Yakov Ganetski, Yakub Haneki veya Jakub Hanecki (Rusça: Яков (Якуб) Станиславович Ганецкий (Фюстенберг); 15 Mart 1879, Varşova, Vistula, Rus İmparatorluğu - 26 Kasım 1937, Moskova SSCB), Sovyet diplomat ve siyaset adamı.
Yakov Ganetski Яков (Якуб) Станиславович Ганецкий (Фюстенберг) | |
---|---|
Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi Merkez Komitesi üyesi | |
Görev süresi 1907 - ? | |
Letonya Büyükelçisi | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 15 Mart 1879 Varşova, Mazovya Voyvodalığı, Vistula, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 26 Kasım 1937 (58 yaşında) Moskova, Rus SFSC, Sovyetler Birliği |
Partisi | Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi Polonya Komünist İşçi Partisi Sovyetler Birliği Komünist Partisi |
Bitirdiği okul | Berlin, Heidelberg ve Zürih Üniversiteleri |
Mesleği | Diplomat, siyasetçi |
Hayatı
Yakov Ganetski, o dönemde Rus İmparatorluğu içinde kalan Vistula topraklarının Mazovya Voyvodalığı'nda Varşova şehrindeki fabrika sahibi bir Yahudi ailesinde 15 Mart 1879 tarihinde doğdu.
1898 yılında ilk yasal kongresini gerçekleştiren Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'ne 1896 yılında daha yasal değilken ve henüz 17 yaşındayken üye oldu. Parti içinde Bolşevik ve Menşevikler iki fraksiyona ayrıldıklarında Bolşevik saflarında yer aldı.
1901 yılında Almanya'ya taşındı ve arka arkaya Berlin Üniversitesi, Heidelberg Üniversitesi ve Zürih Üniversitesi'nde eğitim gördü. Bu dönemse satıcılık da yaptı.
1899 yılından beri, en bilinen lideri Rosa Luxemburg olan Polonya Komünist İşçi Partisi (bugünkü adıyla Polonya Komünist Partisi) ile işbirliği yapmakta olan Polonya ve Litvanya Krallığı Sosyal Demokrasisi (SDKPiL) adlı Marksist bir partiye katıldı. 1903 ve 1909 yılları arasında genel merkez yönetimine kadar yükseldi. Bu dönemde 1905 Rus Devrimi'nde aktif rol aldı ve 1905-1907 yıllarında Polonya'daki devrimde görev yaptı. Birkaç kez tutuklanan Ganetski, 1907'de Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Merkez Komitesine üye seçildi.
1912–16 yıllarındaki SDKPiL bölünmesinde Vladimir Lenin'in saflarında yer aldı.
I. Dünya Savaşı sonunda SDKPiL üyelerinin birçoğu farklı ülkelere giderek devrimci eylemlere destek verdiler. Rosa Luxemburg ve arkadaşları Almanya'da devrim için çalışırken, Ganetski gibi birçok SDKPiL üyesi Rusya'da 1917'de gerçekleşecek Ekim Devrimi için çaba sarf etti. I. Dünya Savaşı sonlarına doğru Alexander Parvus ve Karl Radek ile beraber Alman Genelkurmayı ile gizli görüşmeler yaptı. Bu görüşmelerde Almanların Bolşeviklere yardımları konusunda pazarlıklarda bulundu ve Kopenhag Operasyonunu organize etti. Böylece Lenin gizli bir tren yolculuğuyla Rusya'ya geçebildi.
Ekim Devrimi sonrası
Ganetsky, Ekim Devrimi öncesi Eski Bolşevikler olarak adlandırılan temel Bolşevik kadrosunun içinde yer alıyordu ve Vladimir Lenin'in yakın çalışma arkadaşlarından biri haline gelmişti. Bolşevikleri kurtaran gizli Alman finansmanı olan Alexander Parvus ile olan yakın çalışma ilişkisi sayesinde yaptığı çalışmalarla, mali sihirbazlardan biri olarak ün salmıştı. 1917 Ekim Devrimi'nden sonra Ganetsky sırasıyla Baş Sovyet Bankacı, Ticaret Temsilcisi ve Letonya Büyükelçisi görevlerinde bulundu. 1921 yılında Sovyet hükûmeti adına ve Kars Antlaşması'nı imzaladı.
Büyük Temizlik
Son görevi SSCB Devrim Müzesi (bugünkü adıyla Devlet Tarih Müzesi) müdürlüğü olan Ganetski, 1936-1938 yıllarındaki Büyük Temizlik operasyonları sırasında tutuklandı ve idam edildi.
Ölümünden yıllar sonra itibarı iade edildi.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Yakov Ganetski ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Felshtinsky, Yuri. Lenin and His Comrades: The Bolsheviks Take Over Russia 1917-1924 Semion Lyandres (İngilizce). ss. 31-38, 176-183.
- Rabinowitch, Alexander. The Bolsheviks Come to Power: The Revolution of 1917 in Petrograd (İngilizce). ss. 17, 36.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yakov Ganetski Yakub Haneki veya Jakub Hanecki Rusca Yakov Yakub Stanislavovich Ganeckij Fyustenberg 15 Mart 1879 Varsova Vistula Rus Imparatorlugu 26 Kasim 1937 Moskova SSCB Sovyet diplomat ve siyaset adami Yakov Ganetski Yakov Yakub Stanislavovich Ganeckij Fyustenberg Rusya Sosyal Demokrat Isci Partisi Merkez Komitesi uyesiGorev suresi 1907 Letonya BuyukelcisiKisisel bilgilerDogum 15 Mart 1879 1879 03 15 Varsova Mazovya Voyvodaligi Vistula Rus ImparatorluguOlum 26 Kasim 1937 58 yasinda Moskova Rus SFSC Sovyetler BirligiPartisi Rusya Sosyal Demokrat Isci Partisi Polonya Komunist Isci Partisi Sovyetler Birligi Komunist PartisiBitirdigi okul Berlin Heidelberg ve Zurih UniversiteleriMeslegi Diplomat siyasetciHayatiYakov Ganetski nin 1923 oncesine ait bir fotografi Yakov Ganetski o donemde Rus Imparatorlugu icinde kalan Vistula topraklarinin Mazovya Voyvodaligi nda Varsova sehrindeki fabrika sahibi bir Yahudi ailesinde 15 Mart 1879 tarihinde dogdu 1898 yilinda ilk yasal kongresini gerceklestiren Rusya Sosyal Demokrat Isci Partisi ne 1896 yilinda daha yasal degilken ve henuz 17 yasindayken uye oldu Parti icinde Bolsevik ve Mensevikler iki fraksiyona ayrildiklarinda Bolsevik saflarinda yer aldi 1901 yilinda Almanya ya tasindi ve arka arkaya Berlin Universitesi Heidelberg Universitesi ve Zurih Universitesi nde egitim gordu Bu donemse saticilik da yapti 1899 yilindan beri en bilinen lideri Rosa Luxemburg olan Polonya Komunist Isci Partisi bugunku adiyla Polonya Komunist Partisi ile isbirligi yapmakta olan Polonya ve Litvanya Kralligi Sosyal Demokrasisi SDKPiL adli Marksist bir partiye katildi 1903 ve 1909 yillari arasinda genel merkez yonetimine kadar yukseldi Bu donemde 1905 Rus Devrimi nde aktif rol aldi ve 1905 1907 yillarinda Polonya daki devrimde gorev yapti Birkac kez tutuklanan Ganetski 1907 de Rusya Sosyal Demokrat Isci Partisi nin Merkez Komitesine uye secildi 1912 16 yillarindaki SDKPiL bolunmesinde Vladimir Lenin in saflarinda yer aldi I Dunya Savasi sonunda SDKPiL uyelerinin bircogu farkli ulkelere giderek devrimci eylemlere destek verdiler Rosa Luxemburg ve arkadaslari Almanya da devrim icin calisirken Ganetski gibi bircok SDKPiL uyesi Rusya da 1917 de gerceklesecek Ekim Devrimi icin caba sarf etti I Dunya Savasi sonlarina dogru Alexander Parvus ve Karl Radek ile beraber Alman Genelkurmayi ile gizli gorusmeler yapti Bu gorusmelerde Almanlarin Bolseviklere yardimlari konusunda pazarliklarda bulundu ve Kopenhag Operasyonunu organize etti Boylece Lenin gizli bir tren yolculuguyla Rusya ya gecebildi Ekim Devrimi sonrasi Ganetsky Ekim Devrimi oncesi Eski Bolsevikler olarak adlandirilan temel Bolsevik kadrosunun icinde yer aliyordu ve Vladimir Lenin in yakin calisma arkadaslarindan biri haline gelmisti Bolsevikleri kurtaran gizli Alman finansmani olan Alexander Parvus ile olan yakin calisma iliskisi sayesinde yaptigi calismalarla mali sihirbazlardan biri olarak un salmisti 1917 Ekim Devrimi nden sonra Ganetsky sirasiyla Bas Sovyet Bankaci Ticaret Temsilcisi ve Letonya Buyukelcisi gorevlerinde bulundu 1921 yilinda Sovyet hukumeti adina ve Kars Antlasmasi ni imzaladi Buyuk Temizlik Son gorevi SSCB Devrim Muzesi bugunku adiyla Devlet Tarih Muzesi mudurlugu olan Ganetski 1936 1938 yillarindaki Buyuk Temizlik operasyonlari sirasinda tutuklandi ve idam edildi Olumunden yillar sonra itibari iade edildi Kaynakca K A Zalesskiy 2000 Stalin s Empire Biographical encyclopedic dictionary Rusca Moskova nastoyashaya familiya Fyurstenberg Ispolnyayushij obyazannosti Glavnogo komissara Narodnogo banka RSFSR v noyabre 1918 1920 Rusca 22 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Temmuz 2017 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Yakov Ganetski ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Felshtinsky Yuri Lenin and His Comrades The Bolsheviks Take Over Russia 1917 1924 Semion Lyandres Ingilizce ss 31 38 176 183 Rabinowitch Alexander The Bolsheviks Come to Power The Revolution of 1917 in Petrograd Ingilizce ss 17 36