Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tütüncüler, Artvin ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
| Tütüncüler | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Tütüncüler Tütüncüler'in Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Merkez |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 297 m |
| Nüfus (2021) | |
| • Toplam | 276 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08100 |
Tarihçe
Tütüncüler köyünün eski adı Kartla’dır. Bir Gürcü köyü olan Kartla’nın adı Gürcistan’ın eski adı olan Kartli’den gelir. Gürcücede “Gürcü” anlamına gelen “Kartveli” (ქართველი) de aynı kökten türemiş bir kelimedir.1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Tao-Klarceti’yi ele geçiren Ruslar 1886 tarihli nüfus sayımında köyün adını, Gürcücesine uygun biçimde Kartla (Картла) olarak kaydetmişlerdir. Köyün adı Türkçeye de aynı biçimde girmiştir. Nitekim Muvahhid Zeki, 1927’de yayımlanan Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye adlı Osmanlıca kitabında köyün eski adını Kartla (قارطلا) olarak yazmıştır.
Tarihsel Klarceti bölgesindeki yerleşim birimlerinden biri olan Kartla’nın kuruluşuna ilişkin bilgi yoktur. Kartla’da köyün tarihine ışık tutacak tarihi kalıntılar da mevcut değildir. Bununla birlikte köyün bulunduğu bölgenin antik çağda Kolheti Krallığı sınırları içinde bulunduğu bilinmektedir. Erkek ortaçağda ve geç ortaçağda Gürcü krallıkları ve prenslikleri yönetiminde kalan köy, 16. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlıları eline geçti. Bu tarihte Hristiyan olan köydeki Gürcüler Osmanlı döneminde Müslüman olmuşlardır. Bununla birlikte, Klarceti’deki pek çok köyün aksine Kartla’da eski kilise kalıntısı tespit edilmemiştir.
Kartla, uzun süre Osmanlı yönetiminde kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Çarlık Rusyası’nın yönetimine girdi. Bu savaştan yaklaşık sekiz yıl sonra 1886 yılında Rusların yaptığı nüfus sayımında Kartla Rus idaresinde Artvin Okrugu'nun Artvin kazasına (uçastok) bağlıydı. Aynı dönemde Kartla Artvin kazasına bağlı bir nahiyeydi ve Kartla’yla birlikte Avana, Arhva", Gavil, Dampala, Orci, Omana, Trapen ve Thilazori köyleri bu nahiyenin sınırları içinde kalıyordu. Bu köyler de tamamen Gürcü yerleşim yerleriydi.
Kartla, I. Dünya Savaşı’nın sonlarına doğru Rus ordusunun bölgeden çekilmesinin ardından, 1918-1921 arasında bağımsız olan Gürcistan sınırları içinde yer aldı. 1921’de Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Türk birlikleri Ardahan, Artvin ve Batum bölgelerini ele geçirdi, ama Batum'da tutunamadı. Ankara Hükümeti'nin 16 Mart 1921'de Sovyet Rusya'yla imzaladığı Moskova Antlaşması’yla Kartla’nın da içinde yer aldığı Artvin ve Ardahan Türkiye’ye bırakıldı.
Kartla köyü, Türkiye sınırları içinde kaldıktan hemen sonra Artvin ilinin merkez kazasına bağlandı. 1925’te, tütün üretimiyle tanınan Kartla’nın adı Tütüncüler olarak değiştirildi. 1926 nüfus sayımında ise köy Artvin ilinin merkez kazasına bağlı Naciviye nahiyesinde yer alıyordu. 1928 tarihli Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları adlı Osmanlıca yayında adı Tütünciler (توتوجیلر) adıyla Artvin ilinin merkez nahiyesine bağlı bir köy olarak kaydedilmiştir. Bununla birlikte Dahiliye Vekaleti’nin 1933’te yayımladığı Köylerimiz adlı kitapta Kartla adıyla Çoruh vilayetinin Artvin kazasına bağlı bir köy olarak geçmektedir.
