Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Eski Zağra (Bulgarca: Стара Загора, trl: Stara Zagora), Bulgaristan'ın Eski Zağra ilinin idarî merkezi olan bir şehir. Bölgenin ekonomik merkezi olmasının yanında Bulgaristan'ın altıncı büyük şehridir. Osmanlı döneminde nüfusun büyük çoğunluğu Türk olan şehirde günümüzde 15.000'e yakın Türk yaşamaktadır.
| Eski Zağra Стара Загора | |
|---|---|
Stara Zagora | |
 | |
 Bayrak  Arma | |
  Eski Zağra | |
| Ülke |  Bulgaristan |
| İl | Eski Zağra |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Jivko Todorov (GERB) |
| Rakım | 196 m |
| Nüfus (2015) | |
| • Toplam | 158,563 |
| Zaman dilimi | (DAS) |
| • Yaz (YSU) | (DAYS) |
| Alan kodu | 042 |
Resmî site starazagora.bg | |
Coğrafya
Şehir, Eski Zağra Ovası'nda yer alır. Yukarı Trakya Düzlüğü'nün doğu kısmında, Orta Orman'ın, Sakar Dağı'nın, Manastır Tepesi'nin, Azizler Tepesi'nin ve denizden yüksekliği 137 metre olan 'nin arasında uzanmaktadır. Sofya'dan karayoluyla 220 km, demiryoluyla 250 km'dir.[]
Şehrin bulunduğu bölgenin iklimi Akdeniz'den gelen sıcak hava dalgasıyla bir geçiş iklimi özelliği göstermektedir. Bölge, ülkede nadir karşılaşılan tropikal ağaç çeşitlerine ev sahipliği yapar. Sedir, incir, defne, nar, badem, cennet elması, servi. Yıllık ortalama sıcaklık 13 °C'dir (Ocağın ortasında 1 °C ve Temmuz'un ortasında 24 °C). Yıllık ortalama yağış miktarı 650 mm'dir.
Eski Zağra'nın yaklaşık 16 kilometre kuzeybatısında Eski Zağara Kaplıcaları ve 15 kilometre kuzeyindeki Yagoda (Çilek) köyünde başka bir kaplıca kaynağı bulunur.
Eski Zağra, ülkenin en büyüğü olan Trakya Bölgesel Belediyeler Birliği - 'nin merkezidir. Şehir, BB+ ile 'ın uluslararası kredi reytingi sıralamasında 4. Bulgar şehri olmuştur.
İklim
 Eski Zağra iklimi  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 6,5 | 8,7 | 14,1 | 18,6 | 24,5 | 28,0 | 31,5 | 31,2 | 26,7 | 20,5 | 13,8 | 7,8 | 19,3 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | 2,0 | 3,5 | 8,0 | 13,4 | 18,7 | 23,0 | 25,2 | 25,0 | 21,0 | 15,3 | 9,5 | 3,9 | 13,0 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −1,5 | −0,8 | 3,1 | 8,2 | 13,0 | 17,1 | 18,9 | 18,8 | 14,5 | 10,2 | 5,8 | 1,0 | 9,0 |
| Ortalama yağış (mm) | 47 | 35 | 37 | 51 | 71 | 66 | 57 | 48 | 32 | 45 | 57 | 52 | 598 |
| Kaynak: | |||||||||||||
Tarih
Eski Zağra, Bulgaristan'ın ve Balkanlar'ın en eski şehirlerinden biri olduğu söylenmektedir. Geçmişte Eski Zağra şehrinin Beroe (Beroea, Beroia), Augusta Trayana, Vereya, Irinopolis, Boruy, Eski Zağra (Eski Zaara, Eski Zağara), Jeleznik (Zheleznik) olmak üzere sekiz adı olmuştur ve şu anki adı olan Stara Zagora 1971 yılında 'da düzenlenen kilise konsilinde kabul edilmiştir.
Şehrin tarihi MÖ 5.-6. milenyumdaki neolitik yerleşimlerle başlar. Eski Zağra etrafındaki neolitik yerleşimler Avrupa'daki en iyi korunmuş olanıdır. Bakır madeni ise Avrupa'da işletilmiş en eski madendir. Günümüz şehri Trakçada muhtemelen demir anlamına gelen Beroe adıyla Traklar tarafından kurulmuştur. Eski çağlarda madenlerden çıkartılan demir Eski Zağra'ya götürülüyormuş.[]
Roma imparatoru Trajan şehri yeniden inşa etti ve kendi ismini verdi: Ulpia Augusta Traiana. Roma İmparatorluğu döneminde orta ölçekli şehirlerden biriydi. Kendi parasını basmaya ve bunları İmparatorluğun en büyük ticaret ve ekonomi merkezlerine dağıtmaya hakkı vardı.[]
İlk kez 717 yılında Arapların Konstantinopolis'i kuşatması sırasında, Han Tervel'in piyadelerle ve atlılarla İmparatorluğa yardım götürüp, 30.000 kişilik Arap ordusunu mağlup etmesiyle Bulgar Krallığı topraklarına girdi. Minnet duydukları için Bizanslar da Merkezi Beroe ile birlikte Zağra bölgesini Bulgarlara bırakmışlardır. Bulgarlar şehre Boruy (Beroe'nin değişik şekli ya da Eski Bulgarca'daki "Kale" anlamına gelen "Boru" kelimesi) demişlerdir. Daha sonra şehir kısa aralıklarla Bulgaristan ve Bizans arasında el değiştirmiştir. 784 yılında Bizans İmparatoriçesi İrina, şehri ziyaretiyle Genç Bulgar Devleti'nin saldırılarını engellemek için kale duvarları yeniletti ve şehre kendi ismini verdi: Irinopolis. Bulgar Çarlığı'nın Bizans'a yenilip yönetimine girmesinden sonra şehir Vereya diye isimlendirilmiştir.[]
Osmanlı Devleti, 1372 yılında Koca Balkan Dağları'nın geçitlerine yakınlığıyla çok önemli bir stratejik pozisyona sahip şehri ele geçirdi. Çünkü geçitler bağımsız son Bulgar toprağı olan Tırnova Çarlığı'na gidiyordu. Osmanlılar farklı kültürlerden kalan engin tarihî mirasını görerek, şehri Zağra-i Atîk (Eski Zağra) diye isimlendirmişlerdir. 1530 yılı tahrir defterinde sadece Türkler' in yaşadığı 18 mahalleli bir kaza olarak bahsedilmiştir. 1570 yılı tahririne kazada bir gayrimüslim mahallesi bulunmaktaydı. Sürekli olarak gelişim gösteren yerleşimde 1831 yılında toplam 18.368 kişilik nüfus bulunmakta olup, bunun 5.586’sını Türk, 12.782’sini de gayri müslimler oluşturmaktaydı. 1853’te çıkan bir yangında şehir büyük oranda tahrip oldu. 1858 yılında toplam erkek nüfusu 8.577 olup, bunun 3.277’si Türk, 4.205’i Bulgar, 645’i Çingene, 427’si Yahudi'ydi. Osmanlı devri içinde, daha sonra şehrin ismi, günümüzde de kullanılan Stara Zagora olarak değişmiştir.
Osmanlı yönetiminde de şehir kültür ve ekonomi merkezi oldu. Şehrin adı Eski Zağra'lı Bulgarların isteği üzerine Bulgarca olarak 1878'den daha önce değiştirildi. Türkçe isme sahip hemen hemen bütün Bulgaristan şehir ve köy isimleri 1934 yılına kadar değiştirildi. 1854'te Eski Zağra entelektüelleri tarihte o bölgeden demir çıkartılmasını vurgulayarak şehrin adının Jeleznik (Bulgarcada “demiryolu”) olmasına karar verdiler (Beroe'den esinlenerek). Ancak bu isim uzun süre kalmadı; İstanbul'daki Kilise Konseyinin 1870'te Eski Zağra'da Piskoposluk kurmasıyla, Osmanlı Devleti'nin resmî belgelerinde Türkçe isminin Bulgarca çevirisi olan Stara Zagora’nın kullanılmasına karar verildi.
31 Temmuz 1877 tarihinde meydana gelen muharebeden sonra Osmanlı Ordusu tarafından yakılıp yerde bir edildi. 5 Ekim 1879 tarihinde şehrinin yeniden yapılanması için Eski Zağra valisi Aleko Bogoridi tarafından sembolik bir temel taşı konuldu., "Bulgar Bölgelerinde Birkaç Günlük Geziler (Nyakolko Dena Razhodka po Bılgarskite Mesta)" isimli kitabında Eski Zağra Ovası’nın, Rumeli'nin en verimli ve Bulgar nüfusu en fazla olan yerlerinden biri olduğunu yazmıştır.[]
Gabrovo'daki Aprilov Lisesi’nin metot ve programlarına uygun olarak 1841'de şehre okul açılmıştır. 1863'te kızlar için de bir okul açılmıştır. Bu okullarda Neofit Rilski, İvan Bogorov, Petko Slaveykov gibi Bulgar aydınları dersler vermiştir ve Rayna Popgeorgieva, Vasil Levski gibi aydınlar burada okumuşlardır. Bulgarların milli uyanış sürecinde önemli şahsiyetlerden olan Zahari Knyajevski, Aleksandır Ekzarh da burada doğmuştur. Bulgar Bülbülü (Bulgarskiyat Slavey) olarak bilinen Hristina Morfova da bu şehirdendir.[]
Trakya'daki en eski Bulgar tiyatrosu olan Geo Milev Drama Tiyatrosu, Eski Zağra'da bulunur. 1925 yılında, Sofya Operası'ndan sonra önce Güney Bulgaristan Operası, daha sonra Eski Zağra Devlet Operası adıyla anılan ikinci opera bu kente açıldı. Şehirde, 13 Kasım 1927'de radyo yayın hayatına başladı ve 1 Şubat 1936'da Sofya Radyosu'ndan sonra Eski Zağra Radyosu, ikinci radyo istasyonu olarak düzenli program yapmaya başladı.[]
Eski Zağra, aynı zamanda turistlerin ilgisini çeken bir destinasyondur. Şehirde antik Augusta Traiana Forumu bulunmaktadır. Kent merkezinden 14 km uzaklıkta Eski Zağra Kaplıcaları banyo ile tedavi (Balneoloji) tesisleri bulunur. Şehirde bulunan 34 otel, Eski Zağra'yı Kongre turizmi için fevkalâde uygun hâle getirir. Eski Zağra büyük bir üniversite şehridir. Şehir düz sokakları, ıhlamur ağaçları ve şairleriyle ünlüdür.[]
Dış bağlantılar
- starazagora.bg
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Aralık 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Kasım 2011.
- ^ (PDF). 11 Ocak 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2010.
- ^ http://www.milligazete.com.tr/haber/bulgaristan-da-trafik-kazasi-8-olu-205990.htm[]
- ^ http://censusresults.nsi.bg/Reports/2/2/R9.aspx?OBL=SZR[]
- ^ "Standard & Poor's". 15 Mart 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2010.
- ^ a b . 23 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2010.
- ^ ""Eski Zağra" İslam Ansiklopedisi, cilt: 11, sayfa: 396". 23 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2016.
 | Bulgaristan'daki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Eski Zagra Bulgarca Stara Zagora trl Stara Zagora Bulgaristan in Eski Zagra ilinin idari merkezi olan bir sehir Bolgenin ekonomik merkezi olmasinin yaninda Bulgaristan in altinci buyuk sehridir Osmanli doneminde nufusun buyuk cogunlugu Turk olan sehirde gunumuzde 15 000 e yakin Turk yasamaktadir Eski Zagra Stara ZagoraSehirStara ZagoraBayrakArmaEski ZagraUlkeBulgaristanIlEski ZagraIdare Belediye BaskaniJivko Todorov GERB Rakim196 mNufus 2015 Toplam158 563Zaman dilimiUTC 02 00 DAS Yaz YSU UTC 03 00 DAYS Alan kodu042Resmi site starazagora bgCografyaSehir Eski Zagra Ovasi nda yer alir Yukari Trakya Duzlugu nun dogu kisminda Orta Orman in Sakar Dagi nin Manastir Tepesi nin Azizler Tepesi nin ve denizden yuksekligi 137 metre olan nin arasinda uzanmaktadir Sofya dan karayoluyla 220 km demiryoluyla 250 km dir kaynak belirtilmeli Sehrin bulundugu bolgenin iklimi Akdeniz den gelen sicak hava dalgasiyla bir gecis iklimi ozelligi gostermektedir Bolge ulkede nadir karsilasilan tropikal agac cesitlerine ev sahipligi yapar Sedir incir defne nar badem cennet elmasi servi Yillik ortalama sicaklik 13 C dir Ocagin ortasinda 1 C ve Temmuz un ortasinda 24 C Yillik ortalama yagis miktari 650 mm dir Eski Zagra nin yaklasik 16 kilometre kuzeybatisinda Eski Zagara Kaplicalari ve 15 kilometre kuzeyindeki Yagoda Cilek koyunde baska bir kaplica kaynagi bulunur Eski Zagra ulkenin en buyugu olan Trakya Bolgesel Belediyeler Birligi nin merkezidir Sehir BB ile Standard amp Poor s in uluslararasi kredi reytingi siralamasinda 4 Bulgar sehri olmustur Iklim Eski Zagra iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilOrtalama en yuksek sicaklik C 6 5 8 7 14 1 18 6 24 5 28 0 31 5 31 2 26 7 20 5 13 8 7 8 19 3Ortalama sicaklik C 2 0 3 5 8 0 13 4 18 7 23 0 25 2 25 0 21 0 15 3 9 5 3 9 13 0Ortalama en dusuk sicaklik C 1 5 0 8 3 1 8 2 13 0 17 1 18 9 18 8 14 5 10 2 5 8 1 0 9 0Ortalama yagis mm 47 35 37 51 71 66 57 48 32 45 57 52 598Kaynak TarihEski Zagra Bulgaristan in ve Balkanlar in en eski sehirlerinden biri oldugu soylenmektedir Gecmiste Eski Zagra sehrinin Beroe Beroea Beroia Augusta Trayana Vereya Irinopolis Boruy Eski Zagra Eski Zaara Eski Zagara Jeleznik Zheleznik olmak uzere sekiz adi olmustur ve su anki adi olan Stara Zagora 1971 yilinda da duzenlenen kilise konsilinde kabul edilmistir Sehrin tarihi MO 5 6 milenyumdaki neolitik yerlesimlerle baslar Eski Zagra etrafindaki neolitik yerlesimler Avrupa daki en iyi korunmus olanidir Bakir madeni ise Avrupa da isletilmis en eski madendir Gunumuz sehri Trakcada muhtemelen demir anlamina gelen Beroe adiyla Traklar tarafindan kurulmustur Eski caglarda madenlerden cikartilan demir Eski Zagra ya goturuluyormus kaynak belirtilmeli Roma imparatoru Trajan sehri yeniden insa etti ve kendi ismini verdi Ulpia Augusta Traiana Roma Imparatorlugu doneminde orta olcekli sehirlerden biriydi Kendi parasini basmaya ve bunlari Imparatorlugun en buyuk ticaret ve ekonomi merkezlerine dagitmaya hakki vardi kaynak belirtilmeli Ilk kez 717 yilinda Araplarin Konstantinopolis i kusatmasi sirasinda Han Tervel in piyadelerle ve atlilarla Imparatorluga yardim goturup 30 000 kisilik Arap ordusunu maglup etmesiyle Bulgar Kralligi topraklarina girdi Minnet duyduklari icin Bizanslar da Merkezi Beroe ile birlikte Zagra bolgesini Bulgarlara birakmislardir Bulgarlar sehre Boruy Beroe nin degisik sekli ya da Eski Bulgarca daki Kale anlamina gelen Boru kelimesi demislerdir Daha sonra sehir kisa araliklarla Bulgaristan ve Bizans arasinda el degistirmistir 784 yilinda Bizans Imparatoricesi Irina sehri ziyaretiyle Genc Bulgar Devleti nin saldirilarini engellemek icin kale duvarlari yeniletti ve sehre kendi ismini verdi Irinopolis Bulgar Carligi nin Bizans a yenilip yonetimine girmesinden sonra sehir Vereya diye isimlendirilmistir kaynak belirtilmeli Osmanli Devleti 1372 yilinda Koca Balkan Daglari nin gecitlerine yakinligiyla cok onemli bir stratejik pozisyona sahip sehri ele gecirdi Cunku gecitler bagimsiz son Bulgar topragi olan Tirnova Carligi na gidiyordu Osmanlilar farkli kulturlerden kalan engin tarihi mirasini gorerek sehri Zagra i Atik Eski Zagra diye isimlendirmislerdir 1530 yili tahrir defterinde sadece Turkler in yasadigi 18 mahalleli bir kaza olarak bahsedilmistir 1570 yili tahririne kazada bir gayrimuslim mahallesi bulunmaktaydi Surekli olarak gelisim gosteren yerlesimde 1831 yilinda toplam 18 368 kisilik nufus bulunmakta olup bunun 5 586 sini Turk 12 782 sini de gayri muslimler olusturmaktaydi 1853 te cikan bir yanginda sehir buyuk oranda tahrip oldu 1858 yilinda toplam erkek nufusu 8 577 olup bunun 3 277 si Turk 4 205 i Bulgar 645 i Cingene 427 si Yahudi ydi Osmanli devri icinde daha sonra sehrin ismi gunumuzde de kullanilan Stara Zagora olarak degismistir Osmanli yonetiminde de sehir kultur ve ekonomi merkezi oldu Sehrin adi Eski Zagra li Bulgarlarin istegi uzerine Bulgarca olarak 1878 den daha once degistirildi Turkce isme sahip hemen hemen butun Bulgaristan sehir ve koy isimleri 1934 yilina kadar degistirildi 1854 te Eski Zagra entelektuelleri tarihte o bolgeden demir cikartilmasini vurgulayarak sehrin adinin Jeleznik Bulgarcada demiryolu olmasina karar verdiler Beroe den esinlenerek Ancak bu isim uzun sure kalmadi Istanbul daki Kilise Konseyinin 1870 te Eski Zagra da Piskoposluk kurmasiyla Osmanli Devleti nin resmi belgelerinde Turkce isminin Bulgarca cevirisi olan Stara Zagora nin kullanilmasina karar verildi 31 Temmuz 1877 tarihinde meydana gelen muharebeden sonra Osmanli Ordusu tarafindan yakilip yerde bir edildi 5 Ekim 1879 tarihinde sehrinin yeniden yapilanmasi icin Eski Zagra valisi Aleko Bogoridi tarafindan sembolik bir temel tasi konuldu Bulgar Bolgelerinde Birkac Gunluk Geziler Nyakolko Dena Razhodka po Bilgarskite Mesta isimli kitabinda Eski Zagra Ovasi nin Rumeli nin en verimli ve Bulgar nufusu en fazla olan yerlerinden biri oldugunu yazmistir kaynak belirtilmeli Gabrovo daki Aprilov Lisesi nin metot ve programlarina uygun olarak 1841 de sehre okul acilmistir 1863 te kizlar icin de bir okul acilmistir Bu okullarda Neofit Rilski Ivan Bogorov Petko Slaveykov gibi Bulgar aydinlari dersler vermistir ve Rayna Popgeorgieva Vasil Levski gibi aydinlar burada okumuslardir Bulgarlarin milli uyanis surecinde onemli sahsiyetlerden olan Zahari Knyajevski Aleksandir Ekzarh da burada dogmustur Bulgar Bulbulu Bulgarskiyat Slavey olarak bilinen Hristina Morfova da bu sehirdendir kaynak belirtilmeli Trakya daki en eski Bulgar tiyatrosu olan Geo Milev Drama Tiyatrosu Eski Zagra da bulunur 1925 yilinda Sofya Operasi ndan sonra once Guney Bulgaristan Operasi daha sonra Eski Zagra Devlet Operasi adiyla anilan ikinci opera bu kente acildi Sehirde 13 Kasim 1927 de radyo yayin hayatina basladi ve 1 Subat 1936 da Sofya Radyosu ndan sonra Eski Zagra Radyosu ikinci radyo istasyonu olarak duzenli program yapmaya basladi kaynak belirtilmeli Eski Zagra ayni zamanda turistlerin ilgisini ceken bir destinasyondur Sehirde antik Augusta Traiana Forumu bulunmaktadir Kent merkezinden 14 km uzaklikta Eski Zagra Kaplicalari banyo ile tedavi Balneoloji tesisleri bulunur Sehirde bulunan 34 otel Eski Zagra yi Kongre turizmi icin fevkalade uygun hale getirir Eski Zagra buyuk bir universite sehridir Sehir duz sokaklari ihlamur agaclari ve sairleriyle unludur kaynak belirtilmeli Dis baglantilarstarazagora bgKaynakca Arsivlenmis kopya 8 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Kasim 2011 PDF 11 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2010 http www milligazete com tr haber bulgaristan da trafik kazasi 8 olu 205990 htm olu kirik baglanti http censusresults nsi bg Reports 2 2 R9 aspx OBL SZR olu kirik baglanti Standard amp Poor s 15 Mart 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2010 a b 23 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ekim 2010 Eski Zagra Islam Ansiklopedisi cilt 11 sayfa 396 23 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2016 Bulgaristan daki bir yerlesim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz