Akciğer kanserinde evrelendirme primer tümörün büyüklüğü ve yayımına (T), bölgesel lenf bezi tutulumuna (N), uzak metastaz varlığına (M) dayanan TNM evrelendirmesi kullanılır. Küçük hücreli akciğer kanserinde TNM sınıflaması kullanılabilmekle beraber, bu hastalarda genellikle TNM sistemi yerine VALG (Veterans Administration Lung Cancer Group) tarafından önerilen evreleme sistemi kullanılmaktadır.
TNM sistemi ilk kez 1946 yılında Denoix tarafından önerilmiştir. Bu sistem 1966 ve 1973 yıllarında Uluslararası kanser mücadele birliği (UICC) ve Amerikan kanser birliği (AJCC) tarafından akciğer kanserlerine uyarlanmıştır. 1986'da yeniden gözden geçirilmiş tek sistem haline getirilmiştir. TNM sınıflaması, histolojik alttiplerdeki prognoz farklılıkları olması nedeniyle yetersiz gelmesi sebebiyle, UICC ve AJCC tarafından 1996 yılında yeni bir evreleme sistemi geliştirilmiştir. TNM sisteminin yeniden geliştirilmesi ile skuamöz, büyük hücreli ve adenokarsinomlu (Küçük hücreli dışı, Non-small cell, NSCLC) hastalar yapılacak tedavi ve prognoz yönünden Evre IA, IB, IIA, IIB, IIIA, IIIB ve IV şeklinde sınıflandırılmaktadır. Küçük hücreli kanserli hastalarda TNM sistemi yerine VALG (Veterans Administration Lung Cancer Group) tarafından önerilen evreleme sistemi kullanılmaktadır. Buna göre hastalık bir hemitoraksta lokalize ise "sınırlı" ve hemitoraksın dışında daha yaygın ise "yaygın" olarak evrelendirilmektedir. Fakat TNM evreleme sistemi küçük hücreli hastalarda da kullanılabilmektedir. Akciğer kanseri tanısı konduktan sonra, hastaların prognozları hakkında sağlıklı bir yaklaşımda bulunmak, en etkili tedavi yöntemini belirleyebilmek ve alınan tedavi sonuçlarının bilimsel kıyaslamasını yapabilmek için, hastalığın anatomik yaygınlığının saptanması yani evrelendirilmesi gerekir. Bu bakımdan evrelendirme büyük öneme sahiptir.
Küçük hücreli akciğer kanserinde evreler
Akciğer kanserinde TNM sistemi
Primer tümör büyüklüğü (T)
- Tx:Balgam ya da malign hücrelerin tespit edilip görüntüleme tetkikleri ya da bronkoskopi ile tümörün gösterilememesi
- T0:Primer tümör belirtisi yok.
- Tis:
- T1:En geniş çapı <3 cm,akciğer ya da visseral plevra ile çevrili, bronkoskopide lop bronşundan daha proksimale invazyon göstermeyen, ana bronşun proksimaline uzanan bronşial duvara sınırlı invazyon gösteren herhangi bir büyüklükteki nadir yüzeyel tümör
- T2: Tümör aşağıdakilerden en az birine sahip olacak:
- En geniş çapı >3 cm
- Ana bronş invaze ancak karinaya uzaklık > 2 cm
- Visseral plevra invazyonu
- Hiler bölgeye ulaşan ancak tüm akciğeri kapsamayan atelektazi ya da obstrüktif pnömoni
- T3: Tümörün herhangi bir büyüklükte olup göğüs duvarı (süperior sulkus tümörleri dahil) diyafram, mediastinal plevra, parietal plevra ve perikard gibi yapılardan herhangi birine direkt invazyon göstermesi; veya karinaya 2 cm'den daha yakın ancak karinayı tutmayan ana bronştaki tümör; veya bütün bir akciğeri kapsayan atelektazi veya obstrüktif pnömoni ile birlikte olan tümör
- T4: Tümörün herhangi bir büyüklükte olup mediasten, kalp, büyük damarlar, trakea, özefagus, vertebral kolon, karina gibi yapılardan herhangi birini invaze etmesi; veya malign plevral veya perikardial sıvı ile birlikte olan tümör; tümörle aynı lop içinde satellit tümör nodül ve nodülleri
Bölgesel lenf nodu (N)
- Nx:Bölgesel lenf nodlarının değerlendirilememesi
- N0:Bölgesel lenf nodu metastazı yok
- N1:Aynı taraf peribronşial ve/veya aynı taraf hiler lenf nodu metastaz ve primer tümörün direkt yayılması ile intrapulmoner bezlerin tutulması
- N2:Aynı taraf mediastinal ve/veya subkarinal lenf bezlerine metastaz
- N3:Karşı taraf mediastinal,hiler; aynı veya karşı taraf supraklavikular veya skalen lenf bezi metastazı
Uzak metastaz (M)
- Mx:Uzak metastaz varlığının değerlendirilememesi
- M0:Uzak metastaz yok.
- M1:Uzak metastaz var.
Akciğer kanserlerinde evreler
Mountain sınıflaması
Teksaslı cerrah Clifton Mountain tarafından tedavi ve prognozda benzerlikler temel alınarak ileri bir sınıflama yapılmıştır
Grouping | TNM staging |
---|---|
Occult carcinoma | TX N0 M0 |
Evre 0 | Tis N0 M0 |
Evre IA | T1 N0 M0 |
Evre IB | T2 N0 M0 |
Evre IIA | T1 N1 M0 |
Evre IIB | T2 N1 M0 |
T3 N0 M0 | |
Evre IIIA | T1 N2 M0 |
T2 N2 M0 | |
T3 N1 M0 | |
T3 N2 M0 | |
Evre IIIB | Any T N3 M0 |
T4 Any N M0 | |
Evre IV | Any T Any N M1 |
- Evre 0 »»»» TisN0M0
- Evre IA »»»» T1N0M0
- Evre IB »»»» T2N0M0
- Evre IIA »»»» T1N1M0
- Evre IIB »»»» T2N1M0 ya da T3N0M0
- Evre IIIA »»»» T3N1M0 ya da T1-2-3 N2M0
- Evre IIIB »»»» T1-4 N3M0 ya da T4 N1-4M0
- Evre IV »»»» T1-4 N0-3 M1
Özetle;
- Evre 1: Tümör, sadece akciğerin küçük bir bölümünde görülme halidir.
- Evre 2: Hastalık, en yakın lenf bezelerine atlamış durumdadır.
- Evre 3: Tümör, akciğer içinde akciğeri saran zara veya iki akciğer arasındaki mediasten denen boşluğa veya buradaki bezelere yayılmışsa bu durum 3. evredir.
- Evre 4: Karaciğer, kemik, böbrek üstü bezi gibi uzak organlara yayılmış durumudur.
Küçük hücreli olmayan akciğer kanserinde evrelere göre prognoz
Bir yıl | İki yıl | Üç yıl | Dört yıl | Beş yıl | |
IA | 91% | 79% | 71% | 67% | 61% |
IB | 72% | 54% | 46% | 41% | 38% |
IIA | 79% | 49% | 38% | 34% | 34% |
IIB | 59% | 41% | 33% | 26% | 24% |
IIIA | 50% | 25% | 18% | 14% | 13% |
IIIB | 34% | 13% | 7% | 6% | 5% |
IV | 19% | 6% | 2% | 2% | 1% |
Kaynakça
- ^ a b Akkoçlu, Atilla. Akciğer kanserlerinde tanı, evreleme ve tedavi öncesi değerlendirme. Türk toraks derneği. Tam metin 7 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Clifton F, Libshitz HI, Hermes KE. A Handbook for Staging, Imaging, and Lymph Node Classification. Charles P Young Companypages. Tam metin 6 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Mountain, CF (1997). . Chest. Cilt 111. American College of Chest Physicians. ss. 1710-1717. 6 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Akkoçlu, Atilla. Akciğer kanserlerinde tanı, evreleme ve tedavi öncesi değerlendirme. Türk toraks derneği.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Akciger kanserinde evrelendirme primer tumorun buyuklugu ve yayimina T bolgesel lenf bezi tutulumuna N uzak metastaz varligina M dayanan TNM evrelendirmesi kullanilir Kucuk hucreli akciger kanserinde TNM siniflamasi kullanilabilmekle beraber bu hastalarda genellikle TNM sistemi yerine VALG Veterans Administration Lung Cancer Group tarafindan onerilen evreleme sistemi kullanilmaktadir TNM sistemi ilk kez 1946 yilinda Denoix tarafindan onerilmistir Bu sistem 1966 ve 1973 yillarinda Uluslararasi kanser mucadele birligi UICC ve Amerikan kanser birligi AJCC tarafindan akciger kanserlerine uyarlanmistir 1986 da yeniden gozden gecirilmis tek sistem haline getirilmistir TNM siniflamasi histolojik alttiplerdeki prognoz farkliliklari olmasi nedeniyle yetersiz gelmesi sebebiyle UICC ve AJCC tarafindan 1996 yilinda yeni bir evreleme sistemi gelistirilmistir TNM sisteminin yeniden gelistirilmesi ile skuamoz buyuk hucreli ve adenokarsinomlu Kucuk hucreli disi Non small cell NSCLC hastalar yapilacak tedavi ve prognoz yonunden Evre IA IB IIA IIB IIIA IIIB ve IV seklinde siniflandirilmaktadir Kucuk hucreli kanserli hastalarda TNM sistemi yerine VALG Veterans Administration Lung Cancer Group tarafindan onerilen evreleme sistemi kullanilmaktadir Buna gore hastalik bir hemitoraksta lokalize ise sinirli ve hemitoraksin disinda daha yaygin ise yaygin olarak evrelendirilmektedir Fakat TNM evreleme sistemi kucuk hucreli hastalarda da kullanilabilmektedir Akciger kanseri tanisi konduktan sonra hastalarin prognozlari hakkinda saglikli bir yaklasimda bulunmak en etkili tedavi yontemini belirleyebilmek ve alinan tedavi sonuclarinin bilimsel kiyaslamasini yapabilmek icin hastaligin anatomik yayginliginin saptanmasi yani evrelendirilmesi gerekir Bu bakimdan evrelendirme buyuk oneme sahiptir Kucuk hucreli akciger kanserinde evrelerSinirli 30 Primer tumor bir sinirli ayni taraf hiler lenfadenopati Ayni veya karsi taraf supraklavikular veya mediastinal lenfadenopati Atipik hucre icermeyen plevral sivi Yaygin 70 Karsi akciger metastazi Karaciger kemik beyin metastazi Malign kotucul hucreAkciger kanserinde TNM sistemiPrimer tumor buyuklugu T Tx Balgam ya da malign hucrelerin tespit edilip goruntuleme tetkikleri ya da bronkoskopi ile tumorun gosterilememesi T0 Primer tumor belirtisi yok Tis T1 En genis capi lt 3 cm akciger ya da visseral plevra ile cevrili bronkoskopide lop bronsundan daha proksimale invazyon gostermeyen ana bronsun proksimaline uzanan bronsial duvara sinirli invazyon gosteren herhangi bir buyuklukteki nadir yuzeyel tumor T2 Tumor asagidakilerden en az birine sahip olacak En genis capi gt 3 cm Ana brons invaze ancak karinaya uzaklik gt 2 cm Visseral plevra invazyonu Hiler bolgeye ulasan ancak tum akcigeri kapsamayan atelektazi ya da obstruktif pnomoni T3 Tumorun herhangi bir buyuklukte olup gogus duvari superior sulkus tumorleri dahil diyafram mediastinal plevra parietal plevra ve perikard gibi yapilardan herhangi birine direkt invazyon gostermesi veya karinaya 2 cm den daha yakin ancak karinayi tutmayan ana bronstaki tumor veya butun bir akcigeri kapsayan atelektazi veya obstruktif pnomoni ile birlikte olan tumor T4 Tumorun herhangi bir buyuklukte olup mediasten kalp buyuk damarlar trakea ozefagus vertebral kolon karina gibi yapilardan herhangi birini invaze etmesi veya malign plevral veya perikardial sivi ile birlikte olan tumor tumorle ayni lop icinde satellit tumor nodul ve nodulleriBolgesel lenf nodu N Nx Bolgesel lenf nodlarinin degerlendirilememesi N0 Bolgesel lenf nodu metastazi yok N1 Ayni taraf peribronsial ve veya ayni taraf hiler lenf nodu metastaz ve primer tumorun direkt yayilmasi ile intrapulmoner bezlerin tutulmasi N2 Ayni taraf mediastinal ve veya subkarinal lenf bezlerine metastaz N3 Karsi taraf mediastinal hiler ayni veya karsi taraf supraklavikular veya skalen lenf bezi metastaziUzak metastaz M Mx Uzak metastaz varliginin degerlendirilememesi M0 Uzak metastaz yok M1 Uzak metastaz var Akciger kanserlerinde evrelerMountain siniflamasi Teksasli cerrah Clifton Mountain tarafindan tedavi ve prognozda benzerlikler temel alinarak ileri bir siniflama yapilmistir Kucuk hucreli olmayan Non small cell akciger kanseri evrelendirme Grouping TNM stagingOccult carcinoma TX N0 M0Evre 0 Tis N0 M0Evre IA T1 N0 M0Evre IB T2 N0 M0Evre IIA T1 N1 M0Evre IIB T2 N1 M0T3 N0 M0Evre IIIA T1 N2 M0T2 N2 M0T3 N1 M0T3 N2 M0Evre IIIB Any T N3 M0T4 Any N M0Evre IV Any T Any N M1Evre 0 TisN0M0 Evre IA T1N0M0 Evre IB T2N0M0 Evre IIA T1N1M0 Evre IIB T2N1M0 ya da T3N0M0 Evre IIIA T3N1M0 ya da T1 2 3 N2M0 Evre IIIB T1 4 N3M0 ya da T4 N1 4M0 Evre IV T1 4 N0 3 M1 Ozetle Evre 1 Tumor sadece akcigerin kucuk bir bolumunde gorulme halidir Evre 2 Hastalik en yakin lenf bezelerine atlamis durumdadir Evre 3 Tumor akciger icinde akcigeri saran zara veya iki akciger arasindaki mediasten denen bosluga veya buradaki bezelere yayilmissa bu durum 3 evredir Evre 4 Karaciger kemik bobrek ustu bezi gibi uzak organlara yayilmis durumudur Kucuk hucreli olmayan akciger kanserinde evrelere gore prognozEvre colspan 5 Hayatta kalma oranlari yuzde Bir yil Iki yil Uc yil Dort yil Bes yilIA 91 79 71 67 61 IB 72 54 46 41 38 IIA 79 49 38 34 34 IIB 59 41 33 26 24 IIIA 50 25 18 14 13 IIIB 34 13 7 6 5 IV 19 6 2 2 1 Kaynakca a b Akkoclu Atilla Akciger kanserlerinde tani evreleme ve tedavi oncesi degerlendirme Turk toraks dernegi Tam metin 7 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Clifton F Libshitz HI Hermes KE A Handbook for Staging Imaging and Lymph Node Classification Charles P Young Companypages Tam metin 6 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mountain CF 1997 Chest Cilt 111 American College of Chest Physicians ss 1710 1717 6 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Akkoclu Atilla Akciger kanserlerinde tani evreleme ve tedavi oncesi degerlendirme Turk toraks dernegi