Coğrafya
Tütüncüler köyü Artvin il merkezine 21 km uzaklıktadır.Artvin kentinin kuzeybatısında, Artvin - Borçka arasında, Çoruh Nehri’nin sol yakasında yer alır. Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye (1927) adlı kitabında Muvahhid Zeki, Tütücüler köyünü önemli ormana sahip yerler arasında saymıştır. Nitekim bu ormanlar günümüzde Artvin ilinde arıcılığa ayrılmış özel yerler arasında yer alır. O tarihte Tütüncüler köyüne, Çoruh Nehri’nin sol kıyısında, nehir seviyesinin hayli yukarısından geçen bir patikayla ulaşılıyordu. Bu patika aynı zamanda Tütüncüler köyünü Artvin kenti ile Murgul ilçesindeki bazı köylere bağlıyordu. Bugün ise, Hopa - Artvin karayolundan sapılan bir yolla köye ulaşılmaktadır. Yüksekçe bir köy olan Tütüncüler, ayrıca yıllık festivaliyle de bilinen yaylaya sahiptir.
Nüfus
Kartla köyünde kadın ve erkek nüfusu bir arada ilk kez Rus yönetimi döneminde sayılmıştır. 93 Harbi’nde (1877-1878) Tao-Klarceti’yi ele geçiren Ruslar, 1886 tarihli nüfus sayımında Kartla’da 53 hanede 419 kişi kaydetmiştir. Bu nüfusun tamamı Gürcülerden oluşuyordu.93 Harbi sonrasında Osmanlı Devleti ile Rusya arasındaki üç yıllık (1879-1882) göç anlaşması sırasında göç etmiş kişiler de hesaba katılınca, savaş öncesinde köyde daha çok kişinin yaşadığı sonucuna varılabilir.
Kartla’nın yeniden Türkiye’ye katılmasından sonra, 1926 yılında yapılan nüfus sayımında köyde 33 hanede 173 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun 90’ı erkek, 82’si kadındı. 1886 tarihinden itibaren köyün nüfusunun yüzde 60 oranında azalmış olması, göçün devam etmesi ya da köyün sınırlarının değiştirilmesiyle açıklanabilir. Nitekim 1907'de Kartla'nın nüfusu 276 kişiye gerilemişti. 1926 tarihli nüfus sayımına göre hane başına ortalama 5,2 kişi düşmesi, 1886 sayımında hane başına ortalama 7,9 kişi düşmesi göz önüne alınınca, ailelerin kalabalık olmaktan çıktığını ortaya koymaktadır. Hane başına nüfusun bu kadar azalıp 7,9 kişiden 5,2 kişiye düşmesi, göç eden ailelerin geride bıraktığı evlerin paylaşıldığı anlamına gelebilir.
Son tespite (2019) göre Tütüncüler köyünde 142'si erkek ve 132'si kadın olmak üzere 274 kişi yaşamaktadır.
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 281 |
| 2020 | 276 |
| 2019 | 274 |
| 2018 | 313 |
| 2017 | 339 |
| 2016 | 343 |
| 2015 | 345 |
| 2014 | 380 |
| 2013 | 277 |
| 2012 | 265 |
| 2011 | 301 |
| 2010 | 301 |
| 2009 | 311 |
| 2008 | 314 |
| 2007 | 320 |
| 2000 | 428 |
| 1990 | 572 |
| 1985 | 518 |
Kaynakça
- ^ "Tutunculer, Turkey Page". Fallingrain.com. 30 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Artvin Merkez Tütüncüler Köy Nüfusu". Nufusune.com. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (Gürcüce-Türkçe-İngilizce), 2019, Tiflis, s. 23, .
- ^ a b c . 25 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2020.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 1927, s. 112.
- ^ Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1934, 2. cilt, s. 41.
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 79.
- ^ Köylerimiz, (Yayımlayan) Dahiliye Vekaleti, 1933, İstanbul, s. 431.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 2010 (Birinci basım 1927), s. 36, 61, .
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 2010 (Birinci basım 1927), s. 140, .
- ^ Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (Gürcüce-Türkçe-İngilizce), 2019, Tiflis, s. 39, .
- ^ "Merkez Tütüncüler Köyü Nüfusu"". 14 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2020.
Dış bağlantılar
- Tütüncüler, Artvin için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tutunculer Artvin ilinin Merkez ilcesine bagli bir koydur TutunculerKoyArtvin in Turkiye deki konumuTutunculerTutunculer in Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceMerkezCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim297 mNufus 2021 Toplam276Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08100TarihceTutunculer koyunun eski adi Kartla dir Bir Gurcu koyu olan Kartla nin adi Gurcistan in eski adi olan Kartli den gelir Gurcucede Gurcu anlamina gelen Kartveli ქართველი de ayni kokten turemis bir kelimedir 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nda Tao Klarceti yi ele geciren Ruslar 1886 tarihli nufus sayiminda koyun adini Gurcucesine uygun bicimde Kartla Kartla olarak kaydetmislerdir Koyun adi Turkceye de ayni bicimde girmistir Nitekim Muvahhid Zeki 1927 de yayimlanan Artvin Vilayeti Hakkinda Malumati Umumiye adli Osmanlica kitabinda koyun eski adini Kartla قارطلا olarak yazmistir Tarihsel Klarceti bolgesindeki yerlesim birimlerinden biri olan Kartla nin kurulusuna iliskin bilgi yoktur Kartla da koyun tarihine isik tutacak tarihi kalintilar da mevcut degildir Bununla birlikte koyun bulundugu bolgenin antik cagda Kolheti Kralligi sinirlari icinde bulundugu bilinmektedir Erkek ortacagda ve gec ortacagda Gurcu kralliklari ve prenslikleri yonetiminde kalan koy 16 yuzyilin ikinci yarisinda Osmanlilari eline gecti Bu tarihte Hristiyan olan koydeki Gurculer Osmanli doneminde Musluman olmuslardir Bununla birlikte Klarceti deki pek cok koyun aksine Kartla da eski kilise kalintisi tespit edilmemistir Kartla uzun sure Osmanli yonetiminde kaldiktan sonra 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nda Carlik Rusyasi nin yonetimine girdi Bu savastan yaklasik sekiz yil sonra 1886 yilinda Ruslarin yaptigi nufus sayiminda Kartla Rus idaresinde Artvin Okrugu nun Artvin kazasina ucastok bagliydi Ayni donemde Kartla Artvin kazasina bagli bir nahiyeydi ve Kartla yla birlikte Avana Arhva Gavil Dampala Orci Omana Trapen ve Thilazori koyleri bu nahiyenin sinirlari icinde kaliyordu Bu koyler de tamamen Gurcu yerlesim yerleriydi Kartla I Dunya Savasi nin sonlarina dogru Rus ordusunun bolgeden cekilmesinin ardindan 1918 1921 arasinda bagimsiz olan Gurcistan sinirlari icinde yer aldi 1921 de Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Turk birlikleri Ardahan Artvin ve Batum bolgelerini ele gecirdi ama Batum da tutunamadi Ankara Hukumeti nin 16 Mart 1921 de Sovyet Rusya yla imzaladigi Moskova Antlasmasi yla Kartla nin da icinde yer aldigi Artvin ve Ardahan Turkiye ye birakildi Kartla koyu Turkiye sinirlari icinde kaldiktan hemen sonra Artvin ilinin merkez kazasina baglandi 1925 te tutun uretimiyle taninan Kartla nin adi Tutunculer olarak degistirildi 1926 nufus sayiminda ise koy Artvin ilinin merkez kazasina bagli Naciviye nahiyesinde yer aliyordu 1928 tarihli Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari adli Osmanlica yayinda adi Tutunciler توتوجیلر adiyla Artvin ilinin merkez nahiyesine bagli bir koy olarak kaydedilmistir Bununla birlikte Dahiliye Vekaleti nin 1933 te yayimladigi Koylerimiz adli kitapta Kartla adiyla Coruh vilayetinin Artvin kazasina bagli bir koy olarak gecmektedir CografyaTutunculer koyu Artvin il merkezine 21 km uzakliktadir Artvin kentinin kuzeybatisinda Artvin Borcka arasinda Coruh Nehri nin sol yakasinda yer alir Artvin Vilayeti Hakkinda Malumati Umumiye 1927 adli kitabinda Muvahhid Zeki Tutuculer koyunu onemli ormana sahip yerler arasinda saymistir Nitekim bu ormanlar gunumuzde Artvin ilinde ariciliga ayrilmis ozel yerler arasinda yer alir O tarihte Tutunculer koyune Coruh Nehri nin sol kiyisinda nehir seviyesinin hayli yukarisindan gecen bir patikayla ulasiliyordu Bu patika ayni zamanda Tutunculer koyunu Artvin kenti ile Murgul ilcesindeki bazi koylere bagliyordu Bugun ise Hopa Artvin karayolundan sapilan bir yolla koye ulasilmaktadir Yuksekce bir koy olan Tutunculer ayrica yillik festivaliyle de bilinen yaylaya sahiptir NufusKartla koyunde kadin ve erkek nufusu bir arada ilk kez Rus yonetimi doneminde sayilmistir 93 Harbi nde 1877 1878 Tao Klarceti yi ele geciren Ruslar 1886 tarihli nufus sayiminda Kartla da 53 hanede 419 kisi kaydetmistir Bu nufusun tamami Gurculerden olusuyordu 93 Harbi sonrasinda Osmanli Devleti ile Rusya arasindaki uc yillik 1879 1882 goc anlasmasi sirasinda goc etmis kisiler de hesaba katilinca savas oncesinde koyde daha cok kisinin yasadigi sonucuna varilabilir Kartla nin yeniden Turkiye ye katilmasindan sonra 1926 yilinda yapilan nufus sayiminda koyde 33 hanede 173 kisi yasiyordu Bu nufusun 90 i erkek 82 si kadindi 1886 tarihinden itibaren koyun nufusunun yuzde 60 oraninda azalmis olmasi gocun devam etmesi ya da koyun sinirlarinin degistirilmesiyle aciklanabilir Nitekim 1907 de Kartla nin nufusu 276 kisiye gerilemisti 1926 tarihli nufus sayimina gore hane basina ortalama 5 2 kisi dusmesi 1886 sayiminda hane basina ortalama 7 9 kisi dusmesi goz onune alininca ailelerin kalabalik olmaktan ciktigini ortaya koymaktadir Hane basina nufusun bu kadar azalip 7 9 kisiden 5 2 kisiye dusmesi goc eden ailelerin geride biraktigi evlerin paylasildigi anlamina gelebilir Son tespite 2019 gore Tutunculer koyunde 142 si erkek ve 132 si kadin olmak uzere 274 kisi yasamaktadir Yillara gore koy nufus verileri2021 2812020 2762019 2742018 3132017 3392016 3432015 3452014 3802013 2772012 2652011 3012010 3012009 3112008 3142007 3202000 4281990 5721985 518Kaynakca Tutunculer Turkey Page Fallingrain com 30 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Artvin Merkez Tutunculer Koy Nufusu Nufusune com 1 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b Roland Topcisvili Inga Gutidze XIX Yuzyil ve XX Yuzyil Baslarindaki Rus Belgelerinde Savseti ve Klarceti Yer Adlari Gurcuce Turkce Ingilizce 2019 Tiflis s 23 ISBN 9789941485244 a b c 25 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2020 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumati Umumiye 1927 s 112 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1934 2 cilt s 41 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 79 Koylerimiz Yayimlayan Dahiliye Vekaleti 1933 Istanbul s 431 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumati Umumiye 2010 Birinci basim 1927 s 36 61 ISBN 9789944197526 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumati Umumiye 2010 Birinci basim 1927 s 140 ISBN 9789944197526 Roland Topcisvili Inga Gutidze XIX Yuzyil ve XX Yuzyil Baslarindaki Rus Belgelerinde Savseti ve Klarceti Yer Adlari Gurcuce Turkce Ingilizce 2019 Tiflis s 39 ISBN 9789941485244 Merkez Tutunculer Koyu Nufusu 14 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2020 Dis baglantilarTutunculer Artvin icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft