Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir.Nisan 2024) () ( |
Parlak kırmızı nova (kısaca LRN, çoğulu luminous red novae, kısaltması LRNe), sonucunda meydana geldiği düşünülen bir yıldız patlamasıdır. Bu patlamalar belirgin bir kırmızı renge sahip olup, kademeli olarak solan bir ışık eğrisine ve kızılötesinde tekrar yükselen bir parlaklığa sahiptir. Kırmızı ışıklı novalar, beyaz cüce yıldızların yüzeyinde meydana gelen standart novalarla ilişkili değildir.
Keşif
Son 30 yıl boyunca, kırmızı ışıklı novaların özelliklerini sergileyen birkaç nesne gözlemlendi. Andromeda Galaksisi'ndeki kırmızı yıldız , 1988 yılında parlak bir şekilde patladı ve bir kırmızı ışıklı nova olabilir. 1994 yılında, Samanyolu Galaksisi'nde bulunan benzer bir şekilde parladı ve 2002 yılında de benzer bir patlama sergiledi ve yakından incelendi.
İlk doğrulanmış kırmızı ışıklı nova, Messier 85 galaksisindeki nesnesiydi. Bu nesne, Lick Gözlemevi Süpernova Araması sırasında ilk kez gözlemlendi ve ardından hem Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley) hem de Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü'nden bir astronom ekibi tarafından araştırıldı. Bu patlamanın, nova ve termal atımlar gibi bilinen patlamalardan farklı olduğunu onayladılar ve kırmızı ışıklı novaları yeni bir yıldız patlaması sınıfı olarak duyurdular.
, 2008 yılında bir değen ikili yıldızın birleşmesini takiben ortaya çıkan bir kırmızı ışıklı nova örneğidir. Ocak 2015'te Andromeda Galaksisi'nde bir kırmızı ışıklı nova gözlemlendi. 10 Şubat 2015'te Fırıldak Galaksisi'nde adı verilen bir kırmızı ışıklı nova keşfedildi.
Özellikler
Kırmızı ışıklı novalarda meydana gelen patlamanın parlaklığı, bir süpernovadan (daha parlak) ve bir novadan (daha soluk) arasındadır. Gözle görülebilir ışık haftalar veya aylar boyunca sürer ve belirgin bir kırmızı renkte olup zamanla daha soluk ve daha kırmızı hale gelir. Gözle görülebilir ışık solandıkça, kızılötesi ışık artar ve genellikle birkaç kez solup parlar.
kızılötesi gözlemleri, bu yıldızın sıcaklığının 1000 K'dan biraz daha düşük olduğunu göstermiştir, oldukça düşük bir sıcaklık. Bu özelliğin diğer kırmızı ışıklı novalarla paylaşılıp paylaşılmadığı net değildir.
Evrim
inceleyen ekip, bu nesnenin iki ana dizge yıldızın birleşmesiyle oluştuğuna inanmaktadır. (Birleşme patlamaları ve alternatif olasılıklar hakkında daha fazla bilgi için makalesine bakınız.)
Birleşme patlaması gerçekleştiği sırada, kırmızı ışıklı novanın görünen boyutu aşırı hızlı bir şekilde genişlemekte ve sadece birkaç ay içinde binlerce ila on binlerce Güneş yarıçapına ulaşmaktadır. Bu, nesnenin soğumasına yol açarak, parlak bir flaşın soğuk bir nesneyle ilginç bir şekilde bir arada bulunmasını açıklar.
Diğer görüşler
Bazı astronomlar, bu kadar sınırılı sayıda gözlem üzerine yeni bir yıldız patlaması sınıfının ilan edilmesinin erken olduğunu düşünmektedir. Örneğin, bunlar bir bağlı olabilir. Alternatif olarak, yoğun bir sönükleme geçiren süpernovalar doğal olarak kırmızı ve düşük parlaklığa sahip olabilirler.
Tahmin
2017 yılında, adlı ikili bir yıldız sisteminin erken 2022'ye kadar birleşerek bir kırmızı nova üreteceği tahmin edildi. Ancak, Eylül 2018'de, başlangıçtaki tahmin için kullanılan verilerde bir yazım hatası keşfedildi ve birleşmenin tahmin edilen zamanda gerçekleşmeyeceği belirlendi.
Kaynakça
- https://en.wikipedia.org/wiki/Luminous_red_nova 4 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Smithsonian/NASA ADS Astronomy Abstract Service "Spitzer Observations of the New Luminous Red Nova M85 OT2006-1" 27 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Cosmos Online "Stars merge in new cosmic explosion" 28 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Nisan 2024 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Parlak kirmizi nova kisaca LRN cogulu luminous red novae kisaltmasi LRNe sonucunda meydana geldigi dusunulen bir yildiz patlamasidir Bu patlamalar belirgin bir kirmizi renge sahip olup kademeli olarak solan bir isik egrisine ve kizilotesinde tekrar yukselen bir parlakliga sahiptir Kirmizi isikli novalar beyaz cuce yildizlarin yuzeyinde meydana gelen standart novalarla iliskili degildir Olasi bir kirmizi isikli novaKesifSon 30 yil boyunca kirmizi isikli novalarin ozelliklerini sergileyen birkac nesne gozlemlendi Andromeda Galaksisi ndeki kirmizi yildiz 1988 yilinda parlak bir sekilde patladi ve bir kirmizi isikli nova olabilir 1994 yilinda Samanyolu Galaksisi nde bulunan benzer bir sekilde parladi ve 2002 yilinda de benzer bir patlama sergiledi ve yakindan incelendi Ilk dogrulanmis kirmizi isikli nova Messier 85 galaksisindeki nesnesiydi Bu nesne Lick Gozlemevi Supernova Aramasi sirasinda ilk kez gozlemlendi ve ardindan hem Kaliforniya Universitesi Berkeley hem de Kaliforniya Teknoloji Enstitusu nden bir astronom ekibi tarafindan arastirildi Bu patlamanin nova ve termal atimlar gibi bilinen patlamalardan farkli oldugunu onayladilar ve kirmizi isikli novalari yeni bir yildiz patlamasi sinifi olarak duyurdular 2008 yilinda bir degen ikili yildizin birlesmesini takiben ortaya cikan bir kirmizi isikli nova ornegidir Ocak 2015 te Andromeda Galaksisi nde bir kirmizi isikli nova gozlemlendi 10 Subat 2015 te Firildak Galaksisi nde adi verilen bir kirmizi isikli nova kesfedildi OzelliklerKirmizi isikli novalarda meydana gelen patlamanin parlakligi bir supernovadan daha parlak ve bir novadan daha soluk arasindadir Gozle gorulebilir isik haftalar veya aylar boyunca surer ve belirgin bir kirmizi renkte olup zamanla daha soluk ve daha kirmizi hale gelir Gozle gorulebilir isik solandikca kizilotesi isik artar ve genellikle birkac kez solup parlar kizilotesi gozlemleri bu yildizin sicakliginin 1000 K dan biraz daha dusuk oldugunu gostermistir oldukca dusuk bir sicaklik Bu ozelligin diger kirmizi isikli novalarla paylasilip paylasilmadigi net degildir Evriminceleyen ekip bu nesnenin iki ana dizge yildizin birlesmesiyle olustuguna inanmaktadir Birlesme patlamalari ve alternatif olasiliklar hakkinda daha fazla bilgi icin makalesine bakiniz Birlesme patlamasi gerceklestigi sirada kirmizi isikli novanin gorunen boyutu asiri hizli bir sekilde genislemekte ve sadece birkac ay icinde binlerce ila on binlerce Gunes yaricapina ulasmaktadir Bu nesnenin sogumasina yol acarak parlak bir flasin soguk bir nesneyle ilginc bir sekilde bir arada bulunmasini aciklar Diger goruslerBazi astronomlar bu kadar sinirili sayida gozlem uzerine yeni bir yildiz patlamasi sinifinin ilan edilmesinin erken oldugunu dusunmektedir Ornegin bunlar bir bagli olabilir Alternatif olarak yogun bir sonukleme geciren supernovalar dogal olarak kirmizi ve dusuk parlakliga sahip olabilirler Tahmin2017 yilinda adli ikili bir yildiz sisteminin erken 2022 ye kadar birleserek bir kirmizi nova uretecegi tahmin edildi Ancak Eylul 2018 de baslangictaki tahmin icin kullanilan verilerde bir yazim hatasi kesfedildi ve birlesmenin tahmin edilen zamanda gerceklesmeyecegi belirlendi Kaynakcahttps en wikipedia org wiki Luminous red nova 4 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis baglantilarSmithsonian NASA ADS Astronomy Abstract Service Spitzer Observations of the New Luminous Red Nova M85 OT2006 1 27 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cosmos Online Stars merge in new cosmic explosion 28 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde