Borgward IV (Tam adı: Schwerer Ladungsträger Borgward IV; Alm. Ağır yük taşıyıcısı Borgward IV; Wehrmacht envanter adı: Sd.Kfz.301), İkinci Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası ordusunda hizmet gören, bir hedefe uzaktan kumanda ile patlayıcı yük bırakan paletli bir mühimmat/bomba taşıma aracıdır. 1193 adet üretilmiştir.
Schwerer Sprengladunsträger Borgward IV | |
---|---|
![]() Borgward IV, Munster Tank Müzesi. | |
Çeşidi | Mühimmat ve bomba taşıma aracı |
Uyruğu | |
Hizmet geçmişi | |
Kullanıcılar | |
Kullanıldığı savaşlar | İkinci Dünya Savaşı |
Üretim tarihi | |
Üretici | Borgward |
Üretildiği tarih | 1942-Eylül 1944 |
Üretim adedi | 1193 |
Çeşitleri | Ausf. A Ausf. B Ausf. C |
Özellikler | |
Ağırlık | 3.600 kg (7.900 lb) |
Uzunluk | 3.962 mm (13 ft 0 in) |
Genişlik | 1.829 mm (6 ft 0 in) |
Yükseklik | 1.362 mm (4 ft 5,6 in) |
Mürettebat | 1 kişi (sürücü) |
Zırhı | Kaynaklı çelik plaka Ön: 10 mm (0,39 in) Yanlar: 13 mm (0,51 in) |
Motor | Borgward IV sıralı altı silindirli su soğutmalı OHV benzin motoru 49 kW (67 PS) |
Transmisyon | 1 ileri, 1 geri vites kutusu, ağır ve seri dişli, hidrolik kavramalı |
Süspansiyon donanımı | Burulma çubuklu süspansiyon, her palette 5 adet yol tekerleği |
Depo kapasitesi | 108 L (29 US gal) |
Harekat menzili | 120 km (75 mi) |
Azami hızı | 50 km/sa (31 mph) |
Tarihi ve geliştirilmesi
İkinci Dünya Savaşı'nda Wehrmacht envanterinde, mayın temizleme ve sabit hedefleri imha etme görevlerinde kullanılmak üzere ağırlıkça üç farklı sınıfta tam paletli yük taşıyıcısı modeli kullanılmıştır:
- Hafif sınıf yük taşıyıcı Goliath (Sd.Kfz. 302/303a/303b),
- Orta sınıf yük taşıyıcı Springer (Sd.Kfz.304)
- Ağır sınıf yük taşıyıcı Borgward IV (Sd.Kfz. 301).
Borgward IV, bu araçların en büyüğü ve en ağırıydı, ayrıca patlama gerçekleşmeden önce patlayıcı yükünü indirip tehlike bölgesinden çekilebilen tek araçtı. Daha küçük diğer iki yük taşıyıcısı da patlayıcı yükleri ile birlikte imha edilmekteydi.
Aracın geliştiricisi ve üreticisi olan Borgward, başta Borgward IV'ü ağır tank ve kundağı motorlu toplara lojistik destek için bir mühimmat taşıyıcı aracı (VK3.01 ve VK3.02 Munitionsschlepper) olarak geliştirdi. Ancak aracın, tasarımı itibarıyla amaçlandığı role uygun olmadığı anlaşıldı. Uzaktan kumandalı mayın temizleme makinesi kullanımı ise, araçlar çoğu durumda taşıdığı patlayıcı yüküyle birlikte imha olduğu için sürdürülemez ve yüksek maliyetli bir yöntemdi. Waffenamt, bu nedenle 1941'de Borgward IV'ü uzaktan kumandalı daha büyük bir yük taşıyıcıya dönüştürmeye karar verdi. İlk araçlar 1942'de Heereswaffenamt'a teslim edildi. Araç Goliath ve Springer'dan daha büyüktü ve nispeten daha büyük bir patlayıcı yükü taşıyabilmekteydi.
Uzaktan kumandayla yönlendirilen araç hedefe geldiğinde patlayıcı yükünü ön tarafından bırakıyor ve tehlike bölgesinden çekiliyordu. Kısa mesafede sadece telsizle uzaktan kontrol edilen Goliath ve Springer'ın aksine, Borgward IV'ün uzun menzilde hedefe sürücüyle götürülmesi gerekiyordu. Sürücü hedefe yeterince yaklaştığında araçtan iner ve aracı uzaktan kumanda ile kullanmaya devam eder. Bu operasyon, sürücü için vurulma gibi tehlikeler arz etmekteydi. Borgward IV zırhlıydı, ancak 1942-43'ten itibaren aracın zırh kalınlığı artık yeterli değildi. Ek olarak, Goliath ve Springer'dan büyük olması nedeniyle tespit edilmesi diğer iki araçtan daha kolaydı. Zırhları, telsizleri ve ağırlıkları değişik Ausführungen A, B ve C olmak üzere üç çeşidi vardır. İlki 613 adet, diğer ikisi 565 adet üretildi. En küçük muadili olan Goliath ise, tüm varyantlarda 6200'den fazla adet üretildi.
Teknik bilgi
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlqTDJNMkwwMXZkRzl5WDBKdmNtZDNZWEprWDBsV0xtcHdaeTh5TWpCd2VDMU5iM1J2Y2w5Q2IzSm5kMkZ5WkY5SlZpNXFjR2M9LmpwZw==.jpg)
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh6THpNNEwwSnZjbWQzWVhKa1gwbFdMbkJrWmk5d1lXZGxNUzB5TWpCd2VDMUNiM0puZDJGeVpGOUpWaTV3WkdZdWFuQm4uanBn.jpg)
Borgward IV, paletli ve zırhlı bir araçtır. Aracın bazı teknik değerleri hakkında farklı tespitler bulunmaktadır. Bu tespitlere göre Borgward IV, 3658 mm (ABD raporu) (George Bradford'un raporuna göre 3962 mm) uzunluğunda, 1829 mm genişliğinde ve 1397 mm yüksekliğinde olup, gövdesi önde 10 mm, yanlarda toplam 13 mm kalınlığında kaynaklı çelikten yapılmıştır. En güçlü noktasında zırh 20 mm kalınlığındadır. Bradford ve ABD raporlarına göre Borgward IV'ün kütlesi yaklaşık 3600 kg, Viyana Askeri Tarih Müzesi'ne göre ise 4500 kg'dır. Tarczyński aracın kütlesinin 5000 kg olduğunu Fritz Trenkle ise, farklı versiyonlarda 4000–6000 kg arasında değiştiğini belirtmektedir. Araç, üç bölmeye ayrılmış kaynaklı bir zırhlı gövdeye sahiptir. Aracın motoru, hidrolik aksamı ve telsiz ekipmanı arka bölmede, şanzıman ve direksiyon dişli seti ön bölmede ve kokpit orta bölmede yer almaktadır. Araç, 3745 cm³ hacminde su soğutmalı sıralı altı silindirli üstten subaplı benzin motoru, ABD raporuna göre 80 HP (60 kW), Viyana Askeri Tarih Müzesi'ne göre 70 PS (51 kW), Tarczyński'ye göre 57 kW güç üretmektedir. Tahrik, motordan ıslak bir kavrama ile her biri ağır ve seri dişlilere sahip olan 1 ileri 1 geri vitesli şanzımana, final hız redüksiyonu dört adet düz dişli üzerinde olmak üzere şanzımandan aracın önünde yer alan cer dişlisine aktarılır. Süspansiyon sistemi burulma çubuklu olup, araç beş adet yol tekerleği üzerindedir. Her bir palette lastik pabuç takılabilir 50 adet bakla bulunmaktadır. Bu, Borgward IV'ün karayolunda yaklaşık 50 km/sa azami hıza çıkmasını sağlamaktadır. Patlayıcı yük, aracın ön tarafına takılır ve hedefe uzaktan kumanda ile indirilebilir. Patlayıcı yükün (Ekrasit) kütlesi, ABD raporuna göre 800 lb (363 kg), Bradford, Trenkle ve Avusturya Savaş Tarihi Müzesi'ne göre 500 kg, Diğer kaynaklara göre ise 450 kg Uzaktan kumanda sistemi, 24.6 MHz'lik yayında çalışan, ara frekansı 0,464 MHz olan, genlik modülasyonlu bir süperheterodin alıcıyla sağlanmaktadır.
Diğer bilgiler
Günümüze ulaşan araçlar
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgxTHpVekwwaGxaWEpsYzJkbGMyTm9hV05vZEd4cGMyTm9aWE5mVFhWelpYVnRYMWRwWlc1ZlFtOXlaM2RoY21SZlNWWmZNakF4TnpBekxtcHdaeTh5TWpCd2VDMUlaV1Z5WlhOblpYTmphR2xqYUhSc2FYTmphR1Z6WDAxMWMyVjFiVjlYYVdWdVgwSnZjbWQzWVhKa1gwbFdYekl3TVRjd015NXFjR2M9LmpwZw==.jpg)
31 Mart 2010'da, Viyana'da bir hafriyat sahası içerisinde iyi korunmuş bir adet Borgward IV Ausf. C ile birlikte Viyana Taarruzu'ndan kalma diğer savaş kalıntıları bulundu. Araç Viyana Askeri Tarih Müzesi'nden uzmanlar tarafından kurtarılıp, sergilenmek üzere restore edilmiştir.
Borgward IV tipi ağır yük taşıyıcıları aşağıdaki müzelerde sergilenmektedir :
Ayrıca filminin çekimlerinde kullanılması için birebir ölçülerde, çalışır ve yürür durumda bir replika da imal edilmiştir.
Ayrıca bakınız
- SWORDS, ABD silahlı kuvvetlerinde Borgward IV ile benzer role sahiptir.
Alanyazın
- Thomas Ilming: Südbahnhof altındaki "mucize silah": Borgward B IV c, içinde: Viribus Unitis, Ordu Tarihi Müzesi Yıllık Raporu 2010. Viyana 2011, s. 150–156,
- Alexander Lüdeke, İkinci Dünya Savaşı'nda silah teknolojisi. Piyade silahları, zırhsız araçlar, zırhlı araçlar, toplar, özel silahlar, uçaklar, gemiler. Parragon Books, Bath 2007, .
- Markus Jaugitz: Alman uzaktan kumanda grubu . Bölüm 1: 1940-1943. Podzun-Pallas, Wölfersheim-Berstadt 1994, , (Waffen-Arsenal Özel 10).
- Markus Jaugitz: Alman uzaktan kumanda grubu . Bölüm 2: 1943-1945. Podzun-Pallas, Wölfersheim-Berstadt 1995, , (Waffen-Arsenal Özel 12).
Kaynakça
- ^ a b : Die deutschen Funklenkverfahren bis 1945. Hüthig. 1987. S. 154
- ^ RADIO CONTROLLED DEMOLITION VEHICLE – B IV
- ^ George Bradford: German Late War Armored Fight Vehicles. Stackpole Books. 2006. . S. 28
- ^ Beschreibung des Fahrzeuges im Heeresgeschichtlichen Museum (kleines Schild, im Bild rechts zu sehen)
- ^ Jan Tarczyński: Pojazdy Armii Krajowej w Powstaniu Warszawskim: szkic historyczny. Wydawn. Komunikacji i Łączności, 1994. . S. 27
- ^ Uwe Feist, Robert Johnson, Kurt Rieger: Die Wehrmacht, Volume 2, Band 2. Battle Born Books. 2008. . S. 173
- ^ Heeresgeschichtliches Museum / Militärhistorisches Institut (Hrsg.): Das Heeresgeschichtliche Museum im Wiener Arsenal. , Wien 2016, , S. 148
- ^ Bild des ausgestellten Fahrzeugs 3 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . auf dmmb.info, abgerufen am 12. Februar 2014
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Borgward IV Tam adi Schwerer Ladungstrager Borgward IV Alm Agir yuk tasiyicisi Borgward IV Wehrmacht envanter adi Sd Kfz 301 Ikinci Dunya Savasi nda Nazi Almanyasi ordusunda hizmet goren bir hedefe uzaktan kumanda ile patlayici yuk birakan paletli bir muhimmat bomba tasima aracidir 1193 adet uretilmistir Schwerer Sprengladunstrager Borgward IVBorgward IV Munster Tank Muzesi Cesidi Muhimmat ve bomba tasima araciUyrugu AlmanyaHizmet gecmisiKullanicilar Almanya Wehrmacht Kullanildigi savaslar Ikinci Dunya SavasiUretim tarihiUretici BorgwardUretildigi tarih 1942 Eylul 1944Uretim adedi 1193Cesitleri Ausf A Ausf B Ausf COzelliklerAgirlik 3 600 kg 7 900 lb Uzunluk 3 962 mm 13 ft 0 in Genislik 1 829 mm 6 ft 0 in Yukseklik 1 362 mm 4 ft 5 6 in Murettebat 1 kisi surucu Zirhi Kaynakli celik plaka On 10 mm 0 39 in Yanlar 13 mm 0 51 in Motor Borgward IV sirali alti silindirli su sogutmali OHV benzin motoru 49 kW 67 PS Transmisyon 1 ileri 1 geri vites kutusu agir ve seri disli hidrolik kavramaliSuspansiyon donanimi Burulma cubuklu suspansiyon her palette 5 adet yol tekerlegiDepo kapasitesi 108 L 29 US gal Harekat menzili 120 km 75 mi Azami hizi 50 km sa 31 mph Tarihi ve gelistirilmesiIkinci Dunya Savasi nda Wehrmacht envanterinde mayin temizleme ve sabit hedefleri imha etme gorevlerinde kullanilmak uzere agirlikca uc farkli sinifta tam paletli yuk tasiyicisi modeli kullanilmistir Hafif sinif yuk tasiyici Goliath Sd Kfz 302 303a 303b Orta sinif yuk tasiyici Springer Sd Kfz 304 Agir sinif yuk tasiyici Borgward IV Sd Kfz 301 Borgward IV bu araclarin en buyugu ve en agiriydi ayrica patlama gerceklesmeden once patlayici yukunu indirip tehlike bolgesinden cekilebilen tek aracti Daha kucuk diger iki yuk tasiyicisi da patlayici yukleri ile birlikte imha edilmekteydi Aracin gelistiricisi ve ureticisi olan Borgward basta Borgward IV u agir tank ve kundagi motorlu toplara lojistik destek icin bir muhimmat tasiyici araci VK3 01 ve VK3 02 Munitionsschlepper olarak gelistirdi Ancak aracin tasarimi itibariyla amaclandigi role uygun olmadigi anlasildi Uzaktan kumandali mayin temizleme makinesi kullanimi ise araclar cogu durumda tasidigi patlayici yukuyle birlikte imha oldugu icin surdurulemez ve yuksek maliyetli bir yontemdi Waffenamt bu nedenle 1941 de Borgward IV u uzaktan kumandali daha buyuk bir yuk tasiyiciya donusturmeye karar verdi Ilk araclar 1942 de Heereswaffenamt a teslim edildi Arac Goliath ve Springer dan daha buyuktu ve nispeten daha buyuk bir patlayici yuku tasiyabilmekteydi Uzaktan kumandayla yonlendirilen arac hedefe geldiginde patlayici yukunu on tarafindan birakiyor ve tehlike bolgesinden cekiliyordu Kisa mesafede sadece telsizle uzaktan kontrol edilen Goliath ve Springer in aksine Borgward IV un uzun menzilde hedefe surucuyle goturulmesi gerekiyordu Surucu hedefe yeterince yaklastiginda aractan iner ve araci uzaktan kumanda ile kullanmaya devam eder Bu operasyon surucu icin vurulma gibi tehlikeler arz etmekteydi Borgward IV zirhliydi ancak 1942 43 ten itibaren aracin zirh kalinligi artik yeterli degildi Ek olarak Goliath ve Springer dan buyuk olmasi nedeniyle tespit edilmesi diger iki aractan daha kolaydi Zirhlari telsizleri ve agirliklari degisik Ausfuhrungen A B ve C olmak uzere uc cesidi vardir Ilki 613 adet diger ikisi 565 adet uretildi En kucuk muadili olan Goliath ise tum varyantlarda 6200 den fazla adet uretildi Teknik bilgiBir Borgward IV un agir sekilde yipranmis sirali alti silindirli motoruBorgward IV in teknik ozelliklerini gosterir foy Borgward IV paletli ve zirhli bir aractir Aracin bazi teknik degerleri hakkinda farkli tespitler bulunmaktadir Bu tespitlere gore Borgward IV 3658 mm ABD raporu George Bradford un raporuna gore 3962 mm uzunlugunda 1829 mm genisliginde ve 1397 mm yuksekliginde olup govdesi onde 10 mm yanlarda toplam 13 mm kalinliginda kaynakli celikten yapilmistir En guclu noktasinda zirh 20 mm kalinligindadir Bradford ve ABD raporlarina gore Borgward IV un kutlesi yaklasik 3600 kg Viyana Askeri Tarih Muzesi ne gore ise 4500 kg dir Tarczynski aracin kutlesinin 5000 kg oldugunu Fritz Trenkle ise farkli versiyonlarda 4000 6000 kg arasinda degistigini belirtmektedir Arac uc bolmeye ayrilmis kaynakli bir zirhli govdeye sahiptir Aracin motoru hidrolik aksami ve telsiz ekipmani arka bolmede sanziman ve direksiyon disli seti on bolmede ve kokpit orta bolmede yer almaktadir Arac 3745 cm hacminde su sogutmali sirali alti silindirli ustten subapli benzin motoru ABD raporuna gore 80 HP 60 kW Viyana Askeri Tarih Muzesi ne gore 70 PS 51 kW Tarczynski ye gore 57 kW guc uretmektedir Tahrik motordan islak bir kavrama ile her biri agir ve seri dislilere sahip olan 1 ileri 1 geri vitesli sanzimana final hiz reduksiyonu dort adet duz disli uzerinde olmak uzere sanzimandan aracin onunde yer alan cer dislisine aktarilir Suspansiyon sistemi burulma cubuklu olup arac bes adet yol tekerlegi uzerindedir Her bir palette lastik pabuc takilabilir 50 adet bakla bulunmaktadir Bu Borgward IV un karayolunda yaklasik 50 km sa azami hiza cikmasini saglamaktadir Patlayici yuk aracin on tarafina takilir ve hedefe uzaktan kumanda ile indirilebilir Patlayici yukun Ekrasit kutlesi ABD raporuna gore 800 lb 363 kg Bradford Trenkle ve Avusturya Savas Tarihi Muzesi ne gore 500 kg Diger kaynaklara gore ise 450 kg Uzaktan kumanda sistemi 24 6 MHz lik yayinda calisan ara frekansi 0 464 MHz olan genlik modulasyonlu bir superheterodin aliciyla saglanmaktadir Diger bilgilerGunumuze ulasan araclar Viyana Askeri Tarih Muzesi ndeki Borgward IV 31 Mart 2010 da Viyana da bir hafriyat sahasi icerisinde iyi korunmus bir adet Borgward IV Ausf C ile birlikte Viyana Taarruzu ndan kalma diger savas kalintilari bulundu Arac Viyana Askeri Tarih Muzesi nden uzmanlar tarafindan kurtarilip sergilenmek uzere restore edilmistir Borgward IV tipi agir yuk tasiyicilari asagidaki muzelerde sergilenmektedir Askeri Tarihi Muzesi Viyana Alman Tank Muzesi Munster Kubinka Tank Muzesi Boston Ayrica filminin cekimlerinde kullanilmasi icin birebir olculerde calisir ve yurur durumda bir replika da imal edilmistir Ayrica bakinizSWORDS ABD silahli kuvvetlerinde Borgward IV ile benzer role sahiptir AlanyazinThomas Ilming Sudbahnhof altindaki mucize silah Borgward B IV c icinde Viribus Unitis Ordu Tarihi Muzesi Yillik Raporu 2010 Viyana 2011 s 150 156 ISBN 978 3 902551 19 1 Alexander Ludeke Ikinci Dunya Savasi nda silah teknolojisi Piyade silahlari zirhsiz araclar zirhli araclar toplar ozel silahlar ucaklar gemiler Parragon Books Bath 2007 ISBN 978 1 4054 8584 5 Markus Jaugitz Alman uzaktan kumanda grubu Bolum 1 1940 1943 Podzun Pallas Wolfersheim Berstadt 1994 ISBN 3 7909 0502 X Waffen Arsenal Ozel 10 Markus Jaugitz Alman uzaktan kumanda grubu Bolum 2 1943 1945 Podzun Pallas Wolfersheim Berstadt 1995 ISBN 3 7909 0529 1 Waffen Arsenal Ozel 12 Kaynakca a b Die deutschen Funklenkverfahren bis 1945 Huthig 1987 S 154 RADIO CONTROLLED DEMOLITION VEHICLE B IV George Bradford German Late War Armored Fight Vehicles Stackpole Books 2006 ISBN 978 0 8117 3355 7 S 28 Beschreibung des Fahrzeuges im Heeresgeschichtlichen Museum kleines Schild im Bild rechts zu sehen Jan Tarczynski Pojazdy Armii Krajowej w Powstaniu Warszawskim szkic historyczny Wydawn Komunikacji i Lacznosci 1994 ISBN 9788320611212 S 27 Uwe Feist Robert Johnson Kurt Rieger Die Wehrmacht Volume 2 Band 2 Battle Born Books 2008 ISBN 978 0 615 22233 2 S 173 Heeresgeschichtliches Museum Militarhistorisches Institut Hrsg Das Heeresgeschichtliche Museum im Wiener Arsenal Wien 2016 ISBN 978 3 902551 69 6 S 148 Bild des ausgestellten Fahrzeugs 3 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde auf dmmb info abgerufen am 12 Februar 2014