Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
General Harbord Raporu, I. Dünya Savaşı sonrasında Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Woodrow Wilson tarafından Ermenistan ile olan ilişkilerin incelenmesi için Yakın Doğu'ya gönderilen komisyon tarafından hazırlanan rapor.
Tümgeneral , yaptığı incelemelerden sonra hazırladığı raporda şunlara yer vermişti:
- Ermenilerle ilgili ortaya atılan katledildikleri iddiaları doğru değildir.
- Anadolu, kaynak yönüyle ABD'nin ihtiyaçlarını karşılayabilecek zenginlikte değildir.
- Anadolu'da mücadele verenler, yaptıkları iş konusunda kesin kararlıdırlar.
Ardından, Mustafa Kemal ile Sivas'ta yaptığı görüşmeden bir bölümü 21 Eylül 1919'da Amiral Briston'a aktarmıştı:
"Buraya gelişimizde, Sivas Kongresi sonra ermişti ancak Mustafa Kemal Paşa ve Komite hala buradaydı. Onlarla bir görüşme yaptım ve Türk Devleti'nin bütünlüğünün tarafsız bir güç altında, muhtemelen bizim ülkemiz altında bir manda ile korunması gerektiği arzusunda olan partilerinin amaçlarını, beyanlarını sabırla dinledim. Mustafa Kemal Paşa'nın sözcülüğünü yaptığı Konferans yaklaşık iki saat sürdü ve Konferans'ta, Türk Devleti'ne ve Sultan'a sadakati; Ferit Kabinesinin tamamen İngilizlerin elinde olduğunu ve İngilizlerin devletin güvenliğini ele geçirmeye çalıştıklarını ve bir İngiliz mandası altında kalmaktansa savaşarak ölmeyi tercih ettiklerini ifade ettiler. Ülkedeki tüm ırk ve dinlerin adil bir şekilde muamele görmesini arzuladıklarını vurgulayarak bana mevcut olan kaygıyı giderme konusunda Hristiyanlara yeniden güvence verileceği hususunda teminat verdi. Feveran her ne kadar zamanla geçiyor olsa da şüphesiz Yunanlıların İzmir'de işledikleri mezalim, Türklerin tümünü endişelendirmişti. Düşünceleri, Barış Konferansı'nın himayesi altında gerçekleşen Yunan işgalinin Barış Anlaşması'nın bir ihlali olduğu ve doğal olarak ileride barıştan önce başka saldırıların da muhtemel olduğunu belirterek siyasetçilerin bunu bir propaganda olarak kullandığıdır."
Yine Tümgeneral , Amiral Briston'a hitaben hazırladığı raporda dikkat çekici husus, 'un konuştuğu ve soruşturmalar sırasında taleplerini aldığı Ermeni temsilcilerinin iddialarını dikkate almamış olmasıydı. Ayrıca Ermeni propagandasıyla telaşlandırılan Amerikan halkının sakinleşmesi gerektiğini düşünüyordu:
"Ziyaret edilen yerlerde Ermeniler yavaş yavaş evlerine geri dönüyorlar, herhangi bir şiddetle karşılaşmıyorlardı. Bazı durumlarda, sahip oldukları mallar kendilerine iade edilmekte ve bazı durumlarda da sevk ve iskân edildikleri dönem için kira ödenmektedir. Ülkede herhangi bir rahatsızlık emaresi ve eski Rum sınırı boyunca toplanan birlikleri gösteren herhangi bir işaret de yoktur... Türk birliklerinin Hristiyanları katletmek için Rusya Ermenistanı'na gideceği tehlikesi ile ilgili olarak böyle bir şey olduğuna inanmıyorum. Eğer Paris'teki ve ülkemizdeki temsilcilerimiz Türk sınırı boyunca daha fazla Ermeni mezalimi olacağı konusunda hâlâ gergin ve heyecanlılarsa onları yukarıda geçen ifadelerle teskin edebilirsiniz."
Bunun üzerine Amiral Briston, Tümgeneral 'un raporunu şu şekilde değerlendirerek Ermenilerin iddialarının yanlış olduğunu dile getirdi:
"Hükümetimizin Kafkaslara asker göndermeye karar vermeden önce böylesine bir teşebbüsün bütün sonuçlarını iyi değerlendirmesi gerekir. Kafkasya'daki şartlar Türkiye ve diğer Avrupalı güçler arasındaki savaşın sonucudur ve Türkiye'nin kötü diplomasiye sahip İtilaf güçleri yüzünden Almanya'ya katıldığı iyi bilinmektedir. İzmir'in Yunanlar tarafından işgali düzeni korumak için gerekli değildi; bu nedenle de Avrupa entrikasının bir başka örneğiydi. Ayrıca bu işgal, tüm Türkiye'de millî duyguları perçinlediği gibi Kafkasya'da cereyan eden olaylardan da büyük ölçüde sorumludur... Amerika'da, Fransa'da olduğu gibi Türkiye ve Kafkasyalardaki olaylar hakkında yanlış izlenimler veren güçlü bir Ermeni lobisi bulunmaktadır. Türkiye'de düzen isteyen İtilaf güçleridir ancak entrika ve siyasi eylemlerini düzeni bozmak için kullanıyorlar... İngiliz, Fransız, İtalyan ve Amerikan birliklerinden oluşan küçük uluslararası bir kuvvet Barış Konferansı'nın beklenen tavsiyeleri doğrultusunda Kafkasya'da güvenliği denetleyebilir... Ancak tek başımıza olursak hiç kimse Ermenistan'ın kurulmasını istemeyen Doğu düşüncesini değiştiremez; İtalyan, İngiliz ve Ermeni çıkar çevreleri Müslüman halklar arasında bu propagandayı yaymak için hiçbir fırsatı kaçırmayacaklardır. Halkımız kandırılmamalı. Bu nedenle 2.000 kişilik bir askerî birlik göndermeye karar verirlerse devamında takviye birlik göndermeye belki de 150.000'e kadar çıkmaya ya da aşağılayıcı bir şekilde kaçmaya hazır olmalılar... Eğer bu sorun şu anda Senatonun önündeyse Senatonun, Amerikan basınının yürüttüğü propaganda hakkında ve İngilizlerin Ermenistan için manda olmamıza yönelik şahsi isteğinin Rusya ve Türkiye arasında bir tampon bölge yaratmak olduğu hakkında bilgilendirilmesini öneriyorum. Türkiye, Rusya ve İran arasındaki sınır boyunca stratejik noktaları işgal ederek İngiltere, Fransa ve İtalya'ya Ateşkes Anlaşması çerçevesinde Türkiye'de düzeni korumaya yönelik sorumluluklarını yerine getirmeleri için baskı yapmamız gerektiğini kuvvetle ve şiddetle tavsiye ediyorum."
Tümgeneral başkanlığındaki grup Bakü'ye 5 Ekim 1919'da vardı. Süslenmiş tren istasyonunda, Azerbaycan'ın üst düzey sivil ve askerî yetkilileri 'u törenle karşıladılar. Akşam yemeğinden sonra heyet üyeleri Başbakan Nasib Bey Uzbekov ile uzun bir görüşme yaptılar. Ardından, şehri ve bazı petrol kuyularını ziyaret ettiler. Azerbaycan'ın ekonomik potansiyelinden çok etkilenmekle birlikte Azerilerin gerekli siyasi olgunluğa ulaşamadıklarını da düşündü. Bu kısa ziyaretin ardından heyet akşam vakti Bakü'den ayrıldı., Bakü ziyaretinin ardından Kafkaslardaki durum konusunda sabırsızlıkla bir rapor bekleyen Amerikan yönetimi için araştırma gezisinde elde ettiği bilgileri ve edindiği izlenimleri içeren bir ön rapor hazırlığına başladı. araştırma gezisinin sonuçlarını altı maddede özetledi. İlk madde o ana kadar olan gezisinin programını açıklarken altıncı madde bundan sonra takip edilecek tahminî bir programın ana hatlarını içeriyordu. İkinci maddede, Sivas'tan gönderilen ilk raporda bahsedilen bulgular tekrar ediliyordu. Ermeni lobisinin yaymış olduğu haberlerinin tamamen temelsiz olduğu vurgulandı. Durum, Amerika ve Avrupa'da yanlış algılanmıştı:
"Milli Mücadele'nin amacı, tercihen Amerikan Hükümeti olmak üzere tüm ülkenin manda altına alınmasıyla Osmanlı Devleti'nin bütünlüğünün korunmasına çalışmaktır. Büyük güçlerin etkisiyle bölgede ihlallerin yaşanacağı korkusu altındalar. Biz, Türk yetkililerin ateşkesin şartlarına uyduğu ve ordunun tamamen etkisiz hâle geldiğine kaniyiz. Savaş ve hastalık nedeniyle Türkiye'de önemli bir nüfus kaybına tanık olduk... Transkafkasya'da savaştan önce ya da Rusların geri çekilmesiyle birlikte mülteci konumunda olan Ermenistan Ermenilerinin, doğru bir şekilde belgelendirildiği takdirde ve Türkiye'nin ihtilalci olduğuna inandığı Rus Ermenilerinin kendileriyle birlikte Türkiye'ye girmelerinin izin verilmemesi koşuluyla, Türkiye'ye dönebilmelerine izin verilecektir. Tüm yolculuğumuz boyunca Paris'ten ayrılışımızdan önce Transkafkasya'dan gelen telgraflarda iddia edildiği gibi Türklerin sınırı geçerek Ermenileri katletmek gibi bir amaçları olduğuna şahit olmadık, kaldı ki Ermeni yetkililer de böyle bir durumdan hiç bahsetmedi. Türkiye'nin ne böyle bir eğilimi olduğuna ne de bunu yapacak istidadı olduğuna inanıyoruz; ayrıca mevcut yöneticiler, önceki hükümetin siyaseten yapmış olduğu hataların da farkındadırlar. Tüm ülke İzmir'deki olaylardan ve açıklamalardan, yabancı hükümet temsilcilerinden, yabancı askeri komutanların çelişkili emirlerinden dolayı rahatsızdır."
Dış bağlantılar
- Rapor metni 13 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Eylül 2021.
- ^ General Harbord Raporu (PDF). Conditions in The Near East, Report of The American Military Mission to Armenia (İngilizce). Washington Government Printing Office. 1920. ss. 7, 8, 19, 25, 29. 13 Eylül 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Şubat 2022.
- ^ a b "184.021/276". Record Group 256, General Records of the American Commission to Negotiate Peace 1918-1931 (Micro Film Pub. No.: 820) Field Missions of American Delegation, Harbord Military Mission to Armenia.
- ^ a b Dr. Hulusi AKAR (2022). Harbord Askerî Heyeti Raporu, "Gerçekleri Araştırmakla Görevlendirilen Amerikan Askerî Heyetinin Çalışmaları ve Türk-Amerikan İlişkilerine Etkisi". Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. ss. 83-84-90-91-92.
- ^ "184.02102/-". Record Group 256, General Records of the American Commission to Negotiate Peace 1918-1931 (Micro Film Pub. No.: 820) Field Missions of American Delegation, Harbord Military Mission to Armenia.
- ^ "184.021/323". Overland Party Günlüğü, Record Group 256, General Records of the American Commission to Negotiate Peace 1918-1931 (Micro Film Pub. No.: 820) Field Missions of American Delegation, Harbord Military Mission to Armenia.
- ^ "184.02102/3". Lansing'ten Ammission'a, 9 Ekim 1919, Record Group 256, General Records of the American Commission to Negotiate Peace 1918-1931 (Micro Film Pub. No.: 820) Field Missions of American Delegation, Harbord Military Mission to Armenia.
