Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fare, kemiriciler (Rodentia) takımından bir sıçangil cinsi.
| Fare | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Ev faresi (Mus musculus) | |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Tip tür | |||||||||||||||
| Mus musculus Linnaeus,1758 | |||||||||||||||
| Alt cinsler | |||||||||||||||
Belirli bir taksonomik gruba karşılık gelmeyen "fare" adı, bilimsel adlandırmada özellikle Mus cinsi için kullanılır. Bununla birlikte Muridae familyasının Rattus cinsini oluşturan ve halk arasında ya da keme olarak da bilinen kemiricilere sıçan denilir. Cricetidae familyasının Microtus cinsini oluşturan ve tarla faresi olarak da bilinen kemiriciler ise fare türü değildir.
Özellikleri
Çok hızlı kaçabilen ve çok hızlı üreyen hayvanlardır, yeryüzünün bütün karalarına dağılmışlardır.
Yanaklarından omuzlarına kadar inen küçük astarlı iki dış çene keseleri vardır. Fareler bu keselerde yiyecek taşırlar, temizlemek gerektiğinde de içini dışına çıkararak çevirip temizlerler. yuva yaparken toprağı güçlü ön pençeleriyle kazar. Kıvrık kesici dişlerini sert toprak ve taşları yerinden oynatmak için kullanır. Kesici dişleri sürekli olarak büyüdüğü için aşınan yüzeyler hemen yenilenir.
Tahıl, kök, meyve, ot, böcek gibi çok çeşitli yiyeceklerle beslenirler.
Ayrıca, farelerin genetik yapısı ile insan genetik yapısının ileri düzeydeki benzerliği ve üreme hızları dolayısıyla, kobay olarak yaygınca kullanılırlar.
Zararları ve yararları
Tarlalara, ambarlara ve evlere dadanarak insanın besin kaynaklarına ortak olurlar. İnsan eliyle yapılmış korunaklı yapılarda yaşamayı yeğleyen birçok tür, depolanmış yiyecekleri tüketen, her çeşit gereci kemiren, hatta hantavirüs,tifüs, veba gibi salgın hastalıkları taşıyabilen önemli zararlılardır. Doğada yaşayan ve kalabalık sürüler halinde bulunduklarında zaman zaman tarım ürünlerine büyük zararlar verebilir. Birçok yabanıl hayvanın en önemli besinlerinden biri olan fareler bu yönleriyle doğal dengeyi koruyan hayvanlar olarak da kabul edilir. Fare hayvanlar âleminin birer üyesi olup kemirgenler içinde incelenen memeli bir hayvandır. Fareler diğer haşerelerden farklı bir yapıya sahiptirler. Dünyanın her yerinde yaşayan ve hepçil hayvanlardır. Yapıları türlerine bağlı olarak değişmektedir fakat vücut biyolojileri aynıdır. Fare iskelet sistemine sahiptir. Bu bakımdan vücut yapısı gelişmiş bir haldedir.
Farelerin bedeninde toplamda 4 ayağı vardır ve ayaklarının ucunda parmakları vardır ve her parmağının uç kısmında tırnakları bulunur bu sayede çok yüksek yerlere tırmanırlar ve çok hızlı koşarlar. Bazı fare türlerinde ön ayaklar kısa halde arka ayaklar ise çok uzun olmaktadır. Tıpkı kanguru faresinde olduğu gibi ön ayaklar çok kısa arka ayaklar ise çok uzundur.
Farenin bedeninin bitiminde uzunca kuyrukları bulunur bazı türlerinde bu kuyruk bedenin 2 katı kadar olabilmektedir. Fare kuyruğunu genellikle tutunma aracı olarak kullanır. Farelerin baş kısmında ağız yapıları bulunur ve ağzının içinde sıralı halde dişleri vardır. Farenin dişlerinin özelliği çok sert cisimleri dahi kemirebilirler.
