Artaserhas (İngilizce adı ile Artaxerxes) İngilizce librettolu İngiliz bestecisi Thomas Arne tarafından hazırlanmış 3 perdelik opera seria janrında bir opera. İlk İngilizce hazıralanmış "opera seria" eseridir. 1729'da gayet iyi tanınmış İtalyan şair ve opera libretto yazarı Metastasio tarafından İtalyanca olarak Artaserhas eseri liberettosu yazılıp bu eser onun tarafından bir opera olarak hazırlanmıştır. İngiliz bestecisi Thomas Arne 1761'de bu hazır opera seria eserinin librettosunu ele alıp büyük olasılıkla kendisi İngilizceye çevirmiş ve uyarlamıştır. Bu İngilizce uyarlama Thomas Arne'nin opera eserinin İngilizce librettosu olmuştur.
Thomas Arne Ressam Bartolozzi'nin orijinal eserinden gravür kopya | |
Özgün isim | Artaxerxes |
---|---|
Müzik | Thomas Arne |
Libretto | Orijinal İtalyanca Pietro Metastasio. İngilizce'ye çevirici büyük olasılıkla besteci Thoamas Arne |
Gala | 2 Şubat 1762 |
İlk gösterim yeri | Theatre Royale, Covent Garden Tiyatrosu, Londra, modern İngiltere |
Oyuncular |
|
Thomas Arne'in bestelediği ve yapımladığı "Artaserhas" operasının prömiyer temsili 2 Şubat 1762'de Londra'da "Royal Theatre Covent Garden" Tiyatrosun'da verilmiştir. Bu eser Londra seyircisi tarafından beğenilmiş ve bu tiyatro-opearevinin repretuvarında kalarak to 1830'lu yıllar sonlarına kadar zaman zaman değişik olarak yeniden yapımlanip ve temsil edilmiştir.
Bu operanın konusu gayet hayali olmakla beraber, antik Ahameniş İmparatorluğu'nda MÖ 518 - MÖ 468 döneminde dördüncü "Krallar Kralı" olan I. Serhas'ın üçüncü oğlu olan Artaserhas'ın yaşamını ele almaktadır. Gerçekte Artaserhas babası I. Serhas'ın, asil ve askeri komutan Artabanos'un hazırlayıp yürüttüğü bir komplo ile öldürülmesinden sonra Ahameniş İmparatorluğu tahtına "Krallar Kralı" olarak geçmiş ve beşinci Ahamenis İmparatoru olarak MÖ 465 - MÖ 424 döneminde hüküm sürmüştür.
Hazırlanma ve temsiller
Artaserhas operasının prömiyer temsili 2 Şubat 1763 günü "Theatre Royal, Covent Garden" Tiyatrosunda yapıldı ve seyirci tarafından tutuldu. Bu yapım 5, 9, 12, 16, 19 ve 23 Şubatta ve 1, 14 Nisan'da tekrar temsil edildi.
Ertesi yıl bu yapım bir aralıktan sonra ikinci defa olarak sahneye konuldu. Fakat bu yapım, temsili sırasında tiyatro seyircilerinin yaptıkları protestoların ortaya çıkardıkları bir kargaşalıkla sanki bir seyirci ayaklanmasına sahne oldu. Bu temsilden hemen önce Londra tiyatro idarecileri iskontolu yarım giriş fiyatlı tiyatro bileti satışlarını kaldırdıklarını ilan etmişlerdi. 24 Şubat 1763'te verilmekte olan "Artaserhas" operasının temsilinin tam ortasında seyirciler protestoya başladılar. Önce laf atımı şeklinde olan bu protesto sonra bir ayaklanma şekline dönüştü. Seyirciler tiyatro binası müştemilatını (salon oturma koltuklarını, localara, locaları ayıran tahtadan sütun ve duvarlar, orkestra bölümü eşyalarını, pencere camlarını, şamdanları vb.) kırıp yıkıp büyük zararlar ortaya çıkardılar.
