Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Maden, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür. Köyde Marioba festivali düzenlenmektedir.
| Madenköy | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Madenköy Madenköy'ün Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Şavşat |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1788 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 150 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08700 |
Tarihçe
Maden köyünün eski adı Bazgireti veya Badzgireti'dir. Gürcüce bir yer adı olan Badzgireti (ბაძგირეთი), Türkçede ışılgan olarak bilinen Gürcüce “badzgi” (ბაძგი) veya “badzgari” (ბაძგარი) kelimesinden türemiş olup bitkinin bol yetiştiği yer, “ışılganlık” anlamına gelir. Bitkinin Latince (Ilex colchica) adındaki colchica kelimesi, antik çağda Badzgireti’nin de içinde yer aldığı Kolheti’yle ilişkilidir. Bu yer adı Türkçeye Bazgiret (بازكیرەت) olarak girmiştir.Karçal Dağlarından doğan akarsulardan biri de Badzgireti Deresi olarak bilinir.
Badzgireti köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan İmerhevi'de yer alır. İmerhevi bölgesi bazen ayrı tarihsel bir bölge, bazen de Şavşeti bölgesinin bir parçası sayılmıştır. Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün sınırları içinde bulunan yıkık kilise o dönemde inşa edilmiş olmalıdır.
Badzgireti köyü, Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında Çıldır Eyaleti'nin İmerhevi sancağına bağlı 20 köyden biriydi. Bu tespite göre köyde 17 hanede 66 erkek tespit edilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Bazgireti köyünün nüfusunun yaklaşık 132 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
Bazgireti köyü, uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarına Rusya sınırları içinde kaldı. Rus idaresinin de Badzgireti (Бадзгирети) olarak kaydettiği köy, Artvin Sancağı'nın Şavşet-İmerhevi kazasına bağlıydı. Bu kazada yer alan Daba nahiyesinin 6 köyünden biriydi. Rusların 1886 yılında gerçekleştirdiği tespite göre Badzgireti 30 hanede, 112'si erkek ve 112'si kadın olmak üzere 224 kişi yaşıyordu. Köyün nüfusunun tamamı Gürcülerden oluşuyordu. Köyün bir mahallesi olan Gameşeti, bu nüfus tespitinde "Gameşet" (Гамешетъ) adıyla kaydedilmişti ve bu tarihte mahallede sadece 3 hane bulunuyordu.
Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze 1890'ların başında İmerhevi bölgesinde Gürcü dilinin konuşulduğu köyler arasında Bazgireti köyünü de saymıştır. Çiçinadze'nin verdiği bilgiye göre, Bazgireti'nin Rus idaresine geçmesinden sonra köyden 25 hane Osmanlı ülkesine göç etmiştir. 1886 yılında köyün nüfusunun 30 haneden ibaret olduğu göz önüne alındığında bu dönemde Bazgireti'nin nüfusunun yaklaşık yarısının göç ermiş olduğu söylenebilir. 1904 yılında Şavşeti ve Klarceti bölgelerini gezen Nikolay Marr, Badzgireti'nin "Komo-bani" (ქომო-ბანი), "Zemo-bani" (ზემო-ბანი) ve "Gameşeti" (გამეშეთი) olmak üzere üç mahalleden oluştuğunu, "Kapanti-tav" (კაპანთი-თავ) denilen yüksek bir bölgenin "Sadgereli" (სადგერელი) kısmında bir kilisenin bulunduğunu yazmıştır.
Bazgireti köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonunda Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bir süre Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Bu durum, 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla da Sovyet Rusya tarafından kabul edildi. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması uyarınca Bazgireti Türkiye'ye bırakıldı.
Badzgireti köyü, 1922 nüfus cetveline göre "Bazgiret" adıyla İmerhevi nahiyesinin 18 köyünden biriydi. 27 haneden oluşan köyde 145'i kadın ve 137'si erkek olmak üzere 282 kişi yaşıyordu. Bu tarihte de köyün nüfusunun tamamı Gürcü olarak kaydedilmiştir. Badzgireti veya Bazgiret Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Maden olarak değiştirilmiştir.
Bazgireti köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Maden köy" (معدن كوی) adıyla Artvin vilayetinin Şavşat kazasına bağlı İmerhevi nahiyesinin köylerinden biriydi. 1940 genel nüfus sayımında Artvin vilayetinin yerini Çoruh vilayeti almış, İmerhevi nahiyesinin adı da Meydancık nahiyesi olarak değiştirilmişti. Bu sırada Maden köyünün nüfusu 349 kişiye yükselmişti. 1965 genel nüfus sayımında Maden köyünün nüfusu 471 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 166 kişi okuma yazma biliyordu.
