Tağı Şahbazi Simurq (d. 1892, Bakü, Rus İmparatorluğu - ö. 2 Ocak, 1938, Bakü, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti) – Azerbaycanlı bilim adamı, doktor, Bakü Devlet Üniversitesi'nin dördüncü ve birinci Azerbaycanlı rektörü (1926-1929), yazar, eğitimci.
Tağı Şahbazi Simurq | |
---|---|
Doğum | Azerice: Tağı Şahbazi Simurğ 1892 Bakü, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 13 Şubat 2013 Bakü, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Rus İmparatorluğu |
Eğitim | |
Meslek | Bilim insanı, yazar, doktor ve siyasetçi |
Hayatı
Simurq 1892 yılında Bakü'nün Fatmayı köyünde dünyaya gelmiştir. İlk eğitimini molla yanında almış, sonraki eğitimini 1902-1905 yılları arasında Bakü'nün İçerişehir semtinde 9 numaralı okulda, daha sonralar ise 'un müdür olduğu Birinci Rus-Tatar Okulu'nda devam ettirmiştir. 1913 yılında Bakü'deki Üçüncü Gimnazyum'da Latin dili'nden sınava girmiş ve geçmiş, bu sebeple de Harkiv Üniversitesi'nin Fizik ve Matematik bölümüne kabul olmuştur. Öğrencilik yılları devrim hareketinin yükseldiği yıllara tesadüf etmiş, 1914 yılında Tıbb fakültesine geçtikden sonra devrimci hareketle yakınlaşması daha da hızlanmıştır. 1915 yılında Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin Bolşevik fraksiyonuna, 1917 yılında Bakü'deki Hümmet teşkilatına, 1918 yılında Harkiv'da Güney Türk-Tatar İşçisi teşkilatına katılmıştır. 1919 yılında Ukrayna Komünist Partisi Merkezi Komitesi yanında Hümmet Müslüman Bürosu başkanlığı, RSFSR Halk Milli Meseleler Komissarlığı Zakafkazya Müslümanları bölümü katipliği, Doğu Halkları Komünist Teşkilatları Bürosu Bilgi Bölümü müdürlüğü yapmıştır.
1922-1923 yıllarında Azerbaycan Halk Maarif Komissarlığı'nda bakan yardımcılığı, "Maarif və mədəniyyət" dergisi müdürlüğü yapmış, 1926 yılında yıllarındaysa Bakü Devlet Üniversitesi rektörlüğüne atanmıştır. Bu görevde 1929 yılına kadar bulunmuştur. 1930-1937 yılları arasında Azerbaycan Sağlık Bakanlığı'nda yardımcı görevini yerine getirmiştir.
Yazarlığı
Yazarlığa Ekim Devrimi'nden önce başlamıştır. "Kuşlar gıbı azade", "İyi alem", "Sütçü kız", "Şekerli çoban", "Aclar" ve s. gibi hikâyelerde insanların sömürülmesini, dini fanatizmi eleştirmiştir. Sovyetler dönemi yazarlığında yeni bir hayatın inşası, kadınların özgürlüğü gibi temalar önemli yer tutmuştur. Bunlar "Haksızlık dünyası", "Hacı Salman", "Ağanın kenizi", "Meşedi Kadımın evınde mutsuzluk", "özgürlük için cinayet", "Zerife", "Rüzgarlı bir akşam" gibi eserlerinin ana kaynağı bu temalardır.. www.azyb.az. 8 Kasım 2016. 27 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023.
1937 yılında Sovyetler Birliğinde başlayan baskılar neticesinde yakalanmış, 1938 yılında 15 dakika süren mahkeme kararıyla idam edilmiştir. Ölümünden sonra beraet almıştır.
Kaynakça
- ^ . feb-web.ru. 2009. 25 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023.
- ^ Qərənfil Dünyamin kızı (20 Şubat 2018). . kaspi.az/. 27 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2023.
- ^ Следственное дело №12493 // «Элм» : газета. — Bakü, 5 Mayıs 1990. — s. 5.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tagi Sahbazi Simurq d 1892 Baku Rus Imparatorlugu o 2 Ocak 1938 Baku Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Azerbaycanli bilim adami doktor Baku Devlet Universitesi nin dorduncu ve birinci Azerbaycanli rektoru 1926 1929 yazar egitimci Tagi Sahbazi SimurqDogumAzerice Tagi Sahbazi Simurg 1892 Baku Rus ImparatorluguOlum13 Subat 2013 Baku Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Rus ImparatorluguEgitimMeslekBilim insani yazar doktor ve siyasetciHayatiSimurq 1892 yilinda Baku nun Fatmayi koyunde dunyaya gelmistir Ilk egitimini molla yaninda almis sonraki egitimini 1902 1905 yillari arasinda Baku nun Icerisehir semtinde 9 numarali okulda daha sonralar ise un mudur oldugu Birinci Rus Tatar Okulu nda devam ettirmistir 1913 yilinda Baku deki Ucuncu Gimnazyum da Latin dili nden sinava girmis ve gecmis bu sebeple de Harkiv Universitesi nin Fizik ve Matematik bolumune kabul olmustur Ogrencilik yillari devrim hareketinin yukseldigi yillara tesaduf etmis 1914 yilinda Tibb fakultesine gectikden sonra devrimci hareketle yakinlasmasi daha da hizlanmistir 1915 yilinda Rusya Sosyal Demokrat Isci Partisi nin Bolsevik fraksiyonuna 1917 yilinda Baku deki Hummet teskilatina 1918 yilinda Harkiv da Guney Turk Tatar Iscisi teskilatina katilmistir 1919 yilinda Ukrayna Komunist Partisi Merkezi Komitesi yaninda Hummet Musluman Burosu baskanligi RSFSR Halk Milli Meseleler Komissarligi Zakafkazya Muslumanlari bolumu katipligi Dogu Halklari Komunist Teskilatlari Burosu Bilgi Bolumu mudurlugu yapmistir 1922 1923 yillarinda Azerbaycan Halk Maarif Komissarligi nda bakan yardimciligi Maarif ve medeniyyet dergisi mudurlugu yapmis 1926 yilinda yillarindaysa Baku Devlet Universitesi rektorlugune atanmistir Bu gorevde 1929 yilina kadar bulunmustur 1930 1937 yillari arasinda Azerbaycan Saglik Bakanligi nda yardimci gorevini yerine getirmistir YazarligiYazarliga Ekim Devrimi nden once baslamistir Kuslar gibi azade Iyi alem Sutcu kiz Sekerli coban Aclar ve s gibi hikayelerde insanlarin somurulmesini dini fanatizmi elestirmistir Sovyetler donemi yazarliginda yeni bir hayatin insasi kadinlarin ozgurlugu gibi temalar onemli yer tutmustur Bunlar Haksizlik dunyasi Haci Salman Aganin kenizi Mesedi Kadimin evinde mutsuzluk ozgurluk icin cinayet Zerife Ruzgarli bir aksam gibi eserlerinin ana kaynagi bu temalardir www azyb az 8 Kasim 2016 27 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2023 1937 yilinda Sovyetler Birliginde baslayan baskilar neticesinde yakalanmis 1938 yilinda 15 dakika suren mahkeme karariyla idam edilmistir Olumunden sonra beraet almistir Kaynakca feb web ru 2009 25 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2023 Qerenfil Dunyamin kizi 20 Subat 2018 kaspi az 27 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2023 Sledstvennoe delo 12493 Elm gazeta Baku 5 Mayis 1990 s 5