Tet Taarruzu Vietnam Savaşı'nın en büyük askeri harekâtlarından biriydi. Viet Cong (VC) ve Kuzey Vietnam Halk Vietnam Ordusu (PAVN), 30 Ocak 1968'de Vietnam Cumhuriyeti Güney Vietnam Ordusu (ARVN), Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetleri ve müttefiklerine karşı sürpriz bir saldırı başlattı. Bu, Güney Vietnam'daki askeri ve sivil komuta ve kontrol merkezlerine yönelik sürpriz saldırılardan oluşan bir seferdi. Bu isim, Vietnamca Ay Yeni Yılı festivali adının kısaltılmış versiyonudur, Tết Nguyên Đán ve çoğu ARVN personelinin izinli olduğu bir tatil döneminde seçilmiştir. Hanoi Politbürosu'nun geniş çaplı saldırısının amacı, şehir merkezlerine yönelik kitlesel silahlı saldırıların ayrılıkları ve isyanları tetikleyeceği inancıyla siyasi istikrarsızlığı tetiklemekti.
Tet Offensive Sự kiện Tết Mậu Thân | |||
---|---|---|---|
11°K 107°D / 11°K 107°D | |||
Taraflar | |||
Kuzey Vietnam Viet Cong | Güney Vietnam ABD Avustralya Yeni Zelanda Tayland | ||
Komutanlar ve liderler | |||
Lê Duẩn Lê Đức Thọ | Nguyễn Văn Thiệu Lyndon B. Johnson William Westmoreland |
Saldırı, Güney Vietnam'ın I. ve II. Kolordu Taktik Bölgelerinin büyük bölümünde 30 Ocak sabahın erken saatlerinde erken başlatıldı. Bu erken saldırı, müttefik kuvvetlere savunma tedbirlerini hazırlamaları için biraz zaman tanıdı. 31 Ocak sabahı erken saatlerde ana operasyon başladığında, saldırı ülke çapındaydı; sonunda 80.000'den fazla PAVN/VC askeri, 44 eyalet başkentinden 36'sı, altı özerk şehirden beşi, 245 ilçe kasabasından 72'si ve güney başkenti de dahil olmak üzere 100'den fazla kasaba ve şehri vurdu. Saldırı, savaşın o noktasına kadar her iki tarafın da gerçekleştirdiği en büyük askeri operasyondu.
Hanoi, Güney Vietnam hükümetinin çökmesine yol açacak bir halk ayaklanmasını tetikleyeceği inancıyla saldırıyı başlatmıştı. İlk saldırılar müttefikleri şaşkına çevirerek birkaç şehrin kontrolünü geçici olarak kaybetmelerine neden olsa da, hızla yeniden toplandılar, saldırıları püskürttüler ve PAVN/VC güçlerine ağır kayıplar verdiler. Hanoi'nin beklediği halk ayaklanması hiçbir zaman gerçekleşmedi. Huế Muharebesi sırasında yoğun çatışmalar bir ay sürdü ve şehrin yok olmasına neden oldu. PAVN/VC, işgali sırasında Huế Katliamı'nda binlerce insanı idam etti. Khe Sanh'daki Amerikan savaş üssü çevresinde çatışmalar iki ay daha devam etti.
Güney Vietnam'da ne ayaklanmalar ne de ARVN birliklerinden ayrılmalar meydana gelmediğinden, saldırı Kuzey Vietnam için askeri bir yenilgiydi. Ancak bu saldırının Amerikan kamuoyunun ve genel olarak dünyanın Vietnam Savaşı hakkındaki görüşleri üzerindeki etkisi açısından geniş kapsamlı sonuçları oldu. General Westmoreland, PAVN/VC'yi yenmenin 200.000 Amerikan askerine daha ihtiyaç duyulacağını ve yedek askerilerin etkinleştirilmesini gerektireceğini bildirdi; bu da savaşın sadık destekçilerinin bile mevcut savaş stratejisinin yeniden değerlendirilmesi gerektiğini kabul etmesine yol açtı. Saldırının ABD hükümeti üzerinde güçlü bir etkisi oldu ve siyasi ve askeri liderleri tarafından Kuzey Vietnamlıların yenildiğine ve böylesine iddialı bir askeri operasyon başlatamayacaklarına inandırılan Amerikan kamuoyunu şok etti. Tet taarruzu kayıplarının ve askere alma çağrılarının artmasının bir sonucu olarak Amerikan halkının savaşa verdiği destek azaldı. Daha sonra Johnson Yönetimi savaşı sona erdirmek için müzakereler yapmaya çalıştı. 1968 Amerika Birleşik Devletleri başkanlık seçimlerinden kısa bir süre önce, Cumhuriyetçi aday ve eski başkan yardımcısı Richard Nixon, Güney Vietnam Devlet Başkanı Nguyen Văn Thiệu'yu müzakerelerde açıkça işbirliği yapmamaya teşvik ederek Johnson'ın barışı getirme yeteneği konusunda şüphe uyandırdı.
"Tet saldırısı" terimi genellikle Ocak-Şubat 1968 saldırısını ifade eder, ancak aynı zamanda Mayıs ayında gerçekleşen sözde "Mini-Tet" saldırısını ve Ağustos ayındaki Aşama III saldırısını veya 21 hafta süren olağandışı saldırıları da içerebilir. Ocak ayındaki ilk saldırıların ardından yoğun çatışmalar yaşandı.
Kaynakça
- ^ Ang, p. 351.
- ^ "U.S. Involvement in the Vietnam War: The Tet Offensive, 1968". United States Department of State. 28 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2014.
- ^ Dougan and Weiss
- ^ "Tet Offensive". www.u-s-history.com. 16 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2019.
- ^ Fallows, James (31 Mayıs 2020). "Is This the Worst Year in Modern American History?". The Atlantic (İngilizce). 2 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2020.
- ^ Baker, Peter (3 Ocak 2017). "Nixon Tried to Spoil Johnson's Vietnam Peace Talks in '68, Notes Show". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 25 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2021.
- ^ "The Myths of Tet". kansaspress.ku.edu. 11 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020.
Dış bağlantılar
- Devlet
- Westmoreland'dan asker talebi 12 Şubat (#68)
- Genel bilgi
O.Khiara'nın genel notları
- Vietnam'da Yeniden Değerlendirme Clark M. Clifford
- Kaynakça: Tet Taarruzu ve Khe Sanh Savaşı
- Tet Taarruz Araştırma Projesi
- Amerika Birleşik Devletleri Tarihi: Tet Taarruzu
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tet Taarruzu Vietnam Savasi nin en buyuk askeri harekatlarindan biriydi Viet Cong VC ve Kuzey Vietnam Halk Vietnam Ordusu PAVN 30 Ocak 1968 de Vietnam Cumhuriyeti Guney Vietnam Ordusu ARVN Amerika Birlesik Devletleri Silahli Kuvvetleri ve muttefiklerine karsi surpriz bir saldiri baslatti Bu Guney Vietnam daki askeri ve sivil komuta ve kontrol merkezlerine yonelik surpriz saldirilardan olusan bir seferdi Bu isim Vietnamca Ay Yeni Yili festivali adinin kisaltilmis versiyonudur Tết Nguyen Đan ve cogu ARVN personelinin izinli oldugu bir tatil doneminde secilmistir Hanoi Politburosu nun genis capli saldirisinin amaci sehir merkezlerine yonelik kitlesel silahli saldirilarin ayriliklari ve isyanlari tetikleyecegi inanciyla siyasi istikrarsizligi tetiklemekti Tet Offensive Sự kiện Tết Mậu Than11 K 107 D 11 K 107 D 11 107Taraflar Kuzey Vietnam Viet Cong Guney Vietnam ABD Avustralya Yeni Zelanda TaylandKomutanlar ve liderlerLe Duẩn Le Đức ThọNguyễn Văn Thiệu Lyndon B Johnson William Westmoreland Saldiri Guney Vietnam in I ve II Kolordu Taktik Bolgelerinin buyuk bolumunde 30 Ocak sabahin erken saatlerinde erken baslatildi Bu erken saldiri muttefik kuvvetlere savunma tedbirlerini hazirlamalari icin biraz zaman tanidi 31 Ocak sabahi erken saatlerde ana operasyon basladiginda saldiri ulke capindaydi sonunda 80 000 den fazla PAVN VC askeri 44 eyalet baskentinden 36 si alti ozerk sehirden besi 245 ilce kasabasindan 72 si ve guney baskenti de dahil olmak uzere 100 den fazla kasaba ve sehri vurdu Saldiri savasin o noktasina kadar her iki tarafin da gerceklestirdigi en buyuk askeri operasyondu Hanoi Guney Vietnam hukumetinin cokmesine yol acacak bir halk ayaklanmasini tetikleyecegi inanciyla saldiriyi baslatmisti Ilk saldirilar muttefikleri saskina cevirerek birkac sehrin kontrolunu gecici olarak kaybetmelerine neden olsa da hizla yeniden toplandilar saldirilari puskurttuler ve PAVN VC guclerine agir kayiplar verdiler Hanoi nin bekledigi halk ayaklanmasi hicbir zaman gerceklesmedi Huế Muharebesi sirasinda yogun catismalar bir ay surdu ve sehrin yok olmasina neden oldu PAVN VC isgali sirasinda Huế Katliami nda binlerce insani idam etti Khe Sanh daki Amerikan savas ussu cevresinde catismalar iki ay daha devam etti Guney Vietnam da ne ayaklanmalar ne de ARVN birliklerinden ayrilmalar meydana gelmediginden saldiri Kuzey Vietnam icin askeri bir yenilgiydi Ancak bu saldirinin Amerikan kamuoyunun ve genel olarak dunyanin Vietnam Savasi hakkindaki gorusleri uzerindeki etkisi acisindan genis kapsamli sonuclari oldu General Westmoreland PAVN VC yi yenmenin 200 000 Amerikan askerine daha ihtiyac duyulacagini ve yedek askerilerin etkinlestirilmesini gerektirecegini bildirdi bu da savasin sadik destekcilerinin bile mevcut savas stratejisinin yeniden degerlendirilmesi gerektigini kabul etmesine yol acti Saldirinin ABD hukumeti uzerinde guclu bir etkisi oldu ve siyasi ve askeri liderleri tarafindan Kuzey Vietnamlilarin yenildigine ve boylesine iddiali bir askeri operasyon baslatamayacaklarina inandirilan Amerikan kamuoyunu sok etti Tet taarruzu kayiplarinin ve askere alma cagrilarinin artmasinin bir sonucu olarak Amerikan halkinin savasa verdigi destek azaldi Daha sonra Johnson Yonetimi savasi sona erdirmek icin muzakereler yapmaya calisti 1968 Amerika Birlesik Devletleri baskanlik secimlerinden kisa bir sure once Cumhuriyetci aday ve eski baskan yardimcisi Richard Nixon Guney Vietnam Devlet Baskani Nguyen Văn Thiệu yu muzakerelerde acikca isbirligi yapmamaya tesvik ederek Johnson in barisi getirme yetenegi konusunda suphe uyandirdi Tet saldirisi terimi genellikle Ocak Subat 1968 saldirisini ifade eder ancak ayni zamanda Mayis ayinda gerceklesen sozde Mini Tet saldirisini ve Agustos ayindaki Asama III saldirisini veya 21 hafta suren olagandisi saldirilari da icerebilir Ocak ayindaki ilk saldirilarin ardindan yogun catismalar yasandi Kaynakca Ang p 351 U S Involvement in the Vietnam War The Tet Offensive 1968 United States Department of State 28 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2014 Dougan and Weiss Tet Offensive www u s history com 16 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mart 2019 Fallows James 31 Mayis 2020 Is This the Worst Year in Modern American History The Atlantic Ingilizce 2 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Haziran 2020 Baker Peter 3 Ocak 2017 Nixon Tried to Spoil Johnson s Vietnam Peace Talks in 68 Notes Show The New York Times Ingilizce ISSN 0362 4331 25 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2021 The Myths of Tet kansaspress ku edu 11 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2020 Dis baglantilarDevletWestmoreland dan asker talebi 12 Subat 68 Genel bilgi O Khiara nin genel notlari Vietnam da Yeniden Degerlendirme Clark M Clifford Kaynakca Tet Taarruzu ve Khe Sanh Savasi Tet Taarruz Arastirma Projesi Amerika Birlesik Devletleri Tarihi Tet Taarruzu