Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Martha Annie Whiteley, OBE (11 Kasım 1866 - 24 Mayıs 1956) İngiliz bir kimyager ve matematikçiydi. Kadınların Kimya Derneği'ne girmesini savunmada etkili oldu ve kimya alanında kadın eşitliğini ilerletmeye olan bağlılığıyla tanındı.Royal Society of Chemistry'nin "175 Faces of Chemistry" listesinden bir kişi olarak tanımlanmaktadır.
Martha Annie Whiteley | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 11 Kasım 1866 Chelsea, Londra, İngiltere |
| Ölüm | 24 Mayıs 1956 (89 yaşında) Londra, İngiltere |
| Ödüller | D.Sc. University of London and OBE, 1920 |
| Kariyeri | |
| Dalı | Kimya |
| Çalıştığı kurumlar | Imperial College London |
| Doktora danışmanı | |
| Doktora öğrencileri | |
Biyografi
11 Kasım 1866'da Chelsea, Londra, İngiltere'de doğdu. Babası William Sedgewick Whiteley ve annesi ise Hannah Bargh'tır. Annesi 1870'lerde öldü, ardından babası 1880'de Mary Bargh Turner Clark ile yeniden evlendi.
Eğitim
Whiteley, eğitimine Londra'daki bir Girls Public Day School Trust okulu olan Kensington Lisesi'nde başladı. Girls' Public Day School Trust, kızlar için uygun fiyatlı gündüz okul eğitimi sağlayan bir eğitim kurumudur. 1890'da Londra Üniversitesi'nde kimya alanında B.Sc. derecesiyle mezun olduğu Royal Holloway College for Women'da (Londra) ilk 28 öğrenciden biri olarak eğitimine devam etti.Oxford Üniversitesi'nden matematiksel moderasyonlar alanında lisans derecesini almak ve geçmek için Royal Holloway Kadınlar Koleji'nde kaldı.
1891 ve 1900 yılları arasında, Whiteley Wimbledon Lisesi'nde bilim öğretmenliği yaptı ve sonraki 2 yıl boyunca Camberwall'daki St. Gabriel's Eğitim Koleji'nde öğretim üyeliği yaptı. 1898-1902 yılları arasında ise Royal College of Science'da barbitürat (sakinleştirici ve uyku getiren yatıştırıcı madde) bileşiklerinin organik kimyası üzerine araştırmalar gerçekleştirdi.
Whiteley'in Profesör Sir William Tilden ile birlikte yaptığı araştırma, 1902'de Royal College of Science'dan (daha sonra Imperial College'ın bir parçası) doktora derecesi (D.Sc.) almasına yardımcı oldu. Yaptığı doktora tezi, amidlerin ve hazırlanması ve özellikleri hakkındaydı. Aynı zamanda, kadın öğretmenler için bir kolej olan Camberwell'deki St Gabriel's Training College'da yarı zamanlı olarak öğretim üyesi olarak çalıştı.
Üniversite kariyeri
1902'de doktorasını tamamladıktan sonra, Whiteley, Tilden tarafından Fen Fakültesi kadrosuna katılması için davet edildi. Ardından kolej 1907'de yeni kurulan Imperial College ile birleştiğinde sadece iki kadın profesyonel personelden biriydi. Martha Annie Imperial College'da eleştirmen olan ilk kadındı.
1912'de Whiteley, rektör Sir Alfred Keogh'un tavsiyesi üzerine Imperial College Women's Association'ı kurdu. Bu dernek, kolejdeki kadınların kimya alanında eşit muamele görmesi için mücadele etmesine yardımcı oldu.
Whiteley, 1934'te Imperial College'dan emekli oldu, fakat Thorpe's Dictionary of Applied Chemistry'nin ortak yazarı Jocelyn Field Thorpe ile birlikte sözlüğün düzenlenmesi çalışmalarına katkıda bulunmaya devam etti. Jocelyn Field Thorpe 1939'da öldükten sonra Whiteley, Thorpe's Dictionary of Applied Chemistry'nin dördüncü baskısının on iki cildinin baş editörü oldu. Çalışmaya olan katkılarını 1954 senesinde 88 yaşında tamamladı.
Whiteley'in hayatı ve eserleri, 2011 yılında Kimyada Avrupalı Kadınlar yayınında ayrıntılı bir bölüm ile anlatıma sunuldu.
Savaş zamanı
Birinci Dünya Savaşı (1914-1918) sırasında, Imperial College'daki kimya laboratuvarları, savaş alanlarından ve bombalanan alanlardan toplanan örnekleri analiz etmek için kullanıldı. Kendisi ve meslektaşları, göz yaşartıcıları ve tahriş edicileri analiz etmeye odaklandı. Whiteley, ve diğer 6 kadın bilim insanı ile Imperial College'da hardal gazı ve patlayıcıları test eden deneysel bir siper alanında çalıştı. İş tehlikeliydi ve Hardal gazını kendi üzerinde test ederken kolunu yaraladı. Ayrıca daha önce Almanya'dan ithal edilmiş (beta)-Eucaine, Phenacetin ve Procaine'de dahil olmak üzere ilaçların sentezlerini geliştirmek için çalıştı.
1920'de, Whiteley savaşta göstermiş olduğu bilimsel katkılardan dolayı İngiliz İmparatorluğu Nişanı onurunu almaya hak kazandı.
Kansas Üniversitesi'nden Mary RS Creese'in daha önce yayınlanan bir biyografisi, 1997'de Amerikan Kimya Derneği'nin Kimya Tarihi Bülteni'nde yayınlandı ve Whiteley'nin ölümünden 40 yıl önce yazılan bu makale ölüm tarihinden bir sonraki yıl yayınlandığında bir ölüm ilanı gibi görünen şeylere atıfta bulundu.
Bilimde kadınlara katkı
Whiteley, kimya alanında kadın eşitliğine yönelik çalışmalara yaptığı katkılarla tanınıyordu. 1912'de Imperial College Women's Association'ı kurmadan önce Whiteley, tüm akademik bölümlerdeki kadın personel ve öğrenciler için vestiyer tesisi ?güncellemeleri için savaştı.
Ayrıca, 1904'te, diğer 19 kadınla birlikte, kadınların Londra'daki Kimya Derneği Kardeşliğine kabul edilmesini savundu. İlk başta kadınlar çabalarında başarısız olmuş olsalar da, 1908'de şimdiki üyeler, kadınları Kimya Derneği'ne kabul etme lehinde oy kullandılar. Bununla birlikte, kadınlar, 1919 tarihli Cinsiyeti Reddetme (Kaldırma) Yasası'nın kabul edilmesinden sonra 1920'ye kadar bursiyerliğe tam olarak kabul edilmediler. Topluluğa katıldıktan sonra Whiteley, başka bir kadın olan ile Kimya Derneği'nin Kadınlar Yemek Kulübü'nü kurmak için ile çalıştı.
Whiteley, Kimya Derneği Konseyi'nin seçilen ilk kadın üyesi oldu.
Kaynakça
- ^ "Dr. Martha Whiteley". The Times. London, England. 26 Mayıs 1956. s. 10. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2014 – The Times Digital Archive vasıtasıyla.
- ^ a b c d e f g h i j k l m Nicholson (2012). "Martha Whiteley of Imperial College, London: A Pioneering woman Chemist". Journal of Chemical Education. 89 (5): 598-601. doi:10.1021/ed2005455.
- ^ . 175 Faces of Chemistry. Royal Society of Chemistry. 20 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Women At Imperial College; Past, Present And Future. World Scientific. 2017. ss. 69-76. ISBN . Erişim tarihi: 9 Şubat 2017.
- ^ The history of Royal Holloway College, 1886–1986. Constable. 1987. OCLC 1149420089.
- ^ a b c d e f g h European women in chemistry. Weinheim: Wiley-VCH. 2011. ISBN .
- ^ Chemistry Was Their Life. s. 122.
- ^ "University intelligence". The Times (İngilizce). Londra. 25 Temmuz 1902.
- ^ The History of Imperial College London, 1907–2007: Higher Education and Research in Science, Technology and Medicine. First. Imperial College Press. 2007. s. 856. ISBN .
- ^ a b A lab of one's own: Science and suffrage in World War One. Oxford University Press. 2018. ss. Chapter 11 – P Fara (author) correspondence vasıtasıyla. Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ a b "Martha Annie Whiteley (1866–1956): Chemist and Editor" (PDF). Bulletin for the History of Chemistry. 8: 42-45. 1997. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Ekim 2022. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ "Martha Annie Whiteley. 1866–1956". Proceedings of the Chemical Society (June): 182-183. 1957. doi:10.1039/PS9570000157. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (); Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=()
Kaynak hatası: <references> grubunda "" içinde tanımlanan "RSC175" adlı <ref> etiketinin içeriği yok. (Bkz: )
Kaynak hatası: <references> grubunda "" içinde tanımlanan "Apotheker2011" adlı <ref> etiketinin içeriği yok. (Bkz: )
Kaynak hatası: <references> grubunda "" içinde tanımlanan "Creese1997" adlı <ref> etiketinin içeriği yok. (Bkz: )
Kaynak hatası: <references> grubunda "" içinde tanımlanan "Eldridge1957" adlı <ref> etiketinin içeriği yok. (Bkz: )
Kaynak hatası: <references> grubunda "" içinde tanımlanan "Nicholson2012" adlı <ref> etiketinin içeriği yok. (Bkz: )
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Martha Annie Whiteley OBE 11 Kasim 1866 24 Mayis 1956 Ingiliz bir kimyager ve matematikciydi Kadinlarin Kimya Dernegi ne girmesini savunmada etkili oldu ve kimya alaninda kadin esitligini ilerletmeye olan bagliligiyla tanindi Royal Society of Chemistry nin 175 Faces of Chemistry listesinden bir kisi olarak tanimlanmaktadir Martha Annie WhiteleyDogum11 Kasim 1866 1866 11 11 Chelsea Londra IngiltereOlum24 Mayis 1956 89 yasinda Londra IngiltereOdullerD Sc University of London and OBE 1920KariyeriDaliKimyaCalistigi kurumlarImperial College LondonDoktora danismaniDoktora ogrencileriBiyografi11 Kasim 1866 da Chelsea Londra Ingiltere de dogdu Babasi William Sedgewick Whiteley ve annesi ise Hannah Bargh tir Annesi 1870 lerde oldu ardindan babasi 1880 de Mary Bargh Turner Clark ile yeniden evlendi EgitimWhiteley egitimine Londra daki bir Girls Public Day School Trust okulu olan Kensington Lisesi nde basladi Girls Public Day School Trust kizlar icin uygun fiyatli gunduz okul egitimi saglayan bir egitim kurumudur 1890 da Londra Universitesi nde kimya alaninda B Sc derecesiyle mezun oldugu Royal Holloway College for Women da Londra ilk 28 ogrenciden biri olarak egitimine devam etti Oxford Universitesi nden matematiksel moderasyonlar alaninda lisans derecesini almak ve gecmek icin Royal Holloway Kadinlar Koleji nde kaldi 1891 ve 1900 yillari arasinda Whiteley Wimbledon Lisesi nde bilim ogretmenligi yapti ve sonraki 2 yil boyunca Camberwall daki St Gabriel s Egitim Koleji nde ogretim uyeligi yapti 1898 1902 yillari arasinda ise Royal College of Science da barbiturat sakinlestirici ve uyku getiren yatistirici madde bilesiklerinin organik kimyasi uzerine arastirmalar gerceklestirdi Whiteley in Profesor Sir William Tilden ile birlikte yaptigi arastirma 1902 de Royal College of Science dan daha sonra Imperial College in bir parcasi doktora derecesi D Sc almasina yardimci oldu Yaptigi doktora tezi amidlerin ve hazirlanmasi ve ozellikleri hakkindaydi Ayni zamanda kadin ogretmenler icin bir kolej olan Camberwell deki St Gabriel s Training College da yari zamanli olarak ogretim uyesi olarak calisti Universite kariyeri1902 de doktorasini tamamladiktan sonra Whiteley Tilden tarafindan Fen Fakultesi kadrosuna katilmasi icin davet edildi Ardindan kolej 1907 de yeni kurulan Imperial College ile birlestiginde sadece iki kadin profesyonel personelden biriydi Martha Annie Imperial College da elestirmen olan ilk kadindi 1912 de Whiteley rektor Sir Alfred Keogh un tavsiyesi uzerine Imperial College Women s Association i kurdu Bu dernek kolejdeki kadinlarin kimya alaninda esit muamele gormesi icin mucadele etmesine yardimci oldu Whiteley 1934 te Imperial College dan emekli oldu fakat Thorpe s Dictionary of Applied Chemistry nin ortak yazari Jocelyn Field Thorpe ile birlikte sozlugun duzenlenmesi calismalarina katkida bulunmaya devam etti Jocelyn Field Thorpe 1939 da oldukten sonra Whiteley Thorpe s Dictionary of Applied Chemistry nin dorduncu baskisinin on iki cildinin bas editoru oldu Calismaya olan katkilarini 1954 senesinde 88 yasinda tamamladi Whiteley in hayati ve eserleri 2011 yilinda Kimyada Avrupali Kadinlar yayininda ayrintili bir bolum ile anlatima sunuldu Savas zamaniBirinci Dunya Savasi 1914 1918 sirasinda Imperial College daki kimya laboratuvarlari savas alanlarindan ve bombalanan alanlardan toplanan ornekleri analiz etmek icin kullanildi Kendisi ve meslektaslari goz yasarticilari ve tahris edicileri analiz etmeye odaklandi Whiteley ve diger 6 kadin bilim insani ile Imperial College da hardal gazi ve patlayicilari test eden deneysel bir siper alaninda calisti Is tehlikeliydi ve Hardal gazini kendi uzerinde test ederken kolunu yaraladi Ayrica daha once Almanya dan ithal edilmis beta Eucaine Phenacetin ve Procaine de dahil olmak uzere ilaclarin sentezlerini gelistirmek icin calisti 1920 de Whiteley savasta gostermis oldugu bilimsel katkilardan dolayi Ingiliz Imparatorlugu Nisani onurunu almaya hak kazandi Kansas Universitesi nden Mary RS Creese in daha once yayinlanan bir biyografisi 1997 de Amerikan Kimya Dernegi nin Kimya Tarihi Bulteni nde yayinlandi ve Whiteley nin olumunden 40 yil once yazilan bu makale olum tarihinden bir sonraki yil yayinlandiginda bir olum ilani gibi gorunen seylere atifta bulundu Bilimde kadinlara katkiWhiteley kimya alaninda kadin esitligine yonelik calismalara yaptigi katkilarla taniniyordu 1912 de Imperial College Women s Association i kurmadan once Whiteley tum akademik bolumlerdeki kadin personel ve ogrenciler icin vestiyer tesisi guncellemeleri icin savasti Ayrica 1904 te diger 19 kadinla birlikte kadinlarin Londra daki Kimya Dernegi Kardesligine kabul edilmesini savundu Ilk basta kadinlar cabalarinda basarisiz olmus olsalar da 1908 de simdiki uyeler kadinlari Kimya Dernegi ne kabul etme lehinde oy kullandilar Bununla birlikte kadinlar 1919 tarihli Cinsiyeti Reddetme Kaldirma Yasasi nin kabul edilmesinden sonra 1920 ye kadar bursiyerlige tam olarak kabul edilmediler Topluluga katildiktan sonra Whiteley baska bir kadin olan ile Kimya Dernegi nin Kadinlar Yemek Kulubu nu kurmak icin ile calisti Whiteley Kimya Dernegi Konseyi nin secilen ilk kadin uyesi oldu Kaynakca Dr Martha Whiteley The Times London England 26 Mayis 1956 s 10 Erisim tarihi 5 Agustos 2014 The Times Digital Archive vasitasiyla a b c d e f g h i j k l m Nicholson 2012 Martha Whiteley of Imperial College London A Pioneering woman Chemist Journal of Chemical Education 89 5 598 601 doi 10 1021 ed2005455 175 Faces of Chemistry Royal Society of Chemistry 20 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi a b Women At Imperial College Past Present And Future World Scientific 2017 ss 69 76 ISBN 9781786342645 Erisim tarihi 9 Subat 2017 The history of Royal Holloway College 1886 1986 Constable 1987 OCLC 1149420089 a b c d e f g h European women in chemistry Weinheim Wiley VCH 2011 ISBN 978 3 527 32956 4 Chemistry Was Their Life s 122 University intelligence The Times Ingilizce Londra 25 Temmuz 1902 The History of Imperial College London 1907 2007 Higher Education and Research in Science Technology and Medicine First Imperial College Press 2007 s 856 ISBN 978 1860947094 a b A lab of one s own Science and suffrage in World War One Oxford University Press 2018 ss Chapter 11 P Fara author correspondence vasitasiyla Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b Martha Annie Whiteley 1866 1956 Chemist and Editor PDF Bulletin for the History of Chemistry 8 42 45 1997 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Ekim 2022 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Martha Annie Whiteley 1866 1956 Proceedings of the Chemical Society June 182 183 1957 doi 10 1039 PS9570000157 Birden fazla yazar name list parameters kullanildi yardim Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim Kaynak hatasi lt references gt grubunda icinde tanimlanan RSC175 adli lt ref gt etiketinin icerigi yok Bkz Kaynak gosterme Kaynak hatasi lt references gt grubunda icinde tanimlanan Apotheker2011 adli lt ref gt etiketinin icerigi yok Bkz Kaynak gosterme Kaynak hatasi lt references gt grubunda icinde tanimlanan Creese1997 adli lt ref gt etiketinin icerigi yok Bkz Kaynak gosterme Kaynak hatasi lt references gt grubunda icinde tanimlanan Eldridge1957 adli lt ref gt etiketinin icerigi yok Bkz Kaynak gosterme Kaynak hatasi lt references gt grubunda icinde tanimlanan Nicholson2012 adli lt ref gt etiketinin icerigi yok Bkz Kaynak gosterme