Bazen mermer gibi sert cisimleri dahi kemirirler. Bu kemirilme aşamasında farenin dişleri körelir fakat farenin dişlerinin özelliği dişlerin kendisini yenilenmesidir.
Tükürüğünün özelliğinden dolayı canlılar bunu fark etmezler. Fareler'de burun başın ön kısmındadır ve çok güçlü koku alma hissine sahiptirler. Fareler birçok hayvanı kokusundan tanır. Ve yiyeceklerin kokusunu da çok uzaktan algılarlar. Farelerde ağız ile burun arasında bıyıklar vardır.
Farenin başının önünde bulunan 2 adet göz ve 2 adet dış kulak yapıları vardır. Kulaklar bazı farelerde çok büyük bazılarında ise çok küçüktür. Fareler beslenmek için yaşadığı yere göre farklı maddeleri seçerler. Bazı fareler tarlalarda ve ekinler arasında yaşarlar ve bitkilerle beslenirler.
Bazıları lağımda. Bazıları sularda bazıları da tamamen doğada yaşarlar ve yaşadığı çevreden beslenirler. Bunun yanında fareler besin olarak böcekleri, ölü hayvan leşlerini ve atık olan her şeyi yerler. Fareler çeşidine ve türüne göre farklı sayıda çoğalırlar. Bazı fare türleri yılda 4 bazıları ise 6 defa yavrularlar. Fareler diğer haşerelerden farklı olarak üremede canlı yavru doğururlar. Yani fareler herhangi bir yere yumurta bırakmazlar. Evinizde fare olup olmadığını anlamak için temizlik yaptığınızda eğer evde fare pisliği var ise mutlaka evinizde fare var demektir. Fare pisliği pirinç tanesi büyüklüğünde ve siyah renktedir.
Farelerin genetik yapısı tıpkı insanlara benzer bu bakımdan insanlara çok faydası vardır. Gelişen ilaç sanayisi ve tıp fareleri insan yerine kobay olarak kullanmaktadır. Fareler yaşadığı yere göre farklı isimler alırlar. Tarlada yaşayan fareler tarla faresi, lağımda yaşayanlar lağım faresi veya evlerde yaşayan küçük farelere ev faresi denir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fare kemiriciler Rodentia takimindan bir sicangil cinsi Fare Yasadigi donem araligi 5 333 0 myo Pliyosen Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgNEv faresi Mus musculus Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim RodentiaFamilya MuridaeAlt familya MurinaeCins Mus Clerck 1757Tip turMus musculusLinnaeus 1758Alt cinslerMus Belirli bir taksonomik gruba karsilik gelmeyen fare adi bilimsel adlandirmada ozellikle Mus cinsi icin kullanilir Bununla birlikte Muridae familyasinin Rattus cinsini olusturan ve halk arasinda ya da keme olarak da bilinen kemiricilere sican denilir Cricetidae familyasinin Microtus cinsini olusturan ve tarla faresi olarak da bilinen kemiriciler ise fare turu degildir OzellikleriCok hizli kacabilen ve cok hizli ureyen hayvanlardir yeryuzunun butun karalarina dagilmislardir Yanaklarindan omuzlarina kadar inen kucuk astarli iki dis cene keseleri vardir Fareler bu keselerde yiyecek tasirlar temizlemek gerektiginde de icini disina cikararak cevirip temizlerler yuva yaparken topragi guclu on penceleriyle kazar Kivrik kesici dislerini sert toprak ve taslari yerinden oynatmak icin kullanir Kesici disleri surekli olarak buyudugu icin asinan yuzeyler hemen yenilenir Tahil kok meyve ot bocek gibi cok cesitli yiyeceklerle beslenirler Ayrica farelerin genetik yapisi ile insan genetik yapisinin ileri duzeydeki benzerligi ve ureme hizlari dolayisiyla kobay olarak yayginca kullanilirlar Zararlari ve yararlariTarlalara ambarlara ve evlere dadanarak insanin besin kaynaklarina ortak olurlar Insan eliyle yapilmis korunakli yapilarda yasamayi yegleyen bircok tur depolanmis yiyecekleri tuketen her cesit gereci kemiren hatta hantavirus tifus veba gibi salgin hastaliklari tasiyabilen onemli zararlilardir Dogada yasayan ve kalabalik suruler halinde bulunduklarinda zaman zaman tarim urunlerine buyuk zararlar verebilir Bircok yabanil hayvanin en onemli besinlerinden biri olan fareler bu yonleriyle dogal dengeyi koruyan hayvanlar olarak da kabul edilir Fare hayvanlar aleminin birer uyesi olup kemirgenler icinde incelenen memeli bir hayvandir Fareler diger haserelerden farkli bir yapiya sahiptirler Dunyanin her yerinde yasayan ve hepcil hayvanlardir Yapilari turlerine bagli olarak degismektedir fakat vucut biyolojileri aynidir Fare iskelet sistemine sahiptir Bu bakimdan vucut yapisi gelismis bir haldedir Farelerin bedeninde toplamda 4 ayagi vardir ve ayaklarinin ucunda parmaklari vardir ve her parmaginin uc kisminda tirnaklari bulunur bu sayede cok yuksek yerlere tirmanirlar ve cok hizli kosarlar Bazi fare turlerinde on ayaklar kisa halde arka ayaklar ise cok uzun olmaktadir Tipki kanguru faresinde oldugu gibi on ayaklar cok kisa arka ayaklar ise cok uzundur Farenin bedeninin bitiminde uzunca kuyruklari bulunur bazi turlerinde bu kuyruk bedenin 2 kati kadar olabilmektedir Fare kuyrugunu genellikle tutunma araci olarak kullanir Farelerin bas kisminda agiz yapilari bulunur ve agzinin icinde sirali halde disleri vardir Farenin dislerinin ozelligi cok sert cisimleri dahi kemirebilirler Bazen mermer gibi sert cisimleri dahi kemirirler Bu kemirilme asamasinda farenin disleri korelir fakat farenin dislerinin ozelligi dislerin kendisini yenilenmesidir Tukurugunun ozelliginden dolayi canlilar bunu fark etmezler Fareler de burun basin on kismindadir ve cok guclu koku alma hissine sahiptirler Fareler bircok hayvani kokusundan tanir Ve yiyeceklerin kokusunu da cok uzaktan algilarlar Farelerde agiz ile burun arasinda biyiklar vardir Farenin basinin onunde bulunan 2 adet goz ve 2 adet dis kulak yapilari vardir Kulaklar bazi farelerde cok buyuk bazilarinda ise cok kucuktur Fareler beslenmek icin yasadigi yere gore farkli maddeleri secerler Bazi fareler tarlalarda ve ekinler arasinda yasarlar ve bitkilerle beslenirler Bazilari lagimda Bazilari sularda bazilari da tamamen dogada yasarlar ve yasadigi cevreden beslenirler Bunun yaninda fareler besin olarak bocekleri olu hayvan leslerini ve atik olan her seyi yerler Fareler cesidine ve turune gore farkli sayida cogalirlar Bazi fare turleri yilda 4 bazilari ise 6 defa yavrularlar Fareler diger haserelerden farkli olarak uremede canli yavru dogururlar Yani fareler herhangi bir yere yumurta birakmazlar Evinizde fare olup olmadigini anlamak icin temizlik yaptiginizda eger evde fare pisligi var ise mutlaka evinizde fare var demektir Fare pisligi pirinc tanesi buyuklugunde ve siyah renktedir Farelerin genetik yapisi tipki insanlara benzer bu bakimdan insanlara cok faydasi vardir Gelisen ilac sanayisi ve tip fareleri insan yerine kobay olarak kullanmaktadir Fareler yasadigi yere gore farkli isimler alirlar Tarlada yasayan fareler tarla faresi lagimda yasayanlar lagim faresi veya evlerde yasayan kucuk farelere ev faresi denir Kaynakca a b c www mindat org 22 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2021 Encyclopaedia Britannica