Estergon Kuşatması, 1593-1606 Osmanlı-Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu Savaşı'nda evre.
Estergon Kuşatması | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı | |||||||||
Estergon Kalesi ile (batısında) Vişegrad ve (Tuna'nın karşı kıyısında) Ciğerdelen palankaları | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu Avusturya Arşidüklüğü Macaristan Krallığı | Osmanlı İmparatorluğu | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
Arşidük Matthias Kont Ferdinand Hardegg Miklós Pálffy Bálint Balassi (ölü) | Kara Ali Bey (ölü) İsa Bey (ölü) Ahmed Bey | ||||||||
Güçler | |||||||||
50.000 asker 30 top | 3.500 asker | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
~4-5.000 ölü 1.000 esir | ~1.000 ölü |
Arşidük Matthias (müstakbel Kutsal Roma Cermen İmparatoru) komutasındaki Alman ordusu 4 Mayıs-29 Haziran 1594 tarihleri arasında kuşattığı Estergon önünde yenilgiye uğrayarak kuşatmayı kaldırdı.
Kuşatma öncesi
Osmanlı İmparatorluğu ile Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında 1593 yılında başlayan savaşın ilk yılında taraflar karşılıklı olarak bazı küçük kaleler işgal ederken 1594 yılının ilkbaharında iki Alman ordusu önemli Osmanlı kaleleri Estergon ve Hatvan'ı kuşattı. Hatvan'ı kuşatan orduya Stirya Genel Valisi Teufenbach, Estergon'u ise İmparator II. Rudolf'un kardeşi Arşidük Matthias (müstakbel Kutsal Roma Cermen İmparatoru) komuta ediyordu.
Kuşatma
Arşidük Matthias komutasındaki yaklaşık 50.000 kişilik Alman ordusu 4 Mayıs 1594 tarihinde Estergon önlerine gelerek kuşatmayı başlattı. Orduda yaklaşık 15.000 Macar askeri de mevcuttu. Ünlü komutanlar arasında (aynı zamanda dönemin ünlü edebiyatçısı) Bálint Balassi, (bir önceki yıl askerî başarılar kazanan Kont Ferdinand Hardegg ve Miklós Pálffy ile Leo Gall ve Ferenc Nádasdy de vardı.
Osmanlı savunması ise kaledeki İsa Bey komutasındaki 3.000 askerin yanısıra, ve Tuna'nın karşı yakasındaki Ciğerdelen palankalarından oluşuyor, kale garnizonu Tuna üzerinden Budin'le bağlantısını koruyordu.
Alman komuta kademesinde kalenin süratle teslim olacağı kanısı hakimken Macar komuta kademesi ise zorlu bir kuşatmanın başladığının ayırdındaydı. Alman komutasındaki bu yanlış kanı nedeniyle Alman ordusu uzun süre etkili bir top ateşi icra edemedi. Keza Ciğerdelen'in ele geçirilmemesi de Tuna yolunu Türk garnizonu için açık tuttu (Nitekim, 1 Haziran 1594'te Budin'den Tuna yoluyla gelip Estergon kalesine giren 500 yeniçeri kalenin savunmasını daha da pekiştirdi).
Kuşatmanın başladığı tarihlerde Koca Sinan Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu da 6 Mayıs'ta Belgrad'dan hareketle cephe hattına doğru yürüyüşüne başladı.
8 Mayıs'ta Alman ordusu şiddetli top ateşine başladı ve günde yaklaşık 1.800 mermi yağdırmaya başladı. 10 Mayıs'ta kasabayı ele geçiren Alman ordusu top ateşini kaleye yakınlaştırarak şiddetlendirdi. Buna mukabil Tepedelen'de Türk birliklerinin karşı top ateşi Alman ordusuna zayiat verdirmeye başladı. 9 Mayıs'taki hücum Türk garnizonunun şiddetli direnişi sonucunda püskürtüldü. 19 ve 22 Mayıs'taki müteakip hücumlar da Almanların ağır kayıplarıyla püskürtülürken Türk garnizonunun komutanları Kara Ali Bey ve İsa Bey de hayatlarını kaybettiler. Komutayı Ahmed Bey devraldı.
