Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Himmet Partisi, Himmet Sosyal-Demokrat Müslüman Teşkilatı veya kısaca Himmet (Azerice: Hümmət), Azerbaycan'ın ve tüm İslam Dünyasının[] ilk sosyal demokrat nitelikteki siyasi partisi. Sol kanadı 1920 yılında Bakü'deki komünist birleşerek, Azerbaycan Komünist Partisi'ni kurdu.Himmet Gazetesi adında yayın organları vardı.
Himmet Partisi Hümmət Partiyası | |
|---|---|
| Kurucu | Mehmed Emin Resulzade Sultan Mecid Efendiyev Mammadhasan Hacınski |
| Merkezi Komite Başkanı | Mehmed Emin Resulzade (1904-1907) Neriman Nerimanov (1917-1920) |
| Fraksiyon lideri | Samet Ağa Ağamalıoğlu |
| Slogan(lar) | Erlerin himmeti, dağları yıkar! |
| Kuruluş tarihi | Ekim 1904 |
| Kapanış tarihi | 20 Şubat 1920 (Sol Himmet) 28 Nisan 1920 (Sağ Himmet) |
| Birleşme | Adalet Fırkası(1920) |
| Bölünme | Müsavat Partisi (1911) |
| Önceli | Azerbaycan Genç Devrimciler Derneği |
| Ardılı |
|
| Gazete(ler) | Himmet (Ocak 1905'e kadar) Davet Koç (1906) Tekamül (1906-1907) Yoldaş (1907) |
| İdeoloji | Sosyal demokrasi |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
| Ulusal üyelik |
|
| ADC Parlamentosu | 8 / 120 |
Tarihçe
1905-1907
1904’te gerçekleştirilen Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi II. Kongresinde, partinin Bakü Komitesi ile işbirliğine giden, büyük çoğunluğu Azerbaycanlı olan Himmet (“İrade-çaba-iş birliği”) adında bir teşkilat oluşturulmuştu. Teşkilatın amacı Müslüman işçileri cezbetmekti. Himmet, milliyet ya da etnik köken temelinde değil, ancak bölgesel temelde parti kolu oluşturabileceğini söyleyen Bolşeviklerin altın kuralına istisna teşkil eden bir örgütlenme olmuştur.
Partinin ilk kurucuları Mehmed Emin Resulzade, Sultanmecid Efendiyev, , ve Memmedhasan Hacınski olmuştur. Daha sonra partiye Meşedi Azizbeyov, , , , , Ahmet Ağaoğlu ve Neriman Nerimanov gibi isimler katılmıştır.
Partinin başkanlığına ilk önce Mehmed Emin Resulzade seçilmiştir. Mehmed Emin Resulzade'nin yönetimi sırasında, 1904-1905 yıllarında, Azerbaycan'ın ilk yasa dışı komünist gazetesi olan Himmet Gazetesi yayımlandı. Gazete ilk sayısından itibaren Azerbaycan'da ve İran'da sosyal demokrat örgütler kurmayı amaçlayan ajitasyon çalışması yapmaya başladı.
Himmet’in RSDİP bağları mevcuttu. Parti kâğıt üstünde RSDİP'nin Bakü Komitesi şubesi gibi görünse de, liderlerinin belli bir bölümünün Bolşevik olmaması sebebiyle, örgüt RSDİP’den kısmen özerktir.
1907 sürgünü sonrası
Rusya’da 1905-1907 devriminin patlak vermesiyle, Himmet Çar Rejimi tarafından bastırılır. Bu dönemin ardından Transkafkasya’da geriye çok az parti üyesi ve destekçisi kalır.
1917-1920 tarihleri
Himmet Partisi, Şubat Devrimi’ni takiben, Nisan 1917’de Meşedi Azizbeyov ve Neriman Nerimanov önderliğinde yeniden dirilir. Neriman Nerimanov başkanlığı üstlenir, partinin üst konumlarına Meşedi Azizbeyov, Dadaş Bünyatzade, Möhsün İsrafilbeyov ve Hamit Sultanov gibi devrimciler getirilir.
Kimi kaynaklar, Himmet Partisi'nin bolşevik taraftarı bazı üyelerinin, Mart Olayları olarak da bilinen katliama, Bakü Sovyet güçleri tarafında katıldıklarını iddia etmekte, kimi kaynaklar ise bunun aksini iddia etmektedir.
Temmuz 1917 tarihinde Himmet Partisi sol ve sağ kanada parçalandı. Sol Himmet Bolşeviklerle sık işbirliğinde, sağ Himmet ise menşeviklerle işbirliğindeydi.
Sağ Himmet
1918'den 1920 yılına kadar, Himmet Partisi Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosu'nda 5 milletvekili ile Himmet Fraksiyonunu oluşturarak temsil edildi. Daha sonra 3 milletvekilinin katılımıyla sandalye sayısı 8'e yükseldi. ve dahil olduğu oluşturmuştur.
Hem hem Başkanlığı Himmet Partisi üyesi yapmaktaydı.
Himmet Partisi üyesi Ekber Ağa Şeyhülislamov hükûmetinde Tarım ve Emek Bakanı olmuştur.
hükûmetinde Himmet Partisinin dahil olduğu üyeleri Ahmed Bey Pepinov Emek ve Tarım Bakanı, Camo Bey Hacınski ise Posta ve Telegraf Bakanı olarak görev aldılar.
Birleşme
Nisan 1918 tarihinde Sol ve Sağ Himmet ortak konferans düzenleyerek 11 kişiden (Mirza Davud Hüseynov, Alihaydar Karayev ve başkaları Sol Himmeti temsilen) ibaret ortak Merkezi Komite oluşturdu. Buna rağmen Yaz 1919 tarihinde Sol Himmet bolşeviklerin Bakü Komitesinin Rusya Komünist Partisine birleşme isteğini olumlu yaklaşmış, bunun üzerine Sağ Himmet bütün Himmet Partisinden ayrıldı.
Sol Himmet
Sol Himmet 11-12 Şubat 1920 tarihinde, , ve Bakü Bolşevikleri ile birleşerek Azerbaycan Komünist Partisi'ni kurma kararı aldı, 11-12 Şubat 1920 tarihinde Azerbaycan Komünist Partisinin 1. Kurultayı düzenlenmiş ve Mirza Davud Hüseynovun liderliğinde birleşerek kurulma gerçekleşmiştir.
Merkezi Komite Başkanı
 | |||
 | |||
 | |||
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Peyman Daylemi. . 17 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015.
- ^ И.С. Багирова. Политические партии и организации Азербайджана в начале ХХ века. - Баку, 1997, s.30
- ^ . 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2015.
- ^ A. M. Agahi Rasprostranenie idei Marksizma-Leninizma v Irane. -(Bakû: 1961), s. 24-6.
- ^ Ariel Cohen, "Russian Imperialism: Development and Crisis", Praeger/Greenwood 1996, p. 73,
- ^ Firuz Kazemzadeh. "Struggle for Transcaucasia: 1917-1921", New York Philosophical Library, 1951
- ^ , No. 25 (33), 6 July 1919 as cited in Firuz Kazemzadeh, open citation, p. 74.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Himmet Partisi Himmet Sosyal Demokrat Musluman Teskilati veya kisaca Himmet Azerice Hummet Azerbaycan in ve tum Islam Dunyasinin kaynak belirtilmeli ilk sosyal demokrat nitelikteki siyasi partisi Sol kanadi 1920 yilinda Baku deki komunist birleserek Azerbaycan Komunist Partisi ni kurdu Himmet Gazetesi adinda yayin organlari vardi Himmet Partisi Hummet PartiyasiKurucuMehmed Emin Resulzade Sultan Mecid Efendiyev Mammadhasan HacinskiMerkezi Komite BaskaniMehmed Emin Resulzade 1904 1907 Neriman Nerimanov 1917 1920 Fraksiyon lideriSamet Aga AgamaliogluSlogan lar Erlerin himmeti daglari yikar Kurulus tarihiEkim 1904Kapanis tarihi20 Subat 1920 Sol Himmet 28 Nisan 1920 Sag Himmet BirlesmeAdalet Firkasi 1920 BolunmeMusavat Partisi 1911 OnceliAzerbaycan Genc Devrimciler DernegiArdili 1907 Azerbaycan Komunist Partisi 1920 Gazete ler Himmet Ocak 1905 e kadar Davet Koc 1906 Tekamul 1906 1907 Yoldas 1907 IdeolojiSosyal demokrasiSiyasi pozisyonAsiri solUlusal uyelik 1918 1920 1918 1920 ADC Parlamentosu8 120TarihceHimmet Partisi uyeleri Soldan saga Mesedi Azizbeyov ve Mehmed Emin Resulzade1905 1907 1904 te gerceklestirilen Rusya Sosyal Demokrat Isci Partisi II Kongresinde partinin Baku Komitesi ile isbirligine giden buyuk cogunlugu Azerbaycanli olan Himmet Irade caba is birligi adinda bir teskilat olusturulmustu Teskilatin amaci Musluman iscileri cezbetmekti Himmet milliyet ya da etnik koken temelinde degil ancak bolgesel temelde parti kolu olusturabilecegini soyleyen Bolseviklerin altin kuralina istisna teskil eden bir orgutlenme olmustur Partinin ilk kuruculari Mehmed Emin Resulzade Sultanmecid Efendiyev ve Memmedhasan Hacinski olmustur Daha sonra partiye Mesedi Azizbeyov Ahmet Agaoglu ve Neriman Nerimanov gibi isimler katilmistir Partinin baskanligina ilk once Mehmed Emin Resulzade secilmistir Mehmed Emin Resulzade nin yonetimi sirasinda 1904 1905 yillarinda Azerbaycan in ilk yasa disi komunist gazetesi olan Himmet Gazetesi yayimlandi Gazete ilk sayisindan itibaren Azerbaycan da ve Iran da sosyal demokrat orgutler kurmayi amaclayan ajitasyon calismasi yapmaya basladi Himmet in RSDIP baglari mevcuttu Parti kagit ustunde RSDIP nin Baku Komitesi subesi gibi gorunse de liderlerinin belli bir bolumunun Bolsevik olmamasi sebebiyle orgut RSDIP den kismen ozerktir 1907 surgunu sonrasi Rusya da 1905 1907 devriminin patlak vermesiyle Himmet Car Rejimi tarafindan bastirilir Bu donemin ardindan Transkafkasya da geriye cok az parti uyesi ve destekcisi kalir 1917 1920 tarihleri Himmet Partisi Subat Devrimi ni takiben Nisan 1917 de Mesedi Azizbeyov ve Neriman Nerimanov onderliginde yeniden dirilir Neriman Nerimanov baskanligi ustlenir partinin ust konumlarina Mesedi Azizbeyov Dadas Bunyatzade Mohsun Israfilbeyov ve Hamit Sultanov gibi devrimciler getirilir Kimi kaynaklar Himmet Partisi nin bolsevik taraftari bazi uyelerinin Mart Olaylari olarak da bilinen katliama Baku Sovyet gucleri tarafinda katildiklarini iddia etmekte kimi kaynaklar ise bunun aksini iddia etmektedir Temmuz 1917 tarihinde Himmet Partisi sol ve sag kanada parcalandi Sol Himmet Bolseviklerle sik isbirliginde sag Himmet ise menseviklerle isbirligindeydi Sag Himmet 1918 den 1920 yilina kadar Himmet Partisi Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosu nda 5 milletvekili ile Himmet Fraksiyonunu olusturarak temsil edildi Daha sonra 3 milletvekilinin katilimiyla sandalye sayisi 8 e yukseldi ve dahil oldugu olusturmustur Hem hem Baskanligi Himmet Partisi uyesi yapmaktaydi Himmet Partisi uyesi Ekber Aga Seyhulislamov hukumetinde Tarim ve Emek Bakani olmustur hukumetinde Himmet Partisinin dahil oldugu uyeleri Ahmed Bey Pepinov Emek ve Tarim Bakani Camo Bey Hacinski ise Posta ve Telegraf Bakani olarak gorev aldilar Birlesme Nisan 1918 tarihinde Sol ve Sag Himmet ortak konferans duzenleyerek 11 kisiden Mirza Davud Huseynov Alihaydar Karayev ve baskalari Sol Himmeti temsilen ibaret ortak Merkezi Komite olusturdu Buna ragmen Yaz 1919 tarihinde Sol Himmet bolseviklerin Baku Komitesinin Rusya Komunist Partisine birlesme istegini olumlu yaklasmis bunun uzerine Sag Himmet butun Himmet Partisinden ayrildi Sol Himmet Sol Himmet 11 12 Subat 1920 tarihinde ve Baku Bolsevikleri ile birleserek Azerbaycan Komunist Partisi ni kurma karari aldi 11 12 Subat 1920 tarihinde Azerbaycan Komunist Partisinin 1 Kurultayi duzenlenmis ve Mirza Davud Huseynovun liderliginde birleserek kurulma gerceklesmistir Merkezi Komite BaskaniMerkezi Komite Baskani Gorev Baslangici Gorev Bitisi1 Mehmed Emin Resulzade 1904 1907Himmet Partisi 1907 1917 yillarinda de fakto kapali kaldi 2 Neriman Nerimanov 3 Mart 1917 11 Haziran 19183 11 Haziran 1918 Eylul 19184 Mirza Davud Huseynov 1919 11 Subat 1920Ayrica bakinizHimmet gazete KaynakcaPeyman Daylemi 17 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2015 I S Bagirova Politicheskie partii i organizacii Azerbajdzhana v nachale HH veka Baku 1997 s 30 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2015 A M Agahi Rasprostranenie idei Marksizma Leninizma v Irane Baku 1961 s 24 6 Ariel Cohen Russian Imperialism Development and Crisis Praeger Greenwood 1996 p 73 ISBN 0 275 96481 7 Firuz Kazemzadeh Struggle for Transcaucasia 1917 1921 New York Philosophical Library 1951 No 25 33 6 July 1919 as cited in Firuz Kazemzadeh open citation p 74