Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Drenaj sistemini belli bir drenaj havzasında dere, nehir ve göller oluşturmaktadır. Drenaj sistemi içerisinde bulunan sert veya kayaların olup olmadığı, arazi eğimi ve topografyası önemlidir. Jeomorfolog ve akarsuları drenaj havzasının bir parçası olarak görmektedirler. Bir drenaj havzasındaki yer altı ve yer üstü suların akışlarını topografya belirler. Drenaj havzaları birbirlerinden topografik engellerle ayrılırlar. Drenaj havzasını bütün akış kolları temsil eder. Sayıları ve uzunlukları topografyaya bağlı olarak havzayı genişletebilir ve şeklini değiştirebilir. Drenaj sistemini en son denize veya göle dökülen nehir temsil eder.
Drenaj çeşitleri
Kanalların yapılarına göre birçok kategoriden oluşur. Drenaj çeşitlerini arazinin topografyası ve jeolojisi belirler.
Dendritik (Ağaçsı) drenaj sistemi
Dendritik drenaj sistemleri, drenaj sisteminin en sık görülen şeklidir. Dendritik sistemde ana nehir bir sürü yan kollarla beslenerek ağaç görünümü alır. Nehir kanalları arazinin eğimini takip ederek gelişir. Dendritik sistemler V şeklindeki vadilerde oluşur. Arazideki kaya tiplerinin geçirgen olmayan ve gözeneksiz olması gerekir.
Paralel drenaj sistemi
Paralel drenaj sistemi, dik yamaçlarda oluşur. Dik yamaçlar nedeniyle akarsuyun yan kolları azdır ve aynı yöne hızlı ve düz bir şekilde akarlar.Yüzeyde belirli bir eğim olduğu zaman paralel drenaj sistemleri oluşur. Yan yana oluşan paralel drenaj sistemlerinin önünü dayanıklı kayaç grupları keserse ve diğer paralel sisteme bağlanır.
Köşeli (trellis) drenaj sistemi
Bu drenaj sisteminin geometrisi üzüm bahçelerinde kullanılan tel kafeslere benzemektedir. Nehir V şeklinde bir vadiden akar ve dik yamaçlardan gelen yan kollar nehri
besler. Bu yan kolların yaklaşık 90 derecelik açıyla gelmesi ana nehrin kafes gibi gözükmesine neden olur.
Kafesli drenaj sistemi Kuzey Amerika’daki Appalachian Dağlarında görülebilir.
Dörtgenimsi drenaj sistemi
Dikdörtgenimsi drenaj sistemi, erozyona karşı dayanıklı olan tek tip kayaçlar üzerinde gelişir. Ancak bu sistemde su kolları, dik açılarla iki ayrı yöndedir.
Birleşmeler genellikle erozyona dayanıklı kayaç üzerinde olmaktadır. Sonuç olarak bu drenaj sistemi dik kıvrımlardan ve düz çizgilerden meydana gelen bir akım sistemidir.
Radyal (Işınsal) drenaj sistemi
Radyal drenaj sistemi, yüksek bir merkezden akışı dışa doğru yayar. Volkanlarda genellikle mükemmel drenaj sistemleri görülür.
Radyal drenaj sistemi kubbe gibi diğer jeolojik yapılarda da görülür.
Karstik drenaj sistemi
Karst morfolojisi üzerinde gelişen drenaj alanlarında obruk veya polyeler tarafından kapılması ile oluşan devamsız akarsu vadileri gözlenmektedir.
Merkezcil drenaj sistemi
Merkezcil drenaj sistemi, ters yönde su akımları hariç olmak üzere radyal drenaj sistemleri ile benzerdir. Merkezcil drenaj sistemleri aralıklı küçük göller oluşturmaktadır. Batı ve güney batı ABD’de yaygındır.Kurak mevsimlerde bu göller tuz dairelerine dönüşür.
Dengesiz drenaj sistemi
Dengesiz drenaj sisteminde nehir ve göllerde tutarlı bir model yoktur. Jeolojik bozulmanın çok olduğu alanlarda görülür.
Kaynakça
- Monroe J., Wicander R. (2007) Fiziksel Jeoloji Yeryuvarı’nın Araştırılması. Ankara: TMMOB JEOLOJİ MÜHENDİSLERİ ODASI.Ankara
- Atalay,İ., (2005), Genel Fiziki Coğrafya(5.Baskı),META Basım Matbaacılık,İzmir
Dış bağlantılar
- system (geomorphology) 4 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- StarHydro – software tool that covers concepts of fluvial geomorphology and watershed hydrology 13 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- (İngilizce)
- Michael E. The Physical Environment: an Introduction to Physical Geography. 2006. Date visited[](İngilizce)
- Ip, Kim Wai; Lam, Chi Chung; Sze, Ming Hui; Wong, Kam Fai; Yeung, Kam Chuen (2009). "How does water shape our rivers and coasts?". Senior Secondary Exploring Geography. 1. Oxford University Press. s. 2.7. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Drenaj sistemini belli bir drenaj havzasinda dere nehir ve goller olusturmaktadir Drenaj sistemi icerisinde bulunan sert veya kayalarin olup olmadigi arazi egimi ve topografyasi onemlidir Jeomorfolog ve akarsulari drenaj havzasinin bir parcasi olarak gormektedirler Bir drenaj havzasindaki yer alti ve yer ustu sularin akislarini topografya belirler Drenaj havzalari birbirlerinden topografik engellerle ayrilirlar Drenaj havzasini butun akis kollari temsil eder Sayilari ve uzunluklari topografyaya bagli olarak havzayi genisletebilir ve seklini degistirebilir Drenaj sistemini en son denize veya gole dokulen nehir temsil eder Drenaj cesitleriDendritik agacsi drenaj sistemi Yarlung Tsangpo Nehri Tibet Kanallarin yapilarina gore bircok kategoriden olusur Drenaj cesitlerini arazinin topografyasi ve jeolojisi belirler Dendritik Agacsi drenaj sistemi Dendritik drenaj sistemleri drenaj sisteminin en sik gorulen seklidir Dendritik sistemde ana nehir bir suru yan kollarla beslenerek agac gorunumu alir Nehir kanallari arazinin egimini takip ederek gelisir Dendritik sistemler V seklindeki vadilerde olusur Arazideki kaya tiplerinin gecirgen olmayan ve gozeneksiz olmasi gerekir Paralel drenaj sistemi Paralel drenaj sistemi Paralel drenaj sistemi dik yamaclarda olusur Dik yamaclar nedeniyle akarsuyun yan kollari azdir ve ayni yone hizli ve duz bir sekilde akarlar Yuzeyde belirli bir egim oldugu zaman paralel drenaj sistemleri olusur Yan yana olusan paralel drenaj sistemlerinin onunu dayanikli kayac gruplari keserse ve diger paralel sisteme baglanir Koseli trellis drenaj sistemi Koseli Drenaj Sistemi Bu drenaj sisteminin geometrisi uzum bahcelerinde kullanilan tel kafeslere benzemektedir Nehir V seklinde bir vadiden akar ve dik yamaclardan gelen yan kollar nehri besler Bu yan kollarin yaklasik 90 derecelik aciyla gelmesi ana nehrin kafes gibi gozukmesine neden olur Kafesli drenaj sistemi Kuzey Amerika daki Appalachian Daglarinda gorulebilir Dortgenimsi drenaj sistemi Dortgenimsi drenaj sistemi Dikdortgenimsi drenaj sistemi erozyona karsi dayanikli olan tek tip kayaclar uzerinde gelisir Ancak bu sistemde su kollari dik acilarla iki ayri yondedir Birlesmeler genellikle erozyona dayanikli kayac uzerinde olmaktadir Sonuc olarak bu drenaj sistemi dik kivrimlardan ve duz cizgilerden meydana gelen bir akim sistemidir Radyal Isinsal drenaj sistemi Radyal drenaj sistemi yuksek bir merkezden akisi disa dogru yayar Volkanlarda genellikle mukemmel drenaj sistemleri gorulur Radyal drenaj sistemi kubbe gibi diger jeolojik yapilarda da gorulur Karstik drenaj sistemi Karst morfolojisi uzerinde gelisen drenaj alanlarinda obruk veya polyeler tarafindan kapilmasi ile olusan devamsiz akarsu vadileri gozlenmektedir Merkezcil drenaj sistemi Merkezcil drenaj sistemi ters yonde su akimlari haric olmak uzere radyal drenaj sistemleri ile benzerdir Merkezcil drenaj sistemleri aralikli kucuk goller olusturmaktadir Bati ve guney bati ABD de yaygindir Kurak mevsimlerde bu goller tuz dairelerine donusur Dengesiz drenaj sistemi Radyal Isinsal drenaj sistemi Dengesiz drenaj sisteminde nehir ve gollerde tutarli bir model yoktur Jeolojik bozulmanin cok oldugu alanlarda gorulur KaynakcaMonroe J Wicander R 2007 Fiziksel Jeoloji Yeryuvari nin Arastirilmasi Ankara TMMOB JEOLOJI MUHENDISLERI ODASI Ankara Atalay I 2005 Genel Fiziki Cografya 5 Baski META Basim Matbaacilik IzmirDis baglantilarsystem geomorphology 4 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce StarHydro software tool that covers concepts of fluvial geomorphology and watershed hydrology 13 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Ingilizce Michael E The Physical Environment an Introduction to Physical Geography 2006 Date visited olu kirik baglanti Ingilizce Ip Kim Wai Lam Chi Chung Sze Ming Hui Wong Kam Fai Yeung Kam Chuen 2009 How does water shape our rivers and coasts Senior Secondary Exploring Geography 1 Oxford University Press s 2 7 ISBN 978 0 19 549329 0