Tawagalawa mektubu (CTH 181) MÖ 13. yüzyılın ortalarından kalma parça parça bir Hitit metnidir. Geç Tunç Çağı'nda Hititler ve Yunanlılar arasındaki ilişkilere bir pencere açması ve genellikle Troya arkeolojik alanı ile özdeşleştirilen adlı bir şehirle ilgili önceki bir anlaşmazlıktan bahsetmesi açısından dikkate değerdir.
İçerik
Tawagalawa mektubu bir Hitit kralı tarafından civarında kralına yazılmıştır. Yazar genellikle Hattuşili III olarak tanımlansa da bazı araştırmacılar mektubun Muwatalli II tarafından yazıldığını ileri sürmüşlerdir. Günümüze ulaşan metin parça parça olduğundan, yazarın ve muhatabın kimlikleri kesin olarak bilinmemektedir ve muhatabının kimliği hakkında hiçbir çıkarım yapılamamaktadır.
Mektupta Hitit kralı, Batı Anadolu'daki Hitit karşıtı faaliyetleri bastırmak için Ahhiyawa kralından işbirliği istemektedir. Özellikle de Lukka'da başarısız bir isyana liderlik ettikten sonra Ahhiyawa kontrolündeki topraklara kaçan adlı bir savaş ağasının faaliyetlerinden endişe duymaktadır. Piyamaradu'nun Hitit karşıtı faaliyetlerde bulunma eğilimi göz önüne alındığında, yazar onun bir sonraki hamlesinden endişe duymuş ve Ahhiyawa kralına üç teklif sunmuştur: ya onu Hititlere iade etmek, ya Ahhiyawa'dan sürmek ya da bir daha isyan girişiminde bulunmaması şartıyla sığınma teklif etmek. Günümüze ulaşan hiçbir belge Ahhiyawa kralının kararını doğrulamasa da, sonraki on yıllarda Ahhiyawa'nın Batı Anadolu üzerindeki kontrolünün artması, bu teklifin reddedildiğini düşündürmektedir.
Mektup kısmen Hitit kralının benimsediği üslup açısından dikkate değerdir. Ahhiyavalı mevkidaşını daha önce Piyamaradu'yu desteklediği için azarlamasına rağmen, mektup saygılı ve uzlaştırıcıdır ve normalde Mısır ve Babil gibi büyük imparatorlukların hükümdarları için ayrılan "kardeşim" gibi hitap terimlerini kullanır. Bu nedenle mektup Ahhiyawa'nın bölgede büyüyen bir güç olarak görüldüğünün kanıtı olarak kabul edilmiştir.
Eğitim
Mektup geleneksel adını Ahhiyawan kralının kardeşi Tawagalawa'dan (Hititçe: 𒋫𒉿𒂵𒆷𒉿 Tawagalawa, 𒋫𒉿𒅗𒆷𒉿 Tawakalawa) kısaca bahsedilmesinden almaktadır; bu formun Eteokles (Etewoklewes) ismine karşılık geldiği öne sürülmüştür. İlk çalışmalar hatalı bir şekilde mektubun başlangıcının Tawagalawa'nın faaliyetleriyle ilgili olduğunu varsaymıştır. Itamar Singer ve Suzanne Heinhold-Krahmer tarafından 1983 yılında yeniden ele alındıktan sonra, metnin bu kısmı Piyamaradu'ya atıfta bulunulduğu şeklinde yeniden yorumlanmış ve çoğu akademisyen Tawagalawa'yı mektupta küçük bir role indirgemiştir. Ancak Piyamaradu'nun Hitit kralının vasalı olmayı isteyen kişi olarak kabul edilmesinde teknik zorluklar vardır.
Piyamaradu'dan Manapa-Tarhunta mektubunda (MÖ 1295 civarı) ve geçmiş zamanda Milawata mektubunda (MÖ 1240 civarı) da bahsedilmektedir. Tawagalawa mektubunda ayrıca Miletos'tan (Millawanda olarak) ve Milawata mektubunda olduğu gibi bağlı şehri Atriya'dan ve Manapa-Tarhunta mektubunda olduğu gibi valisi Atpa'dan bahsedilir (ancak bu mektupta Atpa'nın tımarı belirtilmez).
Truva bağlantısı
Mektupta Hitit kralı, Hititler ve Ahhiyawalılar arasında konusunda daha önce yaşanan ve artık dostane bir şekilde çözüme kavuşturulan düşmanlıklara değinmektedir: "Ey kardeşim, başka bir şey değilse bile, ona şunu yaz: '...Hatti kralı, kendisiyle düşman olduğumuz Wilusa ülkesi konusunda beni ikna etti ve barış yaptık."
Çoğu akademisyen Wilusa'yı Troya ile özdeşleştirdiğinden, bu referansın "İlios'a saldırısı geleneğinin kökenini araştıran Homeros akademisyenleri için çarpıcı bir arka plan" sağladığı söylenmiştir. Ancak, kullanılan fiil (ku-ru-ri-iḫ-ḫu-e-en) güçlü bir şekilde ifade edilmiş çivi yazılı tabletlerin değiş tokuşunu, tam bir savaşı veya ikisi arasında herhangi bir şeyi gösterebilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ [Ferdinand, Die Ahhijava-Urkunden: Mit 9 Tafeln, Hildesheim, 1975, 2ff] . Archived from the original on 21 Ekim 2013. Erişim tarihi: 14 Haziran 2018.
- ^ Beckman, Gary; Bryce, Trevor; Cline, Eric (2012). The Ahhiyawa Texts. Brill. ss. 119-120. ISBN .
- ^ Beckman, Gary; Bryce, Trevor; Cline, Eric (2012). The Ahhiyawa Texts. Brill. ss. 119-122. ISBN .
- ^ Beckman, Gary; Bryce, Trevor; Cline, Eric (2012). The Ahhiyawa Texts. Brill. s. 122. ISBN .
- ^ Hoffner, Beckman. Letters from the Hittite Kingdom, 2009. p. 297.
- ^ Cline, Eric H. (30 Mayıs 2013). The Trojan War : a very short introduction. New York: Oxford University Press. s. 64. ISBN .
- ^ F. Schachermeyer, Mykene und das Hethiterreich, Vienna, 1986. p. 227.
- ^ Beckman, Gary; Bryce, Trevor; Cline, Eric (2012). The Ahhiyawa Texts. Brill. s. 115. ISBN .
- ^ Hawkins, J.D. (May 2004). "Evidence from Hittite Records". archaeology.org. Archaeological Institute of America. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Temmuz 2015.
- ^ Beckman, Gary; Bryce, Trevor; Cline, Eric (2012). The Ahhiyawa Texts. Brill. s. 121. ISBN .
Dipnotlar
- S. Heinhold-Krahmer, 45, 2001, 192.
- F. Starke, StBoT 31, 1990, 127, 377.
- I. Singer, Anatolian Studies 33, 1983, 211
- H.G. Guterbock, Orientalia, Nova Series, 59, 1990, 157–165
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tawagalawa mektubu CTH 181 MO 13 yuzyilin ortalarindan kalma parca parca bir Hitit metnidir Gec Tunc Cagi nda Hititler ve Yunanlilar arasindaki iliskilere bir pencere acmasi ve genellikle Troya arkeolojik alani ile ozdeslestirilen adli bir sehirle ilgili onceki bir anlasmazliktan bahsetmesi acisindan dikkate degerdir Amarna Doneminde Kucuk Asya IcerikTawagalawa mektubu bir Hitit krali tarafindan civarinda kralina yazilmistir Yazar genellikle Hattusili III olarak tanimlansa da bazi arastirmacilar mektubun Muwatalli II tarafindan yazildigini ileri surmuslerdir Gunumuze ulasan metin parca parca oldugundan yazarin ve muhatabin kimlikleri kesin olarak bilinmemektedir ve muhatabinin kimligi hakkinda hicbir cikarim yapilamamaktadir Mektupta Hitit krali Bati Anadolu daki Hitit karsiti faaliyetleri bastirmak icin Ahhiyawa kralindan isbirligi istemektedir Ozellikle de Lukka da basarisiz bir isyana liderlik ettikten sonra Ahhiyawa kontrolundeki topraklara kacan adli bir savas agasinin faaliyetlerinden endise duymaktadir Piyamaradu nun Hitit karsiti faaliyetlerde bulunma egilimi goz onune alindiginda yazar onun bir sonraki hamlesinden endise duymus ve Ahhiyawa kralina uc teklif sunmustur ya onu Hititlere iade etmek ya Ahhiyawa dan surmek ya da bir daha isyan girisiminde bulunmamasi sartiyla siginma teklif etmek Gunumuze ulasan hicbir belge Ahhiyawa kralinin kararini dogrulamasa da sonraki on yillarda Ahhiyawa nin Bati Anadolu uzerindeki kontrolunun artmasi bu teklifin reddedildigini dusundurmektedir Mektup kismen Hitit kralinin benimsedigi uslup acisindan dikkate degerdir Ahhiyavali mevkidasini daha once Piyamaradu yu destekledigi icin azarlamasina ragmen mektup saygili ve uzlastiricidir ve normalde Misir ve Babil gibi buyuk imparatorluklarin hukumdarlari icin ayrilan kardesim gibi hitap terimlerini kullanir Bu nedenle mektup Ahhiyawa nin bolgede buyuyen bir guc olarak goruldugunun kaniti olarak kabul edilmistir EgitimMektup geleneksel adini Ahhiyawan kralinin kardesi Tawagalawa dan Hititce 𒋫𒉿𒂵𒆷𒉿 Tawagalawa 𒋫𒉿𒅗𒆷𒉿 Tawakalawa kisaca bahsedilmesinden almaktadir bu formun Eteokles Etewoklewes ismine karsilik geldigi one surulmustur Ilk calismalar hatali bir sekilde mektubun baslangicinin Tawagalawa nin faaliyetleriyle ilgili oldugunu varsaymistir Itamar Singer ve Suzanne Heinhold Krahmer tarafindan 1983 yilinda yeniden ele alindiktan sonra metnin bu kismi Piyamaradu ya atifta bulunuldugu seklinde yeniden yorumlanmis ve cogu akademisyen Tawagalawa yi mektupta kucuk bir role indirgemistir Ancak Piyamaradu nun Hitit kralinin vasali olmayi isteyen kisi olarak kabul edilmesinde teknik zorluklar vardir Piyamaradu dan Manapa Tarhunta mektubunda MO 1295 civari ve gecmis zamanda Milawata mektubunda MO 1240 civari da bahsedilmektedir Tawagalawa mektubunda ayrica Miletos tan Millawanda olarak ve Milawata mektubunda oldugu gibi bagli sehri Atriya dan ve Manapa Tarhunta mektubunda oldugu gibi valisi Atpa dan bahsedilir ancak bu mektupta Atpa nin timari belirtilmez Truva baglantisiMektupta Hitit krali Hititler ve Ahhiyawalilar arasinda konusunda daha once yasanan ve artik dostane bir sekilde cozume kavusturulan dusmanliklara deginmektedir Ey kardesim baska bir sey degilse bile ona sunu yaz Hatti krali kendisiyle dusman oldugumuz Wilusa ulkesi konusunda beni ikna etti ve baris yaptik Cogu akademisyen Wilusa yi Troya ile ozdeslestirdiginden bu referansin Ilios a saldirisi geleneginin kokenini arastiran Homeros akademisyenleri icin carpici bir arka plan sagladigi soylenmistir Ancak kullanilan fiil ku ru ri iḫ ḫu e en guclu bir sekilde ifade edilmis civi yazili tabletlerin degis tokusunu tam bir savasi veya ikisi arasinda herhangi bir seyi gosterebilir Ayrica bakinizMilawata Mektubu Manapa Tarhunta mektubuKaynakca Ferdinand Die Ahhijava Urkunden Mit 9 Tafeln Hildesheim 1975 2ff Archived from the original on 21 Ekim 2013 Erisim tarihi 14 Haziran 2018 KB1 bakim BOT esas url durumu bilinmeyen link Beckman Gary Bryce Trevor Cline Eric 2012 The Ahhiyawa Texts Brill ss 119 120 ISBN 978 1589832688 Beckman Gary Bryce Trevor Cline Eric 2012 The Ahhiyawa Texts Brill ss 119 122 ISBN 978 1589832688 Beckman Gary Bryce Trevor Cline Eric 2012 The Ahhiyawa Texts Brill s 122 ISBN 978 1589832688 Hoffner Beckman Letters from the Hittite Kingdom 2009 p 297 Cline Eric H 30 Mayis 2013 The Trojan War a very short introduction New York Oxford University Press s 64 ISBN 9780199760275 F Schachermeyer Mykene und das Hethiterreich Vienna 1986 p 227 Beckman Gary Bryce Trevor Cline Eric 2012 The Ahhiyawa Texts Brill s 115 ISBN 978 1589832688 Hawkins J D May 2004 Evidence from Hittite Records archaeology org Archaeological Institute of America 26 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Temmuz 2015 Beckman Gary Bryce Trevor Cline Eric 2012 The Ahhiyawa Texts Brill s 121 ISBN 978 1589832688 DipnotlarS Heinhold Krahmer 45 2001 192 F Starke StBoT 31 1990 127 377 I Singer Anatolian Studies 33 1983 211 H G Guterbock Orientalia Nova Series 59 1990 157 165