Maden köyünde Osmanlı dönemi öncesinden kaldığı tahmin edilen köy kilisesi, köyün batısında, deniz seviyesinden 2430 metre yükseklikte bulunmaktadır. Büyük ölçüde yıkık olan Bazgireti Kilisesi (10 x 9 m) kuzey tarafına bitişik yapının kalıntıları da günümüze ulaşmıştır. Bazgireti Kilisesi, bulunduğu yerin adından dolayı Sazgireli Kilisesi olarak da bilinir.
Coğrafya
Köy; Artvin il merkezine 102 km, Şavşat ilçe merkezine 37 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 144 |
| 2020 | 150 |
| 2019 | 154 |
| 2018 | 156 |
| 2017 | 150 |
| 2016 | 149 |
| 2015 | 168 |
| 2014 | 164 |
| 2013 | 165 |
| 2012 | 172 |
| 2011 | 175 |
| 2010 | 175 |
| 2009 | 182 |
| 2008 | 189 |
| 2007 | 186 |
| 2000 | 278 |
| 1990 | 396 |
| 1985 | 453 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ "ბაძგი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 13 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 161". 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2023.
- ^ Giorgi Kazbegi, Bir Rus Generalinin Günlükleri - Türkiye Gürcistanı'nda Üç Ay, 2019, s. 89, .
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 67 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Hasan Hüseyin Alemdar - Çıldır Eyaleti İmerhev Sancağı 2771 Numaralı Nüfus Defteri'nin Çevirisi ve Değerlendirmesi, Rize, 2020, s. 45, 139". 15 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2023.
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" - Sıra no: 1450-1455". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2023.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcülerin Osmanlı Ülkesine Büyük Göçü (Gürcüce), Tiflis, 1912, s. 140" (PDF). 10 Kasım 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Ocak 2023.
- ^ Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan’daki Köyleri (Gürcüce), Tiflis, 1913, s. 295.[]
- ^ Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri (Gürcüce), Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 220-221. 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2023.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Ocak 2023.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 81.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 169.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Maden, Şavşat için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Maden Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli bir koydur Koyde Marioba festivali duzenlenmektedir MadenkoyKoyArtvin in Turkiye deki konumuMadenkoyMadenkoy un Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceSavsatCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1788 mNufus 2021 Toplam150Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08700TarihceMaden koyunun eski adi Bazgireti veya Badzgireti dir Gurcuce bir yer adi olan Badzgireti ბაძგირეთი Turkcede isilgan olarak bilinen Gurcuce badzgi ბაძგი veya badzgari ბაძგარი kelimesinden turemis olup bitkinin bol yetistigi yer isilganlik anlamina gelir Bitkinin Latince Ilex colchica adindaki colchica kelimesi antik cagda Badzgireti nin de icinde yer aldigi Kolheti yle iliskilidir Bu yer adi Turkceye Bazgiret بازكیرەت olarak girmistir Karcal Daglarindan dogan akarsulardan biri de Badzgireti Deresi olarak bilinir Badzgireti koyu tarihsel Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Imerhevi de yer alir Imerhevi bolgesi bazen ayri tarihsel bir bolge bazen de Savseti bolgesinin bir parcasi sayilmistir Osmanlilar bu bolgeyi 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Koyun sinirlari icinde bulunan yikik kilise o donemde insa edilmis olmalidir Badzgireti koyu Osmanli idaresinin askere alma ve vergi belirleme amaciyla sadece erkek nufusunu tespit ettigi 1835 yilinda Cildir Eyaleti nin Imerhevi sancagina bagli 20 koyden biriydi Bu tespite gore koyde 17 hanede 66 erkek tespit edilmistir Erkek sayisi kadar kadin eklenince Bazgireti koyunun nufusunun yaklasik 132 kisiden olustugu ortaya cikar Bazgireti koyu uzun sure Osmanli egemenliginde kaldiktan sonra 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarina Rusya sinirlari icinde kaldi Rus idaresinin de Badzgireti Badzgireti olarak kaydettigi koy Artvin Sancagi nin Savset Imerhevi kazasina bagliydi Bu kazada yer alan Daba nahiyesinin 6 koyunden biriydi Ruslarin 1886 yilinda gerceklestirdigi tespite gore Badzgireti 30 hanede 112 si erkek ve 112 si kadin olmak uzere 224 kisi yasiyordu Koyun nufusunun tamami Gurculerden olusuyordu Koyun bir mahallesi olan Gameseti bu nufus tespitinde Gameset Gameshet adiyla kaydedilmisti ve bu tarihte mahallede sadece 3 hane bulunuyordu Gurcu tarihci Zakaria Cicinadze 1890 larin basinda Imerhevi bolgesinde Gurcu dilinin konusuldugu koyler arasinda Bazgireti koyunu de saymistir Cicinadze nin verdigi bilgiye gore Bazgireti nin Rus idaresine gecmesinden sonra koyden 25 hane Osmanli ulkesine goc etmistir 1886 yilinda koyun nufusunun 30 haneden ibaret oldugu goz onune alindiginda bu donemde Bazgireti nin nufusunun yaklasik yarisinin goc ermis oldugu soylenebilir 1904 yilinda Savseti ve Klarceti bolgelerini gezen Nikolay Marr Badzgireti nin Komo bani ქომო ბანი Zemo bani ზემო ბანი ve Gameseti გამეშეთი olmak uzere uc mahalleden olustugunu Kapanti tav კაპანთი თავ denilen yuksek bir bolgenin Sadgereli სადგერელი kisminda bir kilisenin bulundugunu yazmistir Bazgireti koyu Birinci Dunya Savasi nin sonunda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan bir sure Gurcistan in sinirlari icinde kaldi Bu durum 7 Mayis 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla da Sovyet Rusya tarafindan kabul edildi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi uyarinca Bazgireti Turkiye ye birakildi Badzgireti koyu 1922 nufus cetveline gore Bazgiret adiyla Imerhevi nahiyesinin 18 koyunden biriydi 27 haneden olusan koyde 145 i kadin ve 137 si erkek olmak uzere 282 kisi yasiyordu Bu tarihte de koyun nufusunun tamami Gurcu olarak kaydedilmistir Badzgireti veya Bazgiret Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Maden olarak degistirilmistir Bazgireti koyu 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Maden koy معدن كوی adiyla Artvin vilayetinin Savsat kazasina bagli Imerhevi nahiyesinin koylerinden biriydi 1940 genel nufus sayiminda Artvin vilayetinin yerini Coruh vilayeti almis Imerhevi nahiyesinin adi da Meydancik nahiyesi olarak degistirilmisti Bu sirada Maden koyunun nufusu 349 kisiye yukselmisti 1965 genel nufus sayiminda Maden koyunun nufusu 471 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 166 kisi okuma yazma biliyordu Maden koyunde Osmanli donemi oncesinden kaldigi tahmin edilen koy kilisesi koyun batisinda deniz seviyesinden 2430 metre yukseklikte bulunmaktadir Buyuk olcude yikik olan Bazgireti Kilisesi 10 x 9 m kuzey tarafina bitisik yapinin kalintilari da gunumuze ulasmistir Bazgireti Kilisesi bulundugu yerin adindan dolayi Sazgireli Kilisesi olarak da bilinir CografyaKoy Artvin il merkezine 102 km Savsat ilce merkezine 37 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 1442020 1502019 1542018 1562017 1502016 1492015 1682014 1642013 1652012 1722011 1752010 1752009 1822008 1892007 1862000 2781990 3961985 453Kaynakca Fallingrain com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 ბაძგი A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 13 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 a b Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 161 6 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2023 Giorgi Kazbegi Bir Rus Generalinin Gunlukleri Turkiye Gurcistani nda Uc Ay 2019 s 89 ISBN 9789755537207 a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 67 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Hasan Huseyin Alemdar Cildir Eyaleti Imerhev Sancagi 2771 Numarali Nufus Defteri nin Cevirisi ve Degerlendirmesi Rize 2020 s 45 139 15 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2023 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti Sira no 1450 1455 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2023 Zakaria Cicinadze Musluman Gurculerin Osmanli Ulkesine Buyuk Gocu Gurcuce Tiflis 1912 s 140 PDF 10 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Ocak 2023 Cicinadze Musluman Gurculer ve Gurcistan daki Koyleri Gurcuce Tiflis 1913 s 295 olu kirik baglanti Niko Mari Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri Gurcuce Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 220 221 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 434 11 2 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2023 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Ocak 2023 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 81 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 169 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 89 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarMaden Savsat icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft