Fareler, (Almanca: Die Ratten) orijinal dili Almanca olan bu yapıt, natüralizmin öncüsü Gerhart Hauptmann tarafından yazılmış trajikomedi türünde bir tiyatro eseridir. Eserin daha sonraki yıllarda birçok film versiyonu da yapılmıştır. 1911 yılında yayımlanmış olup, ilk kez 13 Ocak 1911 tarihinde Berlin Lessing Tiyatrosu'nda sahnelenmiştir. Drama 19. Yüzyılın sonlarındaki Berlin'de geçmektedir.
Kişiler
- Bay Harro Hassenreuter, eski Tiyatro müdürü
- Bayan Hassenreuter (eşi)
- Bayan Walburga Hassenreuter (kızı)
- Bay Erich Spitta, eski teoloji üniversite öğrencisi
- Papaz Spitta (Babası)
- Bayan Alice Rutterbusch, oyuncu
- Bay Nathanael Jettel, saray aktörü
- Bay Kaeferstein, Bay Hassenreuter’nın öğrencisi
- Bay Dr. Kegel, Bay Hassenreuter’nın öğrencisi
- Bay John, yapı kalfası
- Bayan John (eşi), Hassenreuter ailesinin temizlik yardımcısı
- Bay Bruno Mechelke, Bayan John’un erkek kardeşi
- Bayan Pauline Piperkarcka, Hizmetçi
- Bayan Sidonie Knobbe
- Bayan Selma Knobbe (kızı)
- Bay Quaquaro, apartman görevlisi
- Bayan Kielbacke
- Polis memuru Schierke
- İki bebek
Özeti
Gerhart Hauptmann tarafından yazılan Fareler (Die Ratten) trajikomik bir eserdir. Trajikomedi hem trajik hem de komik özellikleri barındıran drama türüdür. Trajik olayları komediyle hafifleştirdiği gibi komik olayları da trajediyle yoğunlaştırıyor. (Metzler Lexikon) Fareler 5 perdelik bir oyundur ve aşağıda kısaca özeti bulunmaktadır.
1. Perde
Askeri bir kışladan eve dönüştürülmüş bir apartmanın çatı katında, eski tiyatro müdürü Hassenreuter tiyatro malzemelerini yerleştirmiştir ve kıyafet kiralamaktadır. Otuzlu yaşlarda olan Henriette (Jette) John, bu aksesuar karmaşasının içinde düzen ve temizlikten sorumludur. Pauline Pieperkarcka isimli hizmetçi kızla bir masada oturmuş, karşılıklı konuşma yaparlar. Pauline, hamileliğinin son evresindedir. Bebeğin babası tarafından terk edilmiştir ve gayri meşru ilişkisinden dolayı ailesi tarafından dışlanma korkusuyla canına kıymak ister. Kendi bebeği Adalbert’i sekiz günlükken difteri hastalığından kaybeden Bayan John, Pauline ‘e 123 Mark karşılığında bebeği yetiştirmek üzere kendisine vermesini teklif eder.
Bu esnada Bayan John’un 19 yaşındaki erkek kardeşi Bruno Mechelke, fare kapanları yerleştirmek için çıkagelir. Ürpertici ve zorba görüntüsünden dolayı Pauline ondan korkar. Birtakım sesler duyulur ve Bayan John, Bruno ile Pauline’yi çatı katında saklar. Hassenreuter’in kızı olan Walburga, özel ders öğretmeni ve aynı zamanda sevgilisi olan teoloji öğrencisi Erich Spitta ile burada görüşmek üzere sözleşmiştir.Onun yerine Bayan John ile karşılaşır. Bu esnada Hassenreuter aniden gelir. Babasına gözükmemek için Walburga ve Bayan John çatı katına saklanırlar. Az sonra Hassenreuter’in sevgilisi olan Alice Rütterbusch gelir. O da Spitta ‘ nın gelmesiyle yan odaya saklanır. Spitta Hassenreuter’e oyuncu olma isteğini açıklar ve bundan ötürü Hassenreuter tarafından alaya alınır.Walburga şaşkın bir halde çatı katını terk eder. Hem ürpertici Bruno ile karşılaşmıştır hem de Pauline’nin sancılanmasına şahit olmuştur. Ayrıca artık babasının yasak ilişkisinden de haberdardır.
2. Perde
Hamburg’un Altona kentinde evinden uzakta bir inşatta çalışan Bay John, aynı apartmanda bulunan ikinci kattaki gösterişten uzak ama temiz evine geri dönmüştür. Bayan John evlerinde bulunan bebeği, eşine kendi çocukları olarak göstermiştir. Bunun üzerine Bay John, Nüfus Müdürlüğü’ne gider ve bebeğin kaydı esnasında doğum tarihini bilemediği için eşine sormak üzere eve geri gönderilir. Bundan dolayı Bay ve Bayan John tartışırlar. Komşularının kızı olan Selma Knobbe hasta kardeşi ile John ailesini ziyaret etmek istediğinde, Bayan John tarafından bebeğine hastalık bulaşmaması için reddedilir. Bay ve Bayan Hassenreuter, kızları Walburga ile odaya girerler ve John çiftine anne sütünü sterilize eden bir alet getirirler. Peşlerinden Hassenreuter ‘ in öğrencileri Kaeferstein ve Dr.Kegel gelir. Onlar da bebeğe kumbara hediye ederler. Hep birlikte bebeğin doğumunu kutlarlar.
Spitta da geldikten sonra Dr.Kegel ve Kaeferstein Bay Hassenreuter ile birlikte oyunculuk dersine giderler.Spitta, Walburga' ya kendini oyunculuğa adayacağını ve babası gibi bir din görevlisi olarak hayatını sürdürmek istemediğini söyler. Protestan Papaz olan babasına aldığı kararı bildirmek için uzunca bir mektup göndermiştir. Walburga da babasının yasak aşkını öğrendiğini Spitta ile paylaşır. Bay John Altona’daki şefine artık evinin yakınında çalışmak istediğini iletmek üzere ayrılmıştır. Herkes Johnların evinden çıktıktan sonra Pauline geliverir. Bayan John’ a bebeğini görmek istediğini söyler. Pauline ayrıca kendisinden aldığı parayı iade eder. Bayan John, Pauline’yi yaptıkları anlaşmayı hatırlatarak tersler ve ona bir tokat atar. Sonra da hemen özür diler. Pauline bebeğini Nüfus Müdürlüğü’ne kayıt ettirdiğini ve ertesi gün bir memurun bebeği görmeye geleceğini açıklar.Bayan John bu durumdan iyice tedirgin olur.
3. Perde
Hassenreuter öğrencileriyle prova yapmaktadır. Onların oyunculuğundan hiç memnun kalmaz. Bu sırada Spitta ile tartışmaya girerler. Natüralizm’i savunan Spitta, Alman Klasik Tiyatrosu'nu eleştirmektedir. Hassenreuter ise Klasik Tiyatro’yu över ve Spitta‘yı Alman İmparatorluğunu kemiren fare olarak adlandırır. Orada bulunan bina görevlisi Quaquaro ve Bayan Hassenreuter’in tiyatro malzemelerinin bulunduğu çatı katında olduğu tahmin edilen bir hırsızlığın izini sürmek üzere görevlendirilir. Ayrıca kan izine bile rastlanmıştır. Bundan sonra Bayan John birkaç günlüğüne akrabasına gitmek üzere oradan ayrılır. Spitta’nın babası gelir. Hassenreuter’e oğlunun oyuncu olmak istediğini, onu desteklememesini söyler ve oğlunun odasında bulduğu Walburga‘nın resmini hakaret ederek gösterir. Artık Hassenreuter, Erich Spitta ve kızı arasındaki aşk ilişkisini öğrenmiş olur. Pauline ve Bayan Kielbacke odaya kucaklarında bir bebekle girerler ve Hassenreuter’e Pauline’nin çocuğunu Bayan John’un evlatlık aldığını anlatırlar. Bu esnada polis memuru Schierke Bayan Knobbe' nin kaybolan bebeğini aramaktadır. Hem Bayan Kielbacke hem de Pauline çocuğa sahip çıkarlar. Bebeğin öldüğünü ilk fark eden Walburga olur.
4.Perde
Bay John, Altona ‘dan geri döner ve Quaquaro yokluğunda olan hadiseleri ona aktarır.Bayan Knobbe’nin bebeğini sahiplenmek isteyen kız kaybolmuştur ve bu bağlamda da Bruno aranmaktadır. Bay John Selma Knobbe’yi sorgular ama hiçbir şey öğrenemez. Walburga, Spitta’yı Johnların evine çağırır.Her ikisi de ailelerinin ilişkilerine direnişlerine rağmen aşklarına sahip çıkarlar. Bayan John da çıktığı akraba ziyaretinden geri döner. Eşinin bütün gerçekleri öğrenmiş olmasından korkar. Konuşmaları karışıktır. Bruno gizlice Bayan John’un evine gelir. Bay John onu silah ile tehdit eder. Eşi kardeşine sahip çıkınca evden ayrılır. Bruno ablasından yurt dışına kaçabilmek için para ister. Çünkü Pauline ‘ yi korkutmak yerine öldürmüştür.
5.Perde
Johnların oturdukları apartman, Bruno’nun orada bulunduğu düşüncesiyle polis tarafından kuşatılmıştır. Bayan Hassenreuter John’ların evine gelir ve Walburga ile Spitta’ya eşinin onlara bir şans vermek istediğini söyler. Ayrıca Hassenreuter Strassburg’da Tiyatro Müdürlüğü’ne tayin edildiğini bildirir. Bu arada koltukta uyuyan Bayan John uyanır. Hassenreuter ve Bay John gelirler ve Bayan John kendini aklayabilmek için uğraşır. Fakat söylediği yalanların içinden çıkamaz. Gözü dönmüş olan Bay John, bebeğin kendisinin olmadığını öğrenir. Selma Knobbe tüm gerçeği ortaya çıkarır; Pauline bebeği çatı katında dünyaya getirmiştir ve Selma onu Bayan John’un dairesine indirmiştir. Bay John eşine bu duyduklarından sonra sırtını döner. Bu esnada polis memuru Schierke ve Bay Quaquaro gelirler ve Schierke bebeği kimsesizler yurduna teslim etmek üzere oradan götürmek ister. Bayan John bebeği alarak kaçma teşebbüsünde bulunur ancak başaramaz. Bunu kaldıramayan Bayan John odayı terk eder ve camdan atlayarak hayatına son verir.
Fareler ve natüralizm
Dramada bahsi geçen kişiler köken ve muhitlerinden dolayı sınırlanmıştır. Bunu özellikle eserdeki dil kullanımında görebiliriz. Bir taraftan John’un kullandığı şive, Bruno’nun argo dili ve Hassenreuter ile Spitta’ da görülen Yüksek Almanca bunu destekleyen bir örnek iken, diğer taraftan da Hassenreuter’nın kelime hazinesinde bulunan Latince ifadeler kişilerin eğitim düzeyini belirginleştirir. Daha önce de belirtilen natüralizm edebiyatının konuları bu eserde de yer almaktadır. Örneğin Büyük kent yaşantısı (Berlin), Spitta’nın yoksullukla özel ders vererek mücadele etmesi, Bayan John’un kendi çocuğunu hastalıktan dolayı kaybetmesi gibi. Ayrıca Bruno’nun işlemiş olduğu cinayet ve son olarak Piperkarcka’nın yaşam koşulları ve de muhit hayatından dolayı çocuğunu vermek zorunda kalması tipik natüralizm konularını temsil eder.
Ancak katman ayırmaksızın her kesimden çıkabilen problemleri sahneye taşımanın önemini savunan eserdeki natüralizm temilsici olan Spitta hemen yanıbaşında gelişen trajediyi görmemektedir.
Fareler eserinin drama formu
Bu eserin açık veya kapalı drama formu olduğuna dair net bir cevap bulunmamaktadır. Her iki kalıbın unsurlarını da barındırmaktadır.
Eserin açık drama formunu destekleyen unsurları
- Kişiler mekan yardımıyla karakterize ediliyor (insan tipi, sınıf, muhit, dil)
- Belirsiz tarih
- Birden fazla olay ziniciri (John/Hassenreuter)
- Olayların parça parça aktarımı
- Çeşitli sosyal katmanlar
- Farklı dil kullanımları
Eserin kapalı drama formunu destekleyen unsurları
- Nadir değişen mekan
- Kronolojik anlatım
- Eşzamanlı
- 5 perdelik tiyatro yapıtı
- 3. Perde dönüm ve doruk noktasını içerir
Sahnelemeler
Almanya'da önemli sahnemeler
- 1932: “Münchner Kammerspiele”, Reji: Otto Falckenberg
- 1976: “Freie Volksbühne Berlin”, Reji: Rudolf Noelte
- 2007: “Deutsches Theater Berlin”, Reji: Michael Thalheimer
- 2013: “Residenztheater München”, Reji: Jannis Houvardas
Filmler
1921, 1955, 1959, 1962, 1964, 1969 ve 1978 yıllarında çeşitli yönetmenler tarafından uyarlanmıştır.
Eserin Türkçe çevirisi
Behçet Necatigil'in 1962 yılında çevirmiş olduğu Fareler eseri Varlık Yayınevi tarafından yayımlanmıştır. Eserin başka çevirisi bulunmamaktadır. Bu çeviriyi Kütüphane Ve Müzeler Müdürlüğüne bağlı Atatürk Kitaplığı’nda (Taksim/İstanbul) bulmak mümkündür. Behçet Necatigil çevirisinde orijinal metindeki şiveleri dikkate almayarak gündelik konuşma dilini kullanmıştır (Bayan John, Piperkarcka ve Bruno). Böylelikle natüralizmin tipik bir özelliği kaybolmuş ve eserin vermek istediği mesaj eksik kalmıştır. Çünkü natüralizmin ana fikri tabii gerçeği olduğu gibi edebiyatta yansıtmaktır.
Dış okumalar
- Gerhart Hauptmann, "Die Ratten...verstehen", Schöningh Verlag,
- Gerhart Hauptmann, "Fareler", Varlık Yayınevi, Çeviren: Behçet Necatigil
Kaynakça
- ^ . de.abi2010.wikia.com. 26 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fareler Almanca Die Ratten orijinal dili Almanca olan bu yapit naturalizmin oncusu Gerhart Hauptmann tarafindan yazilmis trajikomedi turunde bir tiyatro eseridir Eserin daha sonraki yillarda bircok film versiyonu da yapilmistir 1911 yilinda yayimlanmis olup ilk kez 13 Ocak 1911 tarihinde Berlin Lessing Tiyatrosu nda sahnelenmistir Drama 19 Yuzyilin sonlarindaki Berlin de gecmektedir KisilerBay Harro Hassenreuter eski Tiyatro muduru Bayan Hassenreuter esi Bayan Walburga Hassenreuter kizi Bay Erich Spitta eski teoloji universite ogrencisi Papaz Spitta Babasi Bayan Alice Rutterbusch oyuncu Bay Nathanael Jettel saray aktoru Bay Kaeferstein Bay Hassenreuter nin ogrencisi Bay Dr Kegel Bay Hassenreuter nin ogrencisi Bay John yapi kalfasi Bayan John esi Hassenreuter ailesinin temizlik yardimcisi Bay Bruno Mechelke Bayan John un erkek kardesi Bayan Pauline Piperkarcka Hizmetci Bayan Sidonie Knobbe Bayan Selma Knobbe kizi Bay Quaquaro apartman gorevlisi Bayan Kielbacke Polis memuru Schierke Iki bebekHauptmann in Fareler adli eserindeki figurler arasi iliskilerOzetiGerhart Hauptmann tarafindan yazilan Fareler Die Ratten trajikomik bir eserdir Trajikomedi hem trajik hem de komik ozellikleri barindiran drama turudur Trajik olaylari komediyle hafiflestirdigi gibi komik olaylari da trajediyle yogunlastiriyor Metzler Lexikon Fareler 5 perdelik bir oyundur ve asagida kisaca ozeti bulunmaktadir 1 Perde Askeri bir kisladan eve donusturulmus bir apartmanin cati katinda eski tiyatro muduru Hassenreuter tiyatro malzemelerini yerlestirmistir ve kiyafet kiralamaktadir Otuzlu yaslarda olan Henriette Jette John bu aksesuar karmasasinin icinde duzen ve temizlikten sorumludur Pauline Pieperkarcka isimli hizmetci kizla bir masada oturmus karsilikli konusma yaparlar Pauline hamileliginin son evresindedir Bebegin babasi tarafindan terk edilmistir ve gayri mesru iliskisinden dolayi ailesi tarafindan dislanma korkusuyla canina kiymak ister Kendi bebegi Adalbert i sekiz gunlukken difteri hastaligindan kaybeden Bayan John Pauline e 123 Mark karsiliginda bebegi yetistirmek uzere kendisine vermesini teklif eder Bu esnada Bayan John un 19 yasindaki erkek kardesi Bruno Mechelke fare kapanlari yerlestirmek icin cikagelir Urpertici ve zorba goruntusunden dolayi Pauline ondan korkar Birtakim sesler duyulur ve Bayan John Bruno ile Pauline yi cati katinda saklar Hassenreuter in kizi olan Walburga ozel ders ogretmeni ve ayni zamanda sevgilisi olan teoloji ogrencisi Erich Spitta ile burada gorusmek uzere sozlesmistir Onun yerine Bayan John ile karsilasir Bu esnada Hassenreuter aniden gelir Babasina gozukmemek icin Walburga ve Bayan John cati katina saklanirlar Az sonra Hassenreuter in sevgilisi olan Alice Rutterbusch gelir O da Spitta nin gelmesiyle yan odaya saklanir Spitta Hassenreuter e oyuncu olma istegini aciklar ve bundan oturu Hassenreuter tarafindan alaya alinir Walburga saskin bir halde cati katini terk eder Hem urpertici Bruno ile karsilasmistir hem de Pauline nin sancilanmasina sahit olmustur Ayrica artik babasinin yasak iliskisinden de haberdardir 2 Perde Hamburg un Altona kentinde evinden uzakta bir insatta calisan Bay John ayni apartmanda bulunan ikinci kattaki gosteristen uzak ama temiz evine geri donmustur Bayan John evlerinde bulunan bebegi esine kendi cocuklari olarak gostermistir Bunun uzerine Bay John Nufus Mudurlugu ne gider ve bebegin kaydi esnasinda dogum tarihini bilemedigi icin esine sormak uzere eve geri gonderilir Bundan dolayi Bay ve Bayan John tartisirlar Komsularinin kizi olan Selma Knobbe hasta kardesi ile John ailesini ziyaret etmek istediginde Bayan John tarafindan bebegine hastalik bulasmamasi icin reddedilir Bay ve Bayan Hassenreuter kizlari Walburga ile odaya girerler ve John ciftine anne sutunu sterilize eden bir alet getirirler Peslerinden Hassenreuter in ogrencileri Kaeferstein ve Dr Kegel gelir Onlar da bebege kumbara hediye ederler Hep birlikte bebegin dogumunu kutlarlar Spitta da geldikten sonra Dr Kegel ve Kaeferstein Bay Hassenreuter ile birlikte oyunculuk dersine giderler Spitta Walburga ya kendini oyunculuga adayacagini ve babasi gibi bir din gorevlisi olarak hayatini surdurmek istemedigini soyler Protestan Papaz olan babasina aldigi karari bildirmek icin uzunca bir mektup gondermistir Walburga da babasinin yasak askini ogrendigini Spitta ile paylasir Bay John Altona daki sefine artik evinin yakininda calismak istedigini iletmek uzere ayrilmistir Herkes Johnlarin evinden ciktiktan sonra Pauline geliverir Bayan John a bebegini gormek istedigini soyler Pauline ayrica kendisinden aldigi parayi iade eder Bayan John Pauline yi yaptiklari anlasmayi hatirlatarak tersler ve ona bir tokat atar Sonra da hemen ozur diler Pauline bebegini Nufus Mudurlugu ne kayit ettirdigini ve ertesi gun bir memurun bebegi gormeye gelecegini aciklar Bayan John bu durumdan iyice tedirgin olur 3 Perde Hassenreuter ogrencileriyle prova yapmaktadir Onlarin oyunculugundan hic memnun kalmaz Bu sirada Spitta ile tartismaya girerler Naturalizm i savunan Spitta Alman Klasik Tiyatrosu nu elestirmektedir Hassenreuter ise Klasik Tiyatro yu over ve Spitta yi Alman Imparatorlugunu kemiren fare olarak adlandirir Orada bulunan bina gorevlisi Quaquaro ve Bayan Hassenreuter in tiyatro malzemelerinin bulundugu cati katinda oldugu tahmin edilen bir hirsizligin izini surmek uzere gorevlendirilir Ayrica kan izine bile rastlanmistir Bundan sonra Bayan John birkac gunlugune akrabasina gitmek uzere oradan ayrilir Spitta nin babasi gelir Hassenreuter e oglunun oyuncu olmak istedigini onu desteklememesini soyler ve oglunun odasinda buldugu Walburga nin resmini hakaret ederek gosterir Artik Hassenreuter Erich Spitta ve kizi arasindaki ask iliskisini ogrenmis olur Pauline ve Bayan Kielbacke odaya kucaklarinda bir bebekle girerler ve Hassenreuter e Pauline nin cocugunu Bayan John un evlatlik aldigini anlatirlar Bu esnada polis memuru Schierke Bayan Knobbe nin kaybolan bebegini aramaktadir Hem Bayan Kielbacke hem de Pauline cocuga sahip cikarlar Bebegin oldugunu ilk fark eden Walburga olur 4 Perde Bay John Altona dan geri doner ve Quaquaro yoklugunda olan hadiseleri ona aktarir Bayan Knobbe nin bebegini sahiplenmek isteyen kiz kaybolmustur ve bu baglamda da Bruno aranmaktadir Bay John Selma Knobbe yi sorgular ama hicbir sey ogrenemez Walburga Spitta yi Johnlarin evine cagirir Her ikisi de ailelerinin iliskilerine direnislerine ragmen asklarina sahip cikarlar Bayan John da ciktigi akraba ziyaretinden geri doner Esinin butun gercekleri ogrenmis olmasindan korkar Konusmalari karisiktir Bruno gizlice Bayan John un evine gelir Bay John onu silah ile tehdit eder Esi kardesine sahip cikinca evden ayrilir Bruno ablasindan yurt disina kacabilmek icin para ister Cunku Pauline yi korkutmak yerine oldurmustur 5 Perde Johnlarin oturduklari apartman Bruno nun orada bulundugu dusuncesiyle polis tarafindan kusatilmistir Bayan Hassenreuter John larin evine gelir ve Walburga ile Spitta ya esinin onlara bir sans vermek istedigini soyler Ayrica Hassenreuter Strassburg da Tiyatro Mudurlugu ne tayin edildigini bildirir Bu arada koltukta uyuyan Bayan John uyanir Hassenreuter ve Bay John gelirler ve Bayan John kendini aklayabilmek icin ugrasir Fakat soyledigi yalanlarin icinden cikamaz Gozu donmus olan Bay John bebegin kendisinin olmadigini ogrenir Selma Knobbe tum gercegi ortaya cikarir Pauline bebegi cati katinda dunyaya getirmistir ve Selma onu Bayan John un dairesine indirmistir Bay John esine bu duyduklarindan sonra sirtini doner Bu esnada polis memuru Schierke ve Bay Quaquaro gelirler ve Schierke bebegi kimsesizler yurduna teslim etmek uzere oradan goturmek ister Bayan John bebegi alarak kacma tesebbusunde bulunur ancak basaramaz Bunu kaldiramayan Bayan John odayi terk eder ve camdan atlayarak hayatina son verir Fareler ve naturalizmDramada bahsi gecen kisiler koken ve muhitlerinden dolayi sinirlanmistir Bunu ozellikle eserdeki dil kullaniminda gorebiliriz Bir taraftan John un kullandigi sive Bruno nun argo dili ve Hassenreuter ile Spitta da gorulen Yuksek Almanca bunu destekleyen bir ornek iken diger taraftan da Hassenreuter nin kelime hazinesinde bulunan Latince ifadeler kisilerin egitim duzeyini belirginlestirir Daha once de belirtilen naturalizm edebiyatinin konulari bu eserde de yer almaktadir Ornegin Buyuk kent yasantisi Berlin Spitta nin yoksullukla ozel ders vererek mucadele etmesi Bayan John un kendi cocugunu hastaliktan dolayi kaybetmesi gibi Ayrica Bruno nun islemis oldugu cinayet ve son olarak Piperkarcka nin yasam kosullari ve de muhit hayatindan dolayi cocugunu vermek zorunda kalmasi tipik naturalizm konularini temsil eder Ancak katman ayirmaksizin her kesimden cikabilen problemleri sahneye tasimanin onemini savunan eserdeki naturalizm temilsici olan Spitta hemen yanibasinda gelisen trajediyi gormemektedir Fareler eserinin drama formuBu eserin acik veya kapali drama formu olduguna dair net bir cevap bulunmamaktadir Her iki kalibin unsurlarini da barindirmaktadir Eserin acik drama formunu destekleyen unsurlari Kisiler mekan yardimiyla karakterize ediliyor insan tipi sinif muhit dil Belirsiz tarih Birden fazla olay ziniciri John Hassenreuter Olaylarin parca parca aktarimi Cesitli sosyal katmanlar Farkli dil kullanimlariEserin kapali drama formunu destekleyen unsurlari Nadir degisen mekan Kronolojik anlatim Eszamanli 5 perdelik tiyatro yapiti 3 Perde donum ve doruk noktasini icerirSahnelemelerAlmanya da onemli sahnemeler 1932 Munchner Kammerspiele Reji Otto Falckenberg 1976 Freie Volksbuhne Berlin Reji Rudolf Noelte 2007 Deutsches Theater Berlin Reji Michael Thalheimer 2013 Residenztheater Munchen Reji Jannis HouvardasFilmler 1921 1955 1959 1962 1964 1969 ve 1978 yillarinda cesitli yonetmenler tarafindan uyarlanmistir Eserin Turkce cevirisi Fareler Kapak cevirmen Behcet Necatigil Behcet Necatigil in 1962 yilinda cevirmis oldugu Fareler eseri Varlik Yayinevi tarafindan yayimlanmistir Eserin baska cevirisi bulunmamaktadir Bu ceviriyi Kutuphane Ve Muzeler Mudurlugune bagli Ataturk Kitapligi nda Taksim Istanbul bulmak mumkundur Behcet Necatigil cevirisinde orijinal metindeki siveleri dikkate almayarak gundelik konusma dilini kullanmistir Bayan John Piperkarcka ve Bruno Boylelikle naturalizmin tipik bir ozelligi kaybolmus ve eserin vermek istedigi mesaj eksik kalmistir Cunku naturalizmin ana fikri tabii gercegi oldugu gibi edebiyatta yansitmaktir Dis okumalarGerhart Hauptmann Die Ratten verstehen Schoningh Verlag ISBN 978 3 14 022537 3 Gerhart Hauptmann Fareler Varlik Yayinevi Ceviren Behcet NecatigilKaynakca de abi2010 wikia com 26 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ekim 2014