1790 yılına gelindiğinde Büyük Britanya'da Artaserhas operası 100'den daha fazla defa temsil edilmişti. Bunlardan 48'ı Dublin'de 1763-1767 döneminde verilen 48 temsil idi. Artaserhas operası Londra sahnelerine 70 yıldan uzun bir dönemde zaman zaman yeniden yapımlandı ve popüler olarak temsil edildi. Bu yeni yapımlar arasında Drury Lane Tiyatrosu (1780, 1820, 1827, 1828), Covent Garden Tiyatrosu (1813, 1827, 1828) ve St James's Tiyatrosu (1836) yapımlamalari bulunmaktadır.
Artaserhas operası partitür notalari ilk defa 1762'de basıldı, ama bu edisyonda resitatifler ve fina bulunmamakta idi. Bu eserin performansı için hazırlanan orijinal partitür notaları 1808'de Theatre Royal Tiyatrosu'nda çıkan bir yangında yanıp kayboldular. Bundan sonraki temsiller için 1813'te Bishop ve Addison'un hazırlamış olduğu kısaltılmış kopya partitür notaları kullanılmaya başladı.
Roller
Rol | Ses tıpı | Prömiyerde roller, 2 Şubat 1762 (Orkestra şefi:) | Sanatçı |
---|---|---|---|
Artaserhas | Serhas'in üçüncü oğlu; Arbaces'in arkadaşi | alto kastrato | Nicolò Peretti |
Mandane | Serhas'in kızı; Arbaces'in sevgilisi | soprano | Charlotte Brent |
Artabanes | Serhas'in ordusunun komutanı general | tenor | John Beard |
Arbaces | Artabanos'in oğlu | soprano kastrato | Giusto Fernando Tenducci |
Semira | Artabanos'in kizi; Artaserhas'in kızı | soprano | Miss Thomas |
Rimenes | Artabanesin kurmayi komutan | tenor | George Mattocks |
Artaserhas eserinde iki önemli rol, Artaserhas ve Arbaces, kastrato şarkıcılar için hazırlanmıştı. Bu tip şarkıcılar 19. yüzyılda ve sonraları ortadan kalktı. 19. yüzyılda bu eserin yapımlarında bu iki rolü erkek elbisesi giymiş ("en travesti") kadın şarkıcılar almaya başladılar. Modern yapımlar için bu kastrato sesler için genellikle kontr-tenorler kullanılmaktadır. Modern yapımlarda Artaserhas rolü için kontr-tenor sesi uygun olarak kabul edilmektedir. Fakat Arbaces rolünde çok tiz sesler gerektiği için kontr-tenor sesi uygun kabul edilmemekte ve kadın şarkıcılar bu rolü almaktadır. Örneğin 2009 Londra "Royal Operaevi" yapımda Arbaces rolü bir mezzo-sopranoya verilmiştir.
Konu Özeti
Mekan: Persepolis, Pers Ahameniş İmparatorluğu bașkenti
Zaman: MÖ 444
Operanın ilk perdesi Serhas'ın Persepolis'deki sarayında ayışığı ile aydınlanmış bahçesindedir. Kralın komutanı olan Artabanos'un oğlu Arcabes ile kralın kızı olan Mandala birbirlerine âşık olmuştur. Ama Arcabes'i kendine damat olmak için uygun bulmayan Kral Serhas, Arcabes'i kentten sürgüne göndermiştir. Arcabes gizlice sürgünden dönmüştür. Mandala ile buluşmak için saray bahçesi duvarından tırmanarak bahçeye girer ve orada Mandala ile buluşur. İki genç aşık, kral Serhas'ın zulmünden şikayetçi olarak birbirlerine olan aşklarını sarmasarak ifade ederler.
Tam bu sırada Arcabes'in babası ve Kralın generali olan Artabanos elinde kanlı bir kılıç ile sahneye girer. Bir yandan Kral Serhas'ın oğlu Arcabes'i kendine uygun damat görmemesi dolayısı sinirleri atmış ve diğer yandan oğlunun kral kızı ile evlenip Kral olması düşüncesi ile Artabanos Kral Serhas'ı kılıcı ile öldürmüştür. Artabanes, oğlu Arcabes'e bu ihanetini ve kral katillliğini itiraf eder. Baba-oğul Artabanos ile Arcabes ile kılıç değiştirler ve Arcabes kralın katledilmesinde babasınca kullanlan kılıcı kendi takar.
