Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tehlikeli Arzular, 1956 ABD yapımı psikolojik dramatik filmdir. Özgün adı Bigger Than Life (Tr: gerçek boyundan daha büyük) olan film Türkiye'de Nisan 1958'de sinemalarda gösterime girmişti. Çekimleri devam ederken filmin adının One in a Million olması tasarlanmış ancak sonradan şimdiki adında karar kılınmıştır.
| Bigger Than Life | |
 "Tehlikeli Arzular" (Bigger Than Life) filminin özgün sinema afişi | |
| Yönetmen | Nicholas Ray |
|---|---|
| Yapımcı | James Mason |
| Senarist | Richard Maibaum |
| Oyuncular | James Mason Barbara Rush Walter Matthau |
| Müzik | |
| Görüntü yönetmeni | |
| Kurgu | |
| Stüdyo | Twentieth Century-Fox adına James Mason |
| Dağıtıcı | Twentieth Century-Fox |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Psikolojik, dram, gerilim |
| Renk | Renkli (De Luxe) |
| Yapım yılı | 1956 |
| Çıkış tarih(ler)i | 2 Ağustos 1956, ABD 26 Nisan 1958, İstanbul (Yeni Melek Sineması) |
| Süre | 95 dakika |
| Ülke |  ABD |
| Dil | İngilizce |
| Diğer adları | Tehlikeli Arzular (Türkiye) Derrière le miroir (Fransa) Dietro lo specchio (İtalya) Más poderoso que la vida (İspanya) Mensch oder Teufel (Batı Almanya/Avusturya) Eine Handvoll Hoffnung (Batı Almanya) One in a Million (ABD, geçici adı) |
The New Yorker dergisinin sağlık konularındaki sürekli yazarı Berton Roueché'in dergide yayımladığı ve gerçek bir olaya dayandırdığı "Ten Feet Tall" (Üç Metre Boyunda) adlı makalesinden yola çıkarak senaryosunu ve Richard Maibaum'un yazdıkları filmin yönetmeni Nicholas Ray'dir.
Filmlerinde ABD toplumunun kaygılarını dile getirirken fiziksel ve ruhsal olarak yaralı kahramanları işleyen duygusal ve hüzünlü sinemacı Ray, önceki yıllarda yaptığı Rebel Without a Cause (Asi Gençlik, 1955), Johnny Guitar (Dişi Kartal, 1954) ve (Dönülemeyen Yol, 1949) filmleriyle kitleleri fazlasıyla etkilemişti.
Başlıca rollerinde James Mason, Barbara Rush, Walter Matthau, ve 'ın oynadıkları filmin renkli ve sinemaskop görüntülerini çekmiştir. Film James Mason'un sahibi olduğu bağımsız yapım şirketi tarafından yapılmış, 20th Century Fox tarafından dağıtılmıştır. James Mason ve Nicholas Ray birlikte filmin senaryosuna da katkıda bulunmuşlardır. Ancak bu durum jenerikte belirtilmemiştir.
Sıradan, munis ve çalışkan bir aile babası olan ilkokul öğretmeni Ed Avery (James Mason) yakalandığı ölümcül bir kalp damar hastalığından, o yıllarda tıbbın hizmetine yeni yeni girmeye başlayan ve mucize bir ilaç olarak tanımlanan kortizon sayesinde kurtulur ancak henüz araştırma aşamasında olan ve istenmeyen yan etkileri tam olarak bilinmeyen bu ilaca bağımlı hale gelmesiyle hayatı tamamen kontrolden çıkar ve bir kâbusa dönüşür. Filmin özgün adı (Olduğundan Daha Büyük) ve filmin uyarlandığı makalenin adı (Üç Metre Boyunda) kortizonun başlangıçtaki etkisiyle öforik bir halde olan Ed'in kendisini olduğundan büyük görmesi gerçeğinden gelmektedir.
