek kaptan i derya olmustur Mora kiyilarinin dusmandan temizlenmesinde buyuk basarilari olmustur Bir ara Korfu adasinin kusatilmasinda yanlis is gordugunden 14 Subat 1717 de Yedikule de hapsedilmistir Yine I kaptan i deryalik zamaninda Veziri Azam Sehit Ali Pasa ile zit gitmesinden dolayi kaptan i deryaliktan azledilerek Kandiye ye surgun edilmis ve oradan oglunun idare ettigi bir cektiryeye binerek Trablus ve Tunus taraflarina kacarak oralarda bir hakimiyet tesis etmek istemis ise de muvaffak olamayip Cezayir de ikamete gelmistir Daha sonra affedilmis 1718 de Koron Muhafizi ve 1726 da Hanya Muhafizi gorevlerine tayin edilmistir I Mahmud doneminin basinda ikinci kez kaptan i derya gorevine getirilmistir Bu donemin basinda Patrona Halil ve zorbalari devletin her isine karismaktaydilar ve Kasim 1730 da Patrona Halil sedaret kaymakami olmak istemisti Bunu onlemek icin devlet ricali Canim Hoca Mehmet Pasa dan bir plan yapmasi istemis ve 25 Kasim da bu plana uygun olarak Patrona Halil ve diger elebasilari saraya bir toplantiya cagrilip bir baskinla oldurulmuslerdir 27 Mart 1731 de cikan bir diger yeniceri isyanininda da Sadrazam Kabakulak Ibrahim Pasa Kaptanpasa Canim Hoca Mehmet Pasa ve yeniceri agasi sancag i serif altinda toplanan askerlerle birlikte Etmeydani na isyancilarin uzerine yuruyup isyani bastirmislardir Canim Hoca Mehmet Pasa Kasim 1731 de kaptan i deryalik gorevinden azledilmistir Mart 1732 de Agriboz Muhafizi tayin edilmistir 7 Mayis 1733 te ucuncu kez kaptan i derya gorevi verilmis ve bu gorevde 1737 de azledilmesine kadar kalmistir Bu donem sonlarinda Osmanli donanmasi Ruslarin 1736 da Azak Denizi agzinda elegecirdikleri Azak Kalesine bagli ve diger nehir agizlarindaki Rus deniz hareketlerini kontrol etmek icin Sinop ta bir filo kurulmustur Bu filo Canim Hoca Mehmet Pasa komutasinda ilk olarak Dinyeper Nehri agzina sefer yapmistir Kaptan i deryaliktan 14 Kasim 1736 da azledilmesinden sonra Kutahya ya surgune gonderilmistir O sehirde surgunde iken 1737 de olmustur Degerlendirme Zayif zamanlarinda Fransizlar dan yardim gordugu icin ikbal zamaninda Fransizlar in Turkiye de nufuzlarinin artmasina calismistir Fransa Sefiri Marki do Vilnov ile samimaane gorusurmeler yapmistir Sicill i Osmani de Deniz islerini bilir ve sadikti olarak degerlendirilmistir Tabiaten baskaldiran biri olmakla beraber zarif bir zat idi Azamet ve gorkemi zevk ve sefayi severdi Mehmed Pasa Italyancaya vakif idi Kaynakca a b c d e f g Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C IV s 230 1 http www nevenedir com canim hoca mehmet pasa 1673 37090 olu kirik baglanti Ahmet Yesevi Uni bilig dergisi Bahar 2016 sayi 77 sayfa 34 35 PDF 25 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Subat 2017 yelkenli fakat kurekle de idare edilen gemi Uzuncarsili I Hakki Kutahya Sehri Istanbul Devlet Matbaasi 1932 s 225 Uzuncarsili Ismail H Kutahya Sehri Istanbul Devlet Matbaasi 1932 s 226 Askeri goreviOnce gelen Koca Bekir Pasa Kaptan i Derya 7 Mayis 1733 14 Kasim 1736 Sonra gelen Laz Ali PasaOnce gelen Abdi Pasa Kaptan i Derya Haziran 1731 Kasim 1731 Sonra gelen Abdi PasaOnce gelen Izmirli Suleyman Pasa Kaptan i Derya 18 Aralik 1714 14 Subat 1717 Sonra gelen Morali Ibrahim Pasa