Öldürülmüş kral Serhas'ın üçüncü oğlu olan Artaserhas yanında muhafızları ile sahneye girer. Artabanos ona babası Serhas'ın bir suikaste kurban gidip öldürülmüş olduğu haberini verir. Artaserhas'ın bu katilin kim olacağı sorusuna Artabanos bir yalanla cevap verir. Gecenin ortasında saraya ve kral odasına şüphe doğurmadan girebilecek olan kralı öldürmek için niyeti olabilecek tek kişinin Kral Serhas'ın ikinci oğlu ve Artaserhas'ın büyük kardeşi Darıus olabilecğini bildirir. Darius'u baba katili olmakla itham eder ve Artaserhas'i babasının katlinin intikamını alması gerektiğine inandırıcı olarak telkin eder. Bunu kabul eden Artaserhas saraya, Darıus'u hemen idam edip öldürmek için bir birlik gönderir.
Bir haber beklenmekte iken Artaserhas Artabanos'un kızı ve Arcabes'in kızkardeşi olan Semira'ya âşık olduğunu açıklar. Çok geçmeden Darius'un sarayda idam edilip öldürülmüş olduğu haberi gelir. Fakat Artebanos'in kurmayı olan Rimenes birden zincirlere bağlanmıs olan Arcabes ile Artaserhas huzuruna gelir. Artaserhas'a babasının ölümüne neden olan kılıcı daha üzerinde kanları bir silmeden Arcabes'in taşımakta olduğunu bulduğunu ve bu nedenle onu tutuklayarak Artaserhas huzuruna getirdiğini bildirir. Bunun üzerine Arcabes kral katili olarak tutuklanıp zindana atılıp ölüme mahkûm edilir.
Fakat Artaserhas uzun bir bir müddetten beridir Arcabes'in yakın arkadaşı olmuştur ve onun babasının katili olduğuna inanmaz. Artaserhas gizlice zindana inerek arkadaşı Arcabes'i zindandan çıkarır ve sarayın bir gizli dehlizinden kaçmasını sağlar.
Bu sırada Artabanos Rimenes ile görüşmeler yapmaktadır. Rimenes'in de Artaserhas gibi kızı Semira'ya âşık olduğunu bilmektedir. Böylece Rimenes'i kışkırtarak Artaserhas aleyhinde bir isyan çıkartmasına neden olur.
Yeni kral olarak ilan edilen Artaserhas Güneş Tapınağı'nda toplanan asiller önünde bir törene katılmıştır. Bu törende Artaserhas tebalarının hepsinin haklarını, hukuku ve tebaların derin geleneklerini savunacağına yemin etmektedir. Bu törenin önemli bir ritüeli bir kutsal kase'den özel olarak hazırlanan bir iksiri içmektir. Bunu daha önceden bilen Artabanos hazırlanan iksirin içine gayet tesirli bir zehir koymuştur ve iksiri içen zehirlenip ölecektir. Fakat Artaserhas kutsal kaseyi içmeye hazırken, birden tapınağa başlarında Rimenes bulunan ayaklanmacı askerler dolamaya başlar. Rimenes bu toern bitmeden Artaserhas'ı öldürmeye kararlıdır.
Tam bu sırada tapınakta saklanmakta olan Arcabes ortaya çıkar. Rimenes'e saldırıya geçerek onu öldürür ve böylece Artaserhas'ın öldürülmesini önlemiş olur. Bu hareketi ile Arcabes'in suçsuz olduğu kabul edilir. Artaşerhas arkadaşı olan Arbaces'e olan haayt kurtarma minnettarlığını açıkça ilan etmek için elinde tuttuğu kutsal kasedeki iksiri içme şerefini ona bağışlamak ister.
Cürümlerini hiç ifşa etmeden bu törene katılmış olan Artabanes, eğer şimdi de saklanırsa oğlunu kaybedecektir ve artabanes bu rizikoyu gözüne alamayıp töreni durdurur. Artabanes özellikle büyük suçlarını (yani Serahas'ın öldürülmesini, Rimenes'i isyana ve Artaşerhası öldürmeye teşvik etmesi ve kutsal kasenin iksirine zehir katarak Artaşerhas'ın zehirlenip ölmesini istemek, hepsini açıkça itiraf eder. Artabanoz tapınakatan zincirlerle bağlı olup tutuklanıp saray zindanına kapatılır. Herkes bu suçlarından dolayı onun idam edilmesini beklemektedir.
Fakat yeni kral olan Artaserhas kendinin sevdiği Semira'nın ve kendinin canini kurtaran Arcabes'in babaları olan Artabanos'a merhametli davranmaya karar verir, Artabanos'un tüm rütbeleri ve serveti devletçe alınır ve kendisi devlet sınırları dışına devamlı sürgüne gönderilir. Arcabes ile Mandana ve Artaserhas ile Semira saadet içinde birlikte olurlar
Seçilmiş disk ses kayıtları
Yıl | Roller: (Artaserhas, Mandane, Arbaces, Artebanes, Semira, Rimenes) | Orkestra Şefi Orkestra, Koro | Marka |
---|---|---|---|
1996 (tekrar 2009) | Christopher Robson, Catherine Bott, Patricia Spence, Ian Partridge, Philippa Hyde, Richard Edgar-Wilson | Roy Goodman - The Parley of Instruments | CD, Hyperion Records, CDA67051/2 (1996), CDD22073 (2009) |
2010 | Christopher Ainslie, Elizabeth Watts, Caitlin Hulcup, Andrew Staples, Rebecca Botton, Daniel Norman | Ian Page - Classical Opera Company | CD - Linn Records, CKD 358 |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- İngilizce Wikipedia "Artaserahs (opera)" maddesi [1]19 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce).
- İspanyolca Wikipedia "Artajerjes (Arne)" maddesi [2]20 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca).
- ^ Metastasio'nun orijinal librettosundaki isim "Megabiste"
- ^ Bu konu özeti İngilizce Vikipedi "Artaxerxes" maddesinde ozetlenen 1828 yapimlanmasi içcin J. Cumberland, (1828)British Theater Cilt 19 makalesinden uyarlanmistir. BritisĚh Theatre 9 Kasım 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Volume 19,, 1828
Dış kaynaklar
Wikimedia Commons'ta Artaserhas (Arne) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Dış bağlantılar
- Metastasio'nun "Artaxerxes" adlı orijinal İtalyanca libretto metni (Artaserse9 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
- İMSLP Petrucci Music Library websitesi "Artaxerxes (Arne, Thomas Augustine)" maddesi [3]21 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- YouTube Popular Thomas Arne & Artaxerxes videos YouTube çalma listesi (playlist) [4],
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Artaserhas Ingilizce adi ile Artaxerxes Ingilizce librettolu Ingiliz bestecisi Thomas Arne tarafindan hazirlanmis 3 perdelik opera seria janrinda bir opera Ilk Ingilizce haziralanmis opera seria eseridir 1729 da gayet iyi taninmis Italyan sair ve opera libretto yazari Metastasio tarafindan Italyanca olarak Artaserhas eseri liberettosu yazilip bu eser onun tarafindan bir opera olarak hazirlanmistir Ingiliz bestecisi Thomas Arne 1761 de bu hazir opera seria eserinin librettosunu ele alip buyuk olasilikla kendisi Ingilizceye cevirmis ve uyarlamistir Bu Ingilizce uyarlama Thomas Arne nin opera eserinin Ingilizce librettosu olmustur Artaserhas ArtaxerxesThomas Arne Ressam Bartolozzi nin orijinal eserinden gravur kopyaOzgun isimArtaxerxesMuzikThomas ArneLibrettoOrijinal Italyanca Pietro Metastasio Ingilizce ye cevirici buyuk olasilikla besteci Thoamas ArneGala2 Subat 1762Ilk gosterim yeriTheatre Royale Covent Garden Tiyatrosu Londra modern IngiltereOyuncularArtaserhas Serhas in ucuncu oglu Arbaces in arkadasi alto kastrato Mandane Serhas in kizi Arbaces in sevgilisi soprano Artabanes Serhas in ordusunun komutani general tenor Arbaces Artabanos in oglu soprano kastrato Semira Artabanos in kizi Artaserhas in kizi soprano Rimenes Artabanesin kurmayi komutan tenor Thomas Arne in besteledigi ve