Alman ordusu üç büyük taarruz daha icra ettiyse de bunlar da ağır kayıplarla püskürtüldü. Kayıpları artan ve Osmanlı ordusunun yaklaştığını haber alan Arşidük Matthias kuşatmayı kaldırmaya karar verdi.
29 Haziran 1594 tarihinde yenik Alman ordusu kuşatmayı kaldırarak geri çekilmeye başladı. Bunun üzerine huruç harekâtına girişen kale garnizonu Alman ordusuna 1.000 ölü daha verdirirken bir o kadar askeri de esir aldılar.
Kuşatma sonrası
Hatvan ve Estergon'u kuşatmadan kurtaran Osmanlı ordusu ileri harekâtını sürdürerek 17 Temmuz 1594'te Tara, 29 Temmuz'da ise St. Marton kalelerini zaptetti ve 31 Temmuz'da kuşattığı Yanıkkale'yi (9-10 Eylül'deki ardından) 27 Eylül'de fethetti.
Kaynakça
- ^ "mohacsi-csata.hu "Estergon Kuşatması" (Macarca)". 10 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024.
- ^ "Naima Tarihi", Naima Mustafa, çev.Zuhuri Danişment, Bahar Basımevi, İstanbul (1967), c.I, s.87-88
- ^ a b "Hungarian-Ottoman wars" internet sitesi, 8. bölüm, "The Long War, Part Eight / Summer 1594, the death of Balassi" (İngilizce)". 30 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2024.
- ^ "Türkiye Tarihi", Yılmaz Öztuna, Hayat Kitapları, İstanbul (1965), c.8, s.24
- ^ "Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi - Osmanlı Devri - Osmanlı-Avusturya Harbi 1593-1606", Ankara Genelkurmay Basımevi (1985), s.82
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Estergon Kusatmasi 1593 1606 Osmanli Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu Savasi nda evre Estergon Kusatmasi1593 1606 Osmanli Avusturya SavasiEstergon Kalesi ile batisinda Visegrad ve Tuna nin karsi kiyisinda Cigerdelen palankalariTarih4 Mayis 29 Haziran 1594BolgeEstergon MacaristanSonucOsmanli zaferiCografi DegisikliklerEstergon Kalesi Osmanlilarin elinde kaldiTaraflarKutsal Roma Cermen Imparatorlugu Avusturya Arsiduklugu Macaristan KralligiOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerArsiduk Matthias Kont Ferdinand Hardegg Miklos Palffy Balint Balassi olu Kara Ali Bey olu Isa Bey olu Ahmed BeyGucler50 000 asker 30 top3 500 askerKayiplar 4 5 000 olu 1 000 esir 1 000 olu Arsiduk Matthias mustakbel Kutsal Roma Cermen Imparatoru komutasindaki Alman ordusu 4 Mayis 29 Haziran 1594 tarihleri arasinda kusattigi Estergon onunde yenilgiye ugrayarak kusatmayi kaldirdi Kusatma oncesiOsmanli Imparatorlugu ile Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu arasinda 1593 yilinda baslayan savasin ilk yilinda taraflar karsilikli olarak bazi kucuk kaleler isgal ederken 1594 yilinin ilkbaharinda iki Alman ordusu onemli Osmanli kaleleri Estergon ve Hatvan i kusatti Hatvan i kusatan orduya Stirya Genel Valisi Teufenbach Estergon u ise Imparator II Rudolf un kardesi Arsiduk Matthias mustakbel Kutsal Roma Cermen Imparatoru komuta ediyordu Kusatma1595 yilinda Estergon ve cevresi Arsiduk Matthias komutasindaki yaklasik 50 000 kisilik Alman ordusu 4 Mayis 1594 tarihinde Estergon onlerine gelerek kusatmayi baslatti Orduda yaklasik 15 000 Macar askeri de mevcuttu Unlu komutanlar arasinda ayni zamanda donemin unlu edebiyatcisi Balint Balassi bir onceki yil askeri basarilar kazanan Kont Ferdinand Hardegg ve Miklos Palffy ile Leo Gall ve Ferenc Nadasdy de vardi Osmanli savunmasi ise kaledeki Isa Bey komutasindaki 3 000 askerin yanisira ve Tuna nin karsi yakasindaki Cigerdelen palankalarindan olusuyor kale garnizonu Tuna uzerinden Budin le baglantisini koruyordu Alman komuta kademesinde kalenin suratle teslim olacagi kanisi hakimken Macar komuta kademesi ise zorlu bir kusatmanin basladiginin ayirdindaydi Alman komutasindaki bu yanlis kani nedeniyle Alman ordusu uzun sure etkili bir top atesi icra edemedi Keza Cigerdelen in ele gecirilmemesi de Tuna yolunu Turk garnizonu icin acik tuttu Nitekim 1 Haziran 1594 te Budin den Tuna yoluyla gelip Estergon kalesine giren 500 yeniceri kalenin savunmasini daha da pekistirdi Kusatmanin basladigi tarihlerde Koca Sinan Pasa komutasindaki Osmanli ordusu da 6 Mayis ta Belgrad dan hareketle cephe hattina dogru yuruyusune basladi 8 Mayis ta Alman ordusu siddetli top atesine basladi ve gunde yaklasik 1 800 mermi yagdirmaya basladi 10 Mayis ta kasabayi ele geciren Alman ordusu top atesini kaleye yakinlastirarak siddetlendirdi Buna mukabil Tepedelen de Turk birliklerinin karsi top atesi Alman ordusuna zayiat verdirmeye basladi 9 Mayis taki hucum Turk garnizonunun siddetli direnisi sonucunda puskurtuldu 19 ve 22 Mayis taki muteakip hucumlar da Almanlarin agir kayiplariyla puskurtulurken Turk garnizonunun komutanlari Kara Ali Bey ve Isa Bey de hayatlarini kaybettiler Komutayi Ahmed Bey devraldi Alman ordusu uc buyuk taarruz daha icra ettiyse de bunlar da agir kayiplarla puskurtuldu Kayiplari artan ve Osmanli ordusunun yaklastigini haber alan Arsiduk Matthias kusatmayi kaldirmaya karar verdi 29 Haziran 1594 tarihinde yenik Alman ordusu kusatmayi kaldirarak geri cekilmeye basladi Bunun uzerine huruc harekatina girisen kale garnizonu Alman ordusuna 1 000 olu daha verdirirken bir o kadar askeri de esir aldilar Kusatma sonrasiHatvan ve Estergon u kusatmadan kurtaran Osmanli ordusu ileri harekatini surdurerek 17 Temmuz 1594 te Tara 29 Temmuz da ise St Marton kalelerini zaptetti ve 31 Temmuz da kusattigi Yanikkale yi 9 10 Eylul deki ardindan 27 Eylul de fethetti Kaynakca mohacsi csata hu Estergon Kusatmasi Macarca 10 Eylul 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Eylul 2024 Naima Tarihi Naima Mustafa cev Zuhuri Danisment Bahar Basimevi Istanbul 1967 c I s 87 88 a b Hungarian Ottoman wars internet sitesi 8 bolum The Long War Part Eight Summer 1594 the death of Balassi Ingilizce 30 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2024 Turkiye Tarihi Yilmaz Oztuna Hayat Kitaplari Istanbul 1965 c 8 s 24 Turk Silahli Kuvvetleri Tarihi Osmanli Devri Osmanli Avusturya Harbi 1593 1606 Ankara Genelkurmay Basimevi 1985 s 82