- ^ "184.021/307 - 184.02102/1". General Harbord'dan Amiral Bristol'e, 6 Ekim 1919, (Amerikan Barış Heyeti bu raporu 10 Ekim 1919'da aldı), Record Group 256, General Records of the American Commission to Negotiate Peace 1918-1931 (Micro Film Pub. No.: 820) Field Missions of American Delegation, Harbord Military Mission to Armenia.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
General Harbord Raporu I Dunya Savasi sonrasinda Amerika Birlesik Devletleri Baskani Woodrow Wilson tarafindan Ermenistan ile olan iliskilerin incelenmesi icin Yakin Dogu ya gonderilen komisyon tarafindan hazirlanan rapor Tumgeneral Tumgeneral yaptigi incelemelerden sonra hazirladigi raporda sunlara yer vermisti Ermenilerle ilgili ortaya atilan katledildikleri iddialari dogru degildir Anadolu kaynak yonuyle ABD nin ihtiyaclarini karsilayabilecek zenginlikte degildir Anadolu da mucadele verenler yaptiklari is konusunda kesin kararlidirlar Ardindan Mustafa Kemal ile Sivas ta yaptigi gorusmeden bir bolumu 21 Eylul 1919 da Amiral Briston a aktarmisti Buraya gelisimizde Sivas Kongresi sonra ermisti ancak Mustafa Kemal Pasa ve Komite hala buradaydi Onlarla bir gorusme yaptim ve Turk Devleti nin butunlugunun tarafsiz bir guc altinda muhtemelen bizim ulkemiz altinda bir manda ile korunmasi gerektigi arzusunda olan partilerinin amaclarini beyanlarini sabirla dinledim Mustafa Kemal Pasa nin sozculugunu yaptigi Konferans yaklasik iki saat surdu ve Konferans ta Turk Devleti ne ve Sultan a sadakati Ferit Kabinesinin tamamen Ingilizlerin elinde oldugunu ve Ingilizlerin devletin guvenligini ele gecirmeye calistiklarini ve bir Ingiliz mandasi altinda kalmaktansa savasarak olmeyi tercih ettiklerini ifade ettiler Ulkedeki tum irk ve dinlerin adil bir sekilde muamele gormesini arzuladiklarini vurgulayarak bana mevcut olan kaygiyi giderme konusunda Hristiyanlara yeniden guvence verilecegi hususunda teminat verdi Feveran her ne kadar zamanla geciyor olsa da suphesiz Yunanlilarin Izmir de isledikleri mezalim Turklerin tumunu endiselendirmisti Dusunceleri Baris Konferansi nin himayesi altinda gerceklesen Yunan isgalinin Baris Anlasmasi nin bir ihlali oldugu ve dogal olarak ileride baristan once baska saldirilarin da muhtemel oldugunu belirterek siyasetcilerin bunu bir propaganda olarak kullandigidir Yine Tumgeneral Amiral Briston a hitaben hazirladigi raporda dikkat cekici husus un konustugu ve sorusturmalar sirasinda taleplerini aldigi Ermeni temsilcilerinin iddialarini dikkate almamis olmasiydi Ayrica Ermeni propagandasiyla telaslandirilan Amerikan halkinin sakinlesmesi gerektigini dusunuyordu Ziyaret edilen yerlerde Ermeniler yavas yavas evlerine geri donuyorlar herhangi bir siddetle karsilasmiyorlardi Bazi durumlarda sahip olduklari mallar kendilerine iade edilmekte ve bazi durumlarda da sevk ve iskan edildikleri donem icin kira odenmektedir Ulkede herhangi bir rahatsizlik emaresi ve eski Rum siniri boyunca toplanan birlikleri gosteren herhangi bir isaret de yoktur Turk birliklerinin Hristiyanlari katletmek icin Rusya Ermenistani na gidecegi tehlikesi ile ilgili olarak boyle bir sey olduguna inanmiyorum Eger Paris teki ve ulkemizdeki temsilcilerimiz Turk siniri boyunca daha fazla Ermeni mezalimi olacagi konusunda hala gergin ve heyecanlilarsa onlari yukarida gecen ifadelerle teskin edebilirsiniz Bunun uzerine Amiral Briston Tumgeneral un raporunu su sekilde degerlendirerek Ermenilerin iddialarinin yanlis oldugunu dile getirdi Hukumetimizin Kafkaslara asker gondermeye karar vermeden once boylesine bir tesebbusun butun sonuclarini iyi degerlendirmesi gerekir Kafkasya daki sartlar Turkiye ve diger Avrupali gucler arasindaki savasin sonucudur ve Turkiye nin kotu diplomasiye sahip Itilaf gucleri yuzunden Almanya ya katildigi iyi bilinmektedir Izmir in Yunanlar tarafindan isgali duzeni korumak icin gerekli degildi bu nedenle de Avrupa entrikasinin bir baska ornegiydi Ayrica bu isgal tum Turkiye de milli duygulari percinledigi gibi Kafkasya da cereyan eden olaylardan da buyuk olcude sorumludur Amerika da Fransa da oldugu gibi Turkiye ve Kafkasyalardaki olaylar hakkinda yanlis izlenimler veren guclu bir Ermeni lobisi bulunmaktadir Turkiye de duzen isteyen Itilaf gucleridir ancak entrika ve siyasi eylemlerini duzeni bozmak icin kullaniyorlar Ingiliz Fransiz Italyan ve Amerikan birliklerinden olusan kucuk uluslararasi bir kuvvet Baris Konferansi nin beklenen tavsiyeleri dogrultusunda Kafkasya da guvenligi denetleyebilir Ancak tek basimiza olursak hic kimse Ermenistan in kurulmasini istemeyen Dogu dusuncesini degistiremez Italyan Ingiliz ve Ermeni cikar cevreleri Musluman halklar arasinda bu propagandayi yaymak icin hicbir firsati kacirmayacaklardir Halkimiz kandirilmamali Bu nedenle 2 000 kisilik bir askeri birlik gondermeye karar verirlerse devaminda takviye birlik gondermeye belki de 150 000 e kadar cikmaya ya da asagilayici bir sekilde kacmaya hazir olmalilar Eger bu sorun su anda Senatonun onundeyse Senatonun Amerikan basininin yuruttugu propaganda hakkinda ve Ingilizlerin Ermenistan icin manda olmamiza yonelik sahsi isteginin Rusya ve Turkiye arasinda bir tampon bolge yaratmak oldugu hakkinda bilgilendirilmesini oneriyorum Turkiye Rusya ve Iran arasindaki sinir boyunca stratejik noktalari isgal ederek Ingiltere Fransa ve Italya ya Ateskes Anlasmasi cercevesinde Turkiye de duzeni korumaya yonelik sorumluluklarini yerine getirmeleri icin baski yapmamiz gerektigini kuvvetle ve siddetle tavsiye ediyorum Tumgeneral baskanligindaki grup Baku ye 5 Ekim 1919 da vardi Suslenmis tren istasyonunda Azerbaycan in ust duzey sivil ve askeri yetkilileri u torenle karsiladilar Aksam yemeginden sonra heyet uyeleri Basbakan Nasib Bey Uzbekov ile uzun bir gorusme yaptilar Ardindan sehri ve bazi petrol kuyularini ziyaret ettiler Azerbaycan in ekonomik potansiyelinden cok etkilenmekle birlikte Azerilerin gerekli siyasi olgunluga ulasamadiklarini da dusundu Bu kisa ziyaretin ardindan heyet aksam vakti Baku den ayrildi Baku ziyaretinin ardindan Kafkaslardaki durum konusunda sabirsizlikla bir rapor bekleyen Amerikan yonetimi icin arastirma gezisinde elde ettigi bilgileri ve edindigi izlenimleri iceren bir on rapor hazirligina basladi arastirma gezisinin sonuclarini alti maddede ozetledi Ilk madde o ana kadar olan gezisinin programini aciklarken altinci madde bundan sonra takip edilecek tahmini bir programin ana hatlarini iceriyordu Ikinci maddede Sivas tan gonderilen ilk raporda bahsedilen bulgular tekrar ediliyordu Ermeni lobisinin yaymis oldugu haberlerinin tamamen temelsiz oldugu vurgulandi Durum Amerika ve Avrupa da yanlis algilanmisti Milli Mucadele nin amaci tercihen Amerikan Hukumeti olmak uzere tum ulkenin manda altina alinmasiyla Osmanli Devleti nin butunlugunun korunmasina calismaktir Buyuk guclerin etkisiyle bolgede ihlallerin yasanacagi korkusu altindalar Biz Turk yetkililerin ateskesin sartlarina uydugu ve ordunun tamamen etkisiz hale geldigine kaniyiz Savas ve hastalik nedeniyle Turkiye de onemli bir nufus kaybina tanik olduk Transkafkasya da savastan once ya da Ruslarin geri cekilmesiyle birlikte multeci konumunda olan Ermenistan Ermenilerinin dogru bir sekilde belgelendirildigi takdirde ve Turkiye nin ihtilalci olduguna inandigi Rus Ermenilerinin kendileriyle birlikte Turkiye ye girmelerinin izin verilmemesi kosuluyla Turkiye ye donebilmelerine izin verilecektir Tum yolculugumuz boyunca Paris ten ayrilisimizdan once Transkafkasya dan gelen telgraflarda iddia edildigi gibi Turklerin siniri gecerek Ermenileri katletmek gibi bir amaclari olduguna sahit olmadik kaldi ki Ermeni yetkililer de boyle bir durumdan hic bahsetmedi Turkiye nin ne boyle bir egilimi olduguna ne de bunu yapacak istidadi olduguna inaniyoruz ayrica mevcut yoneticiler onceki hukumetin siyaseten yapmis oldugu hatalarin da farkindadirlar Tum ulke Izmir deki olaylardan ve aciklamalardan yabanci hukumet temsilcilerinden yabanci askeri komutanlarin celiskili emirlerinden dolayi rahatsizdir Dis baglantilarRapor metni 13 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Kaynakca Arsivlenmis kopya 13 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Eylul 2021 General Harbord Raporu PDF Conditions in The Near East Report of The American Military Mission to Armenia Ingilizce Washington Government Printing Office 1920 ss 7 8 19 25 29 13 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Subat 2022 a b 184 021 276 Record Group 256 General Records of the American Commission to Negotiate Peace 1918 1931 Micro Film Pub No 820 Field Missions of American Delegation Harbord Military Mission to Armenia a b Dr Hulusi AKAR 2022 Harbord Askeri Heyeti Raporu Gercekleri Arastirmakla Gorevlendirilen Amerikan Askeri Heyetinin Calismalari ve Turk Amerikan Iliskilerine Etkisi Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari ss 83 84 90 91 92 184 02102 Record Group 256 General Records of the American Commission to Negotiate Peace 1918 1931 Micro Film Pub No 820 Field Missions of American Delegation Harbord Military Mission to Armenia 184 021 323 Overland Party Gunlugu Record Group 256 General Records of the American Commission to Negotiate Peace 1918 1931 Micro Film Pub No 820 Field Missions of American Delegation Harbord Military Mission to Armenia 184 02102 3 Lansing ten Ammission a 9 Ekim 1919 Record Group 256 General Records of the American Commission to Negotiate Peace 1918 1931 Micro Film Pub No 820 Field Missions of American Delegation Harbord Military Mission to Armenia 184 021 307 184 02102 1 General Harbord dan Amiral Bristol e 6 Ekim 1919 Amerikan Baris Heyeti bu raporu 10 Ekim 1919 da aldi Record Group 256 General Records of the American Commission to Negotiate Peace 1918 1931 Micro Film Pub No 820 Field Missions of American Delegation Harbord Military Mission to Armenia