yapimladigi Artaserhas operasinin promiyer temsili 2 Subat 1762 de Londra da Royal Theatre Covent Garden Tiyatrosun da verilmistir Bu eser Londra seyircisi tarafindan begenilmis ve bu tiyatro opearevinin repretuvarinda kalarak to 1830 lu yillar sonlarina kadar zaman zaman degisik olarak yeniden yapimlanip ve temsil edilmistir Bu operanin konusu gayet hayali olmakla beraber antik Ahamenis Imparatorlugu nda MO 518 MO 468 doneminde dorduncu Krallar Krali olan I Serhas in ucuncu oglu olan Artaserhas in yasamini ele almaktadir Gercekte Artaserhas babasi I Serhas in asil ve askeri komutan Artabanos un hazirlayip yuruttugu bir komplo ile oldurulmesinden sonra Ahamenis Imparatorlugu tahtina Krallar Krali olarak gecmis ve besinci Ahamenis Imparatoru olarak MO 465 MO 424 doneminde hukum surmustur Hazirlanma ve temsillerArtaserhas operasinin promiyer temsili 2 Subat 1763 gunu Theatre Royal Covent Garden Tiyatrosunda yapildi ve seyirci tarafindan tutuldu Bu yapim 5 9 12 16 19 ve 23 Subatta ve 1 14 Nisan da tekrar temsil edildi Ertesi yil bu yapim bir araliktan sonra ikinci defa olarak sahneye konuldu Fakat bu yapim temsili sirasinda tiyatro seyircilerinin yaptiklari protestolarin ortaya cikardiklari bir kargasalikla sanki bir seyirci ayaklanmasina sahne oldu Bu temsilden hemen once Londra tiyatro idarecileri iskontolu yarim giris fiyatli tiyatro bileti satislarini kaldirdiklarini ilan etmislerdi 24 Subat 1763 te verilmekte olan Artaserhas operasinin temsilinin tam ortasinda seyirciler protestoya basladilar Once laf atimi seklinde olan bu protesto sonra bir ayaklanma sekline donustu Seyirciler tiyatro binasi mustemilatini salon oturma koltuklarini localara localari ayiran tahtadan sutun ve duvarlar orkestra bolumu esyalarini pencere camlarini samdanlari vb kirip yikip buyuk zararlar ortaya cikardilar 1790 yilina gelindiginde Buyuk Britanya da Artaserhas operasi 100 den daha fazla defa temsil edilmisti Bunlardan 48 i Dublin de 1763 1767 doneminde verilen 48 temsil idi Artaserhas operasi Londra sahnelerine 70 yildan uzun bir donemde zaman zaman yeniden yapimlandi ve populer olarak temsil edildi Bu yeni yapimlar arasinda Drury Lane Tiyatrosu 1780 1820 1827 1828 Covent Garden Tiyatrosu 1813 1827 1828 ve St James s Tiyatrosu 1836 yapimlamalari bulunmaktadir Artaserhas operasi partitur notalari ilk defa 1762 de basildi ama bu edisyonda resitatifler ve fina bulunmamakta idi Bu eserin performansi icin hazirlanan orijinal partitur notalari 1808 de Theatre Royal Tiyatrosu nda cikan bir yanginda yanip kayboldular Bundan sonraki temsiller icin 1813 te Bishop ve Addison un hazirlamis oldugu kisaltilmis kopya partitur notalari kullanilmaya basladi RollerRol Ses tipi Promiyerde roller 2 Subat 1762 Orkestra sefi SanatciArtaserhas Serhas in ucuncu oglu Arbaces in arkadasi alto kastrato Nicolo PerettiMandane Serhas in kizi Arbaces in sevgilisi soprano Charlotte BrentArtabanes Serhas in ordusunun komutani general tenor John BeardArbaces Artabanos in oglu soprano kastrato Giusto Fernando TenducciSemira Artabanos in kizi Artaserhas in kizi soprano Miss ThomasRimenes Artabanesin kurmayi komutan tenor George Mattocks Artaserhas eserinde iki onemli rol Artaserhas ve Arbaces kastrato sarkicilar icin hazirlanmisti Bu tip sarkicilar 19 yuzyilda ve sonralari ortadan kalkti 19 yuzyilda bu eserin yapimlarinda bu iki rolu erkek elbisesi giymis en travesti kadin sarkicilar almaya basladilar Modern yapimlar icin bu kastrato sesler icin genellikle kontr tenorler kullanilmaktadir Modern yapimlarda Artaserhas rolu icin kontr tenor sesi uygun olarak kabul edilmektedir Fakat Arbaces rolunde cok tiz sesler gerektigi icin kontr tenor sesi uygun kabul edilmemekte ve kadin sarkicilar bu rolu almaktadir Ornegin 2009 Londra Royal Operaevi yapimda Arbaces rolu bir mezzo sopranoya verilmistir Konu OzetiMekan Persepolis Pers Ahamenis Imparatorlugu bașkenti Zaman MO 444 Operanin ilk perdesi Serhas in Persepolis deki sarayinda ayisigi ile aydinlanmis bahcesindedir Kralin komutani olan Artabanos un oglu Arcabes ile kralin kizi olan Mandala birbirlerine asik olmustur Ama Arcabes i kendine damat olmak icin uygun bulmayan Kral Serhas Arcabes i kentten surgune gondermistir Arcabes gizlice surgunden donmustur Mandala ile bulusmak icin saray bahcesi duvarindan tirmanarak bahceye girer ve orada Mandala ile bulusur Iki genc asik kral Serhas in zulmunden sikayetci olarak birbirlerine olan asklarini sarmasarak ifade ederler Tam bu sirada Arcabes in babasi ve Kralin generali olan Artabanos elinde kanli bir kilic ile sahneye girer Bir yandan Kral Serhas in oglu Arcabes i kendine uygun damat gormemesi dolayisi sinirleri atmis ve diger yandan oglunun kral kizi ile evlenip Kral olmasi dusuncesi ile Artabanos Kral Serhas i kilici ile oldurmustur Artabanes oglu Arcabes e bu ihanetini ve kral katillligini itiraf eder Baba ogul Artabanos ile Arcabes ile kilic degistirler ve Arcabes kralin katledilmesinde babasinca kullanlan kilici kendi takar Oldurulmus kral Serhas in ucuncu oglu olan Artaserhas yaninda muhafizlari ile sahneye girer Artabanos ona babasi Serhas in bir suikaste kurban gidip oldurulmus oldugu haberini verir Artaserhas in bu katilin kim olacagi sorusuna Artabanos bir yalanla cevap verir Gecenin ortasinda saraya ve kral odasina suphe dogurmadan girebilecek olan krali oldurmek icin niyeti olabilecek tek kisinin Kral Serhas in ikinci oglu ve Artaserhas in buyuk kardesi Darius olabilecgini bildirir Darius u baba katili olmakla itham eder ve Artaserhas i babasinin katlinin intikamini almasi gerektigine inandirici olarak telkin eder Bunu kabul eden Artaserhas saraya Darius u hemen idam edip oldurmek icin bir birlik gonderir Bir haber beklenmekte iken Artaserhas Artabanos un kizi ve Arcabes in kizkardesi olan Semira ya asik oldugunu aciklar Cok gecmeden Darius un sarayda idam edilip oldurulmus oldugu haberi gelir Fakat Artebanos in kurmayi olan Rimenes birden zincirlere baglanmis olan Arcabes ile Artaserhas huzuruna gelir Artaserhas a babasinin olumune neden olan kilici daha uzerinde kanlari bir silmeden Arcabes in tasimakta oldugunu buldugunu ve bu nedenle onu tutuklayarak Artaserhas huzuruna getirdigini bildirir Bunun uzerine Arcabes kral katili olarak tutuklanip zindana atilip olume mahkum edilir Fakat Artaserhas uzun bir bir muddetten beridir Arcabes in yakin arkadasi olmustur ve onun babasinin katili olduguna inanmaz Artaserhas gizlice zindana inerek arkadasi Arcabes i zindandan cikarir ve sarayin bir gizli dehlizinden kacmasini saglar Bu sirada Artabanos Rimenes ile gorusmeler yapmaktadir Rimenes in de Artaserhas gibi kizi Semira ya asik oldugunu bilmektedir Boylece Rimenes i kiskirtarak Artaserhas aleyhinde bir isyan cikartmasina neden olur Yeni kral olarak ilan edilen Artaserhas Gunes Tapinagi nda toplanan asiller onunde bir torene katilmistir Bu torende Artaserhas tebalarinin hepsinin haklarini hukuku ve tebalarin derin geleneklerini savunacagina yemin etmektedir Bu torenin onemli bir ritueli bir kutsal kase den ozel olarak hazirlanan bir iksiri icmektir Bunu daha onceden bilen Artabanos hazirlanan iksirin icine gayet tesirli bir zehir koymustur ve iksiri icen zehirlenip olecektir Fakat Artaserhas kutsal kaseyi icmeye hazirken birden tapinaga baslarinda Rimenes bulunan ayaklanmaci askerler dolamaya baslar Rimenes bu toern bitmeden Artaserhas i oldurmeye kararlidir Tam bu sirada tapinakta saklanmakta olan Arcabes ortaya cikar Rimenes e saldiriya gecerek onu oldurur ve boylece Artaserhas in oldurulmesini onlemis olur Bu hareketi ile Arcabes in sucsuz oldugu kabul edilir Artaserhas arkadasi olan Arbaces e olan haayt kurtarma minnettarligini acikca ilan etmek icin elinde tuttugu kutsal kasedeki iksiri icme serefini ona bagislamak ister Curumlerini hic ifsa etmeden bu torene katilmis olan Artabanes eger simdi de saklanirsa oglunu kaybedecektir ve artabanes bu rizikoyu gozune alamayip toreni durdurur Artabanes ozellikle buyuk suclarini yani Serahas in oldurulmesini Rimenes i isyana ve Artaserhasi oldurmeye tesvik etmesi ve kutsal kasenin iksirine zehir katarak Artaserhas in zehirlenip olmesini istemek hepsini acikca itiraf eder Artabanoz tapinakatan zincirlerle bagli olup tutuklanip saray zindanina kapatilir Herkes bu suclarindan dolayi onun idam edilmesini beklemektedir Fakat yeni kral olan Artaserhas kendinin sevdigi Semira nin ve kendinin canini kurtaran Arcabes in babalari olan Artabanos a merhametli davranmaya karar verir Artabanos un tum rutbeleri ve serveti devletce alinir ve kendisi devlet sinirlari disina devamli surgune gonderilir Arcabes ile Mandana ve Artaserhas ile Semira saadet icinde birlikte olurlarSecilmis disk ses kayitlariYil Roller Artaserhas Mandane Arbaces Artebanes Semira Rimenes Orkestra Sefi Orkestra Koro Marka1996 tekrar 2009 Christopher Robson Catherine Bott Patricia Spence Ian Partridge Philippa Hyde Richard Edgar Wilson Roy Goodman The Parley of Instruments CD Hyperion Records CDA67051 2 1996 CDD22073 2009 2010 Christopher Ainslie Elizabeth Watts Caitlin Hulcup Andrew Staples Rebecca Botton Daniel Norman Ian Page Classical Opera Company CD Linn Records CKD 358Ayrica bakinizArtaserhas OperaKaynakcaIngilizce Wikipedia Artaserahs opera maddesi 1 19 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Ispanyolca Wikipedia Artajerjes Arne maddesi 2 20 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Metastasio nun orijinal librettosundaki isim Megabiste Bu konu ozeti Ingilizce Vikipedi Artaxerxes maddesinde ozetlenen 1828 yapimlanmasi iccin J Cumberland 1828 British Theater Cilt 19 makalesinden uyarlanmistir BritisEh Theatre 9 Kasim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Volume 19 1828Dis kaynaklarWikimedia Commons ta Artaserhas Arne ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Dis baglantilarMetastasio nun Artaxerxes adli orijinal Italyanca libretto metni Artaserse9 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde IMSLP Petrucci Music Library websitesi Artaxerxes Arne Thomas Augustine maddesi 3 21 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce YouTube Popular Thomas Arne amp Artaxerxes videos YouTube calma listesi playlist 4