Bugüne kadar hazırlanmış tüm "en iyi film" listelerinde neredeyse sürekli olarak yer almış olan "Bigger Than Life", Venedik Film Festivali'nde Altın Aslan ödülüne aday gösterilmişti.
Konusu
Film 1950'li yılların ortasında ABD'deki büyük kentlerden birinin (filmin çekimleri Beverly Hills, Kaliforniya'da yapılmıştır) banliyösünde geçer. Atmosfer ne büyük bir kente ne de küçük bir kasabaya benzer, ikisinin arası bir görünümü vardır ancak etraftaki her şey kusursuz ve steril gözükmektedir. Orta yaşlı ve munis bir ilkokul öğretmeni olan Ed Avery (James Mason) karısı Lou (Barbara Rush) ve yeniyetme oğlu Richie (Christopher Olsen)'yle birlikte yaşadıkları müstakil evlerinde mutlu bir aile tablosu çizerler. En yakın arkadaşları ise aynı okulda spor öğretmeni olan bekâr Wally Gibbs (Walter Matthau)'dir. Öğrencilerine karşı anlayışlı, merhametli ve yardımsever, çevresine karşı ise dost canlısı olan Ed, ailesini daha iyi yaşatabilmek için karısından habersiz haftanın üç günü bir taksi şirketinde telsiz başında hareket memuru olarak çalışmaktadır.
Aylardır vücudundaki şiddetli kasılma ve ağrılarla kıvranan ve bundan kimseye bahsetmeyen Ed sonunda geçirdiği bir krizle bayılıp yere düşer. Aile hekimleri olan Dr. Norton (Robert F. Simon) tarafından hemen hastaneye kaldırılır. Yapılan ileri tetkikler olayın pek de basit olmadığını ortaya çıkartır. Çağrılan konsültan uzman hekim Dr. Ruric (Roland Winters) az rastlanan bir damar hastalığı olan "Periarteritis Nodosa" teşhisi koyar ve hastalığın prognozunun iyi olmadığını söyleyerek Ed'e altı ay ömür biçer. Ancak o yıllarda tıbbın hizmetine yeni yeni girmeye başlayan, henüz birçok hastalıkta sadece deneysel olarak kullanılan ve yan etkileri fazlaca bilinmeyen kortizon hormonunu denemeyi önerir. Dr. Ruric'in "penisilin'in icadından beri yapılmış olan en büyük buluş ve mucize bir ilaç" diye nitelendirdiği kortizon'u kullanmayı kabul eden Ed'in ağrıları kesilir ve kısa sürede hastalığının diğer belirtileri de tamamen ortadan kalkar.
Ancak kortizon'un o tarihlerde çok azı bilinen yan etkileri de yavaş yavaş ortaya çıkmaya başlar. Munis ve anlayışlı aile babası Ed gitmiş yerine kendine aşırı güvenen, öforik, enerjik ama herkese tepeden bakan, kibirli ve ukalâ bir Ed gelmiştir. Ek işi olan taksi şirketine gitmeyi boşverir ve zengin bir adam gibi bonkörce para harcamaya başlar. Alçakgönüllülüğü de bırakmış, kendisini övmeye başlamıştır. Sınıfta öğrencilerine ve okul aile birliği toplantılarında velilere tepeden bakmaya, onlara megaloman fikirlerini empoze etmeye başlar. En yakın arkadaşına da kötü davranır, haksız yere onu karısıyla fazla ilgilendiği için suçlar. depresyon krizleri başlayınca da doktoruna danışmadan ilacın dozunu arttırmaya başlar. Bu durumu daha da vahim bir hale getirir. Artık davranışları tutarsızlaşmıştır. Büyüklük kompleksiyle eşyalarını toplar eğitime katkı yapacağını sandığı büyük fikirleriyle bir TV programı yapmak üzere evi terk etmeye kalkar ama birden bundan vazgeçer. Aşırı kuşkucu bir adam olmuştur. Paranoid belirtiler gittikçe artar ve kortizonun o zaman yeni anlaşılmaya başlayan başka bir yan etkisi olan psikoz ortaya çıkar. Eşine ve oğluna baskı yapmaya başlar. Nihayet İncil'deki bir öyküden ilham alarak oğlunu kurban etmeye kalkar. Karısının "ama o öykünün sonunda Tanrı İbrahim'i durdurmuştu" sözüne karşılık "Tanrı yanılmış" der ve tam oğlunu kesecekken arkadaşı Wally yetişirek Ed'i etkisiz hale getirir. Ed hastanede kendine gelir, olan biteni hayal meyal hatırlar. Doktoru Ed'in bundan sonra tam eskisi gibi olamayacağını ama ilacını uygun dozlarda almak koşuluyla ilerleme kaydedebileceğini söyler.
Oyuncu kadrosu
| Oyuncu | Rolü |
|---|---|
| James Mason | Ed Avery |
| Barbara Rush | Lou Avery |
| Walter Matthau | Wally Gibbs |
| Dr. Norton | |
| Richie Avery | |
| Dr. Ruric | |
| Bob LaPorte | |
| Hemşire | |
| Pat Wade |
Eleştiriler
1950'lerin ABD'sindeki orta sınıfın konformist banliyö yaşantısına oldukça sert bir eleştiri getiren filmin, ABD'nin gözbebeği olan (çekirdek aileye) saldırdığı ileri sürülmüş ve bu nedenle film bazı çevrelerde tartışma yaratmıştı.Başlangıçta gişede önemli bir başarı elde edememiş olan film sonraki yıllarda eleştirmenler tarafından göklere çıkartılarak Nicholas Ray'in bir başyapıtı olarak kabul edilmiştir. Özellikle de Fransa'da Cahiers du cinema dergisi etrafında toplanan eleştirmenlerin en gözde filmi olmuş, François Truffaut ve Jean-Luc Godard gibi yönetmenler filmi en beğendikleri filmler arasında göstermişlerdir.
Kaynakça
- ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2010.
- ^ "Berton Roueché/Biography" (İngilizce). en.wikipedia.org. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2010.
- ^ "They Shoot Pictures, Don't They?/ The 1,000 Greatest Films The Full List" (İngilizce). www.theyshootpictures.com. 5 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2010.
- ^ (İngilizce). sover.net. 29 Ağustos 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2010.
Dış bağlantılar
- IMDb'de Tehlikeli Arzular
- allmovie.com'da "Bigger Than Life"
- Filmin çeşitli afişleri15 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tehlikeli Arzular 1956 ABD yapimi psikolojik dramatik filmdir Ozgun adi Bigger Than Life Tr gercek boyundan daha buyuk olan film Turkiye de Nisan 1958 de sinemalarda gosterime girmisti Cekimleri devam ederken filmin adinin One in a Million olmasi tasarlanmis ancak sonradan simdiki adinda karar kilinmistir Tehlikeli ArzularBigger Than Life Tehlikeli Arzular Bigger Than Life filminin ozgun sinema afisiYonetmenNicholas RayYapimciJames MasonSenaristRichard MaibaumOyuncularJames Mason Barbara Rush Walter MatthauMuzikGoruntu yonetmeniKurguStudyoTwentieth Century Fox adina James MasonDagiticiTwentieth Century FoxCinsiSinema filmiTuruPsikolojik dram gerilimRenkRenkli De Luxe Yapim yili1956Cikis tarih ler i2 Agustos 1956 ABD 26 Nisan 1958 Istanbul Yeni Melek Sinemasi Sure95 dakikaUlkeABDDilIngilizceDiger adlariTehlikeli Arzular Turkiye Derriere le miroir Fransa Dietro lo specchio Italya Mas poderoso que la vida Ispanya Mensch oder Teufel Bati Almanya Avusturya Eine Handvoll Hoffnung Bati Almanya One in a Million ABD gecici adi The New Yorker dergisinin saglik konularindaki surekli yazari Berton Roueche in dergide yayimladigi ve gercek bir olaya dayandirdigi Ten Feet Tall Uc Metre Boyunda adli makalesinden yola cikarak senaryosunu ve Richard Maibaum un yazdiklari filmin yonetmeni Nicholas Ray dir Filmlerinde ABD toplumunun kaygilarini dile getirirken fiziksel ve ruhsal olarak yarali kahramanlari isleyen duygusal ve huzunlu sinemaci Ray onceki yillarda yaptigi Rebel Without a Cause Asi Genclik 1955 Johnny Guitar Disi Kartal 1954 ve Donulemeyen Yol 1949 filmleriyle kitleleri fazlasiyla etkilemisti Baslica rollerinde James Mason Barbara Rush Walter Matthau ve in oynadiklari filmin renkli ve sinemaskop goruntulerini cekmistir Film James Mason un sahibi oldugu bagimsiz yapim sirketi tarafindan yapilmis 20th Century Fox tarafindan dagitilmistir James Mason ve Nicholas Ray birlikte filmin senaryosuna da katkida bulunmuslardir Ancak bu durum jenerikte belirtilmemistir Siradan munis ve caliskan bir aile babasi olan ilkokul ogretmeni Ed Avery James Mason yakalandigi olumcul bir kalp damar hastaligindan o yillarda tibbin hizmetine yeni yeni girmeye baslayan ve mucize bir ilac olarak tanimlanan kortizon sayesinde kurtulur ancak henuz arastirma asamasinda olan ve istenmeyen yan etkileri tam olarak bilinmeyen bu ilaca bagimli hale gelmesiyle hayati tamamen kontrolden cikar ve bir kabusa donusur Filmin ozgun adi Oldugundan Daha Buyuk ve filmin uyarlandigi makalenin adi Uc Metre Boyunda kortizonun baslangictaki etkisiyle oforik bir halde olan Ed in kendisini oldugundan buyuk gormesi gerceginden gelmektedir Bugune kadar hazirlanmis tum en iyi film listelerinde neredeyse surekli olarak yer almis olan Bigger Than Life Venedik Film Festivali nde Altin Aslan odulune aday gosterilmisti KonusuFilm 1950 li yillarin ortasinda ABD deki buyuk kentlerden birinin filmin cekimleri Beverly Hills Kaliforniya da yapilmistir banliyosunde gecer Atmosfer ne buyuk bir kente ne de kucuk bir kasabaya benzer ikisinin arasi bir gorunumu vardir ancak etraftaki her sey kusursuz ve steril gozukmektedir Orta yasli ve munis bir ilkokul ogretmeni olan Ed Avery James Mason karisi Lou Barbara Rush ve yeniyetme oglu Richie Christopher Olsen yle birlikte yasadiklari mustakil evlerinde mutlu bir aile tablosu cizerler En yakin arkadaslari ise ayni okulda spor ogretmeni olan bekar Wally Gibbs Walter Matthau dir Ogrencilerine karsi anlayisli merhametli ve yardimsever cevresine karsi ise dost canlisi olan Ed ailesini daha iyi yasatabilmek icin karisindan habersiz haftanin uc gunu bir taksi sirketinde telsiz basinda hareket memuru olarak calismaktadir Aylardir vucudundaki siddetli kasilma ve agrilarla kivranan ve bundan kimseye bahsetmeyen Ed sonunda gecirdigi bir krizle bayilip yere duser Aile hekimleri olan Dr Norton Robert F Simon tarafindan hemen hastaneye kaldirilir Yapilan ileri tetkikler olayin pek de basit olmadigini ortaya cikartir Cagrilan konsultan uzman hekim Dr Ruric Roland Winters az rastlanan bir damar hastaligi olan Periarteritis Nodosa teshisi koyar ve hastaligin prognozunun iyi olmadigini soyleyerek Ed e alti ay omur bicer Ancak o yillarda tibbin hizmetine yeni yeni girmeye baslayan henuz bircok hastalikta sadece deneysel olarak kullanilan ve yan etkileri fazlaca bilinmeyen kortizon hormonunu denemeyi onerir Dr Ruric in penisilin in icadindan beri yapilmis olan en buyuk bulus ve mucize bir ilac diye nitelendirdigi kortizon u kullanmayi kabul eden Ed in agrilari kesilir ve kisa surede hastaliginin diger belirtileri de tamamen ortadan kalkar Ancak kortizon un o tarihlerde cok azi bilinen yan etkileri de yavas yavas ortaya cikmaya baslar Munis ve anlayisli aile babasi Ed gitmis yerine kendine asiri guvenen oforik enerjik ama herkese tepeden bakan kibirli ve ukala bir Ed gelmistir Ek isi olan taksi sirketine gitmeyi bosverir ve zengin bir adam gibi bonkorce para harcamaya baslar Alcakgonullulugu de birakmis kendisini ovmeye baslamistir Sinifta ogrencilerine ve okul aile birligi toplantilarinda velilere tepeden bakmaya onlara megaloman fikirlerini empoze etmeye baslar En yakin arkadasina da kotu davranir haksiz yere onu karisiyla fazla ilgilendigi icin suclar depresyon krizleri baslayinca da doktoruna danismadan ilacin dozunu arttirmaya baslar Bu durumu daha da vahim bir hale getirir Artik davranislari tutarsizlasmistir Buyukluk kompleksiyle esyalarini toplar egitime katki yapacagini sandigi buyuk fikirleriyle bir TV programi yapmak uzere evi terk etmeye kalkar ama birden bundan vazgecer Asiri kuskucu bir adam olmustur Paranoid belirtiler gittikce artar ve kortizonun o zaman yeni anlasilmaya baslayan baska bir yan etkisi olan psikoz ortaya cikar Esine ve ogluna baski yapmaya baslar Nihayet Incil deki bir oykuden ilham alarak oglunu kurban etmeye kalkar Karisinin ama o oykunun sonunda Tanri Ibrahim i durdurmustu sozune karsilik Tanri yanilmis der ve tam oglunu kesecekken arkadasi Wally yetisirek Ed i etkisiz hale getirir Ed hastanede kendine gelir olan biteni hayal meyal hatirlar Doktoru Ed in bundan sonra tam eskisi gibi olamayacagini ama ilacini uygun dozlarda almak kosuluyla ilerleme kaydedebilecegini soyler Oyuncu kadrosuKortizonun etkisiyle akil sagligini yitiren Ed Avery James Mason karisi Lou Barbara Rush ve yeniyetme oglu Richie Christopher Olsen ye eziyet etmeye baslar Oyuncu RoluJames Mason Ed AveryBarbara Rush Lou AveryWalter Matthau Wally GibbsDr NortonRichie AveryDr RuricBob LaPorteHemsirePat WadeElestiriler1950 lerin ABD sindeki orta sinifin konformist banliyo yasantisina oldukca sert bir elestiri getiren filmin ABD nin gozbebegi olan cekirdek aileye saldirdigi ileri surulmus ve bu nedenle film bazi cevrelerde tartisma yaratmisti Baslangicta gisede onemli bir basari elde edememis olan film sonraki yillarda elestirmenler tarafindan goklere cikartilarak Nicholas Ray in bir basyapiti olarak kabul edilmistir Ozellikle de Fransa da Cahiers du cinema dergisi etrafinda toplanan elestirmenlerin en gozde filmi olmus Francois Truffaut ve Jean Luc Godard gibi yonetmenler filmi en begendikleri filmler arasinda gostermislerdir Kaynakca Milliyet Gazetesi Arsivi gazetearsivi milliyet com tr 8 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2010 Berton Roueche Biography Ingilizce en wikipedia org 10 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2010 They Shoot Pictures Don t They The 1 000 Greatest Films The Full List Ingilizce www theyshootpictures com 5 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2010 Ingilizce sover net 29 Agustos 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2010 Dis baglantilarIMDb de Tehlikeli Arzular allmovie com da Bigger Than Life Filmin cesitli afisleri15 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde